How to make your writing funnier - Cheri Steinkellner

Làm sao để cách viết của bạn hài hước hơn? - Cheri Steinkellner

Translator: Anh Doan Reviewer: Linh Tran

Did you ever notice how many jokes start with, "Did you ever notice?"

Bạn có bao giờ để ý mọi lời nói đùa đều bắt đầu bằng "Bạn có bao giờ để ý...?"

And what's the deal with, "What's the deal?"

Và có chuyện gì với "Có chuyện gì vậy?'

There's a lot of funny to be found

Bạn có thể thấy nhiều điều buồn cười

by simply noticing the ordinary, everyday things

chỉ bằng cách chú ý tới những việc rất bình thường

you don't ordinarily notice everyday.

mà hằng ngày bạn bỏ qua.

So if you'd like to add a little humor

Vậy nên nếu bạn muốn thêm một chút vui nhộn

to that story, or speech, or screenplay you're writing,

vào câu chuyện hay bài phát biểu hay vở kịch mà bạn đang viết

here are a few tips and tricks for finding the funny.

thì sau đây là một số mẹo dành cho bạn.

All great storytelling, including comedy writing,

Mọi cách kể truyện hay, bao gồm cả cách viết hài kịch

consists of a handful of basic ingredients:

đều bao gồm một số ít các bước cơ bản sau

who,

Ai

what,

when,

Cái gì

Khi nào

where,

Ở đâu

why,

Tại sao

and how.

và Thế nào.

Writers have been asking these questions since at least the 1st century BC,

Các nhà văn đã tự hỏi những câu này từ ít nhất là thế kỉ đầu trước Công Nguyên

yet none can be answered with a simple yes or no.

nhưng vẫn chưa có ai có thể trả lời chỉ với có hoặc không.

They demand details,

Đây là những câu hỏi cần chi tiết

and the more specific the details, the funnier the story.

và chi tiết càng cụ thể, câu chuyện càng dễ gây cười.

Let's start with the who, the comedic character.

Hãy bắt đầu với câu hỏi Ai, nhân vật gây cười.

Think about the books, TV shows, and movies that make you laugh.

Nghĩ về sách, về chương trình TV và những bộ phim làm bạn cười.

They're usually filled with funny types, or archetypes.

Ở đó thường xuất hiện nhân vật hài hước hay những "khuôn mẫu".

The know-it-all,

Loại "biết tuốt",

the loveable loser,

Loại "thất bại dễ mến"

the bad boss,

Loại "Sếp khó ưa"

the neurotic,

Loại "kích động"

the airhead.

Loại "ngớ ngẩn"

Incidentally, these are all stock characters found in Commedia Dell'Arte,

Bất ngờ thay, đây đều là những nhân vật cổ trong hài kịch ứng tác,

or the artists comedy of late Renaissance Italy,

hoặc là những nghệ sĩ hài thời Phục Hưng Ý

and they have yet to get old.

và họ vẫn chưa bị lãng quên.

The Commedia rule for creating comic characters is find the flaw,

Luật hài kịch trong xây dựng nhân vật hài là tìm ra lỗi,

then play it up.

rồi phóng đại nó lên.

Or you can try playing with opposites.

Hoặc thử làm những điều trái ngược nhau.

When the smartest guy in the room does the stupidest thing,

Khi kẻ thông minh nhất trong phòng làm điều ngu xuẩn nhất,

or the doofus outwits the brainiac,

hoặc tên ngốc vượt mặt thiên tài,

we tend to laugh because we didn't see that coming.

chúng ta bật cười vì không ngờ được việc đó sẽ xảy ra.

Ancient Greek funnyman Aristotle is said to have said,

Nhà triết học cổ Hy Lạp Aristotle từng nói

"The secret to humor is surprise."

"Bí mật của hài hước là sự bất ngờ."

This surprise, or incongruity theory of humor,

Sự bất ngờ này hay thuyết bất hợp lý của sự hài hước

says we laugh at things that seem out of place

nói rằng chúng ta cười những gì "lạc loài"

or run up against our expectations,

và đi ngược lại với tưởng tượng của chúng ta,

ví dụ như một con ếch hẹn hò với con lợn,

like a frog dating a pig,

or a lizard selling insurance,

hay con thằn lằn bán bảo hiểm,

a baby disco dancing,

em bé nhảy disco,

a nun disco dancing,

bà sơ nhảy disco,

a cat disco dancing.

con mèo nhảy disco.

Actually, a baby, a nun, or a cat doing pretty much anything,

Thật ra, em bé, bà sơ hay con mèo có thể làm bất cứ thứ gì,

especially involving disco.

đặc biệt là những thứ liên quan đến disco.

One fun way to find incongruities is by drawing connections.

Một cách vui để tìm ra sự phi lý là tạo ra sự kết nối.

Actually drawing them with a mind map.

Thật sự vẽ chúng ra bằng bản đồ tư duy.

Start small.

Bắt đầu nhỏ thôi,

Pick a word,

Chọn 1 từ,

I choose pickle.

tôi chọn dưa chua.

