Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez

Ta có thật sự cần thuốc trừ sâu? - Fernan Pérez-Gálvez

590,221 views

2016-11-14 ・ TED-Ed


New videos

Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez

Ta có thật sự cần thuốc trừ sâu? - Fernan Pérez-Gálvez

590,221 views ・ 2016-11-14

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Thanh Le Reviewer: Tuan Nguyen
00:07
In 1845, Ireland's vast potato fields were struck by an invasive fungal disease
0
7129
6340
Năm 1845, những ruộng khoai tây lớn ở Ai-len bị bệnh nấm sâu tấn công.
00:13
that rapidly infested this staple crop.
1
13469
3809
Chúng nhanh chóng tàn phá loại cây trồng chủ lực này.
00:17
The effect was devastating.
2
17278
1983
Hậu quả để lại thật kinh khủng.
00:19
One million people died of famine,
3
19261
2358
Một triệu người chết vì nạn đói,
00:21
and over a million more were forced to leave Ireland.
4
21619
4211
và hơn một triệu người phải rời Ai-len.
00:25
Nowadays, we avoid such agricultural catastrophes with the help of pesticides.
5
25830
6041
Ngày nay, ta ngăn chặn thảm họa nông nghiệp đó nhờ thuốc trừ sâu.
00:31
Those are a range of manmade chemicals that control insects,
6
31871
3769
Đó hàng loạt các hóa chất nhân tạo giúp phòng trừ các loài sâu bọ,
00:35
unwanted weeds,
7
35640
1579
cỏ dại,
00:37
funguses,
8
37219
1081
nấm,
00:38
rodents,
9
38300
772
gặm nhấm,
00:39
and bacteria
10
39072
1128
và vi khuẩn
00:40
that may threaten our food supply.
11
40200
2070
có thể đe dọa nguồn cung cấp thực phẩm.
00:42
They've become an essential part of our food system.
12
42270
2479
Chúng đã trở thành một phần thiết yếu của hệ thống thực phẩm.
00:44
As populations have grown, monoculture, single crop farming,
13
44749
4341
Khi dân số tăng cao, hình thức độc canh, tức chỉ trồng một loại cây,
00:49
has helped us feed people efficiently.
14
49090
2620
đã cung cấp hiệu quả thức ăn cho con người.
00:51
But it's also left our food vulnerable to extensive attack by pests.
15
51710
5326
Nhưng điều đó cũng khiến thực phẩm dễ bị sâu bệnh tấn công trên diện rộng.
00:57
In turn, we've become more dependent on pesticides.
16
57036
3635
Do đó, chúng ta phụ thuộc nhiều hơn vào thuốc trừ sâu.
01:00
Today, we annually shower over 5 billion pounds of pesticides across the Earth
17
60671
5829
Hiện nay, hàng năm chúng ta phun hơn năm tỷ pound thuốc trừ sâu khắp Trái Đất
01:06
to control these unwanted visitors.
18
66500
2695
để phòng trừ những vị khách không mời này.
01:09
The battle against pests, especially insects,
19
69195
2876
Cuộc chiến chống lại các loài sâu bệnh, đặc biệt là côn trùng,
01:12
has marked agriculture's long history.
20
72071
2960
đã đánh dấu lịch sử lâu dài của ngành nông nghiệp.
01:15
Records from thousands of years ago
21
75031
1880
Các ghi chép cách đây hàng nghìn năm
01:16
suggest that humans actively burned some of their crops after harvest
22
76911
4443
cho thấy con người thường đốt một số loại cây trồng sau khi thu hoạch
01:21
to rid them of pests.
23
81354
2451
để trừ sâu bệnh cho chúng.
01:23
There's even evidence from ancient times that we recruited other insects to help.
24
83805
5317
Bằng chứng từ thời cổ đại còn cho thấy ta đưa các loài côn trùng khác vào hỗ trợ.
01:29
In 300 A.D., Chinese farmers specially bred ferocious predatory ants
25
89122
5499
Năm 300 SCN, nông dân Trung Hoa đã chuyên nuôi kiến​dữ ăn thịt
01:34
in orange orchards to protect the trees from other bugs.
26
94621
4675
trong vườn cam để bảo vệ cây khỏi sâu bọ.
01:39
