The world doesn't need more nuclear weapons | Erika Gregory

Translator: Joseph Geni Reviewer: Camille Martínez

Translator: ლელა ხვედელიძე Reviewer: Levan Lashauri

Let me ask you all a question.

ერთი შეკითხვა მაქვს ყველასთან.

თქვენი აზრით, რა რაოდენობის ბირთვული მასალაა საჭირო

How much weapons-grade nuclear material do you think it would take

სან-ფრანცისკოს სიდიდის ქალაქის გასანადგურებლად?

to level a city the size of San Francisco?

რამდენ თქვენგანს მიაჩნია,

How many of you think it would be an amount

about the size of this suitcase?

რომ ამ ჩემოდნის ზომის რაოდენობაა საკმარისი?

OK. And how about this minibus?

კარგი, ამ მიკროავტუბუსზე რას იტყვით?

All right.

ძალიან კარგი.

Well actually, under the right circumstances,

სინამდვილეში კი, შესაბამის პირობებში,

an amount of highly enriched uranium about the size of your morning latte

თქვენი დილის ლატეს პორციის რაოდენობის გამდიდრებული ურანი,

would be enough to kill 100,000 people

სავსებით საკმარისია 100 000 ადამიანის მყისვე მოსაკლავად.

instantly.

Hundreds of thousands of others would become horribly ill,

ასი ათასობით ადამიანი კი, საშინელად დაავადდება

და ქალაქის დიდი ნაწილი,

and parts of the city would be uninhabitable for years,

წლებისა თუ ათწლეულების მანძილზე,

საცხოვრებლად უვარგისი გახდება.

if not for decades.

But you can forget that nuclear latte,

თუმცა, მოდი დავივიწყოთ "ბირთვული ლატე",

because today's nuclear weapons are hundreds of times more powerful

რადგან დღეს არსებული ბირთვული იარაღები,

ჰიროსიმასა და ნაგასაკიში გამოყენებულ ბირთვულ იარაღზე ბევრად ძლიერია

even than those we dropped on Hiroshima and Nagasaki.

And even a limited nuclear war involving, say, tens of nuclear weapons,

და სულ უმნიშვნელო ბირთვულ ომს, ვთქვათ,10 ბირთვულ იარაღიანს,

could lead to the end of all life on the planet.

შეუძლია ჩვენ პლანეტაზე სიცოცხლე სრულად მოსპოს.

So it's really important that you know

ამიტომ, მნიშვნელოვანია იცოდეთ,

that right now we have over 15,000 nuclear weapons

რომ ამჟამად 9 ქვეყნის ხელში 15 000-ზე მეტი ბირთვული იარაღია

in the hands of nine nations.

And if you live in a city or near a military facility,

და თუკი თქვენ ქალაქში, ან სამხედრო ობიექტთან ახლოს ცხოვრობთ,

one is likely pointed right at you.

შესაძლოა ერთ-ერთი მათგანი, თქვენკენაც იყოს მომართული.

In fact, if you live in any of the rural areas

ან თუ ცხოვრობთ ისეთ გარეუბანში,

სადაც ბირთვული იარაღი ინახება,

where nuclear weapons are stored globally,

one is likely pointed at you.

სავარაუდოდ ერთ-ერთს თქვენ გიმიზნებენ.

About 1,800 of these weapons are on high alert,

არსებული ბირთვულ იარაღებიდან 1 800

განგაშზეა გათვლილი

which means they can be launched within 15 minutes

და პრეზიდენტის ბრძანების შემთხვევაში, 15 წუთში გააქტიურდება.

of a presidential command.

So I know this is a bummer of an issue,

მესმის, რომ ეს სასიამოვნო არ არის

and maybe you have that -- what was it? -- psychic fatigue

და შესაძლოა, ფსიქიკური დაქანცულობაც გაქვთ,

that we heard about a little bit earlier.

რომელზეც ადრე მოვისმინეთ.

So I'm going to switch gears for just a second,

ამიტომ ცოტა ხნით სხვა თემაზე გადავალ

და ჩემ წარმოსახვით მეგობარზე მოგიყვებით,

and I'm going to talk about my imaginary friend,

who I like to think of as Jasmine,

რომელსაც ჟასმინს ვუწოდებ.

just for a moment.

ერთი წუთით.......

Jasmine, at the age of 25,

ჟასმინი 25 წლისაა და იმ თაობის წარმომადგენელია,

is part of a generation that is more politically and socially engaged

რომელიც ბოლო 50 წლის მანძილზე,

than anything we've seen in 50 years.

