The battle of the Greek tragedies - Melanie Sirof

Trận Chiến của Các Vở Bi Kịch Hi Lạp - Melanie Sirof

Translator: Ngoc Le Reviewer: Dieu Dang NguyenTran

Xin chào các quý ông và quý bà.

Good afternoon, ladies and gentlemen.

Let us welcome you to the final day of dramatic battle between great tragedians.

Chào mừng tới ngày cuối của trận đấu kịch tính giữa các bi kịch gia vĩ đại.

It is a spring day here in Ancient Greece.

Hôm nay là một ngày xuân tại Hi Lạp Cổ Đại

Nearly 17,000 patrons are filing into the Theatre of Dionysus

Gần 17,000 khán giả đang dần lấp đầy Nhà hát Dionysus

để xem các kịch gia giỏi nhất,

to watch top playwrights,

including favorites Aeschylus and Sophocles duke it out

trong đó có hai tác gia đang được hâm mộ Aeschylus và Sophocles tranh tài

to see whose hero may be deemed most tragic,

xem ai là người viết nên nhân vật anh hùng bi kịch nhất,

whose story most awful.

hay ai có cốt truyện kinh khủng nhất.

Well Seacrestopolis,

Seacrestopolis,

in last week's battle of the choruses,

trong trận đấu dàn đồng ca tuần trước

all 50 members of each playwright's chorus traveled back and forth across the stage,

50 thành viên dàn đồng ca của mỗi kịch gia đã đi lại dọc theo sân khấu

singing the strophe and antistrophe, telling misbegotten tales of woe.

xướng lên thơ và hồi khúc để kể lại những thiên truyện về nỗi thống khổ.

Today's first chorus is entering through the parados,

Dàn đồng ca đầu tiên hôm nay đang tiến qua parados,

taking their positions in the orchestra at the bottom of the stage.

vào vị trí của họ trong dàn nhạc dưới chân sân khấu.

Mario Lopedokia, this is nothing we haven't seen before.

Mario Lopedokia, đây không phải là lần đầu tiên chúng ta thấy cảnh này.

All 50 members speaking from the depths of their souls.

Tất cả 50 người đang cất tiếng từ tận đáy tâm hồn họ.

Wait, what is this?

Chờ đã, cái gì thế này?

I've not seen this before, Seacrestopolis.

Tôi chưa từng thấy chuyện này, Seacrestopolis.

There is one actor stepping out of choral formation,

Một diễn viên đang bước ra khỏi hàng của dàn đồng ca,

assuming an independent role in this play.

và đang độc diễn.

Can you make out who it is?

Anh có nhận ai không?

That looks like Thespis.

Hình như là Thespis.

It seems he's changing his mask,

Có vẻ là anh ấy đang thay mặt nạ

and taking on the role of another character.

và vào vai một nhân vật khác.

Incredible. Surely, Thespis will go down in history as the very first actor.

Thật phi thường. Chắc chắn lịch sử sẽ ghi nhận Thespis là diễn viên đầu tiên.

He has changed the face of theater forever.

Anh ấy đã thay đổi bộ mặt của nghệ thuật sân khấu mãi mãi.

And that was just the warm-up act.

Mà đấy mới chỉ là màn mở đầu.

On to the main attraction.

Giờ mới là màn chính.

Aeschylus will have the stage first.

Aeschylus sẽ biểu diễn đầu tiên.

Let's see what he does.

Hãy xem anh ấy sẽ làm gì.

We expect great things.

Chúng tôi kì vọng rất nhiều.

Last competition, Sophocles beat him by a smidge,

Tuy lần trước Sophocles thắng anh ấy rất suýt sao,

but Aeschylus is still considered the Father of Tragedy.

nhưng Aeschylus vẫn được coi là cha đẻ của bi kịch.

Now, Aeschylus frequently competes at this festival, the city Dionysia.

Giờ Aeschylus thường tranh tài ở cuộc thi này, thành phố Dionysia.

Though his plays are violent,

Mặc dù kịch của anh ấy bạo lực,

the bloodshed is never seen by the audience,

khán giả không bao giờ thấy cảnh đổ máu,

which allows the dramatic tension to take center stage.

và điều đó nhấn mạnh căng thẳng kịch tính.

Let's see what he does today to try to win his title back.

Xem anh ấy sẽ làm gì để lấy lại danh hiệu.

Here comes Aeschylus's chorus,

Đây rồi, dàn đồng ca của Aeschylus,

but they seem to be missing quite a few people.

nhưng có vẻ họ thiếu khá nhiều thành viên.

What is going on here?

Chuyện gì đang xảy ra vậy?

Not only are they down a few people.

Họ không chỉ bớt người.

There are two actors taking center stage.

Mà còn có 2 diễn viên đang diễn chính.

This is absolutely unheard of.

Đây là điều chưa từng có.

He has build on Thespis's idea and added a second actor to the mix.

Anh ấy đã lấy ý tưởng của Thespis và thêm vào diễn viên thứ hai.

Aeschylus is relying on the two individuals to tell the story.

Aeschylus dựa vào hai nhân vật để kể chuyện.

