These Robots Come to the Rescue after a Disaster | Robin Murphy | TED Talks

Translator: Arvind Patil Reviewer: Abhinav Garule

Over a million people are killed each year in disasters.

दर वर्षी लक्षावधी लोक मृत्यू पडतात अनेक प्रकारच्या दुर्घटनेत

Two and a half million people will be permanently disabled or displaced,

सुमारे अडीच दशलक्ष कायमचे जायबंदी व अपंग होतात.

and the communities will take 20 to 30 years to recover

आणि या सर्वाना बरे होण्यास २० ते ३० वर्षाचा काळ लागतो

and billions of economic losses.

प्रचंड आर्थिक नुकसान होते ते वेगळेच.

If you can reduce the initial response by one day,

केवळ एक दिवस आधी यांना उपचार मिळाल्यास

you can reduce the overall recovery

यांचे आरोग्य कमी वेळात सुधारते.

by a thousand days, or three years.

बरे होण्याचा काळ हजार दिवसापासून ते तीनवर्षे कमी होतो

See how that works?

कसे ते पहा?

If the initial responders can get in, save lives,

सुरवातीस मिळालेला उपचार जीवन वाचवू शकतो

mitigate whatever flooding danger there is,

पुराचे संकट कमी करण्यास काय करावे

that means the other groups can get in

एका गटाने

to restore the water, the roads, the electricity,

पाणी रस्ते वीज पूर्ववत केली पाहिजे

which means then the construction people, the insurance agents,

त्यानंतर बांधकाम करणारे व विमा एजंट यांनी आपले काम केले पाहिजे .

all of them can get in to rebuild the houses,

घरांच्या पुनर्बांधणीसाठी या सर्वांनी काम केले पाहिजे.

which then means you can restore the economy,

त्यामुळेच अर्थव्यवस्था सुरळीत होईल.

and maybe even make it better and more resilient to the next disaster.

आणि पूर्वीपेक्षा अधिक बलवान व्यवस्था करून पुढील संकटावर मात करता येईल.

A major insurance company told me

बहुतेक विमा कंपन्यांनी मला सांगितले

that if they can get a homeowner's claim processed one day earlier,

घरमालकांची नुकसान भरपाईचा दावा एक दिवस आधी केल्यास.

it'll make a difference of six months

सहा महिने आधी त्यांना भरपाई मिळेल.

in that person getting their home repaired.

आपले घर बांधण्यास

And that's why I do disaster robotics --

संकटकाळात यंत्रमानव वापरण्याची योजना मी मांडतो.

because robots can make a disaster go away faster.

कारण ते संकटातून वेगाने बाहेर काढतील.

Now, you've already seen a couple of these.

यातील काही तुम्ही पाहिली आहेत.

These are the UAVs.

हे आहे मानवरहित हवाई वाहन

These are two types of UAVs:

यांचे दोन प्रकार असतात.

a rotorcraft, or hummingbird;

फिरत्या पंख्याची विमाने,

a fixed-wing, a hawk.

दुसरी नुसते स्थिर पंख्याचे विमाने

And they're used extensively since 2005 --

२००५ पासून यांचा वापर होत आहे.

कटरिना. वादळात यांचा वापर झाला.

Hurricane Katrina.

Let me show you how this hummingbird, this rotorcraft, works.

ही विमाने कसे काम करतात सांगत्ये .

Fantastic for structural engineers.

याची रचना करणाऱ्यांनी द्भुत काम केले आहे.

Being able to see damage from angles you can't get from binoculars on the ground

नुकसानीचा अंदाज याद्वारे कळतो जमिनीवरून जे दुर्बिणीतून राहून दिसणार नाही .

or from a satellite image,

उपग्रहाद्वारे दिसणार नाही

or anything flying at a higher angle.

उंचीवरून उडणार्या विमानातून दिसणार नाही

But it's not just structural engineers and insurance people who need this.

पण केवळ बांधकाम अभियंता व विमा एजंट यांचीच गरज लागणार नाही तर

You've got things like this fixed-wing, this hawk.

या स्थिर पंखाच्या च्या विमानाची गरज लागेल.

Now, this hawk can be used for geospatial surveys.

यांचा उपयोग पृथ्वीवरील स्थान निश्चित करण्यासाठी होतो.

That's where you're pulling imagery together

तुम्ही कोठे आहात जाणण्यास व तुमची सुटका करण्यास

and getting 3D reconstruction.

याने त्रिमितीय रचना कळते

We used both of these at the Oso mudslides up in Washington State,

यांचा उपयोग आम्ही वाशिंग्टन राज्यात केला

because the big problem

कारण तेथे मोठी समस्या होती

was geospatial and hydrological understanding of the disaster --

जमिनीवरील व पाण्यातील स्थान निश्चित करण्याची

not the search and rescue.