პოლიტიკურად და სოციალურად ყველაზე აქტიურია.

ის და მისი თანამოაზრეები თავს

She and her friends think of themselves

as change agents and leaders and activists.

ლიდერებად და აქტივისტებად მოიაზრებენ,

რომლებიც სამყაროს ცვლიან.

I think of them as Generation Possible.

მე მათ "შემძლეების თაობად" მივიჩნევ.

They regularly protest about the issues they care about,

ისინი მუდმივად აპროტესტებენ მათთვის მნიშვნელოვან საკითხებს.

but nuclear weapons are not one of them, which makes sense,

თუმცა, არა ბირთვულ იარაღს

და ამას თავისი მიზეზი აქვს.

because Jasmine was born in 1991, at the end of the Cold War.

ჟასმინი დაიბადა 1991 წელს, მაშინ როცა ცივი ომი დასრულდა,

შესაბამისად მას ამ საკითხზე ბევრი არ სმენია.

So she didn't grow up hearing a lot about nuclear weapons.

She never had to duck and cover under her desk at school.

მას არ უწევდა სკოლის მერხის ქვეშ დამალვა.

For Jasmine, a fallout shelter is an app in the Android store.

მისთვის ბომბსაფარი მხოლოდ ანდროიდის აპლიკაციაა.

ბირთვული იარაღები კი, თამაშებს აგებინებს

Nuclear weapons help win games.

And that is really a shame,

და ეს ნამდვილად სამწუხაროა, რადგან ახლა სწორედ "შემძლეების თაობა" გვჭირდება,

because right now, we need Generation Possible

to help us make some really important decisions about nuclear weapons.

რომლებიც ბირთვულ იარაღის თაობაზე

მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებებს მიგვაღებინებს.

For instance, will we further reduce our nuclear arsenals globally,

მაგალითად, შევამციროთ ბირთვული არსენალი,

თუ მათ გათანამედროვეობაში მილიარდები

or will we spend billions,

maybe a trillion dollars,

და შესაძლოა ტრილიონებიც დავხარჯოთ, რომ მან 21-ე საუკუნეს გაუძლოს

to modernize them so they last throughout the 21st century,

so that by the time Jasmine is my age, she's talking to her children

და როცა ჟასმინი ჩემი ასაკის იქნება,

თავის შვილებს და შესაძლოა შვილიშვილებსაც,

and maybe even her grandchildren

ბირთვული ჰოლოკოსტის საფრთხის შესახებ ესაუბროს?

about the threat of nuclear holocaust?

თუ თქვენ თვალს ადევნებთ ამჟამინდელ კიბერსაფთხეებს,

And if you're paying any attention at all to cyberthreats,

ან თუ ოდესმე გესმენიათ Stuxnet-ის ვირუსზე,

or, for instance, if you've read about the Stuxnet virus

ან ღვთის გულისათვის, თუ ოდესმე

or, for God's sake, if you've ever had an email account or a Yahoo account

ელ-ფოსტა, Yahoo-ს ანგარიში, ან ტელეფონი გაგიტეხეს,

or a phone hacked,

you can imagine the whole new world of hurt that could be triggered

მაშინ უნდა გესმოდეთ როგორი იქნება

მოდერნიზაციით დაზარალებული ახალი მსოფლიო, კიბერ ომების პერიოდში.

by modernization in a period of cyberwarfare.

Now, if you're paying attention to the money,

მეორეს მხრივ, თუ გავითვალისწინებთ თანხებს, ტრილიონი დოლარით შესაძლებელია

a trillion dollars could go a long way

უამრავი ადამიანის გამოკვება, დასაქმება და განათლების მიცემა

to feeding and educating and employing people,

all of which could reduce the threat of nuclear war to begin with.

და ამ ყველაფერს შეუძლია შეამიცროს, ბირთვული ომის დაწყების საფრთხეც კი.

So --

ასე რომ..

(Applause)

(აპლოდისმენტები)

This is really crucial right now,

აი, ეს არის დღეს მნიშვნელოვანი,

because nuclear weapons -- they're vulnerable.

რადგან ბირთვული იარაღი დაუცველია.

We have solid evidence

ჩვენ მყარი მტკიცებულება გვაქვს,

that terrorists are trying to get ahold of them.

