The underground cities of the Byzantine Empire - Veronica Kalas

Çeviri: Nisanur Eker Gözden geçirme: Selin Tüfekçi

The breathtaking geological formations of Cappadocia

Kapadokya’nın nefes kesen jeolojik oluşumları,

present one of the most astonishing landscapes on Earth.

dünyadaki en şaşırtıcı manzaralardan birini sunuyor.

Also known as fairy chimneys,

Peri bacaları olarak da bilinen

these sturdy stone cones were created by massive volcanic eruptions,

bu sağlam taş koniler, Türkiye’nin merkezinin bir parçası haline

which poured countless tons of ash across what would eventually become

gelecek olan bölgeye sayısız ton kül döken

devasa volkanik patlamalarla oluştu.

part of central Türkiye.

Over millions of years,

Milyonlarca yıl boyunca

that volcanic fallout hardened into a porous rock known as ignimbrite,

bu volkanik döküntü, yüzyıllar süren rüzgarlar ve yağmurla

bugünkü renkli kulelere yontulmuş

which was sculpted by centuries of wind and rain

ignimbirit olarak bilinen gözenekli kayaya dönüştü.

into the colorful spires we see today.

But this impressive terrain hides an equally remarkable feat

Ancak bu etkileyici arazi, modern zaman öncesi mühendisliğinin aynı derece

of pre-modern engineering:

dikkat çekici olan bir başarısını gizliyor:

a network of extensive underground cities stretching deep below the surface.

yüzeyin derinliklerine kadar uzanan geniş yer altışehirlerinden oluşan bir ağ.

Archaeological work on these mysterious ruins only started in the 1960s,

Bu gizemli kalıntılar üzerindeki arkeoloji çalışmaları ancak 1960′larda başladı,

so researchers still have many unanswered questions.

bu nedenle araştırmacıların hâlâ cevaplanmamış birçok sorusu var.

But they have been able to determine some of the basics.

Ancak bazı temel bilgileri belirleyebildiler.

Cappadocia’s underground settlements date back to the Middle Ages

Kapadokya’nın yeraltı yerleşimleri bölgenin Bizans İmparatorluğu’nun

when the region was part of the eastern territories of the Byzantine Empire.

doğu topraklarının bir parçası olduğu Orta Çağ’a kadar uzanıyor.

Throughout the 7th and 8th centuries,

7. ve 8. yüzyıllar boyunca bu sınır bölgesi

this border region was frequently under siege from Arab invaders,

sık sık Arap işgalcilerin kuşatması altında kalıyordu,

which may have led locals to seek refuge underground.

bu da yerel halkın yeraltına sığınmasına yol açmış olabilir.

Initially, archaeologists assumed these subterranean cities and sanctuaries

Başlangıçta arkeologlar bu yeraltı şehirlerinde ve sığınaklarında çok sayıda

were created by Greek-speaking Orthodox Christian monks

Bizans kilisesi ile bolca dini tasvirlerin olması nedeniyle

due to the numerous Byzantine churches and copious religious imagery.

Yunanca konuşan Ortodoks Hristiyan rahipler tarafından yapıldığını düşündüler

But further investigation revealed intricately designed layouts

Ancak daha fazla araştırma, yalnızca usta duvarcılar tarafından üretilebilecek

and elements of domestic architecture

karmaşık bir şekilde tasarlanmış olan

that could only have been produced by master masons.

yerleşim planlarını ve yerli mimarinin unsurlarını ortaya çıkardı.

Typically, these craftsmen would have built such structures

Genellikle bu zanaatkarlar bu tür yapıları

with brick and stone,

taş ve tuğla ile inşa ederlerdi,

but under the surface they carved their designs directly into the rock.

ancak yeraltındaki tasarımlarını doğrudan kayaya oymuşlardı.

All these complexes were connected by stairs and tunnels

Tüm bu yapılar korunmak için büyük kayalarla kapatılabilen

which could be sealed off with large boulders for protection.

merdivenler ve tünellerle birbirine bağlanıyordu.

Residents dug deep enough to reach the water table,

Yerli halk su tablasına ulaşacak kadar derin kazdı ve bu sayede

ensuring their access to water during lengthy sieges.

uzun kuşatmalar sırasında suya erişimlerini sağladılar.

And vertical ventilation shafts connect these cities to the sky,

Ve dikey havalandırma şaftları bu şehirleri açık havaya bağladı ve

circulating cool, fresh air to the residences inside.

içinde yaşayanlar için serin ve temiz havanın dolaşmasını sağladı.

In addition to living spaces,

Yaşam alanlarına ek olarak

these dwellings had wine presses, cooking areas, and stables for livestock.

bu meskenlerde şarap presleri, pişirme alanları ve hayvanlar için ahırlar vardı.

Some chambers even offered old-fashioned lavatories,

Bazı odalarda, atıkların derin çukurlara gidebileceği veya

where waste could be washed into deep pits or covered with lime.

kireçle kaplanabileceği eski moda tuvaletler bile bulunuyordu.

