This one weird trick will get you infinite gold - Dan Finkel

Çeviri: Aysima Köse Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren

Well, you're in a real pickle.

Hapı yutmuşsun.

You see, a few years ago, the king decided your life would be forfeit

Birkaç yıl önce kral, eğer hazinesindeki altınları üçe katlamazsan,

unless you tripled the gold coins in his treasury.

bedelini canınla ödeyeceğini söyledi.

Fortunately for you, a strange little man appeared

Şansına, küçük garip bir adam ortaya çıktı

and magically performed the feat.

ve sihirli bir şekilde işi halletti.

He placed handfuls of coins in and out of a magical bag,

Sihirli bir torbaya bir avuç dolusu sikke koyup çıkardı

and sang a strange rhyme:

ve garip bir şarkı söyledi:

“The more gold goes in and more comes out, as sure as I am me.

″Altınlar giriyor, çıkıyor adım kadar eminim.

And in again, and out again, and now it’s it times three!”

Giriyor, çıkıyor şimdi hepsini üçledim!″

Incredibly, that tripled the coins and saved your life.

Sikkeler üçe katlandı ve hayatı kurtuldu.

Were you grateful? Yes. Were you desperate? Yes.

Minnettar mıydın? Evet. Çaresiz miydin? Evet.

Did you promise him your first-born child in exchange for his help? Yes.

İlk doğan çocuğunu ona vereceğine dair söz verdin mi? Evet.

Fast forward to today.

Günümüze gelelim.

No sooner have you given birth to a beautiful baby boy

Nur topu gibi bir oğlan çocuğun oldu demeye kalmadan,

than the little man shows up to claim his prize.

küçük adam ödülünü almak için beliriyor.

You cry and beg him not to take the baby.

Ağlıyor ve bebeğini almaması için yalvarıyorsun.

Softening, he begins, “If you can guess my name—”

Adam yumuşuyor, ″İsmimi tahmin edebilirsen-″

“Banach-Tarski?” you say. “It’s on the front of your shirt.”

″Banach-Tarski?″ diyorsun, ″Tişörtünde yazıyor.″

“What! That won’t do. Aha. My bag,” he explains,

″Ne?! Bu yetmez. İşte. Torbam,″ diye açıklıyor,

“increases the number of gold coins placed inside it in a very special way.

″içine konulan altın sikkelerin sayısını çok özel bir şekilde artırıyor.

If I take any number of coins and place them in, more will come out.

Eğer birkaç altın alır ve torbama koyarsam daha çoğu çıkar.

And if I place those in the bag again,

Çıkanları tekrar torbaya koyarsam,

the total that comes out will be three times whatever I began with.”

çıkan toplam, başlangıçtakinin üç katı olur.″

He takes 13 coins and places them in the bag,

13 sikke alıyor ve torbaya koyuyor,

then removes the contents.

daha sonra çıkarıyor.

“I’ve used the magic once, not twice,” he says.

″Sihri bir kere kullandım, iki kere değil″ diyor.

“Tell me how many coins are in my hand and I’ll have mercy.”

″Elimde ne kadar sikke olduğunu tahmin edersen seni bağışlayacağım.″

How many coins is he holding?

Elinde ne kadar sikke var?

Pause here to figure it out yourself. Answer in 3

[Durdurup çözmeye çalış.] [Cevaba son 3 saniye]

Answer in 2

[Son 2 saniye]

Answer in 1

[Son 1 saniye]

The bag’s magic works just like what in mathematics is called a “function,”

Torbanın sihri, matematikteki ″fonksiyonlar″ gibi çalışıyor.

and it’s convenient in both cases to use an arrow to denote the transformation.

Dönüşümü göstermek için okları kullanalım.

We can write what we know like this.

Bu şekilde bildiklerimizi yazabiliriz.

We want to know what goes in this particular blank.

Bu boşluğa ne geleceğini bulmaya çalışıyoruz.