शोध आणि सुटका साठी नाही

The search and rescue teams had it under control

सुटका व शोध घेणारी यंत्रणेचे नियंत्रण होते .

and knew what they were doing.

त्यांना काय करतो माहित होते

The bigger problem was that river and mudslide might wipe them out

त्यांना अडचण होई ती नदी व त्यातील चिखलाची

and flood the responders.

आणि पूरग्रस्तांची

And not only was it challenging to the responders and property damage,

मालमत्तेच्या नुकसानीचे मोठे आव्हान होते,

it's also putting at risk the future of salmon fishing

साल्मोन माश्यांच्या शिकारीस धोका होता

along that part of Washington State.

त्या वॉशिंगटन राज्यात.

So they needed to understand what was going on.

त्यसाठी त्यांना काय चालले आहे याची जाणीव देणे गरजेचे होते

In seven hours, going from Arlington,

आर्लीगटन येथील लष्करी छावणीतून सात तासाचा प्रवास करीत

driving from the Incident Command Post to the site, flying the UAVs,

आणि घटनास्थळी जाऊन UAV वापरून

processing the data, driving back to Arlington command post --

सर्व माहिती गोळा करून पुन्हा आर्लीगटन लष्करी छावणीत परत येतात--

seven hours.

सात तासात.

We gave them in seven hours data that they could take

आणि सतत आम्ही त्यांना आवश्यक माहिती दिली

only two to three days to get any other way --

यासाठी अन्य मार्गाचा अवलंब केला असता तर तीन दिवस लागले असते--

and at higher resolution.

ही माहिती उच्च दर्जाची होती.

It's a game changer.

संपूर्ण बदल घडविणारी होती.

And don't just think about the UAVs.

केवळ या मानवरहित विमानांचा विचार करू नका.

I mean, they are sexy -- but remember,

ते आकर्षक आहेत.

80 percent of the world's population lives by water,

पृथ्वीवरील ८०% प्राणी जीवन समुद्रात आहे.

and that means our critical infrastructure is underwater --

म्हणूनच आपली अनोखी साधने पाण्यात काम करणारी आहेत.

the parts that we can't get to, like the bridges and things like that.

तेथे आपण पुलाचा वापर करून किवा तत्सम उपाय अवलंबून कार्य करू शकत नाही.

And that's why we have unmanned marine vehicles,

आणि त्यासाठी मानवरहित पाणबुड्या आहेत

one type of which you've already met, which is SARbot, a square dolphin.

SARbot, हा त्यातील एक आहे

It goes underwater and uses sonar.

खोल पाण्यात जाऊन ध्वनी लहरीचा ते वापर करतात.

Well, why are marine vehicles so important

हे पाण्यातील वाहने आहेत

and why are they very, very important?

हे अत्यंत महत्वाचे आहे

They get overlooked.

ते दुर्लक्षित झाले आहेत

Think about the Japanese tsunami --

जपानच्या सुनामीत काय झाले पहा

400 miles of coastland totally devastated,

या सुनामीत ४०० मैलाचा सुमुद्र किनारा उध्वस्त झाला

twice the amount of coastland devastated by Hurricane Katrina in the United States.

अमेरिकेतील कटरिना वादळाने तर याच्या दुप्पट समुद्र किनारा उध्वस्त केला.

You're talking about your bridges, your pipelines, your ports -- wiped out.

सर्व पूल, बंदरे ,पाईप लाईन नष्ट झाले,

And if you don't have a port,

आणि जर बंदरेच नसतील तर

you don't have a way to get in enough relief supplies

मदतीचे सर्व मार्गच खुटत्तात

to support a population.

गरजूंना मदत करण्याचे

That was a huge problem at the Haiti earthquake.

हैतीच्या भूकंपात असेच घडले

So we need marine vehicles.

त्य्साठीच अशी पाण्यातील साधने महत्वाचे आहे.

Now, let's look at a viewpoint from the SARbot

SARbot वरून पहा

of what they were seeing.

काय दिसते ते

We were working on a fishing port.

आम्ही मासेमारीच्या बंदरावरून कार्यरत आहोत

We were able to reopen that fishing port, using her sonar, in four hours.

आम्ही चार तासातच ध्वनी लहरीचा वापर करून ते बंदर चालू केले

That fishing port was told it was going to be six months

ज्यासाठी सांगितले जाई यासाठी सहा महिने लागतील.

before they could get a manual team of divers in,

पाणबुडे याकामासाठी गोळा करण्यापूर्वी काम पूर्ण केले.

and it was going to take the divers two weeks.

