What vaccinating vampire bats can teach us about pandemics | Daniel Streicker

Μετάφραση: Rafaella Triantafyllou Επιμέλεια: Vasiliki Soultani

The story that I'm going to tell you today,

Η ιστορία που θα σας πω σήμερα,

for me, began back in 2006.

για μένα ξεκίνησε το 2006.

That was when I first heard about an outbreak of mysterious illness

Τότε πρωτοάκουσα για την έξαρση μιας μυστηριώδους ασθένειας

that was happening in the Amazon rainforest of Peru.

που συνέβαινε στο δάσος του Αμαζονίου στο Περού.

The people that were getting sick from this illness,

Οι άνθρωποι που υπέφεραν απ' αυτή την ασθένεια,

they had horrifying symptoms, nightmarish.

είχαν τρομερά, εφιαλτικά συμπτώματα.

They had unbelievable headaches,

Είχαν απίστευτους πονοκεφάλους,

they couldn't eat or drink.

δεν έτρωγαν, δεν έπιναν.

Some of them were even hallucinating --

Κάποιοι είχαν και παραισθήσεις --

confused and aggressive.

γίνονταν μπερδεμένοι και επιθετικοί.

The most tragic part of all

Το πιο τραγικό απ' όλα

was that many of the victims were children.

ήταν ότι πολλά απ' τα θύματα ήταν παιδιά.

And of all of those that got sick,

Κι απ' αυτούς που αρρώστησαν,

none survived.

δεν επέζησε κανείς.

It turned out that what was killing people was a virus,

Μάθαμε ότι αυτό, που τους σκότωνε ήταν ένας ιός,

but it wasn't Ebola, it wasn't Zika,

αλλά δεν ήταν ο Έμπολα, ούτε ο Ζίκα.

it wasn't even some new virus never before seen by science.

Δεν ήταν καν ένας νέος ιός που δεν είχε ξαναδεί η επιστήμη.

These people were dying of an ancient killer,

Αυτοί οι άνθρωποι πέθαιναν από έναν αρχαίο φονιά

one that we've known about for centuries.

που είναι γνωστός εδώ κι αιώνες.

They were dying of rabies.

Πέθαιναν από λύσσα.

And what all of them had in common was that as they slept,

Αυτό που όλοι τους είχαν κοινό, ήταν πως όταν κοιμόντουσαν,

they'd all been bitten by the only mammal that lives exclusively on a diet of blood:

τους δάγκωνε το μόνο θηλαστικό που ζει αποκλειστικά με αίμα:

the vampire bat.

η νυχτερίδα βαμπίρ.

These sorts of outbreaks that jump from bats into people,

Αυτές οι εξάρσεις που μεταδίδονται από νυχτερίδες σε ανθρώπους,

they've become more and more common in the last couple of decades.

έχουν γίνει όλο και πιο συνηθισμένες τις τελευταίες δεκαετίες.

In 2003, it was SARS.

Πριν ήταν η γρίπη των πτηνών.

It showed up in Chinese animal markets and spread globally.

Εμφανίστηκε στην κινέζικη αγορά ζώων κι εξαπλώθηκε παγκοσμίως.

That virus, like the one from Peru, was eventually traced back to bats,

Ο ιός, όπως αυτός στο Περού, προερχόταν απ' τις νυχτερίδες,

which have probably harbored it, undetected, for centuries.

που μάλλον τον κουβαλούσαν απαρατήρητα για αιώνες.

Then, 10 years later, we see Ebola showing up in West Africa,

Μετά, 10 χρόνια αργότερα, ο Έμπολα εμφανίστηκε στη Δυτική Αφρική

and that surprised just about everybody

κι αυτό τους ξάφνιασε όλους,

because, according to the science at the time,

επειδή σύμφωνα με την τότε επιστήμη,

Ebola wasn't really supposed to be in West Africa.

ο Έμπολα δεν έπρεπε να είναι στη Δυτική Αφρική.

That ended up causing the largest and most widespread Ebola outbreak

Αυτό προκάλεσε την μεγαλύτερη και την εκτενέστερη έξαρση του Έμπολα

in history.

στην ιστορία.

So there's a disturbing trend here, right?

Είναι μια ανατριχιαστική τάση, σωστά;

Deadly viruses are appearing in places where we can't really expect them,

Θανατηφόροι ιοί εμφανίζονται σε μέρη που δεν τους περιμένουμε

and as a global health community,

και ως παγκόσμια κοινότητα για την υγεία,

we're caught on our heels.

είμαστε σε επιφυλακή.

We're constantly chasing after the next viral emergency

Κυνηγάμε συνεχώς το επόμενο επείγον περιστατικό

in this perpetual cycle,

σε έναν αέναο κύκλο,

always trying to extinguish epidemics after they've already started.

