The fight for the right to vote in the United States - Nicki Beaman Griffin

775,613 views ・ 2013-11-05

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Can Boysan
00:06
When the next general election rolls around,
0
6724
2196
Bir sonraki genel seçim geldiğinde
00:08
who will be eligible to show up at the polls
1
8920
1961
kim seçim bürolarına gelmeye
00:10
and vote for the President of the United States?
2
10881
2390
ve ABD başkanı için oy vermeye uygun olacak?
00:13
It's really pretty simple.
3
13271
1188
Gerçekten çok basit.
00:14
If you are at least 18 years old,
4
14459
1648
En az 18 yaşındaysanız,
00:16
a citizen of the U.S.,
5
16107
1212
ABD vatandaşıysanız
00:17
and a resident of a state,
6
17319
1326
ve bir eyaletin sakiniyseniz
00:18
you can vote,
7
18645
1177
oy verebilirsiniz;
00:19
assuming, that is, you are not a felon.
8
19822
1910
tabii suçlu olmadığınızı varsayarsak.
00:21
Seems about right.
9
21732
1387
Her şey doğru gibi gözüküyor.
00:23
After all, the United States prides itself
10
23119
1922
Sonuçta Amerika Birleşik Devletleri demokratik olmakla
00:25
on being a democracy,
11
25041
1507
ya da nihai otoritenin ulusun vatandaşlarında olduğu
00:26
or a government in which the ultimate authority
12
26548
1786
00:28
lies with the citizens of the nation.
13
28334
1988
bir devlet olmakla övünüyor.
00:30
But it was not always this way.
14
30322
2387
Ancak her zaman böyle değildi.
00:32
In 1789, George Washington won
15
32709
2424
1789'da George Washington, seçmen kurulunu oyların %100'üyle kazandı
00:35
the electoral college with 100% of the vote,
16
35133
2880
00:38
but whose vote was it?
17
38013
1824
ama kimin oylarıyla kazandı?
00:39
Probably not yours.
18
39837
1331
Muhtemelen sizinkiyle değil.
00:41
Only 6% of the entire United States population
19
41168
3462
Tüm Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun sadece %6'sı oy verebiliyordu.
00:44
was allowed to vote at all.
20
44630
2391
00:47
Voting was a right
21
47021
619
00:47
that only white, male property owners
22
47640
1991
Oy vermek; sadece beyazların, erkek mülk sahiplerinin sahip olduğu bir haktı.
00:49
were allowed to exercise.
23
49631
1880
00:51
By the 1820s and 1830s,
24
51511
2217
1820'lere ve 1830'lara kadar,
00:53
the American population was booming
25
53728
1449
Amerika nüfusu, doğu yakasından batı sınırına doğru yükseliyordu.
00:55
from the east coast into the western frontier.
26
55177
2753
00:57
Frontier farmers were resilient,
27
57930
1920
Sınır çiftçileri dirençli ve özerktiler
00:59
self-reliant,
28
59850
747
01:00
and mostly ineligible to vote
29
60597
2013
ve çoğunlukla oy vermeye uygun değillerdi
01:02
because they did not own land.
30
62610
1990
çünkü arazi sahibi değillerdi.
01:04
As these new areas of the nation became states,
31
64600
2891
Ulusun bu yeni bölgeleri eyalet oldukça
01:07
they typically left out
32
67491
1081
genellikle mülk koşulundan dolayı hariç tutuldular.
01:08
the property requirement for voting.
33
68572
2131
01:10
Leaders such as Andrew Jackson,
34
70703
1430
ABD'nin sıradan bir kişi olan ilk başkanı Andrew Jackson gibi liderler,
01:12
the United State's first common man President,
35
72133
2160
01:14
promoted what he called universal suffrage.
36
74293
2668
onun genel oy hakkı dediği şeyi desteklediler.
01:16
Of course, by universal suffrage,
37
76961
1901
Tabii ki genel oy hakkıyla Jackson aslında
01:18
Jackson really meant universal white, male suffrage.
38
78862
3438
beyazların ve erkeklerin sahip olduğu bir oy hakkından bahsediyordu.
01:22
All he emphasized was getting rid
39
82300
1670
Tüm vurguladığı, oy vermek için mülk koşulunun kaldırılmasıydı,
01:23
of the property requirement for voting,
40
83970
1828
01:25
not expanding the vote beyond white men.
41
85798
2834
oy hakkını beyaz erkeklerin ötesine genişletmek değildi.
