Why is NASA sending a spacecraft to a metal world? - Linda T. Elkins-Tanton

694,687 views ・ 2018-01-29

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Hong Diem Nguyen Reviewer: Hung Tran Phi
Đâu đó giữa quỹ đạo của sao Hỏa và sao Mộc,
00:07
Somewhere between the orbits of Mars and Jupiter,
0
7182
2909
00:10
about 500 million kilometers away from Earth,
1
10091
3391
cách Trái Đất khoảng 500 triệu ki-lô-mét,
00:13
floats a metallic orb the size of Massachusetts.
2
13482
4510
trôi nổi một quả cầu kim loại có kích cỡ bằng tiểu bang Massachusetts.
00:17
That’s no moon...it’s 16 Psyche,
3
17992
3340
Không phải mặt trăng... nó là 16 Psyche,
00:21
one of the most massive asteroids in the solar system.
4
21332
3606
một trong những tiểu hành tinh lớn nhất trong hệ mặt trời.
00:24
And it is the asteroid our droids are looking for.
5
24938
3971
Và đó là tiểu hành tinh mà robot của ta đang tìm kiếm.
00:28
We humans have managed to send robotic spacecraft
6
28909
3099
Con người đã gửi thành công tàu vũ trụ robot
00:32
to all sorts of environments in space –
7
32008
2435
đến tất cả mọi vùng trong không gian
00:34
the gas clouds of Saturn and Jupiter,
8
34443
2047
từ những đám mây khí của sao Thổ và sao Mộc,
00:36
the icy wastes of Europa,
9
36490
2072
cho đến các hoang mạc băng giá của Europa,
00:38
and the rocky dunes of Mars.
10
38562
2819
và những đụn cát trên sao Hỏa.
00:41
But Psyche’s surface isn’t just hard rock –
11
41381
3062
Nhưng bề mặt của Psyche không chỉ là đá cứng
00:44
it’s heavy metal.
12
44443
1637
mà là kim loại nặng.
00:46
The asteroid mostly consists of nickel and iron,
13
46080
3394
Tiểu hành tinh này chủ yếu chứa niken và sắt,
00:49
by far the largest known body with such a composition.
14
49474
3700
là vật thể lớn nhất cho đến nay có cấu tạo thành phần như vậy.
00:53
But we don’t yet know what it looks like;
15
53174
2278
Nhưng ta vẫn chưa biết nó trông thế nào;
00:55
our best current radar images show a pixelated smudge.
16
55452
3402
hình ảnh rada tốt nhất hiện nay chỉ hiển thị một điểm ảnh mờ.
00:58
That’ll change in 2026,
17
58854
2751
Tất cả sẽ thay đổi vào năm 2026,
01:01
when an unmanned spacecraft sent as part of NASA’s Discovery Program
18
61605
3959
tàu vũ trụ không người lái được gửi đi
như một phần chương trình Discovery của NASA
01:05
is scheduled to arrive.
19
65564
2453
sẽ đến đó theo dự kiến.
01:08
So why is NASA so interested in Psyche?
20
68017
2647
Vì sao NASA lại quan tâm đến Psyche?
01:10
Are we going to mine all that metal, or build a giant space magnet?
21
70664
3889
Liệu ta sẽ khai thác toàn bộ khối kim loại hay tạo ra nam châm không gian khổng lồ?
01:14
Actually, the real reason is right under our feet.
22
74553
3399
Lý do thực sự nằm ngay trước mắt.
01:17
The core of the Earth is thought to consist of a solid nickel-iron center
23
77952
4630
Lõi Trái Đất được cho là gồm một nhân niken-sắt rắn chắc
01:22
with a molten outer layer.
24
82582
2222
với lớp ngoài nóng chảy.
01:24
But we’re prevented from studying it up close by 2,800 kilometers of solid rock.
25
84804
6358
Song, nghiên cứu của ta bị cản trở bởi gần 2.800 ki-lô-mét đá rắn.
01:31
The deepest we’ve been able to drill is 12 kilometers.
26
91162
3483
Độ sâu sâu nhất mà ta từng khoan được là 12 ki-lô-mét.
01:34
Even if we could go further,
27
94645
1630
Thậm chí, nếu có thể khoan sâu hơn,
01:36
the pressure at the core is three million times higher than at the surface,
28
96275
4310
áp suất ở lõi cũng lớn hơn ba triệu lần so với bề mặt,
01:40
with a temperature of 5,000 degrees Celsius.
29
100585
3991
với nhiệt độ 5.000ºC.
01:44
Simply put, a journey to the center of the Earth is out of the question for now.
30
104576
5159
Nói một cách đơn giản, cuộc hành trình đến tâm Trái Đất, đến nay, vẫn còn bỏ ngỏ.
01:49
So scientists have had to resort to indirect ways of studying the core,
31
109735
3990
Nên các nhà khoa học phải nhờ đến cách gián tiếp để nghiên cứu phần lõi,
01:53
like measuring earthquake waves that pass through it,
32
113725
2610
như đo lường những đợt sóng động đất đi qua nó,
01:56
or studying minerals thought to have formed there.
