Why is NASA sending a spacecraft to a metal world? - Linda T. Elkins-Tanton

701,200 views ・ 2018-01-29

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Sylwia Gliniewicz
00:07
Somewhere between the orbits of Mars and Jupiter,
0
7182
2909
Pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza,
00:10
about 500 million kilometers away from Earth,
1
10091
3391
około 500 milionów kilometrów od Ziemi,
00:13
floats a metallic orb the size of Massachusetts.
2
13482
4510
krąży metaliczna kula wielkości stanu Massachusetts.
00:17
That’s no moon...it’s 16 Psyche,
3
17992
3340
To żaden księżyc, to (16) Psyche,
00:21
one of the most massive asteroids in the solar system.
4
21332
3606
jedna z największych planetoid w Układzie Słonecznym.
00:24
And it is the asteroid our droids are looking for.
5
24938
3971
To na niej skupia się uwaga badaczy.
00:28
We humans have managed to send robotic spacecraft
6
28909
3099
Ludzkość wysłała już sondy
00:32
to all sorts of environments in space –
7
32008
2435
do różnych kosmicznych środowisk.
00:34
the gas clouds of Saturn and Jupiter,
8
34443
2047
Od chmur gazowych Saturna i Jowisza,
00:36
the icy wastes of Europa,
9
36490
2072
przez lodowe pustkowia Europy,
00:38
and the rocky dunes of Mars.
10
38562
2819
po marsjańskie skaliste wydmy.
00:41
But Psyche’s surface isn’t just hard rock –
11
41381
3062
Ale powierzchnia Psyche nie jest tylko litą skałą,
00:44
it’s heavy metal.
12
44443
1637
składa się z metali ciężkich.
00:46
The asteroid mostly consists of nickel and iron,
13
46080
3394
Ta planetoida składa się głównie z niklu i żelaza,
00:49
by far the largest known body with such a composition.
14
49474
3700
to największe znane nam ciało tego typu.
00:53
But we don’t yet know what it looks like;
15
53174
2278
Wciąż nie wiemy jednak, jak wygląda.
00:55
our best current radar images show a pixelated smudge.
16
55452
3402
Najlepsze obrazy radarowe pokazują rozmazaną smugę.
00:58
That’ll change in 2026,
17
58854
2751
To ma się zmienić w 2026 roku,
01:01
when an unmanned spacecraft sent as part of NASA’s Discovery Program
18
61605
3959
kiedy bezzałogowa sonda kosmiczna, będąca częścią Programu Discovery NASA,
01:05
is scheduled to arrive.
19
65564
2453
ma tam dolecieć.
01:08
So why is NASA so interested in Psyche?
20
68017
2647
Dlaczego NASA tak bardzo interesuje się Psyche?
01:10
Are we going to mine all that metal, or build a giant space magnet?
21
70664
3889
Czy będziemy wydobywać metale albo zbudujemy wielki kosmiczny magnes?
01:14
Actually, the real reason is right under our feet.
22
74553
3399
Prawdziwy powód znajduje się pod naszymi stopami.
01:17
The core of the Earth is thought to consist of a solid nickel-iron center
23
77952
4630
W środku Ziemi najprawdopodobniej znajduje się twarde jądro z żelaza i niklu
01:22
with a molten outer layer.
24
82582
2222
otoczone płynną warstwą zewnętrzną.
01:24
But we’re prevented from studying it up close by 2,800 kilometers of solid rock.
25
84804
6358
Przed jego zbadaniem powstrzymuje nas 2800 km litej skały.
01:31
The deepest we’ve been able to drill is 12 kilometers.
26
91162
3483
Najgłębiej wwierciliśmy się na 12 kilometrów.
01:34
Even if we could go further,
27
94645
1630
Gdybyśmy mogli dotrzeć głębiej,
01:36
the pressure at the core is three million times higher than at the surface,
28
96275
4310
ciśnienie w jądrze jest trzy miliony razy wyższe niż na powierzchni,
01:40
with a temperature of 5,000 degrees Celsius.
29
100585
3991
a temperatura sięga 5000 stopni Celsjusza.
01:44
Simply put, a journey to the center of the Earth is out of the question for now.
30
104576
5159
Krótko mówiąc, podróż do wnętrza Ziemi jest na razie wykluczona.
01:49
So scientists have had to resort to indirect ways of studying the core,
31
109735
3990
Naukowcy musieli stworzyć inne, pośrednie metody badania jądra,
01:53
like measuring earthquake waves that pass through it,
32
113725
2610
jak pomiar fal sejsmicznych przechodzących przez jądro
01:56
or studying minerals thought to have formed there.
33
116335
3220
czy badanie minerałów, które mogły się tam uformować.