και προσπαθούμε να εξαφανίσουμε τις επιδημίες μετά την έναρξή τους.

So with new diseases appearing every year,

Τώρα που εμφανίζονται νέες ασθένειες κάθε χρόνο,

now is really the time

τώρα ήρθε η στιγμή,

that we need to start thinking about what we can do about it.

να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό.

If we just wait for the next Ebola to happen,

Αν περιμένουμε να ξαναχτυπήσει ο Έμπολα,

we might not be so lucky next time.

ίσως να μην είμαστε τόσο τυχεροί.

We might face a different virus,

Ίσως αντιμετωπίσουμε έναν άλλο ιό,

one that's more deadly,

που είναι πιο θανατηφόρος,

one that spreads better among people,

που μεταδίδεται πιο εύκολα στους ανθρώπους,

or maybe one that just completely outwits our vaccines,

ή που δεν επηρεάζεται καθόλου απ' τα εμβόλια

leaving us defenseless.

και μας αφήνει ανυπεράσπιστους.

So can we anticipate pandemics?

Μπορούμε να προλάβουμε τις πανδημίες,

Can we stop them?

να τις σταματήσουμε;

Those are really hard questions to answer,

Αυτές τις ερωτήσεις είναι δύσκολο να τις απαντήσουμε

and the reason is that the pandemics --

κι ο λόγος είναι ότι οι πανδημίες --

the ones that spread globally,

αυτές που εξαπλώνονται παγκοσμίως,

the ones that we really want to anticipate --

αυτές που θέλουμε να προλάβουμε --

they're actually really rare events.

συμβαίνουν σπάνια.

And for us as a species that is a good thing --

Για το είδος μας αυτό είναι καλό --

that's why we're all here.

γι' αυτό είμαστε όλοι εδώ.

But from a scientific standpoint, it's a little bit of a problem.

Όμως από επιστημονικής άποψης αυτό είναι λίγο πρόβλημα.

That's because if something happens just once or twice,

Επειδή αν κάτι συμβαίνει μόνο μία ή δύο φορές,

that's really not enough to find any patterns.

δεν μπορεί να βρεθεί κάποιο μοτίβο,

Patterns that could tell us when or where the next pandemic might strike.

το οποίο θα μας έλεγε πότε ή πού θα χτυπήσει η επόμενη πανδημία.

So what do we do?

Οπότε τι κάνουμε;

Well, I think one of the solutions we may have is to study some viruses

Πιστεύω ότι μια λύση είναι η έρευνα ορισμένων ιών

that routinely jump from wild animals into people,

που μεταφέρονται τακτικά από άγρια ζώα σε ανθρώπους,

or into our pets, or our livestock,

στα κατοικίδιά μας ή στα ζωντανά μας.

even if they're not the same viruses

ακόμα κι αν δεν είναι οι ίδιοι ιοί

that we think are going to cause pandemics.

που νομίζουμε, ότι θα προκαλέσουν πανδημία.

If we can use those everyday killer viruses

Αν μπορέσουμε να κάνουμε χρήση των κοινών ιών,

to work out some of the patterns

για να βρούμε κάποια μοτίβα

of what drives that initial, crucial jump from one species to the next,

που πυροδοτούν αυτή την αρχική μετάδοση από ένα είδος σε ένα άλλο

and, potentially, how we might stop it,

και δυνητικά πώς να τους σταματήσουμε,

then we're going to end up better prepared

τότε θα μπορέσουμε να προετοιμαστούμε

for those viruses that jump between species more rarely

για τους ιούς που μεταδίδονται ανάμεσα σε είδη πιο σπάνια,

but pose a greater threat of pandemics.

αλλά είναι πιο πιθανό να φέρουν πανδημία.

Now, rabies, as terrible as it is,

Η λύσσα, όσο φρικτή κι αν είναι,

turns out to be a pretty nice virus in this case.

είναι ένας ωραίος ιός σ' αυτή την περίπτωση.

You see, rabies is a scary, deadly virus.

Η λύσσα είναι ένας τρομαχτικός, θανατηφόρος ιός.

It has 100 percent fatality.

Έχει ποσοστό θνησιμότητας 100%.

That means if you get infected with rabies and you don't get treated early,

Αυτό σημαίνει ότι αν έχετε λύσσα και δεν τη θεραπεύσετε πρόωρα,

there's nothing that can be done.

δεν υπάρχει σωτηρία.

There is no cure.

Δεν υπάρχει θεραπεία.

You will die.

Θα πεθάνετε.

And rabies is not just a problem of the past either.