33
116335
3220
hay nghiên cứu các khoáng vật hình thành tại đó.
01:59
But what if the best way to study Earth’s inner space
34
119555
2830
Sẽ ra sao nếu cách tốt nhất để nghiên cứu bên trong Trái Đất
02:02
is by visiting outer space?
35
122385
2692
là thăm dò không gian bên ngoài vũ trụ?
02:05
After all, we have a pretty good idea of how our planets formed.
36
125077
4009
Sau tất cả, ta đã biết khá tốt về cách các hành tinh hình thành.
02:09
Dust and gas orbiting our young Sun cooled and collided
37
129086
4131
Bụi và khí quay quanh Mặt Trời trở nên lạnh hơn và va chạm với nhau
02:13
to form a few thousand miniature bodies we call planetesimals.
38
133217
4249
tạo thành hàng ngàn vật thể thu nhỏ gọi là vi thể hành tinh.
02:17
As these continued to orbit, some combined to grow larger,
39
137466
3890
Chúng tiếp tục quay theo quỹ đạo, một số kết hợp lại để phát triển lớn hơn,
02:21
eventually forming our planets.
40
141356
2272
cuối cùng, hình thành nên các hành tinh.
02:23
Others experienced impacts that broke them apart into smaller chunks–
41
143628
4900
Số khác bị tác động rồi vỡ thành mảnh nhỏ hơn -
02:28
the asteroids we see today in the belt between Mars and Jupiter.
42
148528
4460
đó là các tiểu hành tinh ta thấy ngày nay trong vành đai giữa sao Hỏa và sao Mộc.
02:32
What makes Psyche so special
43
152988
2739
Điều khiến Psyche đặc biệt
02:35
is that it appears to have been a planetesimal
44
155727
2391
là nó xuất hiện như một vi thể hành tinh
02:38
well on its way to becoming a planet,
45
158118
2490
trong quá trình dần trở thành một hành tinh,
02:40
with a rocky exterior surrounding a metal core.
46
160608
3378
với bề mặt đá bao quanh một lõi kim loại.
02:43
But its progress was cut short by a series of hit-and-run collisions
47
163986
4822
Nhưng quá trình này bị gián đoạn bởi một loạt các va chạm
02:48
with other planetesimals
48
168808
1781
với các vi thể hành tinh khác,
02:50
that knocked off the rocky crust until only the core remained.
49
170589
4630
khiến lớp vỏ đá bị loại bỏ cho tới khi chỉ còn lại phần lõi.
02:55
Experiencing that many destructive collisions
50
175219
2530
Trải qua nhiều va chạm và tàn phá như thế
02:57
with no additive ones in between is statistically very unlikely,
51
177749
4740
mà không bị phá hủy là một điều hiếm gặp,
03:02
making Psyche an amazingly rare opportunity
52
182489
3220
biến Psyche thành một cơ hội hiếm có
03:05
to study an exposed metallic core.
53
185709
3240
để nghiên cứu một lõi kim loại trần trụi.
03:08
To do that, NASA’s robotic orbiter will be equipped
54
188949
3262
Để làm điều đó, các tàu thăm dò robot NASA
03:12
with an array of advanced instruments.
55
192211
2397
sẽ được trang bị với một loạt các công cụ tiên tiến
03:14
A spectrometer will analyze the gamma rays and neutrons
56
194608
3461
Một quang phổ kế sẽ phân tích các tia gamma và neutron
03:18
produced when Psyche is struck by cosmic rays.
57
198069
3009
được sản sinh ra khi Psyche va chạm với các tia vũ trụ.
03:21
Each element in the periodic table
58
201078
2022
Mỗi nguyên tố trong bảng tuần hoàn
03:23
releases gamma rays of specific wavelengths,
59
203100
2867
giải phóng tia gamma với bước sóng nhất định.
03:25
so these measurements will tell us what elements are found on the surface.
60
205967
3736
Nên những phép đo này sẽ cho biết nguyên tố nào được tìm thấy trên bề mặt.
03:29
A magnetometer will measure Psyche’s magnetic field,
61
209703
3125
Một từ kế sẽ đo từ trường của Psyche,
03:32
allowing us to learn more
62
212828
1391
cho phép ta tìm hiểu thêm
03:34
about how Earth’s magnetic field is generated at its core.
63
214219
3721
về cách mà từ trường Trái Đất được tạo ra tại lõi.
03:37
And of course, an imager will give us a closer look at the surface
64
217940
3969
Tất nhiên, một máy ảnh sẽ cho ta cái nhìn cận cảnh trên bề mặt
03:41
than ever before.
65
221909
1668
hơn bao giờ hết.
03:43
Visiting a whole new kind of world is exciting enough on its own.
66
223577
4496
Viếng thăm một thế giới hoàn toàn mới cũng đủ thú vị theo cách của nó.
03:48
But the mission to Psyche gives us a unique chance
67
228073
3121
Nhưng sứ mệnh đến Psyche cho ta cơ hội ngàn năm có một
03:51
to discover our own planet’s innermost secrets in an orbit far, far away.
68
231194
5516
để khám phá bí mật sâu thẳm nhất Trái Đất ở một quỹ đạo rất, rất xa.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7