आणि या पंबुद्याना हे काम करण्यास दोन आठवडे लागले असते

They were going to miss the fall fishing season,

आणि मासेमारीचा हंगाम त्यांना गमवावा लागला असता,

which was the major economy for that part, which is kind of like their Cape Cod.

जो तेथील लोकांचा आर्थिक पाया होता केप कोड प्रमाणे

UMVs, very important.

मानवरहित वाहने खूपच महत्वाची आहेत

But you know, all the robots I've shown you have been small,

पण मी तुम्हाला या ठिकाणी दाखवलेले यांत्रिक मानव आकाराने वळण आहेत,

and that's because robots don't do things that people do.

जे माणसे करू शकत नाही ते काम ते करतात.

They go places people can't go.

माणूस जाऊ शकणार नाही तेथे ते जाऊ शकतात.

And a great example of that is Bujold.

Bujold.हे त्याचे उत्तम उदाहरण आहे.

Unmanned ground vehicles are particularly small,

लहानसे मानव रहित जमिनीवर काम करणारे वाहन

so Bujold --

Bujold

(Laughter)

(हशा )

Say hello to Bujold.

हेल्लो बुजोल्ड

(Laughter)

(हशा)

Bujold was used extensively at the World Trade Center

याचा वापर world trade Center वरील हल्ल्यात झाला

to go through Towers 1, 2 and 4.

तेथील टॉवर १, २ आणि ४.कडे जाण्यास

You're climbing into the rubble, rappelling down, going deep in spaces.

तुम्ही चढत आहात उध्वस्त खाली कोसळणाऱ्या इमारतीच्या सांगाड्यात

And just to see the World Trade Center from Bujold's viewpoint, look at this.

बुजोल्ड ने काय दाखविले पहा.

You're talking about a disaster where you can't fit a person or a dog --

ज्या आपत्तीबद्दल आपण बोलत आहे तेथे मनुष्य व श्वान यांना जाता येत नाही

and it's on fire.

तेथे आगीचे लोळ आहे

The only hope of getting to a survivor way in the basement,

खाली तळाशी जाऊन प्राण वाचविता येणे शक्य आहे

you have to go through things that are on fire.

या आगीतच जावे लागेल

It was so hot, on one of the robots, the tracks began to melt and come off.

तेथे गेल्यावर हे यंत्र मानव वितळून खाली पडतात

Robots don't replace people or dogs,

त्यांची जागा मानव व श्वान घेऊ शकत नाही,

or hummingbirds or hawks or dolphins.

कबुतर ससाणा अथवा डाल्फिन घेऊ शकत नाही.

They do things new.

ते नवीन गोष्टी करतात.

They assist the responders, the experts, in new and innovative ways.

ते प्रतिसाद देणाऱ्यांना व तज्ञ लोकांना वेगळ्या रीतीने मदत करतात.

The biggest problem is not making the robots smaller, though.

यंत्र मानवाचा आकार लहान करणे हा मोठा प्रश्न नाही तर

It's not making them more heat-resistant.

ते अधिक उष्णता कसे सहन करू शकतील.

It's not making more sensors.

आणि जास्त सेन्सर कसे वापरतील हा आहे.

The biggest problem is the data, the informatics,

तसेच मोठा प्रश्न आहे जास्तीत जास्त माहिती मिळविण्याचा.

because these people need to get the right data at the right time.

कारण या लोकांना योग्य वेळी योग्य अचूक माहिती मिळविणे आवश्यक आहे

So wouldn't it be great if we could have experts immediately access the robots

त्यांनी यासाठी त्वरित यंत्रमानव मिळविले पाहिजे

without having to waste any time of driving to the site,

अपघाताच्या ठिकाणी प्रवास करीत जाऊन वेळ दवडण्यापेक्षा.

so whoever's there, use their robots over the Internet.

तेथील माहिती यांत्र्मानावाकडून इंटरनेटने मिळवावी.

Well, let's think about that.

आपण त्याचा विचार करू.

Let's think about a chemical train derailment in a rural county.

समजा ग्रामीण भागात रासायनिक पदार्थ नेणारी आगगाडी रुळावरून घसरली आहे.

What are the odds that the experts, your chemical engineer,

त्यावेलो रासायनिक अभियंत्यांना कशास तोंड द्यवे लागेल

your railroad transportation engineers,

सचार अभियंत्यास काय करावे लागेल,

have been trained on whatever UAV that particular county happens to have?

त्यांना प्रशिक्षण दिले असणार का त्या देशाकडील यंत्रमानव वापरण्याचे?

Probably, like, none.

बहुदा नाही.

