Why should you read sci-fi superstar Octavia E. Butler? - Ayana Jamieson and Moya Bailey

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Following a devastating nuclear war,

Yıkıcı bir nükleer savaşın ardından

Lilith Iyapo awakens after 250 years of stasis

Lilith Iyapo 250 yıl sonra tekrar uyanıyor, kendisini

to find herself surrounded by a group of aliens called the Oankali.

Oankali adlı bir grup uzaylı tarafından etrafı sarılmış hâlde buluyor.

These highly evolved beings want to trade DNA

Bu oldukça evrimleşmiş yaratıklar insanlar ile çiftleşerek DNA takas etmek istiyorlar

by breeding with humans

so that each species’ genes can diversify and fortify the other.

böylece her türün genleri diğerini değiştirebilir ve güçlendirebilir.

The only alternative they offer is sterilization of the entire human race.

Sundukları tek alternatif tüm insan ırkının arındırılması.

Should humanity take the leap into the biological unknown,

İnsanlık biyolojik bilinmeyenle şansını denemeli mi

or hold on to its identity and perish?

yoksa kimliğine bağlı kalmalı ve yok mu olmalı ?

Questions like this haunt Octavia Butler’s "Dawn,"

Bunun gibi sorular Octavia Butler'ın "Lilith's Brood" üçlemesinin

the first in her trilogy "Lilith’s Brood."

ilk kitabı "Dawn"da ortaya çıkıyor.

A visionary storyteller who upended science fiction,

Bilim kurguya bağlı ileri görüşlü bir hikâyeci olan Butler

Butler built stunning worlds throughout her work–

eserlerinde muhteşem dünyalar yarattı

and explored dilemmas that keep us awake at night.

ve geceleri bizi uyutmayan ikilemleri keşfetti.

Born in 1947,

1947 yılında doğan Butler

Butler grew up shy and introverted in Pasadena, California.

Pasadena, California'da utangaç ve içe kapanık biri olarak büyüdü.

She dreamt up stories from an early age,

Küçük yaşta hikâyeler uydurdu

and was soon scribbling these scenarios on paper.

ve çok geçmeden bu senaryoları kaleme alıyordu.

At twelve, she begged her mother for a typewriter

12 yaşında "Devil Girl From Mars" adındaki yapmacık bir bilim kurgu filmini

after enduring a campy science fiction film called "Devil Girl From Mars."

izledikten sonra annesine bir daktilo için yalvardı.

Unimpressed with what she saw,

Gördüklerinden etkilenmeyen Butler

Butler knew she could tell a better story.

daha iyi bir hikâye anlatabileceğini biliyordu.

Much science fiction features white male heroes

Çoğu bilim kurgu uzaylıları havaya uçuran veya siyahilerin kurtarıcısı olan

who blast aliens or become saviors of brown people.

beyaz erkek kahramanlara yer verir.

Butler wanted to write diverse characters for diverse audiences.

Butler çeşitli izleyiciler için çeşitli karakterler yazmak istedi.

She brought nuance and depth to the representation of their experiences.

Deneyimlerinin tasvirine derinlik ve nüans getirdi.

For Butler,

Butler için

imagination was not only for planting the seeds of science fiction–

hayal gücü sadece bilim kurgunun temelini atmak için değil

but also a strategy for surviving an unjust world on one’s own terms.

aynı zamanda adaletsiz dünyada hayatta kalmak için bir stratejiydi.

Her work often takes troubling features of the world

Eserleri genellikle ırk, cinsiyet, sınıf ve kabiliyet temelindeki ayrımcılık gibi

such as discrimination on the basis of race, gender, class, or ability,

dünyanın can sıkıcı özelliklerini ele alır

and invites the reader to contemplate them in new contexts.

ve okuyucuyu yeni bağlamlarda onların üzerine kafa yormasına davet eder.

One of her most beloved novels,

En sevilen romanlarından biri olan "Parable of the Sower" bu yolu takip eder.

the "Parable of the Sower,"

follows this pattern.

It tells the story of Lauren Oya Olamina

Lauren Oya Olamina'nın hikâyesini anlatır.

as she makes her way through a near-future California, ruined by corporate greed,

Kurumsal hırs, eşitsizlik ve çevresel tahrip yüzünden mahvolmuş

inequality, and environmental destruction.

bir yakın gelecek California'sında yol alır.