01:59
But what if the best way to study Earth’s inner space
34
119555
2830
A co, jeśli najlepszym sposobem zbadania wnętrza Ziemi
02:02
is by visiting outer space?
35
122385
2692
jest podróż w kosmos?
02:05
After all, we have a pretty good idea of how our planets formed.
36
125077
4009
Mamy dość dobre pojęcie o genezie planet.
02:09
Dust and gas orbiting our young Sun cooled and collided
37
129086
4131
Pyły i gazy krążące wokół młodego Słońca ochładzały się i zderzały ze sobą,
02:13
to form a few thousand miniature bodies we call planetesimals.
38
133217
4249
tworząc kilka tysięcy miniaturowych ciał niebieskich, zwanych planetozymalami.
02:17
As these continued to orbit, some combined to grow larger,
39
137466
3890
Krążąc wokół Słońca, niektóre się łączyły,
02:21
eventually forming our planets.
40
141356
2272
tworząc w końcu planety.
02:23
Others experienced impacts that broke them apart into smaller chunks–
41
143628
4900
Inne zderzały i rozpadały się na mniejsze kawałeczki,
02:28
the asteroids we see today in the belt between Mars and Jupiter.
42
148528
4460
to planetoidy znajdujące się w pasie pomiędzy Marsem a Jowiszem.
02:32
What makes Psyche so special
43
152988
2739
Psyche jest wyjątkowa,
02:35
is that it appears to have been a planetesimal
44
155727
2391
ponieważ wydaje się, że była planetozymalem,
02:38
well on its way to becoming a planet,
45
158118
2490
z którego miała utworzyć się planeta
02:40
with a rocky exterior surrounding a metal core.
46
160608
3378
o skalistej powłoce otaczającej metaliczne jądro.
02:43
But its progress was cut short by a series of hit-and-run collisions
47
163986
4822
Jej rozwój został przerwany przez serie kolizji
02:48
with other planetesimals
48
168808
1781
z innymi planetozymalami,
02:50
that knocked off the rocky crust until only the core remained.
49
170589
4630
które rozbiły jej skalistą skorupę, zostawiając jedynie jądro.
02:55
Experiencing that many destructive collisions
50
175219
2530
Doświadczanie tak wielu destrukcyjnych kolizji
02:57
with no additive ones in between is statistically very unlikely,
51
177749
4740
bez tych tworzących planetę, jest statystycznie bardzo rzadkie,
03:02
making Psyche an amazingly rare opportunity
52
182489
3220
co czyni Psyche bardzo wyjątkową szansą
03:05
to study an exposed metallic core.
53
185709
3240
na zbadanie odsłoniętego, metalicznego jądra.
03:08
To do that, NASA’s robotic orbiter will be equipped
54
188949
3262
Aby tego dokonać, automatyczny orbiter sondy NASA będzie wyposażony
03:12
with an array of advanced instruments.
55
192211
2397
w szereg wyspecjalizowanych instrumentów.
03:14
A spectrometer will analyze the gamma rays and neutrons
56
194608
3461
Spektrometr dokona analizy promieniowania gamma i neutronów
03:18
produced when Psyche is struck by cosmic rays.
57
198069
3009
powstałych przy uderzaniu promieni kosmicznych w Psyche.
03:21
Each element in the periodic table
58
201078
2022
Każdy pierwiastek z układu okresowego
03:23
releases gamma rays of specific wavelengths,
59
203100
2867
emituje promieniowanie gamma o konkretnych długościach fal,
03:25
so these measurements will tell us what elements are found on the surface.
60
205967
3736
pomiary te powiedzą nam, jakie pierwiastki są na powierzchni.
03:29
A magnetometer will measure Psyche’s magnetic field,
61
209703
3125
Magnetometr zmierzy pole magnetyczne Psyche,
03:32
allowing us to learn more
62
212828
1391
dowiemy się więcej o tym,
03:34
about how Earth’s magnetic field is generated at its core.
63
214219
3721
jak pole magnetyczne powstaje w jądrze Ziemi.
03:37
And of course, an imager will give us a closer look at the surface
64
217940
3969
Przyrządy optyczne pozwolą przyjrzeć się powierzchni
03:41
than ever before.
65
221909
1668
lepiej niż kiedykolwiek.
03:43
Visiting a whole new kind of world is exciting enough on its own.
66
223577
4496
Odwiedzanie zupełnie nowego świata samo w sobie jest niezwykle ekscytujące.
03:48
But the mission to Psyche gives us a unique chance
67
228073
3121
Poza tym misja na Psyche da nam wyjątkową szansę
03:51
to discover our own planet’s innermost secrets in an orbit far, far away.
68
231194
5516
na odkrycie najgłębszych tajemnic naszej planety na obcej, dalekiej orbicie.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7