Κι η λύσσα δεν είναι μόνο πρόβλημα του παρελθόντος.

Even today, rabies still kills 50 to 60,000 people every year.

Ακόμα και σήμερα η λύσσα σκοτώνει 50 με 60.000 ανθρώπους κάθε χρόνο.

Just put that number in some perspective.

Απλώς σκεφτείτε τον αριθμό.

Imagine the whole West African Ebola outbreak --

Φανταστείτε όλη την έξαρση του Έμπολα στη Δυτική Αφρική --

about two-and-a-half years;

σχεδόν 2,5 χρόνια.

you condense all the people that died in that outbreak

Συμπυκνώνετε όλους αυτούς που πέθαναν απ' την έξαρση

into just a single year.

μέσα σε μία χρονιά.

That's pretty bad.

Είναι πολύ άσχημο.

But then, you multiply it by four,

Μετά πολλαπλασιάζετε επί τέσσερα

and that's what happens with rabies every single year.

και βρίσκετε όσους πεθαίνουν από λύσσα κάθε χρόνο.

So what sets rabies apart from a virus like Ebola

Αυτό που ξεχωρίζει τη λύσσα από έναν ιό σαν τον Έμπολα,

is that when people get it,

είναι ότι όταν κάποιος κολλήσει

they tend not to spread it onward.

δεν μεταδίδει την ασθένεια παρακάτω.

That means that every single time a person gets rabies,

Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που ένα άτομο κολλάει λύσσα,

it's because they were bitten by a rabid animal,

είναι επειδή το δάγκωσε ένα λυσσασμένο ζώο,

and usually, that's a dog or a bat.

συνήθως σκύλος ή νυχτερίδα.

But it also means that those jumps between species,

Όμως αυτό σημαίνει, ότι η μετάδοση από είδος σε είδος,

which are so important to understand, but so rare for most viruses,

που είναι τόσο σημαντικό να κατανοήσουμε

αλλά τόσο σπάνιο για τους περισσότερους ιούς,

for rabies, they're actually happening by the thousands.

για τη λύσσα συμβαίνει χιλιάδες φορές πιο συχνά.

So in a way, rabies is almost like the fruit fly

Άρα κάτα κάποιον τρόπο, η λύσσα είναι σαν τη φρουτόμυγα

or the lab mouse of deadly viruses.

ή σαν το εργαστηριακό ποντίκι των θανατηφόρων ιών.

This is a virus that we can use and study to find patterns

Είναι ένας ιός που μπορούμε να εξετάσουμε για να βρούμε μοτίβα

and potentially test out new solutions.

και να δοκιμάσουμε νέες λύσεις.

And so, when I first heard about that outbreak of rabies

Κι έτσι, όταν πρωτοάκουσα για την έξαρση της λύσσας

in the Peruvian Amazon,

στον περουβιανό Αμαζόνιο

it struck me as something potentially powerful

σκέφτηκα ότι ίσως είναι κάτι ισχυρό,

because this was a virus that was jumping from bats into other animals

επειδή ήταν ένας ιός που μεταδιδόταν από τις νυχτερίδες σε άλλα ζώα

often enough that we might be able to anticipate it ...

αρκετά συχνά ώστε να μπορούμε να τον προλάβουμε...

Maybe even stop it.

Ίσως και να τον σταματήσουμε.

So as a first-year graduate student

Οπότε ως απόφοιτος φοιτητής

with a vague memory of my high school Spanish class,

που θυμάται αμυδρά το μάθημα των Ισπανικών στο λύκειο,

I jumped onto a plane and flew off to Peru,

πήρα ένα αεροπλάνο και πήγα στο Περού

looking for vampire bats.

για να βρω νυχτερίδες βαμπίρ.

And the first couple of years of this project were really tough.

Τα πρώτα χρόνια αυτού του πρότζεκτ ήταν πολύ δύσκολα.

I had no shortage of ambitious plans to rid Latin America of rabies,

Είχα πολλά φιλόδοξα σχέδια για να τους απαλλάξω από τη λύσσα,

but at the same time,

αλλά την ίδια ώρα,

there seemed to be an equally endless supply of mudslides and flat tires,

υπήρχαν πολλές κατολισθήσεις λάσπης, ξεφούσκωτα λάστιχα,

power outages, stomach bugs all stopping me.

διακοπές ρεύματος, γαστρεντερίτιδες κι όλα αυτά με εμπόδιζαν.

But that was kind of par for the course,

Όμως αυτά ήταν μέρος της πορείας,

working in South America,

της εργασίας στη Νότια Αμερική

and to me, it was part of the adventure.

και για 'μένα, ήταν μέρος της περιπέτειας.