As she struggles with hyperempathy,

Aşırı-empatiyle veya romanda başkalarının acısını ve daha nadir olarak mutluluğunu

or a condition in the novel that causes her to feel others’ pain,

and less often, their pleasure.

hissetmesine neden olan bir durumla mücadele eder.

Lauren embarks on a quest with a group of refugees to find a place to thrive.

Lauren, gelişmek için bir yer bulmak için

bir grup mülteciyle bir arayış içerisine girer.

There, they seek to live in accordance with Lauren’s found religion, Earthseed,

Orada, insanların sürekli değişen dünyaya uyması gerektiği ilkesine dayanan

which is based on the principle

Lauren'ın bulduğu din olan Earthseed doğrultusunda yaşamaya çalışırlar.

that humans must adapt to an ever-changing world.

Lauren’s quest had roots in a real life event–

Lauren'ın arayışı gerçek bir olaya dayanmaktadır --

California Prop 187,

anayasaya aykırı addedilmeden önce belgesiz göçmen temel insan haklarını

which attempted to deny undocumented immigrants fundamental human rights,

reddetmeye girişen Kalifornia 187 nolu Yasa Tasarısı.

before it was deemed unconstitutional.

Butler frequently incorporated contemporary news into her writing.

Butler sık sık eserlerine çağdaş haberleri de dahil eder.

In her 1998 sequel to "The Parable of the Sower," "Parable of the Talents,"

1998 basımı "The Parable of the Sower"ın devamı olan "Parable of the Talents"da

she wrote of a presidential candidate

Amerikalıları sanal gerçeklikle ve "şok tasmaları" ile kontrol eden

who controls Americans with virtual reality and “shock collars.”

bir başkan adayını yazdı.

His slogan? “Make America great again.”

Sloganı? "Amerika'yı yeniden harika yap"

While people have noted her prescience,

İnsanlar ileri görüşlülüğünü fark ederken

Butler was also interested in re-examining history.

Butler aynı zamanda tarihi yeniden incelemekle ilgiliydi.

For instance, "Kindred" tells the story of

Örneğin, "Kindred" defalarca atalarının Maryland çiftliğine

a woman who is repeatedly pulled back in time

zamanda geri giden bir kadının hikâyesini anlatır.

to the Maryland plantation of her ancestors.

Early on, she learns that her mission is to save the life of the white man

Başlangıçta görevinin büyük büyükannesine tecavüz edecek

beyaz bir adamın hayatını kurtarmak olduğunu öğrenir.

who will rape her great grandmother.

If she doesn’t save him, she herself will cease to exist.

Eğer onu kurtarmazsa kendi varlığı sona erecek.

This grim dilemma forces Dana to confront the ongoing trauma

Bu dehşet verici ikilem, Dana'yı süregelen siyahi kadınlara karşı olan

of slavery and sexual violence against Black women.

kölelik ve cinsel şiddet travmasıyla karşı karşı kalmasına zorlar.

With her stories of women founding new societies,

Yeni toplumlar kuran kadınların, zaman yolcularının tarihsel sorunların

time travelers overcoming historical strife,

üstesinden gelmelerinin, türler arası yakınlaşmanın hikâyeleri ile birlikte

and interspecies bonding,

Butler had a profound influence on the growing popularity of Afrofuturism.

Butler Afro-gelecekçiliğin büyüyen popülaritesi üstünde büyük etkisi oldu.

That’s a cultural movement

İşte bu; geçmiş, günümüz ve gelecekten ilham alan siyahi yazar ve sanatçıların

where Black writers and artists who are inspired by the past, present and future,

sihir, tarih, teknoloji ve daha fazlasını dahil ettiği eserleri ürettiği

produce works that incorporate magic, history, technology and much more.

kültürel bir hareket.

As Lauren comes to learn in "Parable of the Sower,"

Lauren'ın "Parable of the Sower"da öğrendiği gibi:

"All that you touch you Change.

"Dokunduğun her şey değişir.

All that you Change Changes you.

Değiştirdiğin her şey seni değiştirir.

The only lasting truth is Change.”

Kalıcı tek gerçek değişimdir."