The dialogue possible in tragedy now has taken precedence over the chorus.

Hội thoại trong bi kịch giờ được ưu tiên

Chả trách sao anh ấy cắt giảm quy mô của dàn đồng ca.

No wonder he drastically shrunk its size.

This applause is well deserved.

Điều này thật đáng tràng pháo tay.

The crowd has hushed.

Đám đông đã yên lặng trở lại.

Sophocles's actors and chorus

Diễn viên và dàn đồng ca của Sophocles

are taking the stage for the play, "Oedipus Rex."

đang tiến ra sân khấu để diễn vở "Oedipus Rex."

As usual, the chorus is set up in the orchestra.

Như thông lệ, dàn đồng ca được bố trí vào vị trí dàn nhạc.

And what's this?

Gì thế này?

Sophocles has added a third actor.

Sophocles đã thêm vào diễn viên thứ ba!

Will this one-upmanship never end?

Cuộc đua có bao giờ kết thúc?

Three actors,

Ba diễn viên,

and they are changing their masks to take on several different roles

và họ đang thay mặt nạ để diễn các vai khác nhau

as they weave the tale of Oedipus,

dệt nên thiên truyện về Oedipus:

a nice fellow who kills his father and marries his mother.

người đàn ông giết cha đẻ và cưới mẹ mình.

Kills his father and marries his mother.

Giết cha và cưới mẹ.

That sounds pretty tragic to me.

Nghe khá bi kịch rồi đấy!

It is most tragic, Mario Lopedokia.

Đó là điều bi kịch nhất, Mario Lopedokia.

Call me crazy, but I'm willing to bet that future generations

Tôi có thể điên, nhưng tôi dám cá là thế hệ tương lai

will hold this play up as the perfect example of tragedy.

sẽ coi vở kịch này là tiêu chuẩn của bi kịch.

Excuse me, Seacrestopolis.

Chờ đã, Seacrestopolis

Oedipus has left the stage after realizing Jocasta was his wife and also his mother.

Oedipus vừa rời sân khấu sau khi nhận ra Jocasta là vợ nhưng cũng là mẹ mình.

Where has he gone?

Anh ta đi đâu rồi?

I can't even imagine.

Tôi cũng không thể tưởng tượng nổi.

Wait. The messenger has stepped on stage

Chờ đã. Người đưa tin vừa bước lên sân khấu

and is telling us of the great king's actions.

và đang kể cho chúng ta về những hành động của vị vua vĩ đại.

He says that Oedipus, upon finding his mother, wife, whatever, Jocasta,

Anh ta nói rằng Oedipus, sau khi biết mẹ, vợ mình, gì cũng được, bà Jocasta,

dead of her own hand in their incestuous bedroom,

tự sát trên chiếc giường loạn luân của họ,

took the broaches from her dress and stabbed his eyes repeatedly.

anh ta lấy ghim gài váy của bà và đâm vào mắt mình liên tiếp.

You can't blame the guy, can you?

Cũng không thể trách anh ta được.

Bedded his mother, killed his father, is father and brother to his children.

Ngủ với mẹ, giết cha, vừa là cha vừa là anh trai của con mình.

I might do the same.

Là tôi thì tôi cũng thế.

My friend, I do believe we've seen it all.

Tôi nghĩ đó là điều bi kịch nhất rồi đấy!

Indeed, we have.

Đúng vậy.

There is nothing more tragic than Oedipus.

Không có gì bi kịch hơn Oedipus.

And sure enough, the judges who have been chosen by lot from all over Greece

Và chắc chắn là ban giám khảo, những người được người dân Hi Lạp bầu chọn

are ready to announce the winner.

cũng sẵn sàng để công bố người thắng cuộc.

Oh, folks! This is one for the history books.

Ôi, thưa quý vị, đây là một sự kiện đáng ghi vào sử sách.

Dark horse playwright, Philocles, has taken first prize.

Thí sinh Philocles, người vốn không được đánh giá cao lắm đã dành giải nhất.

What an upset. What a tragedy.

Buồn làm sao! Bi kịch làm sao!

What a night, folks.

Một đêm ngoạn mục, thưa quý vị.

We have witnessed the laying of the foundation of modern theater

Chúng ta vừa chứng kiến nền móng đầu tiên của sân khấu hiện đại

and some great innovations:

và một số phát kiến vĩ đại:

the shrinking of the chorus,

Quy mô thu hẹp của dàn đồng ca,

the addition of three actors,

sự xuất hiện của ba diễn viên,

and such catharsis.

và cảm xúc thanh tẩy.

Doesn't a great tragedy just make you feel renewed and cleansed?

Chẳng phải xem một vở bi kịch hay khiến anh thấy như mình vừa được gột rửa sao?

It sure does, but now we are out of time.

Chắc rồi, nhưng chương trình chúng ta đã hết thời lượng.

I'm Seacrestopolis,

Tôi là Seacrestopolis,

and I'm Mario Lopedokia.

và tôi là Mario Lopedokia.

Peace, love and catharsis.

Chúc bạn bình an, hạnh phúc & thanh tẩy.