რომ ტერორისიტები მათ ხელში ჩაგდებას ცდილობენ.

Just this last spring,

თუნდაც წინა გაზაფხულს,

when four retirees and two taxi drivers were arrested

4 პენსიონერი და 2 ტაქსის მძღოლი დააკავეს საქართველოს რესპუბლიკაში

in the Republic of Georgia

for trying to sell nuclear materials for 200 million dollars,

ბირთვული მასალის 200 მილიონ დოლარად გაყიდვის მცდელობისთვის,

they demonstrated that the black market for this stuff is alive and well.

ამ ფაქტმა აჩვენა, რომ მსგავსი მასალისთვის

შავი ბაზარი კვლავ ფუნქციონირებს

და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია,

And it's really important,

because there have been dozens of accidents

რადგან ბირთვული იარაღთან დაკავშირებული,

ათობით შემთხვევა მოხდა

involving nuclear weapons,

and I bet most of us have never heard anything about them.

და დარმწუნებული ვარ ბევრ თქვენგანს, ამის შესახებ არც გაუგია.

Just here in the United States,

თუნდაც აქ, შეერთებულ შტატებში,

we've dropped nuclear weapons on the Carolinas twice.

კაროლინის ორივე შტატში, ორჯერ ჩამოგვივარდა ბირთვული ბომბი.

პირველ შემთხვევაში

In one case, one of the bombs,

which fell out of an Air Force plane,

თვითმფრინავიდან ჩამოვარდნილი ბომბი არ აფეთქდა,

didn't detonate

because the nuclear core was stored somewhere else on the plane.

რადგან მისი გული, თვითმფრინავში სხვაგან ინახებოდა.

მეორე შემთხვევის დროს კი, მიწაზე დაშვებისას

In another case, the weapon did arm when it hit the ground,

6 ჩამკეტიდან, რომელსაც მისი აფეთქება უნდა შეეკავებინა 5-მა არ იმუშავა,

and five of the switches designed to keep it from detonating failed.

მაგრამ საბედნიეროდ მე-6 იმუშავა.

Luckily, the sixth one didn't.

თუ ეს საკმარისი მიზეზი არაა,

But if that's not enough to get your attention,

there was the 1995 Black Brant incident.

გავიხსენოთ 1995 წლის ბლექ ბრენტის შემთხვევა,

That's when Russian radar technicians saw

როცა რუსმა ტექნიკოსებმა რადარზე

what they thought was a US nuclear missile

თითქოს რუსეთის საჰაერო სივრცისკენ მომავალი

streaking towards Russian airspace.

ამერიკული ბირთვული ჭურვი შეამჩნიეს.

მოგვიანებით გაირკვა,

It later turned out to be a Norwegian rocket

რომ ეს ნორვეგიული რაკეტა იყო,

collecting data about the northern lights.

რომელიც ჩრდილოეთის ნათების შესახებ ინფორმაციას აგროვებდა.

But at that time,

მაგრამ იმ დროს,

Russian President Boris Yeltsin came within five minutes

რუსეთის პრეზიდენტ ბორის ელცინს, მხოლოდ 5 წუთი აშორებდა,

of launching a full-scale retaliatory nuclear attack

რომ სრულმასშტაბიანი საპასუხო ბირთვული გასროლა განეხორციელებინა

against the United States.

შეერთებული შტატების წინააღმდეგ.

So, most of the world's nuclear nations

მაშ, ბირთვული სახელმწიფოების უმრავლესობამ,

have committed to getting rid of these weapons of mass destruction.

აიღო ვალდებულება მოეშორებინათ მასობრივი განადგურების იარაღები.

But consider this:

თუმცა საგულისხმოა,

the Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons,

რომ ხელშეკრულება ბირთვული იარაღის გაუვრცელებლობის შესახებ,

which is the most widely adopted arms control treaty in history

რომელიც ისტორიაში იარაღის კონტროლის ყველაზე ფართედ მიღებული ხელშეკრულებაა,

with 190 signatories,

ის 190 ხელმომწერ სახელმწიფოს აერთიანებს,

sets no specific date by which the world's nuclear-armed nations

არ განსაზღვრავს ზუსტ თარიღს, თუ როდის უნდა მოიშორონ თავიდან

will get rid of their nuclear weapons.

ამ სახელმწიფოებმა ბირთვული იარაღი.