Maybe the bag just multiplies the number of coins by some number.

Belki de torba, sikke sayısını belli bir sayıyla çarpıyordur.

In that case, multiplying by that number twice

Bu durumda, torbadakileri bir sayıyla iki kere çarptığımızda,

would be the same as multiplying by 3,

üçle çarpmış olmamız gerekirdi.

which means the multiplier would be the square root of 3.

Çarpan da 3′ün karekökü olurdu.

That’s not a whole number, though.

Ama bu bir tam sayı değil,

And we don’t have bits of gold coins coming out of the bag.

ve torbadan parça parça sikke çıkmıyor.

Something else is going on.

Başka bir şey var.

Well, if filling in the blank between 13 and 39 is too hard,

Madem 13 ve 39 arasındaki boşluğu doldurmak çok zor,

maybe we can start with something easier.

daha kolay bir şeyle başlayabiliriz.

Can we figure out what’ll happen to 1 coin?

1 sikkeye ne olacağını bulabilir miyiz?

If you use the bag on a single coin twice, you end up with triple;

Eğer 1 sikke üzerinde torbayı iki kere kullanırsan, 3 katını elde edersin,

that’s three gold pieces.

bu da 3 sikke yapar.

Because the bag always increases the number of gold coins,

Torba sikke sayısını her zaman artırdığına göre,

the blank must be between 1 and 3, so 2.

boşluktaki sayı 1 ve 3 arasında olmalı, yani 2.

It’s a start. What’s next?

Başlangıcı yaptık. Sırada ne var?

Let’s think about a few other possible starting places.

Başka nerden başlayabiliriz düşünelim.

We already know 2 becomes 3

2′nin 3′e dönüştüğünü biliyoruz.

and that lets us fill in the next blank as well.

Bu şekilde bir sonraki boşluğu da doldurabiliriz.

Now we’re getting somewhere!

Şimdi bir yerlere varıyoruz!

We just need to extend this out to 13.

Sadece bunu 13′e kadar devam ettirmemiz gerekiyor.

Remember the other rule, though:

Diğer kuralı da hatırlayalım:

when you put more coins in, you get more coins out.

Ne kadar çok sikke koyarsan, o kadar çok çıkar.

That means the numbers in every column must go in increasing order as well.

Yani satırlardaki sayılar, artarak ilerlemeli.

In other words, because 6 coins become 9,

Bir başka deyişle, 6 sikke 9′a dönüştüğüne göre,

it’s not possible for 4 coins to become 10.

4 sikke 10′a dönüşemez.

Nor could 4 become 5, since 3 becomes 6.

Ya da 4, 5′e dönüşemez; çünkü 3, 6′ya dönüşüyor.

So 7 and 8 fill those blanks on the right of 4 and 5,

O zaman 4 ve 5′in yanındaki boşluklara 7 ve 8 gelir

which in turn gives the answer for two more blanks.

böylece bir başka iki boşluğu da doldurabiliriz.

Knowing that the numbers go in increasing order in every column,

Her satırda sayılar artarak ilerlediğine göre

the only choices for the remaining blanks are 19, 20, 22, and 23.

kalan boşluklara sadece 19, 20, 22 ve 23 gelebilir.

And look! We have our answer!

Bakın! Cevabı bulduk!

There must be 22 gold coins in his hand.

Adamın elinde 22 altın sikke olmalı.

“I’ll give you three guesses,” the little man begins to say.

″Üç tahmin hakkın var,″ diye başlıyor küçük adam.

“22 coins,” you respond.

″22 sikke,″ diye cevaplıyorsun.

“What?! How did you know?”

″Ne?! Nereden bildin?″

“I enjoy a good riddle,” you say. “Also, it’s on the back of your shirt.”

″Bilmeceleri severim,″ diyorsun. ″Ayrıca, tişörtünün arkasında yazıyor.″