Later, as large-scale farming spread,
27
99296
1876
Về sau, khi canh tác trên quy mô lớn lan rộng,
01:41
we began sprinkling arsenic, lead, and copper treatments on crops.
28
101172
5959
chúng ta đã gieo rắc a-sen, chì, và đồng lên cây trồng.
01:47
But these were incredibly toxic to humans as well.
29
107131
3879
Nhưng chúng cũng cực kỳ độc hại với con người.
01:51
As our demand for more, safer produce increased,
30
111010
3361
Khi đòi hỏi về các sản phẩm an toàn tăng lên,
01:54
so did the need for effective chemicals
31
114371
2611
nhu cầu sử dụng các hóa chất
01:56
that could control pests on a grander scale.
32
116982
3241
có thể phòng trừ sâu bệnh hiệu quả trên quy mô lớn hơn cũng tăng theo.
02:00
This ushered in the era of chemical pesticides.
33
120223
4410
Điều này mở ra thời kỳ thuốc trừ sâu hóa học.
02:04
In 1948, a Swiss chemist named Paul Hermann Müller
34
124633
4269
Năm 1948, một nhà hóa học Thụy Sỹ tên là Paul Hermann Müller
02:08
was awarded a Nobel Prize for his discovery
35
128902
3099
đã được trao Giải Nobel vì khám phá ra
02:12
of dichlorodiphenyltrichloroethane, also known as DDT.
36
132001
6441
dichlorodiphenyltrichloroethane, còn gọi là DDT.
02:18
This new molecule had unparalleled power to control many insect species
37
138442
4820
Loại phân tử mới này có sức mạnh vô song trong việc phòng trừ nhiều loài côn trùng
02:23
until the 1950s, when insects became resistant to it.
38
143262
4951
cho đến những năm 1950, khi chúng kháng được nó.
02:28
Worse, the chemical actually drove dramatic declines in bird populations,
39
148213
5339
Tệ hơn nữa, hóa chất này còn khiến số lượng quần thể chim giảm đáng kể,
02:33
poisoned water sources,
40
153552
1821
nguồn nước bị nhiễm độc,
02:35
and was eventually found to cause long-term health problems in humans.
41
155373
5199
và cuối cùng bị phát hiện gây ra các vấn đề sức khỏe lâu dài ở người.
02:40
By 1972, DDT had been banned in the United States,
42
160572
4421
Đến năm 1972, DDT bị cấm ở Mỹ,
02:44
and yet traces still linger in the environment today.
43
164993
3950
nhưng vết tích của nó vẫn sót lại trong môi trường đến tận ngày nay.
02:48
Since then, chemists have been searching for alternatives.
44
168943
3510
Kể từ đó, các nhà hóa học vẫn tìm kiếm các giải pháp thay thế.
02:52
With each new wave of inventions, they've encountered the same obstacle -
45
172453
4041
Theo mỗi làn sóng phát minh mới, họ đã gặp phải cùng một trở ngại -
02:56
rapid species evolution.
46
176494
2250
sự tiến hóa loài nhanh chóng.
02:58
As pesticides destroy pest populations,
47
178744
2590
Vì thuốc trừ sâu diệt quần thể sâu bệnh,
03:01
they leave behind only the most resistant individuals.
48
181334
4389
nó chỉ chừa lại những cá thể kháng cự tốt nhất.
03:05
They then pass on their pesticide-resisting genes
49
185723
3101
Rồi chúng truyền lại gien kháng thuốc trừ sâu
03:08
to the next generation.
50
188824
1814
cho thế hệ sau.
03:10
That's lead to the rise of super bugs,
51
190638
2555
Điều này dẫn đến sự gia tăng của siêu bọ,
03:13
such as the Colorado potato beetle,
52
193193
2421
chẳng hạn bọ khoai tây Colorado,
03:15
which is resistant to over 50 different insecticides.
53
195614
3771
loài kháng được 50 loại thuốc trừ sâu khác nhau.
03:19
Another downside is that other bugs get caught in the crossfire.
54
199385
4449
Một nhược điểm nữa là các loại sâu bọ khác cũng bị vạ lây.
03:23
Some of these are helpful predators of plant pests or vital pollinators,
55
203834
5620
