When is water safe to drink? - Mia Nacamulli

Khi nào thì nước an toàn để uống?-Mia Nacamulli

1,358,416 views

2017-08-07 ・ TED-Ed


New videos

When is water safe to drink? - Mia Nacamulli

Khi nào thì nước an toàn để uống?-Mia Nacamulli

1,358,416 views ・ 2017-08-07

TED-Ed


This video has Vietnamese subtitles only. Please double-click on the Vietnamese subtitles below to play the video.

00:00
Translator: Tam Nguyen Reviewer: Vy Tran
0
0
7000
00:08
Hãy nhìn vào nước trong ly này.
1
8064
2547
00:10
Sảng khoái, đã khát và vô cùng quan trọng đối với sự sống còn của bạn.
2
10611
3744
00:14
Nhưng trước khi bạn uống một ngụm,
3
14355
1574
00:15
làm sao bạn biết được nước trong ly không có vi sinh vật gây bệnh
4
15929
4867
00:20
hay là chất gây ô nhiễm?
5
20796
1793
00:22
Một trong mười người trên thế giới không thể biết chắc chắn
6
22589
3002
00:25
rằng nước của họ có sạch và an toàn để uống hay không.
7
25591
2840
00:28
Tại sao lại như vậy?
8
28431
2955
00:31
Hệ thống lọc khuẩn không tốt,
9
31386
1420
00:32
yếu kém trong khâu bảo vệ nguồn nước uống,
10
32806
2110
00:34
và vệ sinh không đúng cách
11
34916
1739
00:36
thường tạo ra nước thải và nước nhiễm bẩn bởi phân.
12
36655
3722
00:40
Đó là môi trường lý tưởng cho sự sinh trưởng của vi khuẩn,
13
40377
2821
00:43
vi rút
14
43198
1060
00:44
và kí sinh trùng.
15
44258
1731
00:45
Và hậu quả của những mầm bệnh này là rất sửng sốt.
16
45989
3089
00:49
Tiêu chảy vì nước uống không an toàn là một trong các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu
17
49078
3826
00:52
trên khắp thế giới ở những trẻ dưới 5 tuổi.
18
52904
3283
00:56
Và dựa trên bản báo cáo của LHQ năm 2010,
19
56187
2401
00:58
bệnh gây bởi vi sinh vật lây qua nước uống giết nhiều người mỗi năm hơn chiến tranh.
20
58588
7151
01:05
Tuy nhiên, các quy trình xử lý đúng đắn có thể giải viết các mối đe dọa này.
21
65739
4069
01:09
Chúng thường có ba phần:
22
69808
1730
01:11
lắng,
23
71538
1069
01:12
lọc,
24
72607
1132
01:13
và khử trùng.
25
73739
1590
01:15
Một khi nước đã được lấy mẫu ở cơ sở xử lý,
26
75329
2528
01:17
nó sẵn sàng để tẩy sạch.
27
77857
1741
01:19
Bước đầu tiên, lắng, chỉ tốn thời gian.
28
79598
3541
01:23
Nước được để yên đó, cho phép các hạt nặng chìm xuống đáy.
29
83139
5200
01:28
Tuy nhiên, thường thì các hạt quá nhỏ
30
88339
2701
01:31
để loại bỏ bởi một mình quá trình lắng
31
91040
2204
01:33
và vì thế cần phải được lọc.
32
93244
1945
01:35
Trọng lực kéo nước xuống qua những lớp cát
33
95189
3190
01:38
để các hạt còn sót lại bị giữ ở những lỗ rỗng của lớp cát,
34
98379
2871
01:41
chuẩn bị nước cho bước xử lý cuối cùng,
35
101250
2500
01:43
một liều thuốc khử trùng.
36
103750
2061
01:45
Các hóa chất, chủ yếu ở dạng clo và ozon,
37
105811
3276
01:49
được trộn lẫn vào để giết đi các mầm bệnh
38
109087
2663
01:51
và để khử trùng các ống nước và các hệ thống lưu trữ.
39
111750
3529
01:55
Chất clo rất hiệu quả trong việc tiêu diệt các sinh vật sống trong nước,
40
115279
3833
01:59
nhưng công dụng của nó vẫn bị tiết chế bởi chính phủ
41
119112
2370
02:01
vì nó có thể tạo ra sản phẩm phụ hóa học mang nguy hiểm tiềm tàng.
42
121482
3319
02:04
Và nếu sự mất cân bằng của clo xảy ra trong quá trình khử trùng,
43
124801
4239
02:09
nó có thể kích hoạt các phản ứng hóa học khác.
44
129040
2620
02:11
Ví dụ như các mức của sản phẩm phụ clo,
45
131660
2943
02:14
như hợp chất tri-halo-metan, có thể tăng vọt, dẫn đến sự ăn mòn ống nước
46
134603
4278
02:18
và sự thải ra chất sắt, đồng và chì vào nước uống.
47
138881
6611
02:25
Sự ô nhiễm nước từ những nguồn này và nguồn khác
48
145492
2400
02:27
bao gồm sự rửa trôi,
49
147892
1150
