What happens if an engineered virus escapes the lab?

Translator: Mai Tran Reviewer: My Den

In the spring of 1979, a lab worker in Sverdlovsk, USSR

Vào mùa xuân 1979, một nhân viên phòng thí nghiệm ở Sverdlovsk, USSR

removed a clogged air filter in the ventilation system

đã tháo bỏ một bộ lọc khí bị tắc trong hệ thống thông gió

and didn’t replace it.

và đã không thay vào cái khác.

His note to the supervisor was never transferred to the official logbook,

Phần ghi chú của anh ta cho giám sát viên không có ghi lại trong nhật kí chính thức,

so when the next shift rolled in,

vì vậy khi vào ca làm việc tiếp theo,

workers simply started production as usual.

các công nhân chỉ việc khởi động vận hành như thường lệ.

Now, in most labs, this would have been a minor mistake.

Hiện nay, ở hầu hết các phòng thí nghiệm, đây chỉ là một lỗi nhỏ.

But this lab was a biological weapons facility

Nhưng phòng thí nghiệm này đó là một cơ sở vũ khí sinh học.

producing huge quantities of anthrax—

nơi sản xuất một lượng lớn chất độc của bệnh Than--

which, if inhaled, can kill up to 90% of those it infects.

loại này nếu hít phải, có thể gây tử vong cho 90% những người nhiễm phải nó.

This deadly anthrax powder floated out into the sky for hours,

Chất bột bệnh than chết người này trôi nổi và tồn tại trong không khí hàng giờ,

causing the largest documented outbreak of inhalation anthrax on record

đã tạo ra 1 kỉ lục lớn nhất về vấn đề bệnh than qua đường hô hấp được ghi nhận.

and resulting in at least 64 deaths.

và kết quả là đã có ít nhất 64 người thiệt mạng.

What happened at Sverdlovsk was a tragedy,

Việc đã xảy ra ở Sverdlovsk là 1 bi kịch,

and the Soviet bioweapons program was a violation of international law.

và các chương trình vũ khí sinh học của Liên Xô là một việc vi phạm luật quốc tế.

But these days, it’s not just state-sponsored bioweapons programs

Nhưng ngày nay, không hẳn các chương trình vũ khí hạt nhân được chính phủ tài trợ

that keep biosecurity experts up at night.

mới khiến cho các chuyên gia an toàn sinh học thức trắng đêm.

Nor is anthrax their largest concern.

Cũng như bệnh than không phải mối quan tâm lớn nhất của họ.

They’re worried about an even more dangerous kind of lab leak.

Họ hiện tại lo lắng về 1 loại rò rỉ phòng thí nghiệm thậm chí còn nguy hiểm hơn.

Since the 1970s, researchers have been manipulating the DNA of microbes

Từ các năm 1970, các nhà nghiên cứu đã liên tục thí nghiệm DNA của các vi khuẩn

to give them abilities they didn’t have before.

đem lại cho chúng các khả năng mà trước đây chúng chưa từng có.

This is called “gain of function” work

Nó được gọi là công trình “thành tựu của chức năng”

and it includes a huge body of scientific research.

bao gồm một bộ phận lớn của công trình nghiên cứu khoa học.

The majority of this work helps humanity with very little risk,

Phần chính của công việc này là giúp loài người ít gặp rủi ro hơn,

for example, engineered viruses are used in vaccine production,

ví dụ, các vi rút được điều chế sẽ được sử dụng trong việc sản xuất vắc xin,

gene therapy, and cancer treatments.

liệu pháp gen, và điều trị ung thư.

But within the gain of function realm lies an intensely debated sub-field

Nhưng trong thành tựu của chức năng lại có 1 giai đoạn phụ trợ được tranh cãi gay gắt

where scientists engineer superbugs.

là giai đoạn mà các nhà khoa học điều chế ra các siêu vi khuẩn.

