Can you solve the fish riddle? - Steve Wyborney

Balık bilmecesini çözebilir misiniz? - Steve Wyborney

6,202,282 views ・ 2017-06-26

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Suleyman Cengiz Gözden geçirme: Gözde Zülal Solak
00:07
You are the cargo director on the maiden voyage of the S.S. Buoyant,
0
7692
4960
S.S. Buoyant gemisinin ilk seferinde kargo yöneticisisiniz
00:12
and you've agreed to transport several tanks containing
1
12652
2750
ve soyu tehlikede olan balık türlerinin
00:15
the last specimens of a critically endangered fish species
2
15402
4049
son örneklerini içeren bazı depoları, yeni akvaryuma
00:19
to their new aquarium.
3
19451
2671
taşımayı kabul ettiniz.
00:22
Unfortunately, as you're passing through shark-infested waters,
4
22122
3819
Ne yazık ki köpek balığı istilasında olan sulardan geçerken
00:25
the boat is battered by a fierce storm, throwing your precious cargo overboard.
5
25941
6791
gemi şiddetli bir fırtınayla sarsıldı, değerli kargonuz denize döküldü.
00:32
And to make matters worse,
6
32732
1308
Bir de bunun üstüne,
00:34
no one seems certain just how many fish tanks are missing.
7
34040
4639
kimse kaç tane balık deposunun kayıp olduğunu kesin olarak bilmiyor.
00:38
Fortunately, you have a rescue sub at your disposal,
8
38679
4222
Neyse ki yedekte bir kurtarma deniz altısı var,
00:42
but only enough fuel for one trip to the ocean floor.
9
42901
4591
ama okyanus tabanına tek gidişlik yakıtı var.
00:47
You need to know where the tanks are
10
47492
2232
Depoların nerede olduğunu bilmelisin ki
00:49
so you can gather them all in one quick pass.
11
49724
4134
tek seferde hepsini toplayabilesin.
00:53
Not a single fish can be lost.
12
53858
3154
Tek bir balık dahi kaybedilemez.
00:57
You decide to scan the three sectors of the ocean floor
13
57012
3490
Okyanus tabanının kargonun bulunabileceği üç sektörünü
01:00
where the cargo could have landed.
14
60502
2867
taramaya karar veriyorsun.
01:03
Thermal imaging shows 50 organisms in the area,
15
63369
3920
Termal görüntüleme alanda 50 organizmanın olduğunu gösteriyor
01:07
and you quickly realize that that number includes both your fish
16
67289
3951
ve hemen bu sayının hem balıkları, hem de köpek balıklarını
01:11
and some ravenous sharks.
17
71240
2742
kapsadığını fark ediyorsun.
01:13
You flip on the sonar to get a better look.
18
73982
3538
Daha iyi bir bakış için sonara dönüyorsun.
01:17
The image for Sector Alpha shows four tanks and two sharks,
19
77520
4320
Alfa Sektörü görüntüsünde 4 depo ve 2 köpek balığı görünüyor,
01:21
the image for Sector Beta shows two tanks and four sharks,
20
81840
4900
Beta Sektörü görüntüsünde 2 depo ve 4 köpek balığı görünüyor
01:26
and the image for Sector Gamma is blank.
21
86740
3200
ve Gamma Sektörü boş görünüyor.
01:29
Your sonar has malfunctioned,
22
89940
3449
Sonar arızalanıyor
01:33
and you're going to have to go with the info you have.
23
93389
4761
ve elinde olan bilgiyle gitmek zorunda kalacaksın.
01:38
You check the shipping notes,
24
98150
1410
Sevkiyat bilgilerinden
01:39
but all you learn is that each tank had the same number of fish inside.
25
99560
5251
her deponun aynı sayıda balık içerdiğini öğreniyorsun.
01:44
The cargo hold had space for anywhere from 1 to 13 total tanks.
26
104811
6171
Kargo ambarı toplamda 1'den 13'e kadar boş yere sahip.
01:50
And finally, the old captain tells you that this area has the odd property
27
110982
4609
Son olarak eski kaptan, bu bölgenin herhangi iki sektörünün aynı sayıda
01:55
that no two sectors can have the same number of sharks,
28
115591
4731
köpek balığı barındıramama gibi garip bir özelliğinin olduğunu söylüyor,
02:00
but every sector will have at least one,
29
120322
2911
ama her sektörde en az bir köpek balığı olduğunu
02:03
and no more than seven.
30
123233
2959
ve en fazla yedi olacağını ekliyor.
02:06
There's no time to waste.
31
126192
1531
Harcayacak zaman yok.
02:07
The tanks won't withstand the pressure much longer.
32
127723
4409
Depolar basınca fazla dayanamaz.
02:12
As you descend in the sub, you review everything you know.
33
132132
