The surprising cause of stomach ulcers - Rusha Modi

Mide ülserlerinin sürpriz nedeni - Rusha Modi

Çeviri: Ramazan Şen Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

In 1984, an enterprising Australian doctor named Barry Marshall

1984 yılında, Barry Marshall isminde Avustralyalı cesur bir doktor

decided to take a risk.

bir risk almaya karar verdi.

Too many of his patients were complaining of severe abdominal pain

Hastalarından birçoğu üst bağırsak yolundaki yaralar olan

mide ülseri nedeniyle

due to stomach ulcers,

which are sores in the lining of the upper intestinal tract.

aşırı karın ağrısından şikayet ediyordu.

At the time, few effective treatments for ulcers existed,

O zamanlar, ülser için çok az etkili tedavi bulunuyordu

and many sufferers required hospitalization or even surgery.

ve çoğu hasta için hastaneye yatma veya ameliyat gerekiyordu.

Desperate for answers,

Çaresizce cevap ararken

Dr. Marshall hastalarının birinin midesinden toplanan

Dr. Marshall swallowed a cloudy broth of bacteria

collected from the stomach of one of his patients.

bakterilerin olduğu bulanık suyu yuttu.

Soon, Dr. Marshall was experiencing the same abdominal pain,

Kısa süre sonra, Dr. Marshall aynı şekilde karın ağrısı,

bloating,

şişkinlik ve

and vomiting.

kusma yaşıyordu.

Ten days later, a camera called an endoscope

10 gün sonra, endoskop denilen bir kamera

peered inside his insides.

onun içini inceledi.

Marshall's stomach was teeming with the same bacteria as his patient.

Marshall'ın midesinde hastasındaki aynı bakteri kaynıyordu.

Ayrıca ülserin öncü alameti olan

He'd also developed gastritis, or severe inflammation of the stomach,

gastrit veya aşırı mide yangısı gelişti.

the hallmark precursor of ulcers.

Dr. Marshall's idea challenged

Dr. Marshall'ın fikri

a misconception that still persists to this day:

bugüne kadar uzanan yanlış bir kanıya karşıydı:

that ulcers are caused by stress,

ülsere stres,

food,

yiyecek

or too much stomach acid.

ya da aşırı mide asidi sebep olur.

Marshall asıl zanlının bakteriyel enfeksiyon olduğunu düşündü.

Marshall thought the culprit was bacterial infections.

İlk başta, yeryüzündeki

Initially, his idea was considered crazy

by the brightest medical minds on the planet.

en parlak tıp dehaları fikrini çılgınca gördü.

But in 2005, he and Dr. Robin Warren received the ultimate validation

Fakat 2005 yılında, o ve Dr. Robin Warren

Nobel Tıp Ödülü ile ödüllendirildiklerinde nihai tasdiki almış oldular.

when they were awarded the Nobel Prize for medicine.

Our stomachs are J-shaped organs with surprisingly intricate ecosystems

Midelerimiz J şeklinde organlardır ve su içinde hormon ve kimyasallarla dolu

awash in hormones and chemicals.

şaşırtıcı çapraşıklıkta ekosistemlerdir.

The stomach is under constant attack by digestive enzymes,

Mide, sindirim enzimleri, safra, protein,

bile,

mikroplar

proteins,

ve midenin

microbes,

kendi asidinin

and the stomach's own acid.

sürekli saldırısı altındadır.

Buna karşılık olarak, kendi astarının bütünlüğünü

In response, it produces bicarbonate,

mucus,

sağlamak için

and phospholipids called prostaglandins

bikarbonat, mukus ve

to maintain the integrity of its own lining.

prostaglandinler denen fosfolipidler üretir.

Bu hassas denge sürekli ayarlanmakta

This delicate balance is constantly regulated

and referred to as mucosal defense.

ve mukozal savunma olarak anılmaktadır.

Since the mid-1800s, doctors thought stress alone caused most stomach ulcers.

1800'lerin ortalarına kadar, doktorlar ülsere stresin neden olduğunu düşünürdü.

Patients were given antidepressants or tranquilizers

Hastalara antidepresanlar ya da sakinleştirici verilirdi

and told to visit health spas.

ve sağlık kaplıcalarına gitmeleri söylenirdi.

This belief eventually shifted to the related notion of spicy foods

Bu inanış sonunda baharatlı yiyeceklere

and stress as culprits.

ve strese yöneldi.