But what kept me going

Όμως αυτό που μου έδινε κίνητρο να συνεχίσω,

was the knowledge that for the first time,

ήταν η γνώση ότι για πρώτη φορά

the work that I was doing might actually have some real impact

η δουλειά που κάνω ίσως να έχει πραγματικό αντίκτυπο

on people's lives in the short term.

στις ζωές των ανθρώπων βραχυπρόθεσμα.

And that struck me the most

Κι αυτό με εξέπληξε πιο πολύ,

when we actually went out to the Amazon

όταν βγήκαμε στον Αμαζόνιο

and were trying to catch vampire bats.

για να πιάσουμε νυχτερίδες βαμπίρ.

You see, all we had to do was show up at a village and ask around.

Το μόνο που έπρεπε να κάνουμε ήταν να ρωτήσουμε σε ένα χωριό:

"Who's been getting bitten by a bat lately?"

«Ποιος δαγκώθηκε τελευταία από νυχτερίδα;»

And people raised their hands,

Κι ο κόσμος σήκωνε το χέρι,

because in these communities,

γιατί σ' αυτές τις κοινότητες

getting bitten by a bat is an everyday occurrence,

το δάγκωμα από νυχτερίδα είναι συνηθισμένο,

happens every day.

συμβαίνει κάθε μέρα.

And so all we had to do was go to the right house,

Και το μόνο που έπρεπε να κάνουμε ήταν να πάμε στο σωστό σπίτι,

open up a net

να ανοίξουμε ένα δίχτυ,

and show up at night,

να μείνουμε το βράδυ

and wait until the bats tried to fly in and feed on human blood.

και να περιμένουμε, μέχρι να δοκιμάσουν να μπουν και να τραφούν με αίμα.

So to me, seeing a child with a bite wound on his head or blood stains on his sheets,

Το να βλέπω ένα παιδί με δάγκωμα στο κεφάλι ή σταγόνες αίματος στα σεντόνια του

that was more than enough motivation

ήταν ένα υπεραρκετό κίνητρο,

to get past whatever logistical or physical headache

για να ξεπεράσω όποιον λογιστικό ή σωματικό πονοκέφαλο,

I happened to be feeling on that day.

που μπορεί να είχα εκείνη τη μέρα.

Since we were working all night long, though,

Όμως, μιας και δουλεύαμε όλη τη νύχτα,

I had plenty of time to think about how I might actually solve this problem,

είχα πολλή ώρα να σκεφτώ πώς θα λύσω αυτό το πρόβλημα

and it stood out to me that there were two burning questions.

και πρόσεξα, ότι υπήρχαν δύο φλέγοντα ερωτήματα.

The first was that we know that people are bitten all the time,

Κατ' αρχήν, ξέρουμε ότι ο κόσμος δαγκώνεται συνέχεια,

but rabies outbreaks aren't happening all the time --

αλλά η έξαρση της λύσσας δεν συμβαίνει κάθε φορά --

every couple of years, maybe even every decade,

κάθε λίγα χρόνια, ίσως κάθε δεκαετία

you get a rabies outbreak.

υπάρχει έξαρση της λύσσας.

So if we could somehow anticipate when and where the next outbreak would be,

Οπότε αν μπορούμε να προλάβουμε με κάποιο τρόπο την επόμενη έξαρση,

that would be a real opportunity,

θα ήταν μια μεγάλη ευκαιρία,

meaning we could vaccinate people ahead of time,

και σημαίνει ότι οι άνθρωποι θα εμβολιάζονται νωρίτερα

before anybody starts dying.

πριν αρχίσουν να πεθαίνουν.

But the other side of that coin

Όμως απ' την άλλη,

is that vaccination is really just a Band-Aid.

ο εμβολιασμός είναι όπως ένα τσιρότο.

It's kind of a strategy of damage control.

Είναι μια στρατηγική για ελάχιστες απώλειες.

Of course it's lifesaving and important and we have to do it,

Φυσικά είναι σωτήριος και σημαντικός και πρέπει να γίνει,

but at the end of the day,

αλλά στην τελική,

no matter how many cows, how many people we vaccinate,

άσχετα με το πόσες αγελάδες ή κόσμο εμβολιάζουμε,

we're still going to have exactly the same amount of rabies up there in the bats.

θα έχουμε ακόμα εκεί τις ίδιες νυχτερίδες με λύσσα.

The actual risk of getting bitten hasn't changed at all.

Ο κίνδυνος να δαγκωθείς, δεν έχει αλλάξει καθόλου.

So my second question was this:

Οπότε η άλλη μου ερώτηση ήταν:

Could we somehow cut the virus off at its source?