Officially known as “enhanced potential pandemic pathogens,”

Được biêt đến chính thức với cái tên “các tác nhân tăng cường mầm bệnh”,

these ePPPs are typically variants of well-known viruses,

các loại ePPPs này là các biến thể của các loài vi rút phổ biến,

such as Ebola or avian influenza that have been engineered to be, say,

chẳng hạn như Ebola hay dịch cúm gia cầm đã được tạo ra, nói theo cách khác,

more transmissible or more deadly.

nó dễ lây lan hơn hay dễ gây tử vong hơn.

The stakes of this kind of work are much higher:

Rủi ro của loại này thì cao hơn nhiều:

if even one unusually dangerous virus escaped a lab,

dù chỉ có một con vi rút nguy hiểm bất thường thoát khỏi phòng thí nghiệm,

it could cause a global pandemic.

thì nó cũng có thể gây ra một đại dịch trên toàn cầu.

Virologists developing ePPPs argue this research could help us prepare

Các nhà vi rút học điều chế ePPPs cho rằng việc này có thể giúp chúng ta chuẩn bị

cho các đợt đại dịch trong tương lai,

for future pandemics,

allowing us to jump start treatments and potentially save lives.

cho phép chúng ta bắt đầu việc điều trị và cứu sống mọi người.

For example, in the early 2010s,

Ví dụ, vào đầu những năm 2010,

several research teams created a deadly strain of bird flu

nhiều nhóm nghiên cứu đã tạo ra một chủng cúm gia cầm gây chết người

with the novel ability to spread through the air between mammals.

với khả năng lây lan chưa từng có qua không khí giữa các loài vật có vú.

Advocates of the project argued that by creating this ePPP,

Các nhà ủng hộ dự án này đã cho rằng bằng cách tạo ra biến thể ePPP này,

we could learn crucial information

chúng ta có thể biết được thông tin quan trọng

about a worst-case-scenario virus under controlled conditions.

về một loại vi rút ở tình trạng xấu nhất trong điều kiện được kiểm soát

But many critics argued that it’s unclear whether bird flu

Nhưng nhiều nhà phê bình đã lập luận họ không rõ liệu cúm gia cầm

would ever evolve in the wild as it did in the lab.

có bao giờ tiến hóa trong tự nhiên như trong phòng thí nghiệm hay không.

Consequently, they believed the knowledge gained by studying this dangerous virus

Do vậy, họ tin rằng điều mà họ học được khi nghiên cứu loài vi rút nguy hiểm này

wasn’t remotely worth the risk of creating it in the first place.

thì không đáng mạo hiểm để tạo ra nó ngay từ đầu.

Both sides of this ongoing debate are trying to save lives;

Cả hai phía tranh luận thì đều đang cố gắng giành lại sự sống;

they just disagree on the best way to do it.

họ chỉ bất đồng quan điểm trong việc chọn cách làm tốt nhất.

However, everyone agrees that an ePPP lab leak could be catastrophic.

Tuy nhiên, tất cả đều cho rằng 1 ePPP lọt khỏi phòng thí nghiệm sẽ là một thảm họa.

Labs that work with dangerous pathogens are designed with numerous safety features

Các phòng thí nghiệm các bệnh nguy hiểm được thiết kế với nhiều tính năng an toàn

to protect the scientists who work there, as well as the outside world,

để bảo vệ cả các nhà khoa học làm việc tại đó, lẫn thế giới bên ngoài,

such as ventilation systems that decontaminate air

chẳng hạn như các hệ thống thông gió dùng khử trùng không khí

and airtight “spacesuits” with dedicated oxygen.

và “bộ quần áo phi hành gia” kín đáo với khí ô-xy chuyên dụng.

Sometimes buildings are even nested inside each other

Đôi khi các tòa nhà thì thậm chí được lồng vào nhau.

to prevent natural disasters from breaching the closed environment.

để ngăn chặn các đợt thiên tai không phá thủng được môi trường khép kín.

But this technology is expensive to build and maintain.

Nhưng công nghệ này rất tốn kém để xây dựng và bảo trì.

And even when our tech doesn't fail,

Và ngay cả khi công nghệ của chúng tôi không thất bại,

there’s still room for the most common kind of mistake:

thì vẫn có khả xảy ra 1 lỗi phổ biến nhất:

human error.

lỗi do con người.