Trong đó có loài là thiên địch của sâu hại hoặc loài thụ phấn quan trọng.
03:29
so erasing them from agriculture wipes out their benefits, too.
56
209454
4850
Do đó xóa sổ chúng khỏi ngành nông nghiệp cũng làm mất đi lợi ích của chúng.
03:34
Pesticides have improved over time
57
214304
2041
Thuốc trừ sâu đã được cải tiến theo thời gian
03:36
and are currently regulated by strict safety standards,
58
216345
2978
và hiện đang được kiểm soát bởi các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt.
03:39
but they still have the potential to pollute soil and water,
59
219323
3582
Tuy nhiên chúng vẫn có khả năng làm ô nhiễm đất và nước,
03:42
impact wildlife,
60
222905
1409
tác động xấu đến động vật hoang dã,
03:44
and even harm us.
61
224314
1871
và thậm chí có hại cho chúng ta.
03:46
So considering all these risks, why do we continue using pesticides?
62
226185
4550
Vì vậy,khi xét đến tất cả các rủi ro này, vì sao ta vẫn sử dụng thuốc trừ sâu?
03:50
Although they're imperfect,
63
230735
1410
Dù chúng không hoàn hảo
03:52
they currently may be our best bet against major agricultural disasters,
64
232145
5020
nhưng có lẽ vẫn là lựa chọn tốt nhất để chống các dịch bệnh nông nghiệp lớn,
03:57
not to mention mosquito-born diseases.
65
237165
2791
chưa kể các dịch bệnh do muỗi gây ra.
03:59
Today, scientists are on a quest for alternative pest control strategies
66
239956
4880
Ngày nay, các nhà khoa học đang tìm kiếm các chiến lược kiểm soát sâu bệnh khác,
04:04
that balance the demands of food production
67
244836
2140
có thể cân bằng nhu cầu sản xuất lương thực
04:06
with environmental concerns.
68
246976
2419
với bảo vệ môi trường.
04:09
Nature has become a major source of inspiration,
69
249395
3440
Thiên nhiên đã trở thành nguồn cảm hứng lớn,
04:12
from natural plant and fungal chemicals that can repel or attract insects,
70
252835
4290
từ thực vật tự nhiên và hóa chất từ nấm có thể đẩy lùi hay thu hút côn trùng,
04:17
to recruiting other insects as crop bodyguards.
71
257125
3800
đến việc đưa các côn trùng khác vào để bảo vệ vụ mùa.
04:20
We're also turning to high-tech solutions, like drones.
72
260925
3951
Ta cũng chuyển sang giải pháp tiên tiến, như máy bay không người lái.
04:24
Programmed to fly over crops,
73
264876
2050
Được lập trình để bay qua các cánh đồng,
04:26
these machines can use their sensors and GPS
74
266926
2831
các cỗ máy này có thể dùng cảm biến và GPS
04:29
to carry out more targeted sprays
75
269757
2689
để phun xịt tập trung hơn,
04:32
that limit a pesticide's wider environmental impact.
76
272446
3851
giới hạn tác động rộng đến môi trường của thuốc trừ sâu.
04:36
With a combination of biological understanding,
77
276297
2529
Cùng sự kết hợp giữa hiểu biết sinh học,
04:38
environmental awareness,
78
278826
1630
nhận thức về môi trường,
04:40
and improved technologies,
79
280456
1920
và công nghệ tiên tiến,
04:42
we have a better chance of finding a holistic solution to pests.
80
282376
4251
ta có nhiều cơ hội hơn trong việc tìm giải pháp tổng thể ngăn trừ sâu bệnh.
04:46
Chemical pesticides may never shake their controversial reputation,
81
286627
3990
Thuốc trừ sâu hóa học có thể không bao giờ khiến các tranh cãi dịu bớt,
04:50
but with their help,
82
290617
1340
nhưng nhờ có nó,
04:51
we can ensure that agricultural catastrophes
83
291957
2900
ta có thể đảm bảo rằng các thảm họa nông nghiệp
04:54
stay firmly in our past.
84
294857
2061
vẫn ngủ yên trong quá khứ.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7