Buffalo buffalo buffalo: One-word sentences and how they work - Emma Bryce

906,021 views ・ 2015-08-17

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Can Boysan Gözden geçirme: Gözde Zülal Solak
00:06
You may think you know the words that sit plainly in black on your page,
0
6606
6520
Sayfanızda siyah halleriyle öylece duran sözcükleri tanıdığınızı düşünebilirsiniz
00:13
but don't be fooled.
1
13126
1702
ama buna kanmayın.
00:14
Some words are capable of taking on different guises,
2
14828
4147
Bazı sözcükler farklı kılıklara bürünebilirler,
00:18
masquerading as nouns, verbs and adjectives
3
18975
3761
isim kılığına, fiil kılığına ya da sıfat kılığına girebilirler,
00:22
that alter their meanings entirely.
4
22736
2889
bu da sözcüklerin anlamlarını tamamen değiştirir.
00:25
This seeming superpower is called lexical ambiguity.
5
25625
4014
Görünüşte süper güç olan bu duruma sözcüksel belirsizlik deniyor.
00:29
It can turn words and sentences into mazes that mess with our minds.
6
29639
5241
Bu durum, sözcükleri ve cümleleri
kafamızı karıştıran labirentlere dönüştürebilir.
00:34
For example, consider the following:
7
34880
3150
Örneğin, aşağıdakileri düşünün:
00:38
Buffalo buffalo Buffalo buffalo buffalo buffalo Buffalo buffalo.
8
38030
5780
Bufalo bufalo Bufalo bufalo bufalo bufalo Bufalo bufalo,
00:43
That may sound like nonsense,
9
43810
2240
bu saçmalık gibi gelebilir
00:46
but it's actually a grammatically correct sentence.
10
46050
3541
ama aslında dilbilgisel açıdan doğru bir cümle.
00:49
How? Well, Buffalo is proper noun, a noun, and a verb.
11
49591
5874
Nasıl mı? Peki, Bufalo özel bir isim, bir isim ve bir fiil.
00:55
It refers to an animal also known as a bison,
12
55465
3184
Bufalo ayrıca, bizon olarak da bilinen bir hayvanı ifade eder,
00:58
an American city,
13
58649
1375
bir Amerikan şehridir,
01:00
and it can also mean to bully.
14
60024
3694
ayrıca zorba anlamına da gelebilir.
01:03
These different interpretations create a sequence of words
15
63718
3054
Mevcut haliyle bu farklı yorumlar,
01:06
that is grammatically correct as it stands,
16
66772
3471
neler olup bittiğini ortaya çıkarmak için
örtük birkaç sözcük öbeği ve noktalama işareti eklenmesine yardımcı olsa da,
01:10
though it helps to add in a few implied phrases
17
70243
2654
01:12
and punctuation marks to reveal what's really going on.
18
72897
4346
dilbilgisel açıdan doğru olan bir kelime dizisi oluşturur.
01:17
Buffalo buffalo are bison from the city of Buffalo,
19
77243
3021
Bufalo bufalo, Bufalo şehrindeki bizonlardır
01:20
and this sentence has three groups of them.
20
80264
2564
ve bu cümle üç gruba sahiptir.
01:22
Group A, which is bullied by Group B, bullies Group C.
21
82828
5003
B grubunun zorbalık ettiği A grubu, C grubuna da zorbalık ediyor.
01:27
In other words, bison from Buffalo that other bison from Buffalo bully
22
87831
3574
Bufalodan olan bizon, öteki bizondan olan zorba bufalodur,
01:31
also bully bison from Buffalo.
23
91405
2823
ayrıca, bufalodan olan zorba bizondur.
01:34
If you let each buffalo perform its role, the meaning becomes apparent.
24
94228
4729
Her bufalonun görevini yerine getirmesini sağlarsanız anlam açığa çıkar.
01:38
What if the bunch of bullying buffalo decides to cross the ocean?
25
98957
3805
Ya zorbalık eden bir avuç bufalo okyanusu geçmeye karar verirse?
01:42
Not just on any ship,
26
102762
1650
Bunu sadece bir geminin üzerinde yapmazlar,
01:44
but a ship-shipping ship shipping shipping-ships?
27
104412
3176
gemi taşıyan bir geminin, gemileri taşıyan gemiyi taşıması ile yaparlar.
01:47
That sentence sounds just as outrageous, but there's logic to the babble.
28
107588
4526
Bu cümle acayip gibi geliyor
ama bu karmaşık konuşmada mantık var.
01:52
Ship can mean a vessel and to transport.
29
112114
4208
Gemi, taşıt aracı ve taşıma anlamlarına gelebilir.
01:56
When we sub in those meanings, a clearer picture emerges.
30
116322
3529
Bu anlamların yerini değiştirdiğimizde, daha açık bir resim ortaya çıkar.
01:59
Here we have a huge ship-carrying vessel
31
119851
2317
İşte gemi taşıyan devasa bir gemi,
02:02
transporting ships that themselves are designed to carry goods across the sea.
32
122168
5691
bu gemi, denizaşırı mallar taşımak için tasarlanmış gemilerin kendisini taşıyor.
02:07
A ship-shipping ship, shipping shipping-ships.
33
127859
2953
Gemi taşıyan bir geminin, gemileri taşıyan gemiyi taşıması.
02:10
How about some entertainment on board this unusual vessel
34
130812
3814
İtişip kakışan bufaloyu dengelemek için
02:14
to offset the scuffling buffalo?
35
134626
2537
bu sıra dışı gemide biraz eğlenceye ne dersiniz?
02:17
Consider the can-can.
36
137163
2130
Can-can dansını düşünün.
02:19
Can-can can-can can can can can can-can.
37
139293
4843
Can-can can-can can can can can can-can.
02:24
Here, the word can comes in many guises.
38
144136
2991
Burada, yardımcı fiil "can" farklı anlamlara geliyor.
02:27
There's can-can, the flamboyant dance,
39
147127
2252
Can-can, gösterişli bir dans türü,
02:29
can, that means able to,
40
149379
2274
"can", yapabilmek anlamına geliyor
02:31
and can, figuratively meaning to outperform.
41
151653
4241
ve "can", mecazen daha iyisini yapmak anlamına geliyor.
02:35
By sticking in a comma and including the implied meanings,
42
155894
3349
Virgül koyarak ve örtük anlamları içine alarak
02:39
this sentence becomes clearer.
43
159243
2397
cümle daha açık bir hale geliyor.
02:41
Can-can dances that can-can dances are able to outperform,
44
161640
4573
Can-can danslarının daha iyisini yapabilen can-can dansları
02:46
can also outperform other can-can dances.
45
166213
3493
başka can-can danslarını da daha iyi yapabilirler.
02:49
You wouldn't necessarily use any of these sentences in a conversation.
46
169706
4207
Bu cümlelerin herhangi birini muhakkak bir konuşmada kullanmazsınız.
02:53
They're just too ridiculous.
47
173913
1776
Çünkü çok saçmalar.
02:55
Yet they serve as an extreme example
48
175689
1860
Fakat günlük dilin nasıl karmaşık olabileceği hususunda
02:57
on just how tangled everyday language can be.
49
177549
3978
olağanüstü örnekler olarak görünüyorlar.
03:01
Lexical ambiguities sail into our speech and writing all the time,
50
181527
4638
Sözcüksel belirsizlikler, her nerede olursa olsun,
03:06
spreading confusion and misunderstanding wherever they can-can.
51
186165
5188
karmaşıklık ve yanlış anlaşılmalar saçarak
konuşmamızın ve yazımızın içine daima karışıyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7