How turtle shells evolved... twice - Judy Cebra Thomas

Çeviri: Gülsüm Kuzulu Gözden geçirme: Nevaz Mescioğlu

Meet Odontochelys semitestacea.

Odontochelys semitestacea ile tanışın.

This little creature spends its days splashing in Late Triassic swamps

Bu küçük yaratık, günlerini diğer sürüngen sürüleri ile birlikte

with a host of other reptiles.

Late Triyas bataklıklarında yüzerek geçiriyor.

Under the surface lies its best defense against attack:

Yüzeyin altında, saldırılara karşı en iyi savunması yatıyor:

a hard shell on its belly.

karnında sert bir kabuk.

Odontochelys is an early ancestor of the turtle.

Odontochelys, kaplumbağanın eski bir atası.

Its half-shelled body illustrates an important point about the modern turtle:

Yarı kabuklu vücudu, bugünkü kaplumbağa hakkında önemli bir noktayı gösteriyor.

it actually has two shells that develop totally separately

Kaplumbağa hâlâ bir embriyo iken

while the turtle is still an embryo.

tamamen ayrı gelişen iki kabuk vardır.

Both are extensions of the animal’s skeleton,

İkisi de hayvanın iskeletinin uzantısı

and together they are made of almost 60 bones.

ve birlikte neredeyse 60 kemikten oluşuyorlar.

Like other embryos,

Diğer embriyolar gibi

turtle embryos are made of undifferentiated cells

kaplumbağa embriyoları, gen aktivitesi ve hücreler arasındaki

that become specific cell types,

iletişim yoluyla spesifik hücre tipleri

and then organs and tissues,

hâline gelen farklılaşmamış hücrelerden

through gene activity and communication between cells.

ve daha sonra organlar ve dokulardan oluşur.

At first, turtle embryos look very similar to those of other reptiles,

İlk bakışta, kaplumbağa embriyoları diğer sürüngen, kuş

birds, and mammals,

ve memeli embriyolarına

except for a bulge of cells called the carapacial ridge.

kabuk sırtı denilen çıkıntılı hücreler hariç çok benzer.

The ridge expands around the body between the neck and lower back,

Sırt, boyun ve bel arasındaki vücut çevresinde genişleyerek

creating a disc shape.

disk şekli oluşturur.

It guides the formation of the upper part of the turtle’s shell,

Muhtemelen kaburga olacak hücreleri çekerek kaplumbağa kabuğunun

called the carapace, likely by attracting the cells that will become ribs.

kabuk adı verilen üst kısmının oluşumuna rehberlik eder.

Instead of curving downwards to make a regular rib cage,

Düzenli bir göğüs kafesi yapmak için aşağı doğru kıvrılmak yerine

the ribs move outwards towards the carapacial ridge.

kaburgalar dışarıya, kabuk sırtına doğru hareket eder.

They then secrete a signaling protein

Daha sonra çevredeki hücreleri kemik oluşturan

that converts surrounding cells into bone-forming cells.

hücrelere dönüştüren bir sinyal proteini salgılarlar.

These fifty bones grow until they meet and connect with sutures.

Bu elli kemik, birleşme çizgileriyle buluşup bağlanana kadar büyür.

A ring of bone solidifies the carapace’s edges.

Bir kemik halkası kabuğun kenarlarını katılaştırır.

The outer layer of skin cells produces the scales, known as scutes,

Deri hücrelerinin dış tabakası, kabuğu örten

that cover the carapace.

sert sırt pulu olarak bilinen pulları üretir.

The development of the bottom half of the shell, the plastron,

Kabuğun alt yarısı, plastronun gelişimi,

is driven by neural crest cells,

nöronlar, kıkırdak ve kemik dahil olmak üzere

which can produce a variety of different cell types including neurons,

çeşitli farklı hücre tipleri üretebilen nöral krest hücreleri

cartilage and bone.

tarafından yönlendirilir.

A thick shield of these cells spreads across the belly,

Bu hücrelerden kalın bir kalkan göbek boyunca yayılır

coming together in regions that produce nine plate-like bones.

ve dokuz tane plaka benzeri kemik üreten bölgede bir araya gelir.

Eventually, these connect to the carapace by sutures.

Sonunda bunlar, kabuğa birleşme yerlerinden bağlanır.

