Hagfish: The world's slimiest creatures - Noah R. Bressman and Douglas Fudge

Translator: Dinh Lieu Vu

As the truck screeched to a halt, one of its containers slid off,

Khi xe tải phanh gấp,

một trong các thùng chứa đã trượt ra ngoài,

hit an approaching Prius and spilled its contents.

va phải một chiếc Prius đang lao tới và xô đổ mọi thứ bên trong.

Those contents happened to be thousands of kilograms of live hagfish,

Tình cờ đó lại là hàng ngàn— ký cá mút đá myxin tươi,

also known as slime eels.

hay còn gọi là lươn nhớt.

The result of this 2017 car accident was an absolute mess:

Hậu quả của vụ tai nạn xe hơi năm 2017 này là một mớ hỗn độn thực sự:

the highway was littered with wriggling fish

trên đường cao tốc la liệt những con lươn bò ngọ ngoạy

and coated in a thick slime that took the fire department 7 hours to clear.

kèm theo một lớp nhờn dày đặc khiến cho sở cứu hỏa mất 7 tiếng để dọn dẹp.

Astonishingly good looks aside,

Đặt vẻ đẹp đáng kinh ngạc qua một bên,

the standout strength of all hagfishes is their slime.

sức mạnh nổi bật của tất cả các loài lươn nhớt

chính là chất nhờn của chúng.

In fact, they’re probably Earth’s slimiest animals.

Trên thực tế, đó có lẽ là những loài vật nhớt nháp nhất thế giới.

But why be so slimy?

Nhưng sao lại nhầy nhụa đến thế?

Watch and learn.

Hãy cùng xem và học hỏi.

This hagfish has detected a dead fish using its keen sense of smell

Con lươn nhớt này đã phát hiện ra một con cá chết nhờ khứu giác nhạy bén

and the tastebud-like organs dotting its skin.

và các cơ quan giống nụ vị giác nằm rải rác trên lớp da.

Revealing imposing rows of toothlike structures, it takes the first bite.

Khi ngoạm con mồi, nó sẽ lộ ra cấu trúc những vệ răng hàm của mình.

A shark glides on to the scene and suddenly lunges.

Một con cá mập lượn lờ gần đó và phi đến bất ngờ.

Being caught in the shark’s powerful jaws may seem like a guaranteed death sentence,

Bị mắc vào bộ hàm mạnh mẽ của cá mập

có vẻ như đã nắm chắc trong tay bản án tử hình,

but the hagfish has some tricks up its sleeve.

nhưng lươn nhớt đã có vài mánh khóe với lớp da bên ngoài của mình.

The shark’s teeth clench down but there are no bones to crush—

Răng cá mập siết chặt nhưng không hề có xương để nghiền nát —

only flexible cartilage.

mà chỉ có sụn mềm dẻo.

And because the hagfish’s skin is so loosely attached to the rest of its body,

Và bởi vì lớp da của lươn nhớt liên kết lỏng lẻo với phần còn lại của cơ thể,

the pressure from the bite

nên áp lực từ vết cắn

causes the hagfish’s essential organs to slip out of the way,

khiến các cơ quan thiết yếu của nó trơn tuột ra ngoài,

avoiding damage.

tránh bị tổn thương.

This is where being a noodle in a baggy wetsuit really pays off.

Đây là khi một sợi mì khoác lên mình bộ đồ lặn rộng thùng thình

lại thực sự lợi hại.

Meanwhile, the hagfish also actively repels the shark

Trong khi đó, lươn nhớt cũng tích cực cự tuyệt cá mập

by spewing a stupendous supply of slime.

nhờ việc tiết ra một lượng chất nhầy kì lạ.

Around a hundred slime glands line each side of the hagfish’s body.

Khoảng một trăm tuyến chất nhờn của nó nằm dọc mỗi bên cơ thể.

Within them are mucus and thread cells.

Bên trong chúng là dịch nhầy và các tế bào sợi.

The mucus cells are packed with hundreds of vesicles of condensed mucus

Các tế bào chất nhầy được bao bọc với hàng trăm bọng nhầy cô đặc

while each thread cell contains an intricately coiled protein fiber.

khi mỗi tế bào sợi chứa một sợi protein được cuộn lại một cách phức tạp.

The hagfish contracts the muscles surrounding some of its slime glands,

Lươn nhớt co những cơ xung quanh các tuyến chất nhờn,

causing the cells to eject their contents into the seawater.

khiến các tế bào đẩy chất nhầy ra bên ngoài nước biển.

In a fraction of a second, the mucus vesicles swell and burst,

Trong tích tắc, các bọng nhầy sưng lên và vỡ ra,

and the protein fibers unravel.

và các sợi protein bị bung ra.

