When ancient wisdom beats modern industry - Rebecca Webster

Çeviri: Mahmut Kemal Bektaş Gözden geçirme: Başak Gökdaş

One fall evening in 1779,

1779'da bir sonbahar akşamı,

Seneca Chief Handsome Lake lay down

Seneca Şefi Handsome Lake

for what he thought would be his final rest.

son istirahati olacağını düşünerek yattı.

Instead, he had a vision that would change his life—

Bunun yerine, hayatını ve sayısız insanın hayatını değiştirecek bir vizyona sahipti.

and countless others.

Before this moment, the US military had unleashed a brutal, months-long campaign

Bu andan önce, ABD ordusu, Handsome Lake’in köyünü ve köyün bağlı olduğu

that plunged Handsome Lake’s village,

Haudenosaunee Konfedasyonu’nu

and the larger Haudenosaunee Confederacy it belonged to,

kargaşaya sürükleyecek, aylar süren acımasız bir harekat başlatmıştı.

into turmoil.

The military’s attacks on the Haudenosaunee,

Ordunun, genellikle Iroquois olarak adlandırdıkları,

who they commonly referred to as the Iroquois,

Haudenosaunee’ye yönelik saldırıları,

destroyed entire communities and killed many.

tüm toplulukları yok etti ve birçok kişiyi öldürdü.

Suffering illness and despair,

Hastalık ve umutsuzluktan muzdarip olan

Handsome Lake prepared for death when suddenly,

Handsome Lake ölüme hazırlanıyordu ki aniden,

he found himself walking through a planted field.

kendisini bir tarla içinde yürürken buldu.

He felt something graze his shoulder and heard a woman call out behind him.

Bir şeyin omzunu sıyırdığını hissetti ve arkasından bir kadının seslendiğini duydu.

But when he turned around, all he saw were the long, golden leaves of corn

Ama arkasını döndüğünde tek gördüğü, omuzlarına sürtünen uzun,

brushing against his shoulders.

altın sarısı mısır yapraklarıydı.

Again, he heard the woman’s voice.

Tekrar kadının sesini duydu.

She told Handsome Lake that she could sense his thoughts,

O, Handsome Lake’e düşüncelerini hissedebileceğini söyledi,

and that the recent devastation had also left her and her sisters

ve son yaşanan yıkımın kendisiyle kız kardeşlerini de

with little hope for the future.

umutsuz bıraktığını belirtti.

She asked if they could join him on his journey toward death.

Ölüm yolculuğunda ona katılıp katılamayacaklarını sordu.

At that moment, Handsome Lake realized the woman speaking was the spirit of the corn—

O anda Handsome Lake, konuşan kadının mısırın ruhu olduğunu fark etti,

her sisters, the spirits of the beans and squash.

kız kardeşleri, fasulye ve kabakların ruhu.

For generations, the Haudenosaunee had sustained themselves off these crops,

Haudenosaunee’ler nesiller boyunca geçimlerini ″Üç Kız Kardeş″ olarak bilinen

known as the Three Sisters.

bu ürünlerden sağlamışlardır.

Planted together in the same mound, each sister helped the others grow.

Aynı höyüğe birlikte dikilen kardeşlerin her biri

diğerinin büyümesine yardımcı oldu.

First, the corn, the eldest sister,

İlk olarak, en büyük kardeş olan mısır,

provides a long stalk that acts as a sturdy trellis.

sağlam bir kafes görevi gören uzun bir sap sağlar.

Then the second sister, beans,

Sonra ikinci kız kardeş olan fasulye,

sends out its stems with touch-sensing tips that search for nearby supports.

yakındaki destekleri arayan dokunma algılayıcı uçlara sahip

saplarını gönderir.

When they encounter the corn stalk, they wrap around it and climb upwards,

Mısır sapıyla karşılaştıklarında etrafını sarar ve yukarı doğru tırmanırlar,

their leaves capturing ever more light.

yaprakları giderek daha fazla ışık yakalar.

Reciprocally, when the corn faces heavy winds,

Karşılıklı olarak, mısır şiddetli rüzgarlarla karşılaştığında,

the bean plant provides structural support.

fasulye bitkisi yapısal destek sağlar.

Ayrıca, bitki büyümesi için gerekli bir besin maddesi olan

It also helps the corn grow by boosting the amount of available nitrogen—

mevcut azon miktarını artırarak mısırın büyümesine yardımcı olur.

an essential nutrient for plant growth.

The bean plant does this by releasing chemical messengers from its roots,

Fasulye bitkisi bunu köklerinden kimyasal habercileri serbest bırakarak,

attracting rhizobia,

toprakta yaşayan bir tür azot sabitleyici bakteri olan rizobyayı çekerek yapar.

a kind of nitrogen-fixing bacteria living in the soil.

The bacteria infiltrate its cell walls,

Bakteriler hücre duvarlarına sızar,

then begin siphoning food from the bean plant.

ardından fasulye bitkisinden besin çekmeye başlar.

And in return, the rhizobia bacteria convert atmospheric nitrogen

Karşılığında, rizobya bakterileri atmosferik azotu bitkilerin

into a form of nitrogen the plants can use for growth.

büyümek için kullanabileceği bir azot formuna dönüştürür.

