Can you solve the unstoppable blob riddle? - Dan Finkel

7,908,531 views ・ 2019-03-18

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Saliha Karatepeli Gözden geçirme: Nihal Aksakal
00:07
A shooting star crashes on Earth,
0
7789
2450
Kayan bir yıldız Yeryüzüne çarptı
00:10
and a hideous blob emerges.
1
10239
2900
ve çirkin bir toparlak meydana geldi.
00:13
It creeps and leaps, it glides and slides.
2
13139
3886
Sürünüyor ve zıplıyor, akıp kayıyordu.
00:17
It’s also unstoppable:
3
17025
2160
Ayrıca durdurulamazdı;
00:19
weapons, fire, extreme temperatures…
4
19185
2460
silah, ateş ve yüksek sıcaklık...
00:21
no matter what you throw at it,
5
21645
1740
Ne fırlatırsan fırlat,
00:23
it just regrows and continues its rampage.
6
23385
3890
tekrar büyüyor ve taşkınlığına devam ediyordu.
00:27
Its expansion is breathtaking;
7
27275
2200
Gelişimi nefes kesiciydi;
00:29
it doubles in size every hour.
8
29475
2660
her saat boyutunu ikiye katlıyordu.
00:32
But there’s one opportunity:
9
32135
2080
Fakat bir fırsat vardı;
00:34
after each hour, it goes to sleep,
10
34215
2920
her saatten sonra uykuya gidip
00:37
forming itself into a flat triangle
11
37135
2500
dümdüz bir üçgen şekli alır
00:39
and resting for a few minutes
12
39635
2070
ve tekrar yeyip büyüme başlamadan önce
00:41
before it begins eating and growing again.
13
41705
3710
birkaç dakika dinlenirdi.
00:45
Your only chance to save the planet
14
45415
2000
Gezegeni kurtarmak için tek şansın
00:47
involves a satellite-mounted nano-fission ray that can cut through the blob.
15
47415
5980
toparlağı kesecek uydu monteli bir nano-fizyon ışınını içeriyor.
00:53
When the blog is active
16
53395
1476
Toparlak aktifken
00:54
it heals itself within seconds.
17
54871
2230
kendini saniyeler içinde iyileştiriyor.
00:57
However, when you break the sleeping blob into two triangles,
18
57101
3780
Bununla birlikte, uyuyan toparlağı iki üçgene böldüğünüzde
01:00
you make a critical discovery.
19
60881
2130
kritik bir keşif yapıyorsunuz.
01:03
The acute triangle portion,
20
63011
2410
Açıları 90 dereceden küçük olan
01:05
with all angles less than 90 degrees, is inert.
21
65421
4330
tüm dar açılı üçgen kısımları etkisiz.
01:09
It never “wakes up.”
22
69751
1838
Asla "uyanmıyor".
01:11
The obtuse triangle,
23
71589
1370
90 dereceden büyük açılara sahip
01:12
which has an angle greater than 90 degrees,
24
72959
2580
geniş açılı üçgen
01:15
wakes up as usual and keeps growing.
25
75539
2680
normal bir şekilde uyanıp büyümeye devam ediyordu.
01:18
Similar experiments show that all shapes other than acute triangles,
26
78219
4300
Benzer deneyler dik açılı üçgenler de dahil,
01:22
including right triangles, will also wake up.
27
82519
3617
dar açılı üçgen dışında diğer şekillerin de uyanacağını gösteriyor.
01:26
For the next few minutes,
28
86136
1370
Gelecek birkaç dakika için
01:27
the blob is sleeping in its obtuse triangle form.
29
87506
3960
toparlak dar açılı üçgen şeklinde uyuyacak.
01:31
You can make clean, straight-line cuts
30
91466
2660
İki nokta arasında ya da üçgenin içinde
01:34
between any two points on or inside the triangle.
31
94126
3570
dümdüz ve temiz kesikler yapabilirsin.
01:37
But you’ll only have time to make 7 cuts while the satellite is above you.