Now, when John F. Kennedy sent a man to the moon

მაშინ როცა კენედიმ ადამიანის მთვარეზე გაგზავნა

and decided to bring him back, or decided to do both those things,

და უკან დაბრუნება გადაწყვიტა,

he didn't say, "Hey, whenever you guys get to it."

მას არ უთქვამს: "როცა შეძლებთ, მაშინ გააკეთეთ".

He gave us a deadline.

მან გარკვეული ვადა მოგვცა.

He gave us a challenge

მან დაგვაყენა გამოწვევის წინაშე,

that would have been incredible just a few years earlier.

რომელიც რამდენიმე წლით ადრე წარმოუდგენლად მიგვაჩნდა.

და ამ გამოწვევით მან შთააგონა

And with that challenge,

he inspired scientists and marketers,

მეცნიერები და მარკეტერები,

astronauts and schoolteachers.

ასტრონავტები და სკოლის მასწავლებლები.

მან ჩვენ მოგვცა ხედვა

He gave us a vision.

But along with that vision,

და ბევრმა ჩვენგანმა არ იცის,

he also tried to give us -- and most people don't know this, either --

რომ ამ ხედვასთან ერთად იგი ცდილობდა

he tried to give us a partner

ჩვენთვის პარტნიორი გაეჩინა,

in the form of our fiercest Cold War rival, the Soviet Union.

ცივი ომის მძვინვარე მეტოქის, საბჭოთა კავშირის სახით.

Because part of Kennedy's vision for the Apollo program

რადგნა კენედის ხედვის ნაწილი აპოლოს პროგრამის განხორცილებისას

გულისხმობდა საბჭთა კავშირთან თანამშრომლობას და არა დაპირისპირებას.

was that it be a cooperation, not a competition, with the Soviets.

And apparently, Nikita Khrushchev, the Soviet Premier, agreed.

და ცხადია, რომ საბჭოთა კავშირის პრემიერი ნიკიტა ხრუშჩოვიც დათანხმდა.

თუმცა, სანამ ეს თანამშრომლობა განხორციელდებოდა,

But before that cooperation could be realized,

Kennedy was assassinated,

კენედი მოკლეს

და მისი ხედვის ნაწილის შესრულება შეფერხდა.

and that part of the vision was deferred.

But the promise of joint innovation between these two nuclear superpowers

თუმცა, ამ ორი ბირთვული ზესახელმწიფოს მიერ, ერთობლივი ინოვაციების შექმნის პერსპექტივა,

wasn't totally extinguished.

მთლიანად არ გამქრალა.

Because in 1991, which is the year that Jasmine was born

რადგან 1991 წელს, მაშინ როცა ჟასმინი დაიბადა

and the Soviet Union fell,

და საბჭოთა კავშირი დაეცა,

these two nations engaged in a project

ეს ორი სახელმწიფო ჩაერთო ისეთ პროექტში,

that genuinely does seem incredible today

რომელიც დღესდღეობით დაუჯერებლად ჟღერს,

ამ სიტყვების ყველაზე პირდაპირი გაგებით.

in the truest sense of that word,

which is that the US sent cash to the Russians when they needed it most,

ამ პროექტის ფარგლებში ამერიკამ რუსეთს

მისთვის ყველაზე საჭირო ფინანსური დახმარება აღმოუჩნა,

to secure loose nuclear materials

ბირთვული მასალის უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად

and to employ out-of-work nuclear scientists.

და უმუშევარი ბირთვული სფეროს მეცნიერთა დასასაქმებლად.

They worked alongside American scientists to convert weapons-grade uranium

ისინი ამერიკელ მეცნიერებთან ერთად მუშაობდნენ საიარაღო ურანის

ისეთ საწვავად გარდასაქმნელად, რომელსაც ატომურ ელექტროსადგურში გამოყენებდნენ.

into the type of fuel that can be used for nuclear power instead.

They called it, "Megatons to Megawatts."

ისინი ამ პროექტს უწოდებდნენ: "მეგატონები მეგავატებში".

So the result is that for over 20 years,

შედეგად კი მივიღეთ ის, რომ 20 წლის განმავლობაში,

our two nations had a program

ჩვენი ორი ქვეყანა ჩართული იყო პროგრამაში, რომლის ფარგლებშიც,

that meant that one in 10 lightbulbs in the United States

შეერთებულ შტატებში 10 ნათურიდან ერთს

ფაქტიურად ყოფილი რუსული ბირთვული ქობინის ენერგია ანათებდა.

was essentially fueled by former Russian warheads.