Jot it down, then quick as you can, try making connections.

Viết lên giấy và tạo mối liên hệ với nó càng nhanh càng tốt

What do pickles make me think of?

Dưa chua làm tôi nghĩ đến cái gì?

Who eats pickles?

Ai ăn dưa chua?

What treasured pickle memories do I have from childhood?

Tôi có kỉ niệm gì với dưa chua từ thời thơ ấu không?

Another great way to generate comedic material

Một cách khác để tạo ra chất hài

is to shift from observation to imagination.

là chuyển từ quan sát sang tưởng tượng.

Try going from "what is" to "what if?"

Thử chuyển từ "Cái gì?" thành "Nếu như?"

Like, what if instead of a horse, for example,

Ví dụ, nếu như thay vì một con ngựa

you just had a pair of coconuts?

bạn có 2 quả dừa thì sao?

Okay, let's think of some other memorable moments in history,

Hãy nghĩ về một số khoảnh khắc đáng nhớ khác trong lịch sử,

literature,

văn học,

or film.

hay phim ảnh.

Now, what if they featured coconuts?

Bây giờ, nếu chúng có thêm dừa thì sao?

Get wild, let it go.

Sáng tạo lên, "để nó đi"

Even if an idea seems overdone,

Kể cả khi ý tưởng có vẻ thái quá,

or too obvious,

hay quá hiển nhiên

or just plain dumb,

hay chỉ đơn giản là ngu ngốc,

try jotting it down, anyway.

nhưng cứ ghi nó ra đi.

What's obvious to you may not be to the next person.

Một số thứ có vẻ như hiển nhiên với bạn có thể không với người khác.

And the opposite of the dumbest idea might just turn out to be the smartest.

Và ngược lại với cái ý tưởng tưởng như ngu xuẩn nhất có thể trở nên độc đáo nhất.

What about all that dumb stuff that happens in real life?

Vậy còn tất cả những việc ngốc nghếch xảy ra trong thực tế thì sao?

Have you ever noticed how much comedy revolves around things

Bạn có bao giờ để ý có bao nhiêu truyện hài xoay quanh những thứ

that irritate, frustrate, and humiliate us?

làm ta tức giận, mệt mỏi và làm bẽ mặt chúng ta?

Will Rodgers said, "Everything's funny as long as it happens to somebody else."

Will Rodgers từng nói, "Mọi chuyện đều thú vị chừng nào nó xảy ra với người khác"

So if you're having a crummy morning,

Vậy nếu bạn đang có một buổi sáng tệ hại

imagine it happening to a character you're writing about,

tưởng tượng nó xảy ra với một nhân vật bạn đang viết về,

and by afternoon, you may at least get a funny story out of it.

và đến trưa, bạn sẽ ít nhất khai thác được một câu chuyện cười từ đó.

Một khi đã có nhân vật và câu chuyện,

Once you've got your characters and story,

here are a few quick and easy comedy writing tricks to make them zing.

đây là một số mẹo hay để làm chúng sinh động

The rule of three,

Luật ba,

or zig zig zag.

hay zig zig zag.

Try setting up an expected pattern, zig zig,

Thử dựng một kiểu mẫu, zig zig,

then flip it, zag.

rồi đẩy nó lên, zag.

A rabbi, a priest, and a coconut walk into a bar.

Một giáo sĩ Do Thái, một mục sư và một trái dừa bước vào quán bar.

The punchline rule says put your punch at the end of the line.

Luật từ cuối nói bạn phải đặt những từ mang tính hài vào cuối dòng.

A rabbi, a priest, and a coconut walk into a disco.

Một giáo sĩ Do Thái, một mục sư và một trái dừa bước vào sàn disco.

That brings up the rule of K.

Câu này tuân theo luật K.

For some reason, words with a k-sound catch our ears

Vì một vài lý do, những từ với âm k rất bắt tai

and are considered comical.

và được coi có tính hài.

Coconut,

Dừa,

disco,

disco

pickles,

dưa chua

crickets?

con dế?

Okay, so we don't always get the laugh.

Được rồi, không phải lúc nào chúng ta cũng thấy buồn cười.

Humor is subjective.

Hài hước mang tính chủ quan.

Comedy is trial and error.

Hài kịch là thử và sai.

Writing is rewriting.

Viết là viết lại.

Just keep trying.

Hãy cứ thử đi.

Find the flaws,

Tìm kiếm lỗi,

discover the details,

đào sâu vào chi tiết,

insert incongruities,

chèn thêm những điều phi lý

incorporate k-words,

kết hợp với từ có âm k,

and remember the most important rule of writing funny:

và nhớ rằng luật quan trọng nhất để cách viết thật dí dỏm là:

have fun.

cứ vui vẻ đi.

As Charles Dickins said,

Như Charles Dickens nói,

"There is nothing in the world so irresistibly contagious

"Không có gì trên thế giới dễ lây truyền

as laughter and good humor."

hơn tiếng cười và sự hài hước."

And disco.

Và disco.