The history of tattoos - Addison Anderson

Lịch sử của hình xăm - Addison Anderson

Translator: Vi Phan Reviewer: Nhu PHAM

Thinking of getting a tattoo?

Bạn đang nghĩ đến việc xăm mình?

Decorating your birthday suit would add another personal story

Việc đấy sẽ bổ sung lý lịch cá nhân của bạn

to a history of tattoos stretching back at least 8000 years.

vào lịch sử của hình xăm có từ ít nhất 8000 năm về trước.

Tattooed mummies from around the world attest to the universality

Xác ướp được xăm có ở khắp thế giới chứng minh sự phổ biến

of body modification across the millennia,

của việc biến đổi cơ thể hàng thiên niên kỉ qua,

and to the fact that you really were stuck with it forever

và thực tế là bạn bị gắn với hình xăm mãi mãi

if your civilization never got around to inventing laser removal.

nếu nơi bạn sống chưa phát minh ra kĩ thuật xóa xăm bằng laser.

A mummy from the Chinchorro culture in pre-Incan Peru

Xác ướp từ nền văn hoá Chinchorro thời tiền Inca-Peru

has a mustache tattooed on his upper lip.

xăm ria mép trên môi trên của mình.

Ötzi, mummified iceman of the Alps, has patterned charcoal tats along his spine,

Otzi, xác ướp người tuyết ở dãy Alpơ đã trang trí các mẫu than đá dọc sống lưng

behind his knee and around his ankles,

sau đầu gối và quanh mắt cá,

which might be from an early sort of acupuncture.

có lẽ là tiền thân của thuật châm cứu.

The mummy of Amunet, a priestess in Middle Kingdom Egypt,

Xác ướp Amunet, nữ tu ở Vương quốc miền Trung Ai Cập,

features tattoos thought to symbolize sexuality and fertility.

gợi suy nghĩ về hình xăm tượng trưng cho tình dục và khả năng sinh sản.

Cổ đại hơn cả xác ướp

Even older than the mummies,

figurines of seemingly tattooed people,

bức tượng có vẻ là của người được xăm,

and tools possibly used for tattooing date back tens of thousands of years.

và công cụ có thể được sử dụng để xăm mình có niên đại 10 ngàn năm trước.

Tattoos don't have one historical origin point that we know of,

Hình xăm không có một nguồn gốc lịch sử nhất định

but why do we English speakers call them all tattoos?

nhưng tại sao những người nói tiếng Anh lại gọi chúng là tattoo?

The word is an anglophonic modification of "tatao,"

Từ này là biến thể ngữ âm Ănglo của từ "tatao",

a Polynesian word used in Tahiti,

1 từ gốc Polynesi được sử dụng ở Tahiti,

where English captain James Cook landed in 1769

khi thuyền trưởng người Anh James Cook cập bến năm 1769

and encountered heavily tattooed men and women.

và gặp rất nhiều đàn ông và đàn bà xăm mình .

Stories of Cook's findings and the tattoos his crew acquired

Câu chuyện về khám phá của Cook và hình xăm mà thủy thủ của ông có được

cemented our usage of "tattoo" over previous words like

củng cố cách dùng từ "tattoo" so với các từ khác như

"scarring," "painting," and "staining,"

"sẹo", "bức vẽ", và "nhuộm"

and sparked a craze in Victorian English high society.

và gây ra một cơn sốt trong xã hội thượng lưu thời Victoria .

We might think of Victorians having Victorian attitudes

Chúng ta có thể cho rằng những người thời này

about such a risque thing,

sẽ có những định kiến với nó

và thậm chí là sự cấm đoán, đối với hình xăm xuyên suốt lịch sử.

and you can find such sentiments, and even bans, on tattooing throughout history.

But while publicly some Brits looked down their noses at tattoos,

Trong khi đa số người Anh xem thường hình xăm

behind closed doors and away from their noses,

và nhìn nó với con mắt miệt thị,

lots of people had them.

rất nhiều người đã xăm mình.

Reputedly, Queen Victoria had a tiger fighting a python,

Theo tin đồn, Nữ hoàng Victoria đã xăm hình hổ đấu với trăn,

and tattoos became very popular among Cook's fellow soldiers,

và hình xăm rất phổ biến trong binh lính của Cook,

who used them to note their travels.

dùng để đánh dấu hành trình của mình.

You crossed the Atlantic? Get an anchor.

Bạn đã vượt Đại tây dương? Hãy xăm hình cái neo.

Been south of the Equator? Time for your turtle tat.

Bạn đã đi nam xích đạo? Đến lúc xăm hình xăm rùa rồi.

But Westerners sported tattoos long before meeting

Người phương Tây chưng diện hình xăm từ rất lâu

the Samoans and Maori of the South Pacific.

trước người Samoa và Maori ở Nam Thái Bình Dương.

Crusaders got the Jerusalem Cross so if they died in battle,

Người viễn chinh xăm chữ thập Jerusalem

để nếu chết ở chiến trường, họ sẽ được an táng theo nghi thức Kito.

they'd get a Christian burial.

Roman soldiers on Hadrian's Wall had military tattoos

Lính La mã thành Hadrian xăm hình quân đội

and called the Picts beyond it "Picts," for the pictures painted on them.

và được gọi là người Picts - ám chỉ hình ảnh được sơn lên người họ.

There's also a long tradition of people being tattooed unwillingly.

Cũng có một truyền thống lâu đời về việc xăm mình ép buộc.

