The history of tattoos - Addison Anderson

Historia tatuażu - Addison Anderson

Tłumaczenie: Kinga Skorupska Korekta: Rysia Wand

Thinking of getting a tattoo?

Myślisz o tatuażu?

Decorating your birthday suit would add another personal story

Upiększając ciało, dodasz kolejną historię

to a history of tattoos stretching back at least 8000 years.

do sięgających 8000 lat dziejów tatuażu.

Tattooed mummies from around the world attest to the universality

Wytatuowane mumie z różnych zakątków świata dowodzą,

of body modification across the millennia,

że modyfikacje ciała towarzyszą nam od tysięcy lat,

and to the fact that you really were stuck with it forever

i że naprawdę były wieczne,

if your civilization never got around to inventing laser removal.

w cywilizacjach bez korekty laserowej.

A mummy from the Chinchorro culture in pre-Incan Peru

Mumia z kultury Chinchorro z preinkaskiego Peru

has a mustache tattooed on his upper lip.

ma wąsy wytatuowane nad górną wargą.

Ötzi, mummified iceman of the Alps, has patterned charcoal tats along his spine,

Ötzi, zmumifikowany człowiek lodu z Alp ma wzory wzdłuż kręgosłupa,

behind his knee and around his ankles,

za kolanem i wokół kostek,

which might be from an early sort of acupuncture.

być może wynik prymitywnej akupunktury.

The mummy of Amunet, a priestess in Middle Kingdom Egypt,

Mumia Amunet, kapłanki z czasów Średniego Państwa Egiptu,

features tattoos thought to symbolize sexuality and fertility.

ma tatuaże symbolizujące seksualność i płodność.

Even older than the mummies,

Jeszcze starsze od mumii

figurines of seemingly tattooed people,

są figurki wytatuowanych ludzi

and tools possibly used for tattooing date back tens of thousands of years.

i narzędzia do tatuażu liczące dziesiątki tysięcy lat.

Tattoos don't have one historical origin point that we know of,

Nie wiadomo, od czego zaczęła się historia tatuaży,

but why do we English speakers call them all tattoos?

ale skąd wzięła się nazwa "tatuaż"?

The word is an anglophonic modification of "tatao,"

To angielska modyfikacja słowa "tatao",

a Polynesian word used in Tahiti,

używanego przez Polinezyjczyków na Tahiti.

where English captain James Cook landed in 1769

Właśnie tam w 1769 roku dotarł angielski kapitan James Cook

and encountered heavily tattooed men and women.

i natrafił na obficie wytatuowanych ludzi.

Stories of Cook's findings and the tattoos his crew acquired

Przez opowieści o odkryciach Cooka i tatuaże na ciałach jego załogi

cemented our usage of "tattoo" over previous words like

słowo "tatuować" wyparło wcześniejsze określenia,

"scarring," "painting," and "staining,"

jak "okaleczać", "malować" czy "barwić"

and sparked a craze in Victorian English high society.

i zapoczątkowało nową modę wśród arystokratów wiktoriańskiej Anglii.

We might think of Victorians having Victorian attitudes

Wiktorianie podchodzili z rezerwą

about such a risque thing,

do tak drastycznego zabiegu.

and you can find such sentiments, and even bans, on tattooing throughout history.

Niechęć, a nawet prawne zakazy, często towarzyszyły tatuażom.

But while publicly some Brits looked down their noses at tattoos,

Choć publicznie część Brytyjczyków potępiała tatuaże,

behind closed doors and away from their noses,

za zamkniętym drzwiami, daleko od wścibskich sąsiadów,

lots of people had them.

znaleźlibyśmy je u wielu.

Reputedly, Queen Victoria had a tiger fighting a python,

Podobno królowa Wiktoria miała tygrysa walczącego z pytonem,

and tattoos became very popular among Cook's fellow soldiers,

a tatuaże stały się bardzo popularne wśród towarzyszy broni kapitana Cooka,

who used them to note their travels.

którzy upamiętniali nimi swoje podróże.

You crossed the Atlantic? Get an anchor.

Przepłynąłeś Atlantyk? Zrób sobie kotwicę.

Been south of the Equator? Time for your turtle tat.

Byłeś na południe od równika? Pora wytatuować sobie żółwia.

But Westerners sported tattoos long before meeting

Jednak ludzie Zachodu tatuowali się

the Samoans and Maori of the South Pacific.

na długo przed spotkaniem Samoańczyków czy Maorysów.

Crusaders got the Jerusalem Cross so if they died in battle,

Krzyżowcy mieli krzyż jerozolimski, by w razie śmierci

they'd get a Christian burial.

pochowano ich jako chrześcijan.

Roman soldiers on Hadrian's Wall had military tattoos

Rzymscy żołnierze na wale Hadriana mieli tatuaże wojenne,

and called the Picts beyond it "Picts," for the pictures painted on them.

a Piktów za wałem nazywali "Piktami" właśnie ze względu na ich tatuaże.

There's also a long tradition of people being tattooed unwillingly.

Od wieków tatuowano też ludzi wbrew ich woli.