02:29
tràn chất hóa học,
50
149042
1350
02:30
và sự chảy ròng,
51
150392
1200
02:31
đã dẫn đến các ảnh hưởng sức khỏe lâu dài,
52
151592
2222
02:33
như ung thư,
53
153814
806
02:34
các bệnh về tim mạch và thần kinh,
54
154620
2723
02:37
và sẩy thai.
55
157343
2150
02:39
Không may thay, phân tích chính xác rủi ro
56
159493
2211
02:41
của nước bị ô nhiễm bởi hóa chất thì khó.
57
161704
3387
02:45
Trong khi rõ ràng là các chất khử trùng giúp ta an toàn hơn
58
165091
2560
02:47
bằng cách loại bỏ các mầm mống gây bệnh,
59
167651
2303
02:49
các chuyên gia chưa xác định được phạm vi tối đa
60
169954
2280
02:52
mà hỗn hợp hóa chất trong nước uống của chúng ta
61
172234
2801
02:55
thực sự tác động đến sức khỏe con người như thế nào.
62
175035
2978
02:58
Vậy thì làm thế nào bạn biết nguồn nước mà bạn tiếp cận được,
63
178013
3553
03:01
dù là từ vòi nước hay từ đâu đi chăng nữa,
64
181566
2019
03:03
là có thể uống được?
65
183585
1780
03:05
Trước hết, nước quá đục,
66
185365
1820
03:07
có dấu vết của các hợp chất hữu cơ,
67
187185
1750
03:08
hay những kim loại có mật độ cao như asen, crom, hay chì,
68
188935
4841
03:13
có nghĩa là nước không thích hợp để uống.
69
193776
3439
03:17
Nhiều chất gây ô nhiễm, như chì hay asen,
70
197215
2590
03:19
sẽ không thể thấy rõ nếu không kiểm nghiệm,
71
199805
2062
03:21
nhưng vài manh mối, như mức độ đục,
72
201867
1938
03:23
ngả màu nâu hay vàng,
73
203805
2011
03:25
mùi hôi,
74
205816
1257
03:27
hay mùi clo quá nồng
75
207073
2614
03:29
có thể chỉ rằng cần phải kiểm tra sâu hơn.
76
209687
2831
03:32
Bộ kiểm tra nước có thể tiến thêm bước nữa
77
212518
2148
03:34
và xác nhận sự hiện diện của nhiều chất gây ô nhiễm và chất hóa học khác nhau.
78
214666
5221
03:39
Với nhiều loại chất gây ô nhiễm,
79
219887
1633
03:41
có cách xử lý nước ở nơi nó được sử dụng thay vì ở gần tại nguồn nước đó.
80
221520
4421
03:45
Kĩ thuật xử lí ngay tại lúc dùng thực ra đã có từ hàng ngàn năm nay.
81
225941
4186
03:50
Người Ai Cập Cổ Đại đun sôi để loại bỏ các chất ô nhiễm hữu cơ với sức nóng mặt trời.
82
230127
5471
03:55
Và ở Hy Lạp Cổ Đại, ông Hippocrates đã thiết kế một cái túi
83
235598
2924
03:58
để loại bỏ những cặn bả có mùi vị tệ khỏi nước.
84
238522
3765
04:02
Ngày nay, các quá trình xử lý ngay lúc dùng thường bao gồm cả sự ion hóa
85
242287
3570
04:05
để hạ thấp hàm lượng chất khoáng.
86
245857
1722
04:07
Chúng cũng dùng sự lọc hấp thụ,
87
247579
2810
04:10
nơi mà một vật liệu có nhiều lỗ gọi là than hoạt tính
88
250389
2958
04:13
lọc nước để loại bỏ các chất gây ô nhiễm và các sản phẩm phụ hóa học.
89
253347
4523
04:17
Dù nó không phải lúc nào cũng là giải pháp lâu dài hiệu quả,
90
257870
2949
04:20
hệ thống xử lý tại lúc dùng này có thể mang đi, dễ cài đặt và có thể thích nghi.
91
260819
4680
04:25
Và ở nhiều vùng không có các hệ thống quy mô lớn,
92
265499
3199
04:28
hay ở nơi mà nước bị ô nhiễm nhiều hơn khi được vận chuyển,
93
268698
3433
04:32
những hệ thống xử lý tại lúc dùng này mang ý nghĩa sống còn.
94
272131
4438
04:36
Nước sạch vẫn còn là một loại hàng hóa quý giá và hiếm có.
95
276569
3530
04:40
Có gần 800 triệu người không thể tiếp cận được nó.
96
280099
4883
04:44
Tin vui là sự sự phát triển liên tục trong việc xử lý nước,
97
284982
3079
04:48
ở cả 2 quy mô lớn và nhỏ,
98
288061
2240
04:50
có thể làm giảm bớt những hoàn cảnh không an toàn.
99
290301
2510
04:52
Cài đặt các hệ thống phù hợp ở những nơi cần chúng
100
292811
2300
04:55
và giám sát kĩ những cái đã được cài đặt
101
295111
3378
04:58
sẽ thỏa mản một trong các nhu cầu căn bản nhất của nhân loại.
102
298489
3381
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7