So, together these two nations did something truly audacious.

ასე რომ, ამ ორმა სახელმწიფომ ნამდვილად თამამი საქმის გაკეთება შეძლო.

But the good news is, the global community has the chance

და კარგია, რომ საერთაშორისო საზოგადოებას შანსი აქვს

to do something just as audacious today.

მათნაირი თამამი ნაბიჯები გადადგას დღეს.

To get rid of nuclear weapons

ბირთვული იარაღის მოშორებას

and to end the supply of the materials required to produce them,

და მათ შესაქმნელად საჭირო მასალებით მომარაგების შეწყვეტას,

როგორც ექსპერტები მეუბნებიან, 30 წელი დასჭირდება.

some experts tell me would take 30 years.

It would take a renaissance of sorts,

ამ ყველაფერს გარკვეული გამოცოცხლება დასჭირდება,

the kinds of innovation that, for better or worse,

ისეთი სახის ინოვაციები, რომლებიც ავად თუ კარგად,

მანჰეტენის პროექტს დაედო საფუძვლად, საიდანაც დაიწყო ბირთვული იარაღის შექმნა

underpinned both the Manhattan Project, which gave rise to nuclear weapons,

და ასევე პროექტს "მეგატონები მეგავატებში".

and the Megatons to Megawatts program.

გარკვეული შეზღუდვები იქნება საჭირო.

It would take design constraints.

These are fundamental to creativity,

შემოქმდებითობის საფუძვლებია:

things like a platform for international collaboration;

პლატფორმა საერთაშორისო თანამშრომლობისათვის;

a date certain, which is a forcing mechanism;

ზუსტი თარიღი, როგორც მაიძულელბელი მექანიზმი;

and a positive vision that inspires action.

და პოზიტიური ხედვა, რომელიც მოქმედებისაკენ მოგვიწოდებს.

It would take us to 2045.

სწორედ ეს მიგვიყვანს 2045 წლამდე.

Now, 2045 happens to be the 100th anniversary

2045 წელი იქნება ნიუ მექსიკოს უდაბნოში ბირთვული იარაღის შექმნის

of the birth of nuclear weapons in the New Mexico desert.

100 წლისთავი.

But it's also an important date for another reason.

გარდა ამისა, ეს თარიღი სხვა რამითაცაა გამორჩეული.

It's predicted to be the advent of the singularity,

ნავარაუდევია, რომ ეს იქნება ტექნოლოგიური სინგულარობის მიღწევის დრო,

კაცობრიობის განვითარების ახალი ეტაპი,

a new moment in human development,

where the lines between artificial intelligence and human intelligence blur,

სადაც ზღვარი ხელოვნურ ინტელექტსა და ადამიანის ინტელექტს შორის მოიშლება,

სადაც კომპიუტერის და ცნობიერი არსების გარჩევა თითქმის შეუძლებელი გახდება

where computing and consciousness become almost indistinguishable

and advanced technologies help us solve the 21st century's greatest problems:

და უახლესი ტექნოლოგიების დახმარებით 21-ე საუკუნის უდიდეს პრობლემებს მოვაგვარებთ:

hunger, energy, poverty,

შიმშილს, ენერგიას, სიღარიბეს

სიუხვის ეპოქას შემოვაცილებთ

ushering in an era of abundance.

And we all get to go to space

და ყველა კოსმოსში გავიჭრებით,

on our way to becoming a multi-planetary species.

რომ პლანეტთაშორისი სახეობა გავხდეთ.

ის ადამიანები, ვისაც ამ ხედვის სჯერათ,

Now, the people who really believe this vision are the first to say

they don't yet know precisely how we're going to get there.

პირველები გეტყვიან, რომ ზუსტად არ იციან ამას როგორ შევძლებთ,

But the values behind their vision

თუმცა მათი ხედვის უკან არსებულმა ღირებულებებმა

and the willingness to ask "How might we?"

და ინტერესმა თუ "როგორ შევძლებთ"?

have inspired a generation of innovators.

ინოვატირთა თაობა შთააგონა.

They're working backward from the outcomes they want,

ისინი უკუსვლით მუშაობენ მათთვის სასურველი შედეგებიდან გამომდინარე

using the creative problem-solving methods of collaborative design.

და პრობლემების გადაჭრის შემოქმედებით, ურთიერთთანამშრომლობის მეთოდებს იყენებენ.

They're busting through obstacles.

