Hagfish: The world's slimiest creatures - Noah R. Bressman and Douglas Fudge

Tłumaczenie: Mateusz Sieminski Korekta: Ola Królikowska

As the truck screeched to a halt, one of its containers slid off,

Kiedy ciężarówka nagle mocno zahamowała, jeden z kontenerów ześlizgnął się,

hit an approaching Prius and spilled its contents.

wbił się w nadjeżdżającego Priusa, a cała jego zawartość się wylała.

Those contents happened to be thousands of kilograms of live hagfish,

Tą zawartością okazały się tysiące kilogramów żywych śluzic.

also known as slime eels.

Przypominają z wyglądu węgorze, a ich ciało pokrywa śluz.

The result of this 2017 car accident was an absolute mess:

W wyniku tego wypadku z 2017 roku powstał okropny bałagan.

Autostrada była pokryta wijącymi się rybami

the highway was littered with wriggling fish

and coated in a thick slime that took the fire department 7 hours to clear.

i grubą warstwą śluzu, a jej uprzątnięcie zajeło straży pożarnej siedem godzin.

Astonishingly good looks aside,

Poza ich wyjątkowo urokliwym wyglądem

the standout strength of all hagfishes is their slime.

śluzice spośród pozostałych bezżuchwowców wyróżnia ich śluz.

In fact, they’re probably Earth’s slimiest animals.

Właściwie są to najprawdopodobniej najbardziej oślizgłe zwierzęta na Ziemi.

But why be so slimy?

Ale po co im ten śluz?

Watch and learn.

Słuchajcie uważnie.

This hagfish has detected a dead fish using its keen sense of smell

Ta śluzica wyczuła martwą rybę, używając wyostrzonego zmysłu węchu

and the tastebud-like organs dotting its skin.

i wypustek na skórze imitujących kubki smakowe.

Revealing imposing rows of toothlike structures, it takes the first bite.

Bierze pierwszy kęs, odsłaniając okazałe struktury przypominające rzędy zębów.

A shark glides on to the scene and suddenly lunges.

Rekin podpływa i rzuca się do ataku.

Being caught in the shark’s powerful jaws may seem like a guaranteed death sentence,

Potężne szczęki rekina to niczym wyrok śmierci,

but the hagfish has some tricks up its sleeve.

ale nie w przypadku bezżuchwowców.

The shark’s teeth clench down but there are no bones to crush—

Rekin zaciska szczęki, ale ofiara nie ma kości, które mógłby zmiażdzyć,

only flexible cartilage.

a jedynie elastyczną tkankę chrzęstną.

And because the hagfish’s skin is so loosely attached to the rest of its body,

Skóra śluzicy jest luźna,

the pressure from the bite

dlatego nacisk jego szczęk

causes the hagfish’s essential organs to slip out of the way,

spowodował, że organy wewnętrzne po prostu się przesunęły

avoiding damage.

i nie zostały uszkodzone.

This is where being a noodle in a baggy wetsuit really pays off.

W takim przypadku dobrze jest być nitką makaronu w piance do nurkowania.

Meanwhile, the hagfish also actively repels the shark

Na dodatek śluzica odstrasza rekina,

by spewing a stupendous supply of slime.

wydzielając ogromną ilość śluzu.

Around a hundred slime glands line each side of the hagfish’s body.

Po obu stronach ciała śluzica ma setki gruczołów śluzowych,

Within them are mucus and thread cells.

a w nich znajdują się śluz i komórki parzydełkowe.

The mucus cells are packed with hundreds of vesicles of condensed mucus

Komórki śluzowe mają setki pęcherzyków z gęstym śluzem,

while each thread cell contains an intricately coiled protein fiber.

a komórki włókniste zawierają ciasno upakowane włókna białek.

The hagfish contracts the muscles surrounding some of its slime glands,

Śluzice zaciskają mięśnie wokół gruczołów śluzowych,

causing the cells to eject their contents into the seawater.

żeby wycisnąć ich zawartość.

In a fraction of a second, the mucus vesicles swell and burst,

W ciągu sekundy pęcherzyki z treścią śluzową pęcznieją i pękają,

and the protein fibers unravel.

a włókna białek rozpościerają się.