01:28
By the 1850s, about 55% of the adult population
42
88632
3229
1850'lere kadar yetişkin nüfusun yaklaşık olarak %55'i
01:31
was eligible to vote in the U.S.,
43
91861
2023
ABD'de oy vermeye uygundu;
01:33
much better than 6%,
44
93884
1473
%6'dan daha iyiydi
01:35
but far from everybody.
45
95357
2016
ama herkesten çok uzaktı.
01:37
Then, in 1861,
46
97373
1907
Daha sonrasında, 1861'de Amerikan İç Savaşı
01:39
the American Civil War began
47
99280
1675
01:40
largely over the issue of slavery
48
100955
1834
büyük ölçüde kölelik sorunu ve eyaletlerin hakları yüzünden başladı.
01:42
and states' rights in the United States.
49
102789
2029
01:44
When it was all over,
50
104818
1150
Her şey bittiğinde,
01:45
the U.S. ratified the 15th Amendment,
51
105968
2268
Amerika Birleşik Devletleri, insanların oy verme hakkının
01:48
which promised that a person's right to vote
52
108236
1981
ırka, renge, daha önce bir köle olması durumuna dayanarak
01:50
could not be denied
53
110217
1125
01:51
based on race,
54
111342
1087
01:52
color,
55
112429
669
reddedilemeyeceğini temin eden On beşinci Değişikliği onayladı.
01:53
or previous condition as a slave.
56
113098
2101
01:55
This meant that black men,
57
115199
1302
Bu, yakın bir zamanda ABD vatandaşı olması kabul edilen
01:56
newly affirmed as citizens of the U.S.,
58
116501
2516
siyahi erkeklerin şimdi oy verebileceği anlamına geliyordu.
01:59
would now be allowed to vote.
59
119017
1471
02:00
Of course, laws are far from reality.
60
120488
2666
Tabii ki kanunlar gerçeklerden çok uzaktı.
02:03
Despite the promise of the 15th Amendment,
61
123154
2335
On beşinci Değişikliğin sözüne rağmen,
02:05
intimidation kept African-Americans
62
125489
2216
göz korkutmalar Afrikalı Amerikalıları oy verme haklarından alıkoydu.
02:07
from exercising their voting rights.
63
127705
2363
02:10
States passed laws that limited
64
130068
1539
Eyaletler Afrikalı Amerikalıların oy verme hakkını sınırlayan yasalar geçirdiler,
02:11
the rights of African-Americans to vote,
65
131607
1868
02:13
including things like literacy tests,
66
133475
2005
bunlar arasında okuryazarlık sınavı ve oy kullanma vergisi gibi şeyler vardı,
02:15
which were rigged
67
135480
1047
02:16
so that not even literate African-Americans
68
136527
1666
ki okuryazar Afrikalı Amerikalıların bile sınavı geçmemesi için hile yapılmıştı.
02:18
were allowed to pass,
69
138193
1626
02:19
and poll taxes.
70
139819
1337
02:21
So, despite the 15th Amendment,
71
141156
1997
Dolayısıyla On beşinci Değişikliğe rağmen,
02:23
by 1892, only about 6% of black men
72
143153
3172
1892'ye kadar Mississippi'deki siyahi erkeklerin yaklaşık olarak sadece %6'sı
02:26
in Mississippi were registered to vote.
73
146325
2171
oy vermek üzere kayıtlıydı.
02:28
By 1960, it was only 1%.
74
148496
2615
1960'a kadar ise bu oran sadece %1 idi.
02:31
And, of course, women were still totally out
75
151111
2099
Tabii ki kadınlar hâlâ ulusal oy verme tablosundan hariç tutuluyordu.
02:33
of the national voting picture.
76
153210
1421
02:34
It wasn't until 1920
77
154631
2002
Kadınlara oy hakkı hareketinin
02:36
that the women's suffrage movement
78
156633
1667
30 yıllık savaşını kazanması ise 1920'lere kadar mümkün değildi
02:38
won their 30-year battle,
79
158300
1868
ve en sonunda On dokuzuncu Değişiklik kadınlara oy verme hakkını verdi,
02:40
and the 19th Amendment finally gave women the vote,
80
160168
2645
02:42
well, white women.
81
162813
1789
yani beyaz kadınlara bu hak verildi.
02:44
The restrictions on African-Americans,
82
164602
2332
Afrikalı Amerikalılar üzerindeki kısıtlamalar devam etti,
02:46
including African-American women,
83
166934
1722
buna Afrikalı Amerikalı kadınlar da dahildi.
02:48
remained.