The third and lowest-lying sister, squash,

Üçüncü ve en alttaki kız kardeş olan kabak,

produces large, umbrella-like leaves that shade the soil and keep it moist.

toprağı gölgeleyen ve nemli tutan büyük, şemsiye benzeri yaprakları üretir.

Some squash varietals are even equipped with prickly hairs,

Hatta bazı kabak çeşitleri dikenli tüylerle donatılmıştır,

which protect the Three Sisters from foraging animals.

ki bu tüyler, Üç Kız Kardeşi otlayan hayvanlardan korur.

Handsome Lake realized that if he left the world at that moment,

Handsome Lake, eğer o an dünyadan ayrılırsa,

he would take the millennia-old knowledge of the Three Sisters with him,

Üç Kız Kardeşin bin yıllık bilgisini kendisiyle götüreceğini fark etti.

uprooting tradition, depriving his community of a lifeline,

Geleneği kökünden sökerek, topluluğunu bir yaşam çizgisinden mahrum bırakacak,

and estranging the sisters from one another.

ve kız kardeşleri birbirinden uzaklaştıracaktı.

He couldn’t bear this fate.

Bu kadere katlanamazdı.

So he promised instead to stay and re-teach his community

Bu yüzden, bunun yerine kalacağına ve topluluğuna

Üç Kız Kardeş’e nasıl bakım yapılacağını tekrar öğretme karşılığında

how to care for the Three Sisters

and allow the crops to provide for them in return.

ekinlerin onlara temin edileceğine söz verdi.

Today, the Haudenosaunee continue to grow the Three Sisters.

Bugün, Haudenosaunee Üç Kız Kardeş’i büyütmeye devam ediyor.

And the ancient farming practice has inspired solutions to many issues

Bu kadim tarım uygulaması, modern ve endüstriyel tarımın

caused by modern and industrial farming.

neden olduğu birçok sorunun çözümüne ilham verdi.

For example, monocropping,

Örneğin, tek tür ekim uygulaması,

where farmers plant a single type of plant in a field year after year,

çiftçilerin yıl boyunca aynı türde bitki ekmeleri,

depletes soil of nutrients.

toprağın besin maddelerini tüketir.

And, as of 2022, it’s estimated that one third of the world’s soil

2022 itibariyle, dünya topraklarının üçte birinin orta ila yüksek derecede

is moderately to highly degraded.

bozulmuş olduğu tahmin edilmektedir.

While a majority of US farmland now utilizes some form of crop rotation,

ABD’deki tarım arazilerinin çoğunluğunda artık bir çeşit ürün rotasyonu

this practice alone might not adequately replenish the soil.

kullanılıyor olsa da bu uygulama tek başına toprağı yeterince yenilemeyebilir.

Meanwhile, crops tend to use ground nutrients more efficiently

Bu arada, mahsuller birbirine yakın bir şekilde yetiştirildiğinde,

when grown together in close proximity, like the Three Sisters.

topraktaki besin maddelerini daha verimli şekilde kullanma eğilimindedir.

Many modern farms also overuse nitrogen-based fertilizers.

Birçok modern çiftlik de azot bazlı gübreleri aşırı kullanmaktadır.

But since crops, on average, take up only half the nitrogen

Ancak mahsuller ortalama olarak bu gübreler tarafından

salınan azotun sadece yarısını alır,

released by these fertilizers,

the remainder is broken down by microbes in the soil

geri kalanı topraktaki mikroorganizmalar tarafından parçalanır

and released as greenhouse gases—

ve sera gazları olarak salınır—

or it washes away and pollutes local bodies of water.

veya sürüklenir ve yerel su kaynaklarını kirletir.

Planting beans, however, can decrease the need for fertilizer.

Ancak fasulye ekimi gübre ihtiyacını azaltabilir.

And current industrial farming practices are also water-intensive,

Mevcut endüstriyel tarım uygulamaları da su yoğunu olup,

demanding over 70% of the world's water.

dünyadaki suyun %70′inden fazlasını gerektirir.

Incorporating low-lying cover crops like squash, however,

Ancak, kabak gibi alçakta kalan örtü bitkilerinin ekilmesi

can increase the soil’s water-holding capacity.

toprağın su tutma kapasitesini artırabilir.

The success of the Three Sisters shows us that there are more sustainable ways

Üç Kız Kardeş’in başarısı bize yiyecek yetiştirmenin daha sürdürülebilir yolları

to grow food.

olduğunu gösteriyor.

And they’re just one example of regenerative agriculture—

Ve bunlar sadece yenileyici tarımın bir örneğidir—

a practice with ancient roots that recognizes nature

eski köklere sahip bir uygulama,

as a dynamic, interconnected system.

doğayı dinamik ve bağlantılı bir sistem olarak tanır.

By implementing regenerative principles, we can aid— not degrade—

Yenileyici ilkeleri uygulayarak, bize yiyecek sağlayan toprağa

yardımcı olabiliriz—köreltmeyiz—

the land that gives us food,

while honoring those who preserved this transformative, traditional knowledge.

aynı zamanda bu dönüştürücü, geleneksel bilgiyi koruyanları onurlandırırız.