ისინი უპირისპირდებიან გამოწვევებს,

They're redefining what we all consider possible.

და თავიდან განიხილავენ იმას, რასაც ჩვენ შესაძლებლად მივიჩნევთ.

But here's the thing:

თუმცა საქმე ისაა,

that vision of abundance isn't compatible

რომ სიუხვის ეს ხედვა, არ შეესაბამება მსოფლიოს,

with a world that still relies on a 20th-century nuclear doctrine

რომელიც ჯერ კიდევ მე-20 საუკუნის

"ორმხრივად გარანტირებული განადგურების" ბირთვულ დოქტრინას ეყრდნობა.

called "mutually assured destruction."

It has to be about building the foundations for the 22nd century.

ჩვენ უნდა შევქმნათ 22-ე საუკუნის ფუნდამენტი.

It has to be about strategies for mutually assured prosperity

ორმხრივად გარანტირებული კეთილდღეობის შექმნის სტრატეგიები,

or, at the very least, mutually assured survival.

ან თუნდაც ორმხრივად გარანტირებული გადარჩენის გეგმა.

მე ყოველდღიურად ვხვდები ადამიანებს, რომლებიც ნამდვილი პიონერები არიან

Now, every day, I get to meet people who are real pioneers

in the field of nuclear threats.

ბირთვული საფრთხეების სფეროში.

As you can see, many of them are young women,

როგორც ხედავთ, მათი უმრავლესობა ახალგაზრდა ქალები არიან,

and they're doing fiercely interesting stuff,

და ისინი უაღრესად საინტერესო საქმეს აკეთებენ.

like Mareena Robinson Snowden here, who is developing new ways,

თუნდაც მარინა რობინსონ სნოუდენი, რომელიც ახალ, გაუმჯობესებულ მეთოდებს ქმნის

ბირთვული ჭურვების აღმოსაჩენად.

better ways, to detect nuclear warheads,

which will help us overcome a critical hurdle

რაც საერთაშორისო განიარაღების გზაზე არსებული

to international disarmament.

კრიტიკული ბარიერის გადალახვაში დაგვეხმარება.

Or Melissa Hanham, who is using satellite imaging

ასევე დოქტორი მელისა ჰენჰემი, რომელიც სატელიტური გამოსახულების საშუალებით

to make sense of what's going on around far-flung nuclear sites.

აკონტროლებს თუ რა ხდება შორეულ ბირთვულ ტერიტორიებზე.

Or we have Beatrice Fihn in Europe,

ევროპაში კი გვყავს ბეატრის ფინი, რომელიც ბირთვული იარაღის

who has been campaigning to make nuclear weapons illegal

არაკანონიერად გამოცხადების კამპანიას აწარმოებს

in international courts of law,

საერთაშორისო სამართლის კუთხით და გასულ კვირას

and just won a big victory at the UN last week.

გაეროში დიდი გამარჯვებაც მოიპოვა.

(აპლოდისმენტები)

(Applause)

And yet,

და მაინც,

and yet,

და მაინც,

with all of our talk in this culture about moon shots,

მთელი ამ შორეული ოცნების განსახორციელებლად,

too few members of Generation Possible and those of us who mentor them

ზედმეტად ცოტა "შემძლეების თაობის" წარმომადგენელი და მათი მენტორი

are taking on nuclear weapons.

ვიბრძვით ბირთვული იარაღის წინააღმდეგ,

It's as if there's a taboo.

თითქოს ეს ტაბუდადებული თემა იყოს.

But I remember something Kennedy said that has really stuck with me,

თუმცა, მახსოვს კენედიმ რაღაც თქვა, რაც კარგად დამამახსოვრდა

and that is something to the effect

მან თქვა,

რომ მხოლოდ ადამიანებს შეუძლიათ მოიძიონ

that humans can be as big as the solutions

საკუთარი ხელით შექმნილი პრობლემების გადაჭრის გზები.

to all the problems we've created.

No problem of human destiny, he said,

ის ამბობდა, რომ კაცობრიობის ყველა პრობლება

is beyond human beings.

მხოლოდ ადამიანებშია.

I believe that.

მე ამის მჯერა.

And I bet a lot of you here believe that, too.

და დარწმუნებული ვარ ბევრ თქვენგანსაც სჯერა ამის

And I know Generation Possible believes it.

და მე ვიცი, რომ "შემძლეების თაობასაც" სჯერა ამის.