Together, they expand to 10,000 times their original volume,

Objętość tej mieszanki zwiększa się nawet do 10 tysięcy razy,

instantly creating liters of slime.

co oznacza, że możemy mierzyć ją w litrach.

Because the substance is composed of mucus

W skład tej substancji wchodzi śluz

and reinforced with numerous superfine and strong silk-like fibers,

i wiele bardzo cienkich, a zarazem mocnych włókien,

the slime is incredibly soft yet tough.

które powodują, że wydzielina jest lekka, ale bardzo wytrzymała.

It lodges in the shark’s delicate gills,

Śluz zakleja delikatne skrzela rekina

and as the shark chokes and tries to clear the slime,

i gdy ten próbuje wykrztusić śluz,

it releases the hagfish.

śluzica zostaje wypluta.

Now, the hagfish is free from the jaws of death.

Śluzica uwolniła się i może uciec rekinowi.

But it’s in a dilemma of its own doing,

Ale to nie koniec problemów,

trapped in a cloud of its own suffocating slime.

bo jest teraz uwięziona w chmurze własnego śluzu.

So what does it do?

Co teraz zrobi?

Well, it ties itself in a knot, of course.

Śluzica zawiązuje swoje ciało na supeł.

Starting at its tail and passing its body through,

Zaczynając od ogona, przesuwa go wzdłuż ciała,

the hagfish effectively wipes away its own slime.

co pozwala jej skutecznie oczyszcić się z własnego śluzu.

Apparently unfazed by the whole encounter,

Niewzruszona tym spotkaniem

it returns to its meal.

może teraz dokończyć posiłek.

When it gets to a tougher part of the carcass...

Gdy natrafi na twardszą część padliny,

Voila! The hagfish ties itself in yet another knot

po prostu ponownie zawiązuje swoje ciało na supeł,

to gain leverage and yank off the meat.

żeby mieć siłę oderwać kawałek mięsa.

The hagfish’s slime is so remarkable that people are trying to emulate it.

Jej śluz jest tak wyjątkowy, że ludzie próbują stworzyć jej odpowiednik.

Currently, a lot of athletic and safety gear

Wiele elementów sprzętu sportowego i bezpieczeństwa

is made from non-renewable petroleum-based fibers.

jest wykonanych z nieodnawialnych włókien na bazie ropy naftowej.

But hagfish slime threads rival the properties of materials like nylon.

Ale śluz śluzicy może konkurować z takimi materiałami jak nylon.

And fibers modeled after those in hagfish slime may present

Dlatego tkaniny oparte na włóknach z jej śluzu

a much more sustainable alternative.

mogą stanowić bardziej ekologiczną alternatywę.

Meanwhile, hagfish slime is also being explored in military contexts

Prowadzone są też badania nad tym śluzem

as a non-lethal weapon that could be used to stop boats

na użytek wojska, na przykład jako nieśmiercionośna broń,

by sliming up their propellers.

która mogłaby zakleić śrubę napędową łodzi.

In addition to mastering the art of slime and knot-tying,

Oprócz śluzu i umiejętności zawiązania ciała na supeł

hagfish have four little hearts

śluzica ma cztery małe serca

and can survive 36 hours without oxygen unscathed.

i bez żadnego problemu może przetrwać bez tlenu 36 godzin.

Oh, and they also clean the seafloor

Poza tym te ryby oczyszczają dno,

and cycle essential nutrients in the deep sea.

wykorzystując substancje odżywcze w głębinach morskich.

Proto-hagfish were navigating the ocean’s depths

Pierwotni przedstawiciele tego gatunku żyli w głębiach oceanu

more than 300 million years ago—

już ponad 300 milionów lat temu,

before dinosaurs roamed and back when Pangea was still a thing.

gdy dinozaury chodziły po Ziemi i wciąż istniał superkontynent Pangea.

Having persisted through multiple mass extinction events,

Przetrwawszy wiele wydarzeń masowego wymierania,

hagfish have just about seen it all.

śluzice już swoje widziały,

And it would appear that they’re still having a wonderful slime.

a ich śluz do tej pory wzbudza duże zainteresowanie.