Θα μπορούσαμε με κάποιο τρόπο να σταματήσουμε τον ιό στην πηγή του;

If we could somehow reduce the amount of rabies in the bats themselves,

Αν μπορούσαμε να μειώσουμε την ποσότητα της λύσσας στις νυχτερίδες,

then that would be a real game changer.

αυτό θα άλλαζε τα πάντα.

We'd been talking about shifting

Έχουμε μιλήσει για αλλαγή,

from a strategy of damage control to one based on prevention.

από στρατηγική ελάχιστων απωλειών σε στρατηγική πρόληψης.

So, how do we begin to do that?

Άρα, πώς θα το κάνουμε αυτό;

Well, the first thing we needed to understand

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε,

was how this virus actually works in its natural host --

είναι πώς δουλεύει ο ιός στον φυσικό του ξενιστή --

in the bats.

τις νυχτερίδες.

And that is a tall order for any infectious disease,

Κι αυτό είναι δύσκολο για κάθε μεταδοτική ασθένεια,

particularly one in a reclusive species like bats,

ειδικά όταν βρίσκεται σε ένα μοναχικό είδος, όπως οι νυχτερίδες.

but we had to start somewhere.

Από κάπου έπρεπε να ξεκινήσουμε,

So the way we started was looking at some historical data.

οπότε αρχίσαμε να κοιτάμε κάποια ιστορικά στοιχεία.

When and where had these outbreaks happened in the past?

Πού και πότε συνέβησαν αυτές οι εξάρσεις στο παρελθόν.

And it became clear that rabies was a virus

Ήταν ξεκάθαρο, ότι η λύσσα ήταν ένας ιός

that just had to be on the move.

που συνεχώς μετακινείται.

It couldn't sit still.

Δεν ήταν ακίνητος.

The virus might circulate in one area for a year, maybe two,

Ο ιός μπορεί να κυκλοφορεί σε μια περιοχή, για ένα με δύο χρόνια,

but unless it found a new group of bats to infect somewhere else,

αλλά αν δεν βρει νέες νυχτερίδες για να μολύνει άλλη περιοχή,

it was pretty much bound to go extinct.

αργά ή γρήγορα θα εξαφανιστεί.

So with that, we solved one key part of the rabies transmission challenge.

Οπότε με αυτό λύσαμε ένα καίριο κομμάτι, για την μετάδοση της λύσσας.

We knew we were dealing with a virus on the move,

Ξέραμε ότι είναι ένας ιός που μετακινείται,

but we still couldn't say where it was going.

αλλά δεν ξέραμε πού πάει.

Essentially, what I wanted was more of a Google Maps-style prediction,

Ουσιαστικά, αυτό που ήθελα, ήταν μια πρόβλεψη σαν του Google Maps,

which is, "What's the destination of the virus?

δηλαδή: «Ποιος είναι ο προορισμός του ιού;

What's the route it's going to take to get there?

Ποια διαδρομή θα ακολουθήσει για να φτάσει;

How fast will it move?"

Πόσο γρήγορα θα κινηθεί;»

To do that, I turned to the genomes of rabies.

Για να το κάνω αυτό, στράφηκα στο γονιδίωμα της λύσσας.

You see, rabies, like many other viruses, has a tiny little genome,

Η λύσσα, όπως πολλοί ιοί, έχουν ένα πολύ μικρό γονιδίωμα,

but one that evolves really, really quickly.

αλλά εξελίσσεται πάρα πολύ γρήγορα.

So quickly that by the time the virus has moved from one point to the next,

Τόσο γρήγορα που μέχρι ο ιός να μετακινηθεί από ένα σημείο σε ένα άλλο,

it's going to have picked up a couple of new mutations.

θα έχει υποστεί μερικές νέες μεταλλάξεις.

And so all we have to do is kind of connect the dots

Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να καταλάβουμε

across an evolutionary tree,

το εξελικτικό δέντρο

and that's going to tell us where the virus has been in the past

κι αυτό θα μας πει πού ήταν ο ιός στο παρελθόν

and how it spread across the landscape.

και πώς θα εξαπλωθεί ανάμεσα στον χώρο.

So, I went out and I collected cow brains,

Οπότε πήγα και μάζεψα εγκεφάλους από αγελάδες,

because that's where you get rabies viruses.

επειδή εκεί βρίσκεται ο ιός της λύσσας.

And from genome sequences that we got from the viruses in those cow brains,

Κι απ' τις γονιδιωματικές αλληλουχίες, που πήραμε από τους ιούς των αγελάδων,

I was able to work out

κατάφερα να ανακαλύψω,

that this is a virus that spreads between 10 and 20 miles each year.

ότι αυτός ο ιός εξαπλώνεται από 15 μέχρι 30 χιλιόμετρα κάθε χρόνο.