Together, they expand to 10,000 times their original volume,

Đồng thời, tất cả đều nở ra gấp 10.000 lần thể tích ban đầu,

instantly creating liters of slime.

ngay lập tức tạo ra hàng lít chất nhờn.

Because the substance is composed of mucus

Vì chất này được tập hợp thành dịch nhầy

and reinforced with numerous superfine and strong silk-like fibers,

và được gia cố bằng nhiều sợi cực mịn và bền như tơ,

the slime is incredibly soft yet tough.

nên chất nhờn cực kỳ mềm và quánh.

It lodges in the shark’s delicate gills,

Nó lan ra những cái mang mỏng manh của cá mập,

and as the shark chokes and tries to clear the slime,

và khi cá mập mắc nghẹn và cố gắng loại bỏ chất nhờn,

it releases the hagfish.

thì lươn nhớt sẽ từ đó mà phóng thích.

Now, the hagfish is free from the jaws of death.

Giờ thì, lươn nhớt đã thoát khỏi lưỡi hái của thần chết.

But it’s in a dilemma of its own doing,

Nhưng nó đang trong cảnh tiến thoái lưỡng nan,

trapped in a cloud of its own suffocating slime.

ngập ngụa trong mớ chất nhầy mà nó đã tạo ra.

So what does it do?

Giờ làm sao?

Well, it ties itself in a knot, of course.

Chà, dĩ nhiên, nó sẽ tự thắt thân mình lại.

Starting at its tail and passing its body through,

Bắt đầu từ đuôi và gột khắp cơ thể,

the hagfish effectively wipes away its own slime.

lươn nhớt có thể tự gột sạch chất nhờn một cách hiệu quả.

Apparently unfazed by the whole encounter,

Dường như cuộc đụng độ không gây quá nhiều ảnh hưởng,

it returns to its meal.

nó quay trở lại bữa ăn của mình.

When it gets to a tougher part of the carcass...

Khi gặp phải phần xác thịt khó nhằn...

Voila! The hagfish ties itself in yet another knot

Ái chà chà! Nó lại tự thắt mình thêm lần nữa

to gain leverage and yank off the meat.

để tạo ra lực bẩy và giật lấy miếng thịt.

The hagfish’s slime is so remarkable that people are trying to emulate it.

Chất nhờn của lươn nhớt xuất sắc đến nỗi mà con người đang cố gắng mô phỏng nó.

Currently, a lot of athletic and safety gear

Hiện nay, rất nhiều trang bị thể thao và bảo hộ

is made from non-renewable petroleum-based fibers.

được làm từ những sợi có nguồn gốc từ dầu mỏ không thể tái tạo.

But hagfish slime threads rival the properties of materials like nylon.

Nhưng sợi nhầy của lươn nhớt sánh ngang với các đặc điểm

của những vật liệu như nylon.

And fibers modeled after those in hagfish slime may present

Và các sợi được mô phỏng những sợi nhầy đó có thể đem lại

a much more sustainable alternative.

một lựa chọn thay thế bền vững hơn nhiều.

Meanwhile, hagfish slime is also being explored in military contexts

Trong khi đó, chất nhờn của lươn nhớt cũng được nghiên cứu ở lĩnh vực quân sự

as a non-lethal weapon that could be used to stop boats

như một vũ khí không gây sát thương có thể ngăn chặn tàu thuyền

by sliming up their propellers.

nhờ phủ lớp nhầy khiến chân vịt bị mắc.

In addition to mastering the art of slime and knot-tying,

Ngoài việc có tài thắt nút và tiết chất nhờn khéo léo,

hagfish have four little hearts

lươn nhớt còn có tới bốn trái tim nhỏ

and can survive 36 hours without oxygen unscathed.

và có thể tồn tại trong 36 giờ thiếu ôxy mà không bị tổn thương.

Oh, and they also clean the seafloor

Oh, chúng cũng làm sạch đáy biển

and cycle essential nutrients in the deep sea.

và tuần hoàn các chất dinh dưỡng cần thiết dưới biển sâu.

Proto-hagfish were navigating the ocean’s depths

Loài lươn nhớt nguyên thủy vẫn đang vận hành các đáy biển sâu

more than 300 million years ago—

hơn 300 triệu năm trước—

before dinosaurs roamed and back when Pangea was still a thing.

từ trước khi loài khủng long xuất hiện

và ngược trở về khi Toàn Lục Địa vẫn còn tồn tại.

Having persisted through multiple mass extinction events,

Tồn tại qua nhiều sự kiện tuyệt chủng hàng loạt,

hagfish have just about seen it all.

lươn nhớt đã chứng kiến mọi thứ.

And it would appear that they’re still having a wonderful slime.

Và có vẻ như chúng vẫn sở hữu cho riêng mình thứ chất nhờn tuyệt vời.