Mysteries of vernacular: X-ray - Jessica Oreck and Rachael Teel

Mysteries of vernacular: X-ray - Jessica Oreck and Rachael Teel

Translator: Nguyen Huong Reviewer: Nelson Dinh

Mysteries of vernacular:

Bí ẩn của tiếng địa phương (tiếng Đức):

X-ray,

tia X

a form of electromagnetic radiation

một dạng bức xạ điện từ

capable of penetrating solids.

có khả năng xâm nhập vào chất rắn

The word X-ray harkens back

Từ X-ray nghe kỹ gợi nhắc

to the work of Rene Descartes,

đến công việc của Rene Descartes,

a French philosopher,

một nhà triết gia người Pháp,

mathematician,

nhà toán học,

and writer in the 17th century.

và nhà văn thế kỷ 17.

One of Descartes innumerable contributions

Một trong vô số các đóng góp của Descartes

to the world of numbers

đến thế giới những con số

was the invention of a simple yet brilliant convention

là một quy ước đơn giản nhưng phi thường

most people take for granted today:

hầu hết mọi người hiện nay cho là hiển nhiên:

the representation of unknowns

sự hiện diện của các ẩn số

within an equation as X, Y, and Z.

là X, Y và Z trong phương trình.

When the German scientist Wilhelm Rontgen

Khi nhà khoa học Đức Wilhelm Rontgen

discovered what we now call X-rays

khám phá ra cái mà chúng ta bây giờ gọi là tia-X

in the late 19th century,

vào cuối thế kỷ 19,

he gave them the name X-strahlen.

ông đã đặt tên cho chúng là X-strahlen.

Strahlen is German for shine,

Strahlen theo tiếng Đức nghĩa là sáng,

and X, of course, represented the unknown nature

và X, tất nhiên, đại diện cho bản chất chưa biết

of the radiation Rontgen had discovered,

của tia bức xạ Rontgen khám phá ra,

the X-factor, so to speak.

vậy mới nói là nhân tố - X.

The English translation maintained the X

Bản dịch tiếng Anh vẫn giữ nguyên là X

but replaced the German shine with ray,

nhưng thay từ chiếu sáng trong tiếng Đức bằng tia,

meaning a beam of light.

có nghĩa là một chùm sáng

Coincidentally, in mathematics,

Thật tình cờ, trong toán học,

the word ray refers to a line

từ tia dùng để chỉ một đường

with a point of origin that has no end

có một điểm gốc mà không có có điểm kết

and extends to infinity,

và kéo dài vô tận,

bringing us neatly back to the unknown.

đưa chúng ta về gần với sự mơ hồ.

Today we understand what X-radiation is,

Ngày nay chúng ta biết bức xạ X là gì,

and in spite of the humble objections

và mặc dù có một số ít phản đối

of its discoverer,

về việc khám phá ra nó,

it is also commonly called Rontgen Radiation,

nó cũng vẫn được gọi chung là Tia bức xạ Rontgen,

eliminating with the X

ngoại trừ ẩn X

the fundamental mystery of its nature.

bí ẩn căn bản về bản chất của nó