Normally, this approach would still have left some stench,

Normalde bu durumda hâlâ biraz koku olabilirdi

but the region’s absorbent volcanic rock

ancak bölgenin emici volkanik kayası

helped maintain a dry and odor-free environment.

kuru ve kokusuz bir ortamın korunmasına yardımcı oldu.

The rock’s composition also helped ensure stable temperatures throughout the year,

Kayanın bileşimi ayrıca yıl boyunca sabit sıcaklıkların sağlanmasına yardımcı olarak

making these spaces ideal for long-term living and food storage.

bu alanları uzun süreli yaşam ve yiyecek depolama için ideal hale getirdi.

By the 11th century, the Byzantine Empire secured its eastern frontier,

11. yüzyılda Bizans İmparatorluğu doğu sınırını güvence altına alarak bölgeye

bringing peace and stability back to the region.

barış ve istikrar getirdi.

But rather than abandoning their underground settlements,

Ancak yerel halk yer altı yerleşimlerini terk etmek yerine

locals expanded them into the landscapes above.

onları yeryüzüne doğru genişletti.

Building directly into the region’s rocky cliffsides,

Doğrudan bölgenin kayalık yamaçlarına inşa eden taş ustaları

stoneworkers skillfully carved dwellings with open courtyards

açık avlulara sahip konutlar oymuş,

and adorned their entrances with elegant facades.

ve girişlerini zarif cephelerle süslemişlerdir.

Numerous churches were also carved from the rock,

Kayalardan aynı zamanda çok sayıda kilise de oyulmuştur ve hepsi de

all designed in the standard architectural styles of the Byzantine Empire

9. ila 11. yüzyıllar arasında Bizans İmparatorluğu’nun

during the 9th to the 11th centuries.

standart mimari tarzında tasarlanmıştır.

This included simple structures with altars and apses

Bunlar arasında sunak ve apsisli basit yapıların yanı sıra

as well as intricate designs featuring columns and domes.

sütun ve kubbelerin yer aldığı karmaşık tasarımlar da vardı.

And on the inside, many showcased vibrant wall paintings

Ve içlerinde birçok ayrıntılı Hıristiyan ikonografisini tasvir eden

depicting detailed Christian iconography.

canlı duvar resimleri sergilenmiştir.

These paintings are still visible today,

Bu resimler bugün hâlâ görülebilmektedir ve bu da,

making Cappadocia one of the most significant repositories of Byzantine art

Kapadokya’yı Bizans sanatının dünyadaki en önemli depolarından

in the world.

biri haline getiriyor.

But while these paintings and stony structures endured,

Ancak bu resimler ve taş yapılar dururken,

their inhabitants were forced to move on.

sakinleri taşınmak zorunda kaldı.

It’s believed that the Byzantines started vacating the region

11. yüzyılın sonlarında Selçuklu ve Osmanlı Türkleri ele geçirdiğinde

when the Seljuk and Ottoman Turks took hold of it in the late 11th century.

Bizanslıların bölgeyi boşaltmaya başladıklarına inanılıyor.

Over the following centuries,

Sonraki yüzyıllar boyunca,

local farmers and villagers used these spaces for storage and squatting,

çiftçiler ve köylüler bu alanları depolama ve gecekondulaşma için kullandılar ve

and there's evidence of some inhabitants as recent as the early 20th century.

bazılarının 20. yüzyılın başlarına kadar kullandıklarına dair kanıtlar var.

However, in the past few decades,

Bununla birlikte, son birkaç on yılda,

these cities have been recognized as international heritage sites

bu şehirler bakım ve koruma gerektiren uluslararası miras alanları olarak

requiring care and preservation.

kabul edilmiştir.

This designation has earned them government protection

Bu karar onlara hükümet koruması kazandırdı,

and attracted both curious researchers and tourists

ve hem meraklı araştırmacıları hem de labirent geçitlerini keşfetmeye hevesli

eager to explore their labyrinthine passageways.

turistleri cezbetti.

Derinkuyu, which stretches up to 85 meters below the ground,

Yerin 85 metre altına kadar uzanan Derinkuyu ve Kaymaklı,

and Kaymakli are the two best known and most visited.

en çok bilinen ve ziyaret edilen yerlerden ikisidir.

But Göreme, Ihlara, and many other valleys

Ancak Göreme, Ihlara ve diğer birçok vadilerin hepsi de

are where you can see the finest preserved churches,

muhteşem Bizans mimarisine ve duvar resimlerine sahip olan,

all with spectacular Byzantine architecture and wall paintings.

çok iyi korunmuş kiliseleri görebileceğiniz yerlerdir.

And as researchers continue to excavate these sites,

Araştırmacılar bu bölgeleri kazmaya devam ettikçe,

they'll undoubtedly uncover even more secrets from this buried history.

hiç şüphesiz bu gömülü tarihin daha fazla sırrını ortaya çıkaracaklardır.