So we're using these kinds of interfaces

त्यसाठी आम्ही ही माध्यमे वापरतो

to allow people to use the robots without knowing what robot they're using,

आणि लोकांना परवानगी देतो कोणताही त्यांना यंत्र मानव वापरण्याची

or even if they're using a robot or not.

जर ते यंत्र मानव वापरत असतील वा नसतील

What the robots give you, what they give the experts, is data.

यंत्रमानव तुम्हास तीच माहिती देईल जी तो तज्ञ लोकांना देईल

The problem becomes: who gets what data when?

प्रश्न उरतो कोणास कोणती माहिती केव्हा मिळते

One thing to do is to ship all the information to everybody

एकाच मार्गाने ही माहिती सर्वाना प्रसृत करावयाची

and let them sort it out.

त्यांनी त्याचे वर्गीकरण करावे.

Well, the problem with that is it overwhelms the networks,

याने सर्व नेटवर्क जाम होईल

and worse yet, it overwhelms the cognitive abilities

आणि त्यामुळे कार्यक्षमतेस बाधा येईल

of each of the people trying to get that one nugget of information

प्रत्येक जन या माहितीचा भाग मिळविण्यास कार्यरत राहील

they need to make the decision that's going to make the difference.

त्यांनाच या माहिती आधरे निर्णय घ्यावयाचा आहे.

So we need to think about those kinds of challenges.

यासाठी या आव्हानांचा आपल्याला विचार करावा लागेल.

So it's the data.

ही एक माहिती आहे.

Going back to the World Trade Center,

आता वर्ल्ड ट्रेड सेंटरकडे वळू

we tried to solve that problem by just recording the data from Bujold

बुजोल्ड कडून मिळालेली माहिती वापरून आम्ही तेथील प्रश्न सोडविला

only when she was deep in the rubble,

त्या कोसळणाऱ्या धुरात मातीच्या लोळात

because that's what the USAR team said they wanted.

अमेरिकेच्या गुन्हा अन्वेषण खात्यास माहिती हवी होती

What we didn't know at the time

आम्हाला ते माहित नव्हते

was that the civil engineers would have loved,

सिव्हील अभियान्त्यानाही ही माहिती हवी होती

needed the data as we recorded the box beams, the serial numbers,

आम्ही गोळा केलेली माहिती,

the locations, as we went into the rubble.

पण त्या धुरात गेल्याने

We lost valuable data.

आमची मौल्यवान माहिती नष्ट झाली.

So the challenge is getting all the data

ही माहिती परत मिळविणे हे आव्हान होते

and getting it to the right people.

आणि ते योग्य लोकांपर्यंत पोहचविणे.

Now, here's another reason.

आणखी एक कारण आहे.

We've learned that some buildings --

काही इमारती

things like schools, hospitals, city halls --

शाळा इस्पितळे शहरातील सभागृहे--

get inspected four times by different agencies

यांची चारदा तपासणी झाली चार भिन्न एजन्सीकडून

throughout the response phases.

सर्व भागात.

Now, we're looking, if we can get the data from the robots to share,

आम्ही यंत्रमानावाकडून मिळणारी माहिती त्यान देण्यची तयारी करीत होतो.

not only can we do things like compress that sequence of phases

तीएव देताना आम्ही ती माहिती लहान करून क्रमवार लावून देत होतो.

to shorten the response time,

त्यांचा वेळ जाऊ नये यासाठी

but now we can begin to do the response in parallel.

आणि आम्ही आता माहिती पुरविणे व प्रतिसाद देणे एकाचवेळी करीत होतो.

Everybody can see the data.

कोणीही माहिती पाहू शकत होते.

We can shorten it that way.

अशी आम्ही ती तयार केली होती.

So really, "disaster robotics" is a misnomer.

"डिजास्टर रोबोटिक्स" हे नाव बरोबर नाही.

It's not about the robots.

हे रोबोतब्द्द्ल नाही तर

It's about the data.

माहितीबद्दल आहे.

(Applause)

(टाळ्या )

So my challenge to you:

माझे तुम्हास आव्हान आहे

the next time you hear about a disaster,

पुढील वेळी तुम्ही जेव्हा आपत्ती ब्द्द्ल ऐकाल

look for the robots.

तेव्हा यंत्रमानव मिळवा.

They may be underground, they may be underwater,

ते जमिनी त पाण्यात असतील

they may be in the sky,

ते आकाशात असतील,

but they should be there.

पण ते तेथे असतीलच.

Look for the robots,

यंत्र मानवाकडे पहा.

because robots are coming to the rescue.

कारण यंत्रमानव येत आहेत संकटातून मुक्तता करण्यास.

(Applause)

(टाळ्या )