OK, so that means we do now have the speed limit of the virus,

Αυτό σημαίνει, ότι έχουμε το όριο ταχύτητας του ιού,

but still missing that other key part of where is it going in the first place.

αλλά ακόμα δεν ξέρουμε το άλλο καίριο σημείο, τον προορισμό του.

For that, I needed to think a little bit more like a bat,

Γι' αυτό έπρεπε να σκεφτώ όπως μια νυχτερίδα,

because rabies is a virus --

επειδή η λύσσα είναι ιός --

it doesn't move by itself,

δεν μετακινείται μόνος,

it has to be moved around by its bat host,

μετακινείται μέσω του ξενιστή-νυχτερίδα του.

so I needed to think about how far to fly and how often to fly.

Οπότε έπρεπε να σκεφτώ πόσο μακριά και πόσο συχνά πετάνε.

My imagination didn't get me all that far with this

Ούτε η φαντασία μου με βοήθησε πολύ

and neither did little digital trackers that we first tried putting on bats.

ούτε οι μικροί ψηφιακοί ιχνηλάτες που βάλαμε στις νυχτερίδες.

We just couldn't get the information we needed.

Δεν μπορούσαμε να πάρουμε τις πληροφορίες που θέλαμε.

So instead, we turned to the mating patterns of bats.

Οπότε στραφήκαμε στο μοτίβο ζευγάρωματος των νυχτερίδων.

We could look at certain parts of the bat genome,

Βλέπαμε το γονιδίωμα της νυχτερίδας

and they were telling us that some groups of bats were mating with each other

και μάθαμε ότι ομάδες νυχτερίδων ζευγάρωναν μεταξύ τους

and others were more isolated.

ενώ άλλες ήταν απομονωμένες.

And the virus was basically following the trail laid out by the bat genomes.

Κι ο ιός ακολουθούσε το μονοπάτι του γονιδιώματος των νυχτερίδων.

Yet one of those trails stood out as being a little bit surprising --

Όμως ένα απ' αυτά τα μονοπάτια ήταν λίγο αναπάντεχο --

hard to believe.

σχεδόν απίστευτο.

That was one that seemed to cross straight over the Peruvian Andes,

Ήταν ένα μονοπάτι που περνούσε πάνω απ' τις περουβιανές Άνδεις,

crossing from the Amazon to the Pacific coast,

απ' τον Αμαζόνιο μέχρι τον Ειρηνικό

and that was kind of hard to believe,

κι αυτό ήταν σχεδόν απίστευτο

as I said,

όπως είπα,

because the Andes are really tall -- about 22,000 feet,

γιατί οι Άνδεις είναι πολύ ψηλές -- περίπου 7.000 μέτρα,

and that's way too high for a vampire to fly.

κι αυτό το ύψος είναι πολύ μεγάλο για μια νυχτερίδα βαμπίρ.

Yet --

Παρ' όλα αυτά --

(Laughter)

(Γέλια)

when we looked more closely,

όταν κοιτάξαμε καλύτερα,

we saw, in the northern part of Peru,

είδαμε ότι στο βόρειο Περού,

a network of valley systems that was not quite too tall

υπάρχει ένα δίκτυο από κοιλάδες που δεν ήταν τόσο ψηλό

for the bats on either side to be mating with each other.

για τις νυχτερίδες, σε κάθε πλευρά ώστε να ζευγαρώσουν.

And we looked a little bit more closely --

Και κοιτάξαμε ακόμα καλύτερα --

sure enough, there's rabies spreading through those valleys,

σίγουρα υπάρχει λύσσα που εξαπλώνεται στις κοιλάδες,

just about 10 miles each year.

περίπου 15 χιλιόμετρα κάθε χρόνο.

Basically, exactly as our evolutionary models had predicated it would be.

Ουσιαστικά, όπως ακριβώς προέβλεψαν τα εξελικτικά μας μοντέλα.

What I didn't tell you

Αυτό που δεν σας είπα

is that that's actually kind of an important thing

είναι ότι αυτό είναι σημαντικό,

because rabies had never been seen before on the western slopes of the Andes,

γιατί η λύσσα δεν είχε ξαναεμφανιστεί στις δυτικές πλαγιές των Άνδεων

or on the whole Pacific coast of South America,

ή στον Ειρηνικό της Νότιας Αμερικής.

so we were actually witnessing, in real time, a historical first invasion

Οπότε βλέπαμε με τα ίδια μας τα μάτια μια ιστορική πρώτη εισβολή

into a pretty big part of South America,

σε ένα μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής

which raises the key question:

που δημιουργεί ένα ερώτημα:

"What are we going to do about that?"

