Can you solve the counterfeit coin riddle? - Jennifer Lu

Sahte para bilmecesini çözebilir misiniz? - Jennifer Lu

8,896,782 views

2017-01-03 ・ TED-Ed


New videos

Can you solve the counterfeit coin riddle? - Jennifer Lu

Sahte para bilmecesini çözebilir misiniz? - Jennifer Lu

8,896,782 views ・ 2017-01-03

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Gözden geçirme: Nihal Aksakal
00:07
You’re the realm’s greatest mathematician,
0
7163
2500
Dünyanın en iyi matematikçisisiniz,
00:09
but ever since you criticized the emperor's tax laws,
1
9663
3416
fakat İmparatorluğun vergi kanunlarını eleştirdiğinizden beri
00:13
you’ve been locked in the dungeon with only a marker to count the days.
2
13079
4292
bir zindandasınız ve yanınızda günleri saymak için bir kalem var.
00:17
But one day you're suddenly brought before the emperor,
3
17954
3084
Sonra bir gün, her zamankinden daha kızgın görünen
00:21
who looks even angrier than usual.
4
21246
2125
İmparatorun huzuruna çıkarılıyorsunuz.
00:23
One of his 12 governors has been convicted of paying his taxes
5
23829
4167
On iki valisinden biri vergilerini sahte parayla ödeyerek
00:27
with a counterfeit coin,
6
27996
1625
00:29
which has already made its way into the Treasury.
7
29621
2708
hazineye ulaştırdığından ötürü
suçlu bulunmuş.
00:32
As the kingdom's greatest mathematician,
8
32912
2125
Krallığın en iyi matematikçisi olarak
00:35
you’ve been granted a chance to earn your freedom by identifying the fake.
9
35037
4875
size sahte olan parayı bularak özgürlüğünüzü elde etme şansı veriliyor.
00:40
Before you are the 12 identical looking coins and a balance scale.
10
40621
4458
Önünüzde tamamen aynı görünen on iki madeni para ve eşit kollu bir terazi var.
00:45
You know that the false coin will be very slightly lighter or heavier than the rest.
11
45871
5166
Sahte paranın diğerlerinden daha hafif ya da daha ağır olacağını biliyorsunuz.
00:51
But the emperor’s not a patient man.
12
51579
2458
Fakat İmparator sabırsız bir adam.
00:54
You may only use the scale three times
13
54162
2834
Zindana tekrar kapatılmadan önce
00:56
before you’ll be thrown back into the dungeon.
14
56996
2708
teraziyi yalnızca üç kez kullanabilirsiniz.
01:00
You look around for anything else you can use,
15
60329
2417
Etrafta kullanabileceğiniz bir şey arıyorsunuz, fakat odada hiçbir şey yok -
01:02
but there's nothing in the room, just the coins,
16
62746
2958
01:05
the scale, and your trusty marker.
17
65704
2625
terazi, sadece paralar, ve kaleminiz.
01:08
How do you identify the counterfeit?
18
68663
1791
Sahte parayı nasıl bulursunuz?
01:11
Pause now to figure it out yourself!
19
71121
2875
Eğer kendiniz çözmek istiyorsanız burada durdurun!
01:14
Answer in 3
20
74163
1458
Cevap için: 3
01:15
Answer in 2
21
75621
1667
Cevap için: 2
01:17
Answer in 1
22
77288
1458
Cevap için: 1
01:18
Obviously, you can't weigh each coin against all of the others,
23
78871
4083
Her bir parayı tek tek tartamayacağınız çok açık,
01:22
so you’ll have to weigh several coins at the same time
24
82954
3000
öyleyse paraları birkaç kümeye ayırarak
01:25
by splitting the stack into multiple piles,
25
85954
2834
bir kerede birkaç parayı birden tartacaksınız,
01:28
then narrowing down where the false coin is.
26
88788
3125
sonra sahte paranın nerede olduğunu bulacaksınız.
01:32
Start by dividing the 12 coins into three equal piles of four.
27
92371
4500
On iki madeni parayı, her birinde 4 tane olacak şekilde üç kümeye ayırın.
01:37
Placing two of these on the scale gives us two possible outcomes.
28
97329
3959
Bu kümelerden ikisini tartmak bize iki muhtemel sonuç verir.
01:42
If the two sides balance, all eight coins on the scale are real
29
102496
4375
İki kümenin ağırlığı eşitse, terazideki sekiz para da gerçektir
01:46
and the fake must be among the remaining four.
30
106871
2667
ve sahte olan para diğer dörtlü kümenin içindedir.
01:50
So how do you keep track of these results? That’s where the marker comes in.
31
110121
3917
Peki bu sonuçları nasıl takip edeceksiniz? Kalem burada devreye giriyor.
01:54
Mark the eight authentic coins with a zero.
32
114371
2917
Sekiz gerçek paranın üzerine bir sıfır çizin.
01:57
Now take three of them and weigh them against three unmarked coins.
33
117871
4292
Onlardan üçünü alın ve üç işaretsiz parayla tartın.
02:02
If they balance, the remaining unmarked coin must be the fake.
34
122579
3834
Eğer denge sağlanırsa, geriye kalan işaretsiz para sahte olmalıdır.
