How do you decide where to go in a zombie apocalypse? - David Hunter

Làm thế nào để xác định được nơi lánh nạn khi bùng nổ đại dịch thây ma? - David Hunter

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby

Translator: Sao Mai Phan Reviewer: Bảo Hân Lại

Worst case scenario:

Trường hợp xấu nhất:

zombie apocalypse.

Đại dịch Thây ma.

How will you survive?

Bạn sẽ tồn tại như thế nào?

You might be surprised to find out

Bạn có lẽ sẽ ngạc nhiên khi biết

how much geography skills can help you fend off doom.

các kĩ năng về địa lí có thể cứu bạn khỏi "ngủm củ tỏi".

By geography, I mean analyzing the world around you.

Khi nói đến địa lí, ý tôi là hãy phân tích thế giới quanh bạn.

One geographic concept that could really help you out

Khái niệm về địa lí thực sự có thể giúp bạn

in a zombie apocalypse is movement.

thoát khỏi đại dịch thây ma là sự vận động.

So, first, what moves?

Vậy, trước hết, đó là sự vận động nào?

People move,

Mọi người vận động

animals move,

động vật dịch chuyển,

and, while sometimes slowly,

và, đôi khi, dù từ từ thôi,

zombies move as well.

thây ma cũng di chuyển theo.

But that's not all.

Nhưng đó không phải là tất cả.

Goods move, too.

Hàng hóa cũng dịch chuyển.

Goods can be resources,

Hàng hóa có thể là tài nguyên

such as food supplies

như là thực phẩm dự trữ

and weapons.

và vũ khí.

People or zombies tend to move these.

Con người hay thây ma đều có xu hướng chuyển dịch những thứ như vậy.

So, if you see a big pile of zombie supplies

Vì thế, nếu như bạn thấy một đống đầy ụ đồ dự trữ cho thây ma

where there wasn't one before,

ở nơi mà trước đây chưa từng có

you're probably on the trail.

thì chắc chắn bạn đã bị tóm rồi.

Ideas also move.

Các ý tưởng cũng dịch chuyển.

Ideas can include entertainment,

Ý tưởng có thể bao gồm việc giải trí,

zombie movies,

phim về thây ma,

news and information

thời sự và thông tin

about zombie attacks,

về sự tấn công của thây ma,

and architecture,

và kiến trúc,

or how to build a safe shelter.

hoặc làm thế nào để xây một pháo đài vững chãi.

And, second, why do people or zombies move?

Và, thứ hai, tại sao con người hay thây ma lại dịch chuyển.

When people, animals, or zombies move,

Khi con người, động vật, hoặc thây ma chuyển động,

it's called migration.

đó gọi là sự di cư.

Two concepts that affect migration

Hai yếu tố ảnh hưởng đến sự di cư

are push and pull factors.

là yếu tố đẩy và kéo.

Push factors will make you want to leave somewhere.

Yếu tố đẩy sẽ khiến bạn muốn rời khỏi một nơi nào đó.

Pull factors make you want to go to a place.

Yếu tố kéo lại làm bạn muốn tới một địa điểm.

A lack of resources,

Sự thiếu hụt về tài nguyên,

unstable economy,

nền kinh tế không ổn định,

or high crime rate

hoặc tỉ lệ tội phạm cao

might be push factors making people want to move.

có thể là yếu tố đẩy khiến người ta muốn chuyển đi.

Nice weather,

Thời tiết tốt,

a good economy,

nền kinh tế ổn định,

or lots of resources

hoặc nhiều nguồn tài nguyên

would be pull factors for lots of people,

sẽ là nhân tố kéo đối với nhiều người

enticing them to move.

lôi kéo họ chuyển đến.

While zombies are definitely a push factor for humans,

Khi thây ma được xác định là nhân tố đẩy đối với loài người,

a city full of people would be a pull factor for

một thành phố đông dân sẽ là nhân tố kéo

hungry zombies who want to eat humans.

với những thây ma háu đói muốn ăn thịt người.

There are some things that make movement

Có một vài thứ làm sự dịch chuyển

easier for people or zombies.

dễ dàng hơn cho con người hoặc thây ma.

Waterways and highways can make traveling faster.

Đường thủy và cao tốc có thể giúp việc di chuyển nhanh chóng hơn.

Moving across clear, open space

Di chuyển qua lại một nơi thoáng và mở

is easier than a tough terrain.

sẽ dễ hơn một địa hình hiểm trở.

And just as land forms can create boundaries

Và khi địa hình có thể tạo nên rào chắn

that affect movement,

ảnh hưởng đến sự dịch chuyển,

so can political boundaries,

có thể coi danh giới chính trị

like a border gate, for example.

như một mốc biên giới.

So, how can you analyze these movement factors

Vậy thì, làm thế nào để bạn có thể phân tích các nhân tố chuyển động

to help your chance of survival?

để tăng cơ hội sống sót cho bản thân?

There are three basic steps.

Có ba bước cơ bản.

One - identify the points or locations to analyze.

Đầu tiên, xác định địa điểm hoặc vị trí để phân tích.

What are your options?

Bạn có những sự lựa chọn nào?

Two - find what connects them.

Thứ hai, tìm ra những điểm gắn kết.

Are there highways, waterways, or open land?

Ở đó có đường cao tốc, đường thủy hay vùng đất trống không?

And three - find the patterns of movement

Và thứ ba, tìm ra lối di chuyển

that happen over that connection.

giữa các điểm liên kết.

Do people or goods move across it?

Liệu người và hàng hóa có đi qua nó?

By comparing relationships between different places,

Bằng việc so sánh mối quan hệ giữa các địa điểm,

you can see what connections they have.

bạn có thể thấy được sự liên kết của chúng.

For example, pick two cities.

Ví dụ, hãy chọn hai thành phố.

Look at the highway connecting them.

Nhìn vào đường cao tốc nối giữa chúng.

If people use that highway to commute to work,

Nếu mọi người sử dụng đường đó để đi làm,

those cities have a strong relationship.

thì hai thành phố đó có mối quan hệ chặt chẽ.

But this other city over here

Nhưng một thành phố nọ

doesn't have a direct connection to the other cities.

không có mối liên kết trực tiếp với những thành phố khác.

There's even a river in the way.

Thậm chí có cả một con sông chắn lối đi.

It doesn't have as strong of a relationship.

Thì nó không hề có mói quan hệ chặt chẽ chút nào.

If a zombie outbreak started here,

Nếu như đại dịch thây ma bùng nổ ở đây,

which city would you rather start out in?

thành phố nào bạn sẽ hướng tới?

Where would you flee to?

Bạn sẽ lẩn trốn ở đâu?

So, how do you decide where to go in a zombie apocalypse?

Vậy nên, làm thế nào để bạn quyết định được nơi trốn trong nạn dịch thây ma?

Do you just run in a random direction?

Liệu bạn có chỉ chạy về một hướng vô định?

Or do you use your geographic skills

Hay bạn sẽ sử dụng kĩ năng địa lí

to lead your camp of survivors to safety?

để dẫn dắt đoàn mình tai qua nạn khỏi?

If you want to stay alive,

Nếu như bạn muốn sống sót

it helps to understand how and why we move.

hãy hiểu lí do và cách thức chúng ta dịch chuyển.