Greeks and Romans tattooed slaves and mercenaries to discourage

Người Hy Lạp và La Mã xăm cho nô lệ và lính đánh thuê để

escape and desertion.

ngăn chặn việc trốn thoát và đào ngũ.

Criminals in Japan were tattooed as such as far back as the 7th century.

Tội phạm ở Nhật bị xăm vào khoảng trước thế kỷ thứ 7.

Most infamously, the Nazis tattooed numbers on the chest or arms

Nổi tiếng nhất là Đức quốc xã xăm số trên ngực hoặc cánh tay

of Jews and other prisoners at the Auschwitz concentration camp

lên người Do Thái và tù nhân ở trại tập trung Auschwitz

in order to identify stripped corpses.

để xác định xác chết.

But tattoos forced on prisoners and outcasts can be redefined

Nhưng xăm ép buộc lên tù nhân và người bị ruồng bỏ

as people take ownership of that status or history.

có thể được tái định nghĩa bằng sự sở hữu sự kiện hoặc cột mốc đó.

Primo Levi survived Auschwitz and wore short sleeves to Germany after the war

Primo Levi sống sót trong trại Auschwits mặc áo ngắn tay đến Đức sau chiến tranh

to remind people of the crime his number represented.

để nhắc nhớ mọi người về tội ác mà con số của ông đại diện.

Today, some Holocaust survivors' descendants

Hôm nay, con cháu còn sống của người Holocaust

have their relatives numbers' tattooed on their arms.

có số họ hàng được xăm trên cánh tay họ.

The Torah has rules against tattoos,

Người Torah có luật lệ chống lại hình xăm,

but what if you want to make indelible what you feel should never be forgotten?

nhưng nếu bạn không muốn xóa nhòa điều bạn không bao giờ muốn quên?

And those criminals and outcasts of Japan, where tattooing was eventually outlawed

Tội phạm và người bị ruồng bỏ ở Nhật, nơi mà xăm mình

cuối cùng bị cấm

from the mid-19th century to just after World War II,

từ giữa thế kỉ 19 đến sau Chiến tranh thế giới thứ hai,

added decoration to their penal tattoos,

đã thêm trang trí vào hình xăm do bị xử phạt,

with designs borrowed from woodblock prints, popular literature

với các thiết kế mượn từ tranh khắc gỗ, văn học nổi tiếng

and mythical spirtual iconography.

và biểu tượng tâm linh huyền bí.

Yakuza gangs viewed their outsider tattoos as signs of lifelong loyalty and courage.

Băng nhóm Yakuza xem hình xăm bên ngoài cơ thể

là biểu hiện của lòng trung thành và dũng cảm.

After all, they lasted forever and it really hurt to get them.

Sau cùng, hình xăm tồn tại mãi và xăm thì thực sự đau đớn.

For the Maori, those tattoos were an accepted mainstream tradition.

Đối với người Maori, những hình xăm này,

là truyền thống chính thống được chấp nhận.

If you shied away from the excruciating chiseling in of your moko design,

nếu bạn né tránh sự "đục đẽo" đau đớn trong thiết kế Moko của mình,

your unfinished tattoo marked your cowardice.

hình xăm chưa hoàn thiện sẽ đánh dấu sự hèn nhát của bạn.

Today, unless you go the traditional route,

Ngày nay, trừ phi theo lối truyền thống,

your tattoo artist will probably use a tattoo machine

hình xăm của bạn sẽ được nghệ sĩ xăm bằng máy

based on the one patented by Samuel O'Reilly in 1891,

dựa trên máy được cấp bằng sáng chế của Samuel O'Relly năm 1891

phát xuất từ kiểu máy in của Thomas Edison năm 1876.

itself based on Thomas Edison's stencil machine from 1876.

Với lịch sử vô cùng rộng lớn hình xăm cho bạn nhiều lựa chọn,

But with the incredibly broad history of tattoos giving you so many options,

what are you going to get?

Bạn sẽ xăm gì?

This is a bold-lined expression of who you are,

Đây là sự thể hiện rõ nét

về bạn là ai, hoặc bạn muốn trông như thế nào.

or you want to appear to be.

As the naturalist aboard Cook's ship said of the tataoed Tahitians,

Như nhà tự nhiên học trên tàu của Cook đã nói về hình xăm của người Tahiti:

"Everyone is marked, thus in different parts of his body,

"Mọi người đều xăm, ở những nơi khác nhau trên cơ thể

according maybe to his humor or different circumstances of his life."

có lẽ do hoàn cảnh sống khác biệt."

Maybe your particular humor and circumstances

Có lẽ sự hài hước và hoàn cảnh của bạn, gợi ý một biểu tượng về di sản văn hóa

suggest getting a symbol of cultural heritage,

a sign of spirituality, sexual energy,

một dấu hiệu tâm linh, năng lượng tình dục

or good old-fashioned avant-garde defiance.

hoặc thách thức tiên phong lỗi thời nhưng hay ho.

Nhắc nhở về thành tựu lớn lao, hay rằng bạn trông thật thời thượng

A reminder of a great accomplishment,

or of how you think it would look cool if Hulk Hogan rode a Rhino.

với Hulk Hogan cưỡi tê giác

It's your expression, your body, so it's your call.

Đó là sự thể hiện, là cơ thể của bạn,

thế nên là quyền của bạn.

Just two rules:

Duy nhất 2 quy định:

you have to find a tattooist who won't be ashamed to draw your idea,

Tìm người thợ xăm dám thể hiện ý tưởng của bạn

and when in doubt, you can never go wrong with "Mom."

và nếu băn khoăn

thì "Mẹ" là sự lựa chọn không bao giờ sai.