Hagfish: The world's slimiest creatures - Noah R. Bressman and Douglas Fudge

Çeviri: Gul Karlidag Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

As the truck screeched to a halt, one of its containers slid off,

Kamyon durmak için frene bastığında konteynerlerden biri kaydı.

hit an approaching Prius and spilled its contents.

Yaklaşan bir Prius vurdu ve içindekiler döküldü.

Those contents happened to be thousands of kilograms of live hagfish,

İçinde binlerce kiloluk canlı asalak balık vardı,

also known as slime eels.

bu balıklar ayrıca balçık yılan balığı olarak da bilinir.

The result of this 2017 car accident was an absolute mess:

2017′de gerçekleşen bu trafik kazasının sonucu tam bir karmaşaydı.

the highway was littered with wriggling fish

Otoban kıpır kıpır balıklarla doluydu

and coated in a thick slime that took the fire department 7 hours to clear.

ve itfaiyecilerin temizlemek için 7 saat harcadığı kalın sümüksü tabaka oluşmuştu.

Astonishingly good looks aside,

Şaşırtıcı iyi görünümlerinin yanı sıra asıl güçleri sümüksü maddeden gelmektedir.

the standout strength of all hagfishes is their slime.

In fact, they’re probably Earth’s slimiest animals.

Muhtemelen dünyanın en sümüksü canlılarıdır.

But why be so slimy?

Ama neden bu kadar sümüksüler?

Watch and learn.

İzleyin ve öğrenin.

This hagfish has detected a dead fish using its keen sense of smell

Bu asalak balık, keskin koku duyusunu

ve derisindeki tat alma organına benzeyen

and the tastebud-like organs dotting its skin.

organlarını kullanarak bir ölü balık keşfetti.

Revealing imposing rows of toothlike structures, it takes the first bite.

Görkemli diş benzeri yapıları ortaya çıkararak ilk ısırığı alıyor.

A shark glides on to the scene and suddenly lunges.

Bir köpek balığı sahneye dalıp aniden hamle yapıyor.

Being caught in the shark’s powerful jaws may seem like a guaranteed death sentence,

Köpek balığının güçlü çenesine yakalanmak garanti bir ölüm gibi görünebilir.

but the hagfish has some tricks up its sleeve.

Ama asalak balığın gizli bir kozu var.

The shark’s teeth clench down but there are no bones to crush—

Köpek balığının dişleri kenetleniyor

ama ezecek bir kemik yok— sadece esnek kıkırdak var.

only flexible cartilage.

And because the hagfish’s skin is so loosely attached to the rest of its body,

Balığın derisi vücudunun geri kalanına gevşek bir şekilde bağlı olduğundan

the pressure from the bite

ısırığın baskısıyla temel organları kayar ve zarardan kurtulur.

causes the hagfish’s essential organs to slip out of the way,

avoiding damage.

This is where being a noodle in a baggy wetsuit really pays off.

Bol bir dalış elbisenin içinde erişte olmak işte böyle yarar sağlar.

Meanwhile, the hagfish also actively repels the shark

Asalak balık bu esnada aktif bir şekilde muazzam derece sümük salgılayarak

by spewing a stupendous supply of slime.

köpek balığını kovar.

Around a hundred slime glands line each side of the hagfish’s body.

Vücudunun her tarafında yüzlerce sümük bezleri vardır.

Within them are mucus and thread cells.

İçinde de mukus ve iplik hücreleri bulunur.

The mucus cells are packed with hundreds of vesicles of condensed mucus

Bu mukus hücrelerinde yüzlerce yoğun mukus kesesi varken

while each thread cell contains an intricately coiled protein fiber.

her iplik hücresinde karmaşık sarmallı protein lifler vardır.

The hagfish contracts the muscles surrounding some of its slime glands,

Balık sümük bezlerini çevreleyen kasları kasar,

causing the cells to eject their contents into the seawater.

bu da hücrelerin içindekileri deniz suyuna atmalarına neden olur.

In a fraction of a second, the mucus vesicles swell and burst,

Bir anda mukus keseleri şişer, patlar ve protein lifleri ortaya çıkar.

and the protein fibers unravel.