84
168656
822
02:49
After World War II,
85
169478
1214
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra,
02:50
many Americans began to question
86
170692
1664
birçok Amerikalı, ABD demokrasisini sorgulamaya başladı.
02:52
the state of U.S. democracy.
87
172356
1757
02:54
How could a nation that fought
88
174113
1200
Yurt dışında özgürlük ve insan hakları için savaşan bir ulus
02:55
for freedom and human rights abroad
89
175313
2167
02:57
come home and deny suffrage based on race?
90
177480
2793
nasıl olur da eve gelir ve ırka dayalı oy hakkını reddedebilir?
03:00
The modern civil rights movement
91
180273
1500
Modern sivil haklar hareketi, akıllardaki bu sorularla 1940'larda başladı.
03:01
began in the 1940s with those questions in mind.
92
181773
3090
03:04
After years of sacrifice,
93
184863
1188
Yıllar süren fedakarlık, katliam ve acıdan sonra,
03:06
bloodshed,
94
186051
724
03:06
and pain,
95
186775
800
03:07
the United States passed
96
187575
1037
Amerika Birleşik Devletleri 1965 Oy Hakları Yasasını geçirdi;
03:08
the Voting Rights Act of 1965,
97
188612
2582
03:11
finally eliminating restrictions
98
191194
1634
en sonunda okuryazarlık sınavı gibi kısıtlamaları ortadan kaldırdı
03:12
such as literacy tests
99
192828
1427
03:14
and protecting the voting rights
100
194255
1440
ve On beşinci Değişiklikte söz verilen oy verme hakkını korudu.
03:15
promised under the 15th Amendment to the Constitution.
101
195695
2971
03:18
Now, any citizen over the age of 21 could vote.
102
198666
4192
Günümüzde 21 yaşın üzerindeki her vatandaş oy verebilir.
03:22
All seemed well
103
202858
1327
Her şey iyi gidiyordu
03:24
until the United States went to war.
104
204185
2496
ta ki Amerika Birleşik Devletleri savaşa girene kadar.
03:26
When the Vietnam War called up all men
105
206681
2492
Vietnam Savaşı, 18 yaş üzerindeki
ve zorunluk askerlik yapacak tüm erkekleri çağırdığında
03:29
age 18 and over for the draft,
106
209173
2145
03:31
many wondered whether it was fair
107
211318
1667
birçok kişi, oy veremeyecek tüm erkekleri
03:32
to send men who couldn't vote to war.
108
212985
2909
savaşa göndermenin adil olup olmadığını düşündü.
03:35
In 1971, the 26th Amendment to the Constitution
109
215894
3423
1971'deki Yirmi Altıncı Değişiklik,
03:39
made all citizens 18 and older
110
219317
2382
18 yaş üstü tüm vatandaşları oy vermeye uygun kıldı
03:41
eligible to vote,
111
221699
1167
03:42
the last major expansion of voting rights
112
222866
2120
ve ABD'de oy verme konusunda yapılan son büyük gelişme bu oldu.
03:44
in the United States.
113
224986
1513
03:46
Today, the pool of eligible voters in the U.S.
114
226499
2951
Günümüzde ABD'deki oy kullanma hakkına sahip seçmen havuzu,
03:49
is far broader and more inclusive
115
229450
1916
ABD tarihinde hiç olmadığı kadar çok geniş ve kapsamlı.
03:51
than ever before in U.S. history.
116
231366
2298
03:53
But, of course, it's not perfect.
117
233664
2085
Ama tabii ki mükemmel değil.
03:55
There are still active efforts
118
235749
1384
Hâlâ bazı grupları oy vermeden menetmeye çalışan aktif girişimler mevcut
03:57
to suppress some groups from voting,
119
237133
1957
03:59
and only about 60% of those who can vote do.
120
239090
4200
ve oy verebilenlerin ise sadece yaklaşık olarak %60'ı oy veriyor.
04:03
Now that you know all the hard work
121
243290
1661
Oy verme hakkını güvenceye almak için yapılan
04:04
that went into securing the right to vote,
122
244951
2182
onca sıkı çalışmayı bildiğinize göre,
04:07
what do you think?
123
247133
1056
ne düşünüyorsunuz?
04:08
Do enough citizens have the right to vote now?
124
248189
2678
Yeteri kadar vatandaşın oy verme hakkı var mı?
04:10
And among those who can vote,
125
250867
1866
Oy verebilecek kişiler arasından
04:12
why don't more of them do it?
126
252733
2217
neden daha fazlası oy vermiyor?
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7