02:06
If they don’t, draw a plus on the three unmarked coins
35
126913
4250
Denge sağlanmazsa, işaretsiz üç paranın üzerine ağır gelirlerse artı,
02:11
if they’re heavier, or a minus if they’re lighter.
36
131163
3125
hafif gelirlerse eksi çizin.
02:14
Now take two of the newly marked coins and weigh them against each other.
37
134788
4208
Şimdi yeni işaretlediğiniz paralardan ikisini alın ve karşılıklı olarak tartın.
02:19
If they balance, the third coin is fake.
38
139413
2583
Denge sağlanırsa, üçüncü para sahtedir.
02:22
Otherwise, look at their marks.
39
142371
1958
Ya da işaretlerine bakın.
02:24
If they are plus coins, the heavier one is the impostor.
40
144329
3625
Artı işaretlilerse ağır olan sahtedir.
02:28
If they are marked with minus, it's the lighter one.
41
148246
2583
Eksi işaretlilerse hafif olan sahtedir.
02:31
But what if the first two piles you way don't balance?
42
151496
3583
Peki tarttığınız ilk iki küme eşit ağırlıkta değilse ne olur?
02:35
Mark the coins on the heavier side with a plus
43
155954
3167
Ağır gelen kısımdaki paraların üzerine artı,
02:39
and those on the lighter side with a minus.
44
159121
2708
hafif olanların üzerine eksi işareti koyun.
02:42
You can also mark the remaining four coins with zeros,
45
162663
3625
Ayrıca kalan dört parayı da sıfır olarak işaretleyebilirsiniz,
02:46
since you know the fake one is already somewhere on the scale.
46
166663
3875
çünkü sahte olanın terazidekilerden biri olduğunu biliyorsunuz.
02:51
Now you'll need to think strategically
47
171246
2125
Şimdi yalnızca iki kez daha tartarak
02:53
so you can remove all remaining ambiguity in just two more ways.
48
173371
4458
belirsizliği çözebilmek için stratejik düşünmeniz gerekmektedir.
02:58
To do this, you’ll need to reassemble the piles.
49
178163
3083
Bunun için kümeleri yeniden düzenlemeniz lazım.
03:01
One method is to replace three of the plus coins
50
181663
3041
Bunun bir yolu artı işaretli üç para yerine
03:04
with three of the minus coins
51
184704
2084
üç adet eksi işaretli para koymak
03:06
and replace those with three of the zero coins.
52
186788
3291
ve bunları da sıfır işaretli üç parayla değiştirmektir.
03:10
From here, you have three possibilities.
53
190663
2291
Bundan sonra üç olasılığınız var.
03:13
If the previously heavier side of the scale is still heavier,
54
193746
3500
Terazide, önceden ağır gelen kısım hala ağır geliyorsa,
03:17
that means either the remaining plus coin on that side
55
197454
3334
o tarafta kalan artı işaretli para
03:20
is actually the heavier one,
56
200788
1833
aslında ağır olan para
03:22
or the remaining minus coin on the lighter side is actually the lighter one.
57
202621
4750
veya hafif yerde olan eksi işaretli para aslında hafif olan para demektir.
03:27
Choose either one of them and weigh it against one of the regular coins
58
207954
3750
Bunlardan birisini seçin ve gerçek olanı bulmak için sıradan bir para ile tartın.
03:31
to see which is true.
59
211704
1459
03:33
If the previously heavier side became lighter,
60
213454
2834
Önceden ağır olan kısım hafifleşirse,
03:36
that means one of the three minus coins you moved is actually the lighter one.
61
216288
4458
aldığınız üç eksi işaretli paradan birinin aslında daha hafif olduğu anlamına gelir.
03:41
Weigh two of them against each other.
62
221204
2250
Bunları birbiriyle tartın.
03:43
If they balance, the third is counterfeit.
63
223663
2500
Eğer eşit gelirlerse, üçüncüsü sahtedir.
03:46
If not, the lighter one is.
64
226371
2583
Eşit gelmezse, hafif olan sahtedir.
03:49
Similarly, if the two sides balanced after your substitution,
65
229538
3916
Aynı şekilde, yerine koyduktan sonra iki parça da dengedeyse,
03:53
then one of the three plus coins you removed must be the heavier one.
66
233621
4167
aldığınız artı işaretli üç paradan biri daha ağır olan demektir.
03:58
Weigh two of them against each other.
67
238246
2083
Bunlardan ikisini birbiriyle tartın.
04:00
If they balance, the third one is fake.
68
240329
2792
Denge sağlanırsa, üçüncüsü sahtedir.
04:03
If not, then it's the heavier one.
69
243246
2042
Sağlanmazsa, daha ağır olan sahtedir.
04:06
The emperor nods approvingly at your finding,
70
246829
3000
İmparator onaylarcasına başını eğer
04:09
and the counterfeiting lord takes your place in the dungeon.
71
249829
3375
ve sahtekar Lord sizin zindandaki yerinizi alır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7