Many human errors are inconsequential:

Có rất nhiều lỗi không quan trọng do con người gây ra:

a researcher spills a sample,

một nhà nghiên cứu làm đổ mẫu,

but quickly disinfects the otherwise well-controlled environment.

nhưng đã nhanh chóng khử trùng để đảm bảo môi trường được soát kiểm tốt.

Other incidents, however, are much more concerning.

Mặc dù vậy, một số sự cố khác thì đáng lo ngại nhiều hơn.

In 2009, a researcher accidentally stuck themselves

Vào năm 2009, một nhà nghiên cứu đã vô ý đâm trúng mình

with an Ebola-contaminated needle,

với một cây kim có nhiễm khuẩn Ebola,

endangering their life and the lives of those treating them.

việc này đe dọa đến mạng sống của họ và của những người chữa trị cho họ.

In 2014, six vials containing the virus that causes smallpox were found

Vào năm 2014, 6 lọ chứa vi rút bệnh đậu mùa đã được tìm thấy

in an unsecured storage room where they’d been forgotten for decades.

trong một phòng lưu trữ không an toàn nơi mà chúng đã bị bỏ quên hàng thập kỉ.

That same year, a CDC scientist unknowingly contaminated

Trong cùng năm đó, một nhà khoa học CDC đã vô thức gây nhiễm

a sample of relatively harmless bird flu with a deadly lab-grown variant,

một mẫu cúm gia cầm khá vô hại với 1 biến thể gây chết người trong phòng thí nghiệm,

and then shipped the contaminated sample to the USDA.

và rồi vận chuyển mẫu nhiễm này tới USDA.

While these incidents did not lead to larger crises,

Mặc dù các sự cố này không đưa tới các sự khủng hoảng lớn hơn,

the potentially catastrophic consequences of an ePPP leak

nhưng các hậu quả thảm khốc có thể xảy ra khi rò rỉ ePPP

have convinced many scientists that we should stop

đã thuyết phục nhiều nhà khoa học rằng chúng ta nên chấm dứt

this kind of research altogether.

hoàn toàn loại hình nghiên cứu này.

But if that doesn’t happen, what can we do to minimize risk?

Nhưng nếu không dừng lại được, thì chúng ta có thể làm gì để giảm tối đa rủi ro?

Well, first, we can work to reduce human error by examining past mistakes.

Trước nhất, chúng ta có thể tìm cách giảm lỗi do người bằng việc

xem xét các lỗi trong quá khứ.

Some experts have suggested creating an international database of leaks,

Một vài chuyên gia đã đề nghị tạo ra một cơ sở dữ liệu quốc tế về các sự rò rỉ,

near-misses, and fixes taken that would help labs adapt their protocols

các lần suýt bỏ lỡ, và các bản sửa lỗi sẽ giúp phòng thí nghiệm điều chỉnh phù hợp

các phương thức để giảm tối đa các lỗi do người rây ra.

to minimize human errors.

And a robust, well-funded pandemic early warning system

Và một hệ thống cảnh báo sớm về bệnh dịch được tài trợ tốt và đủ mạnh

would help protect us from any disease outbreak—

sẽ giúp bảo vệ chúng ta khỏi bất kì đợt bùng phát dịch bệnh nào--

whether it comes from a lab leak or a natural spillover.

ngay cả khi nó rò rỉ từ phòng thí nghiệm hay là lan truyền trong tự nhiên.

Developing the kind of global standards and databases necessary

Việc phát triển các quy chuẩn toàn cầu và các cơ sở dữ liệu cần thiết

for these changes would be difficult—

cho các sự thay đổi này thì sẽ khó khăn--

requiring unprecedented international collaboration and transparency.

nó đòi hỏi một sự hợp tác và minh bạch chưa từng có trước đây ở tầm quốc tế.

But we need to overcome these hurdles

Nhưng chúng ta cần vượt qua các rào cản này

because pandemics don't care about borders or politics.

bởi vì các đại dịch thì không quan tâm tới biên giới hay chính trị.