Greeks and Romans tattooed slaves and mercenaries to discourage

Grecy i Rzymianie tatuowali niewolników i najemników,

escape and desertion.

by zniechęcić do ucieczek i dezercji.

Criminals in Japan were tattooed as such as far back as the 7th century.

Przestępców w Japonii tatuowano już VII wieku.

Most infamously, the Nazis tattooed numbers on the chest or arms

Najbardziej osławione jest tatuowanie numerów

of Jews and other prisoners at the Auschwitz concentration camp

na ciałach więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych,

in order to identify stripped corpses.

w celu późniejszej identyfikacji nagich zwłok.

But tattoos forced on prisoners and outcasts can be redefined

Przymusowe tatuowanie więźniów zmienia obecnie swój wydźwięk,

as people take ownership of that status or history.

bo ludzie mają inny stosunek do tego fragmentu historii.

Primo Levi survived Auschwitz and wore short sleeves to Germany after the war

Primo Levi, ocalony z Auschwitz, przebywając w Niemczech odkrywał ramiona,

to remind people of the crime his number represented.

aby przypomnieć o zbrodniach, które symbolizował jego wytatuowany numer.

Today, some Holocaust survivors' descendants

Dziś, niektórzy potomkowie ofiar Holocaustu

have their relatives numbers' tattooed on their arms.

tatuują na rękach obozowe numery swoich krewnych.

The Torah has rules against tattoos,

Żydowska Tora potępia tatuaże,

but what if you want to make indelible what you feel should never be forgotten?

ale jak inaczej utrwalić to, czego nie wolno zapomnieć?

And those criminals and outcasts of Japan, where tattooing was eventually outlawed

Kryminaliści i banici w Japonii, gdzie tatuowanie było zakazane

from the mid-19th century to just after World War II,

od połowy XIX wieku do czasów po II wojnie światowej,

added decoration to their penal tattoos,

dodawali zdobienia do więziennych tatuaży,

with designs borrowed from woodblock prints, popular literature

inspirując się drzeworytami, literaturą popularną

and mythical spirtual iconography.

oraz ikonografią mitologiczną.

Yakuza gangs viewed their outsider tattoos as signs of lifelong loyalty and courage.

Dla członków Yakuzy tatuaże były oznaką dozgonnej lojalności i odwagi.

After all, they lasted forever and it really hurt to get them.

W końcu trwały wiecznie, a ich wykonanie było bardzo bolesne.

For the Maori, those tattoos were an accepted mainstream tradition.

W kulturze Maorysów tatuaże należały do głównego nurtu tradycji.

If you shied away from the excruciating chiseling in of your moko design,

Kto uciekł przed potwornym bólem podczas tatuowania,

your unfinished tattoo marked your cowardice.

miał niedokończone moko, jako oznakę swojego tchórzostwa.

Today, unless you go the traditional route,

Dzisiaj, poza fanatykami tradycji,

your tattoo artist will probably use a tattoo machine

większość tatuażystów używa nowoczesnych maszynek,

based on the one patented by Samuel O'Reilly in 1891,

takich jak ta, opatentowana w 1891 roku przez Samuela O'Reilly'ego,

itself based on Thomas Edison's stencil machine from 1876.

zbudowana na bazie pióra kopiującego Tomasza Edisona z roku 1876.

But with the incredibly broad history of tattoos giving you so many options,

Tatuaże mają bogatą historię i dają wiele możliwości.

what are you going to get?

Który wybierzesz?

This is a bold-lined expression of who you are,

To będzie śmiała deklaracja twojej osobowości

or you want to appear to be.

lub tego, kim chcesz być.

As the naturalist aboard Cook's ship said of the tataoed Tahitians,

Przyrodnik na pokładzie statku Cooka tak opisał mieszkańców Tahiti:

"Everyone is marked, thus in different parts of his body,

"U każdego z nich oznaczona jest inna część ciała.

according maybe to his humor or different circumstances of his life."

Być może zależy to od nastroju lub sytuacji życiowych".

Maybe your particular humor and circumstances

Może nastrój i sytuacja życiowa

suggest getting a symbol of cultural heritage,

podyktują ci wybór jakiegoś symbolu dziedzictwa kulturowego,

a sign of spirituality, sexual energy,

znaku związanego z duchowością, energią seksualną

or good old-fashioned avant-garde defiance.

lub staromodną oznakę buntu.

A reminder of a great accomplishment,

Może tatuaż upamiętni twoje dokonania,

or of how you think it would look cool if Hulk Hogan rode a Rhino.

albo gusta, według których cudnie wygląda Hulk Hogan dosiadający nosorożca.

It's your expression, your body, so it's your call.

To twój manifest, twoje ciało, twój wybór.

Just two rules:

Dwie zasady:

you have to find a tattooist who won't be ashamed to draw your idea,

znajdź tatuażystę, którego nie zażenuje twój pomysł,

and when in doubt, you can never go wrong with "Mom."

no i jeśli nie wiesz, co wybrać, zawsze możesz wytatuować sobie słowo "Mama".