«Τι θα κάνουμε γι' αυτό;»

Well, the obvious short-term thing we can do is tell people:

Η προφανής προσωρινή απάντηση που δίνουμε στον κόσμο:

you need to vaccinate yourselves, vaccinate your animals;

«Πρέπει να εμβολιαστείτε εσείς και τα ζώα σας.

rabies is coming.

Η λύσσα έρχεται».

But in the longer term,

Όμως μακροπρόθεσμα,

it would be even more powerful if we could use that new information

θα έχουμε μεγαλύτερη δύναμη αν χρησιμοποιήσουμε τη νέα πληροφορία

to stop the virus from arriving altogether.

για να σταματήσουμε την άφιξη του ιού, εντελώς.

Of course, we can't just tell bats, "Don't fly today,"

Φυσικά, δεν μπορούμε να πούμε στις νυχτερίδες, «Μην πετάξετε σήμερα»,

but maybe we could stop the virus from hitching a ride along with the bat.

αλλά ίσως μπορούμε να εμποδίσουμε τον ιό να πάει με τη νυχτερίδα.

And that brings us to the key lesson that we have learned

Κι αυτό μας φέρνει στο καίριο μάθημα που έχουμε μάθει

from rabies-management programs all around the world,

απ' τα παγκόσμια προγράμματα επιτήρησης της λύσσας ανά τον κόσμο,

whether it's dogs, foxes, skunks, raccoons,

είτε είναι σε σκύλους, αλεπούδες, μεφίτιδες, ρακούν,

North America, Africa, Europe.

στη Βόρεια Αμερική, στην Αφρική, στην Ευρώπη.

It's that vaccinating the animal source is the only thing that stops rabies.

Ο εμβολιασμός του ζώου-ξενιστή είναι το μόνο πράγμα που σταματά τη λύσσα.

So, can we vaccinate bats?

Οπότε, μπορούμε να εμβολιάσουμε τις νυχτερίδες;

You hear about vaccinating dogs and cats all the time,

Συνέχεια ακούμε για εμβολιασμό σκύλων και γάτων,

but you don't hear too much about vaccinating bats.

αλλά δεν ακούμε συχνά για εμβολιασμό νυχτερίδων.

It might sound like a crazy question,

Μπορεί να ακουστεί τρελή ερώτηση,

but the good news is that we actually already have edible rabies vaccines

αλλά τα καλά νέα είναι ότι ήδη έχουμε φαγώσιμα εμβόλια λύσσας

that are specially designed for bats.

που σχεδιάστηκαν ειδικά για νυχτερίδες.

And what's even better

Και αυτό που είναι καλύτερο,

is that these vaccines can actually spread from bat to bat.

είναι ότι αυτά τα εμβόλια μπορούν να μεταδοθούν από νυχτερίδα σε νυχτερίδα.

All you have to do is smear it on one

Πρέπει μόνο να το απλώσεις σε μία,

and let the bats' habit of grooming each other

και με τη συνήθεια των νυχτερίδων να καθαρίζει η μία την άλλη

take care of the rest of the work for you.

να κάνει την υπόλοιπη δουλειά για σένα.

So that means, at the very least,

Άρα αυτό σημαίνει τουλάχιστον,

we don't have to be out there vaccinating millions of bats one by one

ότι δεν χρειάζεται να εμβολιάζουμε εκατομμύρια νυχτερίδες μία μία

with tiny little syringes.

με μικροσκοπικές σύριγγες.

(Laughter)

(Γέλια)

But just because we have that tool doesn't mean we know how to use it.

Όμως επειδή έχουμε το εργαλείο, δεν σημαίνει ότι ξέρουμε τον τρόπο χρήσης.

Now we have a whole laundry list of questions.

Τώρα έχουμε ολόκληρη λίστα με ερωτήσεις.

How many bats do we need to vaccinate?

Πόσες νυχτερίδες πρέπει να εμβολιάσουμε;

What time of the year do we need to be vaccinating?

Ποια περίοδο του χρόνου πρέπει να εμβολιάσουμε;

How many times a year do we need to be vaccinating?

Πόσες φορές το χρόνο πρέπει να τις εμβολιάσουμε;

All of these are questions that are really fundamental

Όλες αυτές οι ερωτήσεις είναι πολύ βασικές

to rolling out any sort of vaccination campaign,

για να ξεκινήσουμε μια εκστρατεία εμβολιασμού,

but they're questions that we can't answer in the laboratory.

αλλά είναι ερωτήσεις που δεν έχουν απάντηση στο εργαστήριο.

So instead, we're taking a slightly more colorful approach.

Αντί γι' αυτό, παίρνουμε μια πιο ενδιαφέρουσα προσέγγιση.