A turtle’s shell has obvious advantages for guarding against predators,

Bir kaplumbağanın kabuğunun yırtıcılara karşı korunmada bariz avantajları vardır

but the rigid casing also presents some challenges.

ancak sert koruma bazı zorluklar da doğurur.

As the turtle grows,

Kaplumbağa büyüdükçe

the sutures between the bones of the carapace and plastron spread.

kabuğun ve plastronun kemikleri arasındaki birleşim yerleri yayılır.

Most mammals and reptiles rely on a flexible rib cage

Çoğu memeli ve sürüngen, nefes almalarına izin vermek için genişleyen

that expands to allow them to breathe,

esnek bir göğüs kafesine güvenir

but turtles use abdominal muscles attached to the shell instead:

ancak kaplumbağalar bunun yerine kabuğa bağlı karın kaslarını kullanır:

one to breathe in, and one to breathe out.

biri nefes almak, diğeri vermek için.

So how did the shell evolve?

Peki, kabuk nasıl gelişti?

Though there are still gaps in the fossil record,

Fosil kayıtlarında hâlâ boşluklar olmasına rağmen

the first step seems to have been a thickening of the ribs.

ilk adım, kaburgaların kalınlaşması gibi görünüyor.

The oldest known turtle ancestor,

Kaplumbağanın bilinen en eski atası

a creature called Eunotosaurus africanus,

Eunotosaurus africanus adı verilen bir yaratık,

lived 260 million years ago and looked almost nothing like a modern turtle,

260 milyon yıl önce yaşadı ve hiç de modern bir kaplumbağa gibi görünmüyordu

but it had a set of broad, flat ribs

ancak güçlü ön kollarının kaslarını demirleyen

that anchored the muscles of its powerful forearms.

bir dizi geniş, düz kaburgalar vardı.

Eunotosaurus was likely a burrowing creature,

Eunotosaurus büyük olasılıkla, bugünkü Güney Afrika'da

digging homes for itself in what’s now southern Africa.

kendisi için yuva kazan oyucu bir yaratıktı.

Odontochelys semitestacea illustrates another, later step in turtle evolution,

Odontochelys semitestacea, Eunotosaurus gibi kalın kaburgalar

ve koruma için bir göbek plakasıyla

with thick ribs like Eunotosaurus plus a belly plate for protection.

kaplumbağa evriminde daha sonraki adımı göstermektedir.

Our first fossil evidence of the full shell characteristic of modern turtles

Modern kaplumbağaların tam kabuk karakteristiğine dair

is about 210 million years old,

ilk fosil kanıtımız yaklaşık 210 milyon yaşında

and belongs to a species called Proganochelys quenstedti,

ve kaburgaları kaynaşmış olan

whose ribs had fused.

Proganochelys quenstedti adlı bir türe ait.

Proganochelys could move between water and land.

Proganochelys suda ve karada hareket edebilir.

Unlike modern turtles, it couldn’t retract its head into its shell,

Modern kaplumbağaların aksine, başını kabuğuna çekemiyordu

but had defensive spines on its neck.

ancak boynunda savunma dikenleri vardı.

Modern turtle shells are almost as diverse as the turtles themselves.

Modern kaplumbağa kabukları neredeyse kaplumbağalar kadar çeşitlidir.

Sea turtles have flatter, lighter shells for streamlined gliding through the water.

Deniz kaplumbağalarının suda kayması için daha düz ve hafif kabukları vardır.

Land-dwelling tortoises, meanwhile,

Karada yaşayan kaplumbağalarınsa

have domed shells that can slip free of predators’ jaws

yırtıcı hayvanların çenelerinden kurtulmalarına ve sırtüstü düştüklerinde

and help them turn right-side up if they fall on their backs.

sağ taraflarına dönmelerine yardım eden kubbe şeklinde kabukları vardır.

Leatherback and softshell turtles

Deri sırtlı ve yumuşak kabuklu kaplumbağalar,

have shells without the ring of bone around the edge of the carapace

kabuğun kenarı etrafında kemik halkası veya onu kaplayan

or the tough scutes covering it,

sert çentikler olmayan kabuklara sahiptir

making it easier for them to squeeze into tight spaces.

ve bu da dar alanlara sıkışmasını kolaylaştırır.