3880
Deniz altıya binince bildiğin her şeyi gözden geçiriyorsun.
02:16
How many fish tanks do you need to find in Sector Gamma?
34
136012
3691
Gamma Sektöründe kaç balık deposu bulman gerek?
02:19
Hurry, the fate of an entire species depends on you.
35
139703
3751
Çabuk, tüm türlerin kaderi elinde.
02:23
Pause here if you want to figure it out for yourself.
36
143454
3521
[Kendi kendine düşünmek istiyorsan burada durdur.]
02:26
Answer in: 3
37
146975
1898
Cevap için: 3
02:28
Answer in: 2
38
148873
1449
Cevap için: 2
02:30
Answer in: 1
39
150322
1972
Cevap için: 1
02:32
At first, it seems like there are just too many missing pieces of information.
40
152294
4291
İlk bakışta çok fazla bilgi eksiği varmış gibi görünüyor.
02:36
After all, you don't know how many fish or how many tanks there are,
41
156585
4079
Neticede kaç tane balık ve depo olduğunu bilmiyorsun,
02:40
let alone how many fish are in each one.
42
160664
4030
bu bir kenara, her birinde kaç balık olduğunu da.
02:44
But then you remember the best way
43
164694
1696
Ama sonra birçok kısmi bilgiyi
02:46
to compare multiple pieces of partial information - a table.
44
166390
5385
karşılaştırmanın en iyi yolunu hatırlıyorsun - bir tablo.
02:51
Since we know there are thirteen tanks at most,
45
171775
2761
En fazla 13 depo olacağından
02:54
and we already see six tanks in Sectors Alpha and Beta,
46
174536
3799
ve Sektör Alfa ve Beta'da 6 depo gördüğümüzden,
02:58
we know the total number of tanks must be between 6 and 13.
47
178335
5381
toplam depo sayısının 6 ila 13 arasında olması gerek.
03:03
We also know that each sector has a different amount of sharks
48
183716
3809
Her sektörde, her birinde en fazla 7 olmak üzere farklı sayılarda
03:07
with no more than seven in each one.
49
187525
3040
köpek balığı olduğunu biliyoruz.
03:10
Since there are two in Sector Alpha and four in Sector Beta,
50
190565
4451
Sektör Alfa'da 2 ve Sektör Beta'da 4 olduğundan,
03:15
Sector Gamma can have 1, 3, 5, 6, or 7 sharks.
51
195016
6049
Sektör Gamma'da 1,3,5,6 veya 7 köpek balığı olabilir.
03:21
What about the number of endangered fish?
52
201065
2850
Peki nesli tükenen balıkların sayısı?
03:23
Out of the 50 total organisms in all three sectors,
53
203915
3772
Tüm üç sektörde toplam 50 organizma göründüğünden
03:27
we know at least seven are sharks,
54
207687
2789
ve en az 7'si köpek balığı olduğundan
03:30
leaving a maximum of 43 fish inside all the tanks.
55
210476
4290
tüm depolarda en fazla 43 balık olabilir.
03:34
And the more sharks we find in Sector 3, the fewer fish there are to save.
56
214766
6560
Sektör 3'te ne kadar çok köpek balığı olursa o kadar az kurtarılacak balık olur.
03:41
Now, remember that the fish are equally distributed across all the tanks.
57
221326
4550
Şimdi, balıkların depolarda eşit sayıda olduğunu hatırlayın.
03:45
Why is that important?
58
225876
1712
Bu neden önemli?
03:47
Because it means that one of the possible values for the total amount of fish
59
227588
4261
Çünkü bu durumda olası toplam balık sayısı
03:51
must be divisible by one of the possible values for the total amount of tanks.
60
231849
6339
olası toplam depo sayısı ile bölünebilir olmalıdır.
03:58
And looking at the table, we can see that the only combination that works
61
238188
3930
Tabloya göre bu duruma uyan tek olasılık:
04:02
is 39 fish divided between 13 tanks with three fish in each.
62
242118
7850
39 balık, 13 depo ve her birinde 3 balık.
04:09
With sharks swarming around,
63
249968
2000
Köpek balıkları etrafta cirit atarken
04:11
you quickly pilot the sub through the first two sectors
64
251968
2801
Sektör Gamma'da kalan 7 depoyu almadan önce
04:14
before retrieving the remaining seven tanks in Sector Gamma.
65
254769
4410
deniz altını hızla ilk iki sektöre sürmelisin.
04:19
You've saved the species and taken an impromptu dive.
66
259179
3843
Hazırlıksız bir dalışla türleri kurtardın.
04:23
All in all, not a bad day, unless you happen to be a hungry shark.
67
263022
4458
Neticede kötü bir gün değil, tabii aç bir köpek balığı değilsen.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7