We're using real wild bats, but fake vaccines.

Χρησιμοποιούμε αληθινές νυχτερίδες, αλλά ψεύτικα εμβόλια.

We use edible gels that make bat hair glow

Χρησιμοποιούμε φαγώσιμα τζελ για γυαλιστερό τρίχωμα

and UV powders that spread between bats when they bump into each other,

κι υπεριώδεις πούδρες που εξαπλώνονται από νυχτερίδα σε νυχτερίδα.

and that's letting us study how well a real vaccine might spread

Αυτό μας βοηθά να μελετήσουμε πόσο καλά θα εξαπλωθεί το εμβόλιο

in these wild colonies of bats.

σ' αυτές τις αποικίες νυχτερίδων.

We're still in the earliest phases of this work,

Ακόμα είμαστε στα πρώτα στάδια του πρότζεκτ,

but our results so far are incredibly encouraging.

αλλά τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά.

They're suggesting that using the vaccines that we already have,

Υποδεικνύουν ότι η χρήση των εμβολίων που έχουμε ήδη,

we could potentially drastically reduce the size of rabies outbreaks.

θα μπορεί να μειώσει δραστικά τις εξάρσεις της λύσσας.

And that matters, because as you remember,

Κι αυτό έχει σημασία, γιατί αν θυμάστε

rabies is a virus that always has to be on the move,

η λύσσα είναι ένας ιός που πάντα πρέπει να μετακινείται

and so every time we reduce the size of an outbreak,

κι έτσι κάθε φορά που μειώνουμε το μέγεθος της έξαρσης,

we're also reducing the chance

μειώνουμε και την πιθανότητα

that the virus makes it onto the next colony.

να μεταδοθεί ο ιός στην επόμενη αποικία.

We're breaking a link in the chain of transmission.

Σπάμε έναν κρίκο στην αλυσίδα της μετάδοσης.

And so every time we do that,

Κι έτσι κάθε φορά που το κάνουμε,

we're bringing the virus one step closer to extinction.

φέρνουμε τον ιό ένα βήμα πιο κοντά στον αφανισμό.

And so the thought, for me, of a world in the not-too-distant future

Για 'μένα, αυτή η σκέψη, ενός κόσμου στο κοντινό μέλλον

where we're actually talking about getting rid of rabies altogether,

όπου θα ξεφορτωθούμε τη λύσσα μια και καλή,

that is incredibly encouraging and exciting.

είναι πολύ ενθαρρυντική και συναρπαστική.

So let me return to the original question.

Λοιπόν, θα επιστρέψω στην αρχική ερώτηση.

Can we prevent pandemics?

Μπορούμε να εμποδίσουμε πανδημίες;

Well, there is no silver-bullet solution to this problem,

Αν και δεν υπάρχει μαγική λύση στο πρόβλημα,

but my experiences with rabies have left me pretty optimistic about it.

αλλά η εμπειρία μου με τη λύσσα με έκανε αισιόδοξο.

I think we're not too far from a future

Δεν απέχουμε πολύ από ένα μέλλον

where we're going to have genomics to forecast outbreaks

όπου θα έχουμε γονιδιώματα που θα προβλέπουν τις εξάρσεις

and we're going to have clever new technologies,

και θα έχουμε έξυπνες νέες τεχνολογίες,

like edible, self-spreading vaccines,

όπως φαγώσιμα, αυτο-εξαπλούμενα εμβόλια

that can get rid of these viruses at their source

που θα διώχνουν τους ιούς απ' την πηγή τους,

before they have a chance to jump into people.

πριν προλάβουν να μολύνουν ανθρώπους.

So when it comes to fighting pandemics,

Όσον αφορά την αντιμετώπιση πανδημιών,

the holy grail is just to get one step ahead.

η μόνη λύση είναι να έχουμε το προβάδισμα.

And if you ask me,

Κι αν με ρωτάτε,

I think one of the ways that we can do that

νομίζω ότι ένας τρόπος να το κάνουμε,

is using some of the problems that we already have now,

είναι η χρήση κάποιων προβλημάτων που ήδη έχουμε,

όπως η λύσσα --

like rabies --

sort of the way an astronaut might use a flight simulator,

όπως ένας αστροναύτης χρησιμοποιεί έναν προσομοιωτή πτήσης,

figuring out what works and what doesn't,

βλέπουμε τι δουλεύει και τι όχι

and building up our tool set

κι εξελίσσουμε τα εργαλεία μας,

so that when the stakes are high,

ώστε όταν το ρίσκο είναι ψηλό,

we're not flying blind.

να μην πηγαίνουμε στα τυφλά.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)