Yet no convincing study has ever demonstrated that emotional upset,

Lakin duygusal üzüntü, psikolojik sıkıntılar ya da baharatlı yiyeceklerin

psychological distress,

doğrudan ülser hastalığına

or spicy food

neden olduğunu gösteren

directly causes ulcer disease.

ikna edici bir çalışma yok.

By the mid-20th century, it was widely accepted that excess hydrochloric acid

20. yüzyıl ortalarında, fazla hidroklorik asidin midenin kendini yemesine yol açtığı

prompted the stomach to eat itself.

geniş çapta kabul gördü.

Fervent proponents of this idea were referred to as the acid mafia.

Bu fikrin ateşli taraftarları asit mafyası olarak anıldı.

The biggest hole in this theory was that antiacids only provide

Bu teorideki en büyük boşluk, antiasitlerin sadece

temporary relief.

geçici rahatlama sağlamasıydı.

Şimdi biliyoruz ki, bazı ender ülserler

We now know that some rare ulcers

are indeed caused by too much hydrochloric acid.

gerçekten de çok fazla hidroklorik asitten kaynaklanıyor.

Fakat tüm vakaların sadece %1'inden daha azını teşkil ediyor.

But they make up less than 1% of all cases.

Dr. Marshall ve Dr. Warren asıl fail olarak Helikobakter pilori

Dr. Marshall and Dr. Warren pinpointed a spiral-shaped bacteria

called Helicobacter pylori, or H. pylori, as the real offender.

veya H. pilori denen spiral şeklindeki bir bakteriyi belirtti.

H. pylori is one of humanity's oldest and most frequent companions,

H. pilori insanlığın en eski ve en sık görülen refakatçilerinden biri,

having joined us at least 50,000 years ago,

bize en az 50 bin yıl önce eşlik etti

and now found in 50% of people.

ve şimdi insanların %50'sinde bulunuyor.

Previously, we thought the stomach was sterile

Öncelikle, asidik ve hasmane bir ortam olması nedeniyle

on account of it being such an acidic, hostile environment.

midenin steril olduğunu düşünürdük.

Yet H. pylori survives the acidic turmoil of the stomach

Lakin H. pilori çeşitli özellikleriyle mukozal savunmayı sekteye uğratarak

with a variety of features that disrupt mucosal defense in its favor.

midenin asidik hengamesinde hayatta kalır.

For example, it produces an enzyme called urease

Örneğin, kendisini çevreleyen mide asidinden koruyan

that helps protect it from the surrounding gastric acid.

üreaz adında bir enzim üretir.

H. pilori 1.500'den fazla protein üretir

H. pylori can make over 1,500 proteins,

many of which are dedicated to maximizing its virulence.

ve bunların bir çoğu şiddetini artırmasını sağlar.

We still have unanswered questions,

Hala cevaplanmamış sorularımız var.

like why specific people develop ulcers at particular times.

Neden bazı insanlarda belirli zamanlarda ülser oluşur?

However, we do know individual genetics,

Lakin, bireyin genetiği,

other medical problems,

diğer tıbbi problemler,

use of certain medications,

belirli ilaçların kullanımı,

smoking,

sigara tüketimi

and the genetic diversity of Helicobacter strains all play a role.

ve Helikobakterin genetik çeşitliliği gibi şeylerin etkili olduğunu biliyoruz.

Özellikle eklem iltihaplarını azaltmak için kullanılan belirli ağrı ilaçlarının

In particular, certain pain medications used to reduce inflammation in joints

have been discovered to work with H. pylori

H. pilori ile birlikte çalışarak

to create more severe stomach ulcers.

daha şiddetli mide ülserleri yarattığı keşfedilmiştir.

Dr. Marshall ended up being fine after his famous, albeit dangerous, experiment.

Dr. Marshall ünlü, tehlikeli deneyine rağmen iyileşti.

He ingested a course of antibiotics similar to the ones taken now for ulcers.

Bugün ülserler için alınanlara benzer bir dizi antibiyotik kullandı.

To be treated by simple antibiotics is a modern triumph

Eskiden ameliyat gerektiren bir hastalığı

for a disease that previously needed surgery.

basit antibiyotiklerle tedavi etmek modern bir zaferdir.

Marshall's work also reminded us that scientific progress is not always smooth.

Marshall'ın çalışması bilimsel gelişimin her zaman kolay olmadığını bize hatırlattı

But there's value in trusting your proverbial,

Fakat atasözlerinde geçen ve bazen de

and sometimes literal, gut.

gerçek manasıyla midenize güvenmenizin faydası vardır.