Together, they expand to 10,000 times their original volume,

Birlikte, asıl hacimlerinin 10.000 katı kadar genişlerler

instantly creating liters of slime.

ve anında litrelerce sümük üretirler.

Because the substance is composed of mucus

Madde mukustan oluştuğu için

and reinforced with numerous superfine and strong silk-like fibers,

ve çok sayıda ince, güçlü ve ipeğe benzer lifle güçlendirildiği için

the slime is incredibly soft yet tough.

sümük inanılmaz yumuşak ama serttir.

It lodges in the shark’s delicate gills,

Köpek balığının narin solungaçlarına yerleşir

and as the shark chokes and tries to clear the slime,

ve köpek balığı boğulup sümüğü temizlemeye çalışırken

it releases the hagfish.

asalak balığı serbest bırakır.

Now, the hagfish is free from the jaws of death.

Ölümün pençesinden kurtuldu

But it’s in a dilemma of its own doing,

ama kendi yaptığının ikileminde

trapped in a cloud of its own suffocating slime.

ve kendi sümüksü katmanında kapana kısılmış halde.

So what does it do?

Peki ne yapacak?

Well, it ties itself in a knot, of course.

Tabii ki de kendini bir düğüm haline getirir.

Starting at its tail and passing its body through,

Kuyruğundan vücuduna doğru

the hagfish effectively wipes away its own slime.

etkili bir şekilde kendi sümüğünü temizler.

Apparently unfazed by the whole encounter,

Bu karşılaşmadan etkilenmemiş bir şekilde yemeğine döner.

it returns to its meal.

When it gets to a tougher part of the carcass...

Sıra leşin sert parçasını geldiğinde...

Voila! The hagfish ties itself in yet another knot

ve işte oldu!

Avantaj elde etmek ve eti çekip almak için bir düğüm daha oluşturur.

to gain leverage and yank off the meat.

The hagfish’s slime is so remarkable that people are trying to emulate it.

Sümüksü maddesi o kadar olağanüstü ki insanlar benzerini oluşturmaya çalışıyor.

Currently, a lot of athletic and safety gear

Şu anda birçok spor ve güvenlik tertibatı

is made from non-renewable petroleum-based fibers.

yenilenemez petrol-bazlı liften üretilmektedir.

But hagfish slime threads rival the properties of materials like nylon.

Ancak balığın sümüksü iplikleri

naylon gibi malzemelerin özelliklerine rakip

And fibers modeled after those in hagfish slime may present

ve bu balıktan örnek alınarak geliştirilen lifler

a much more sustainable alternative.

daha sürdürülebilir bir alternatif sunabilir.

Meanwhile, hagfish slime is also being explored in military contexts

Aynı zamanda bu balıkların sümüklerinin orduda kullanımı araştırıldı.

as a non-lethal weapon that could be used to stop boats

Botların pervanelerini sümükle durdurarak ölümcül olmayan bir silah oluşturulabilir.

by sliming up their propellers.

In addition to mastering the art of slime and knot-tying,

Sümük ve düğüm sanatına ek olarak,

hagfish have four little hearts

asalak balıkların 4 minik kalbi vardır

and can survive 36 hours without oxygen unscathed.

ve 36 saat oksijensiz zarar görmeden hayatta kalabilirler.

Oh, and they also clean the seafloor

Ayrıca deniz tabanını temizliyorlar ve temel besinleri geri dönüştürüyorlar.

and cycle essential nutrients in the deep sea.

Proto-hagfish were navigating the ocean’s depths

Proto-Hagfish’ler okyanusun derinliklerini 300 milyon yıl öncesinde geziniyordu—

more than 300 million years ago—

before dinosaurs roamed and back when Pangea was still a thing.

etrafta dinozorlar gezinmeden önce ve Pangea hala varken.

Having persisted through multiple mass extinction events,

Birçok kitlesel yok oluşu atlatan bu balıklar

hagfish have just about seen it all.

hemen hemen her şeyi görmüş

And it would appear that they’re still having a wonderful slime.

ve görünen o ki hala o harika sümüksü maddeye sahipler.