32
97696
4660
Uydu üstüne gelmeden önce sadece 7 kesik yapabilecek vaktin var.
01:42
By the time it completes its orbit and returns,
33
102356
2910
Yörüngeyi tamamlayıp geri döndüğünde,
01:45
the blob will have consumed the entire world,
34
105266
2950
tek bir uyanan parça kalsa bile,
01:48
if even a single portion that will wake up remains.
35
108216
4540
toparlak tüm dünyayı tüketmiş olur.
01:52
How can you cut the blob entirely into acute triangles
36
112756
3698
Toparlağın tamamını dar açılı üçgenlere bölüp
01:56
and stop it from destroying the planet?
37
116454
2630
gezegeni yok etmesini nasıl engellersiniz?
01:59
Pause the video now to figure out for yourself
38
119084
2190
Kendiniz çözmek için videoyu durdurun.
02:01
Answer in 3
39
121274
1333
Cevap için 3
02:02
Answer in 2
40
122607
2700
Cevap için 2
02:05
Answer in 1
41
125307
2160
Cevap için 1
02:07
While this seems doable at first,
42
127467
2128
İlk bakışta yapılabilir gözükse de,
02:09
there’s a hidden difficulty when it comes to avoiding obtuse and right angles.
43
129595
4910
geniş ve dik açılardan kaçınmanın gizli bir zorluğu var.
02:14
Every time you make a cut that reaches an edge,
44
134505
3320
Ne zaman bir uca erişen bir kesik yapsanız
02:17
it either makes an acute and an obtuse angle, or two right angles.
45
137825
4960
ya dar ya geniş ya da iki dik açık oluşuyor.
02:22
That makes it seems like you’re doomed to keep creating obtuse angles.
46
142785
4890
Bu, geniş açılar yapmakla lanetlenmişsiniz gibi gözükebilir.
02:27
But as with so many of life’s problems,
47
147675
2680
Hayatın çoğu problemi gibi
02:30
we can look to pizza for inspiration.
48
150355
3130
bunun için de pizzadan ilham alabiliriz.
02:33
Imagine squaring off the outside of a pizza,
49
153485
3350
Bir pizzanın dışını kareleştirmeye çalıştığınızı düşünün,
02:36
so that instead of a circle, it’s an octagon.
50
156835
3140
buradaysa bir daire yerine sekizgen var.
02:39
When we cut it into slices,
51
159975
1830
Dilimler kestiğimizde,
02:41
each of the eight triangles is acute.
52
161805
2540
sekiz üçgenin hepsi dar açılı.
02:44
This works with larger polygons too.
53
164345
2350
Bu daha geniş çokgenlerde de işe yarar.
02:46
Importantly, it also works for some polygons with fewer sides,
54
166695
4960
En önemlisi yedigen, altıgen ve beşgenler de dahil
02:51
including heptagons, hexagons, and pentagons.
55
171655
4130
daha az kenarlı çokgenlerde de işe yaraması.
02:55
That’s good news,
56
175785
1007
Bu iyi haber
02:56
because if you cut off the sharp corners of the blob triangle,
57
176792
3950
çünkü eğer toparlak üçgenini sivri köşelerden keserseniz
03:00
a pentagon is exactly what you’ll be left with.
58
180742
3650
elinize geçen tam olarak beşgen olur.
03:04
And just like a pizza,
59
184392
1840
Aynı pizza gibi
03:06
you can cut the blob pentagon into five acute triangles.
60
186232
4550
toparlak beşgenini, beş dar üçgene bölebilirsiniz.
03:10
That’s 7 cuts, and it renders the blob completely inert.
61
190782
5026
Bu 7 kesik eder ve toparlağı tamamen etkisiz hale getirir.
03:15
You’ve saved the day!
62
195808
1500
Günü kurtardınız!
03:17
Now you just need to figure out what to do
63
197318
2000
Şimdiyse tüm bu devasa
03:19
with all of these giant, practically indestructible triangles.
64
199318
3630
ve pratikte yok edilemez parçalarla ne yapacağınızı çözmelisiniz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7