So it's time to commit to a date.

ამიტომ, უკვე დროა, დავთქვათ თარიღი.

Let's end the nuclear weapons chapter

მოდით ბირთვული იარაღების ხანა,

on the 100th anniversary of its inception.

სწორედ მისი შექმნის 100 წლის თავზე დავასრულოთ.

ბოლო-ბოლო, 2045 წლისათვის ბირთვული განადგურების საშიშროების ქვეშ

After all, by 2045, we will have held billions of people hostage

to the threat of nuclear annihilation.

მილიარდობით ადამიანი გვეყოლება.

100 წელი ამისათვის უდავოდ საკმარისია.

Surely, 100 years will have been enough.

Surely, a century of economic development

უდავოა, რომ ეკონომიკური

და სამხედრო სტრატეგიების განვითარების 100 წელი

and the development of military strategy

will have given us better ways to manage global conflict.

საერთაშორისო კონფლიქტების გონივრულად მოგვარების გზებს გვაჩვენებს.

Surely, if ever there was a global moon shot worth supporting,

თუკი ოდესმე რაიმე გლობალურ ოცნებას ღირს რომ მივდიოთ,

this is it.

ეს სწორედ ის შემთხვევაა.

Now, in the face of real threats --

ახლა, როცა ჩვენ ნამდვილი საფრთხეების წინაშე ვართ,

for instance, North Korea's recent nuclear weapons tests,

თუნდაც გავიხსენოთ ჩრდილოეთ კორეის ბითვული იარაღის გამოცდა,

which fly in the face of sanctions --

რომელიც სანქციების მიუხედავად ჩატარდა.

reasonable people disagree

რაციონალური ადამიანები არ ეთანხმებიან და ფიქრობენ

შევინარჩუნოთ თუ არა რამდენიმე ბირთვული იარაღი

about whether we should maintain some number of nuclear weapons

აგრესიის შესაკავებლად,

to deter aggression.

But the question is: What's the magic number?

მაგრამ ისმის კითხვა: მაინც რამდენი?

Is it a thousand?

ათასი?

ასი? ათი?

Is it a hundred? Ten?

And then we have to ask:

ამასთან ერთად:

Who should be responsible for them?

ვის ხელში უნდა იყოს ეს იარაღი?

თუმცა, მგონი იმაზე მაინც შევთანხმდებით,

I think we can agree, however,

that having 15,000 of them represents a greater global threat

რომ 15 000 ბირთვული იარაღი, ჟასმინის თაობისათვის

to Jasmine's generation than a promise.

გლობალურ საფრთხეს უფრო წარმოადგენს, ვიდრე რამე პოზიტიურ პირობას.

So it's time we make a promise

ამიტომ დროა დავდოთ პირობა,

of a world in which we've broken the stranglehold

რომ შევქმნით მსოფლიოს, რომელშიც გავარღვევთ ჯაჭვს,

რომელიც ბირთვულმა იარაღმა ჩვენს წარმოდგენას მოახვია.

that nuclear weapons have on our imaginations;

in which we invest in the creative solutions

მსოფლიოს, რომელშიც მხოლოდ კრეატიული მოგვარების გზებს დავაფინანსებთ,

that come from working backward from the future we desperately want,

რომელიც ასე სასურველი მომავლიდან უკუსვლით იქნება მიღებული

და არა აწმყოდან მომავლის მიღებით,

rather than plodding forward from a present

that brings all of the mental models and biases of the past with it.

რომელსაც ყველა ჩვენი ძველი სტერეოტიპი და მენტალიტეტი მიჰყვება თან.

It's time we pledge our resources as leaders across the spectrum

დროა, როგორც ლიდერებმა, ჩვენი რესურსები გამოვიყენოთ,

to work on this old problem in new ways,

ძველ პრობლემებს ახლებურად შევხედოთ და საკუთარ თავს ვკითხოთ

"როგორ შევძლებთ"?

to ask, "How might we?"

როგორ შევძლებთ შევუსრულოთ ჟასმინის თაობას

How might we make good on a promise

of greater security for Jasmine's generation

უფრო უსაფრთხო

in a world beyond nuclear weapons?

და ბირთვული იარაღისგან თავისუფალი მსოფლიოს პირობა?

დიდი იმედი მაქვს, რომ ამ საქმეში თქვენც შემოგვიერთდებით.

I truly hope you will join us.

Thank you.

მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)

Thank you.

მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)