Is graffiti art? Or vandalism? - Kelly Wall

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Spray-painted subway cars,

Spreyle boyanmış metro vagonları,

tagged bridges,

etiketlenmiş köprüler,

mural-covered walls.

duvar resimleriyle örtülü duvarlar.

Graffiti pops up boldly throughout our cities.

Grafiti şehirlerde cesurca ortaya çıkar.

It can make statements about identity, art, empowerment, and politics,

Kimlik, sanat, güçlendirme ve politikayla alakalı olabilir,

while simultaneously being associated with destruction.

her ne kadar tahribatla ilişkili olsa bile.

And, it turns out, it's nothing new.

Bunun yeni bir şey olmadığı ortaya çıktı.

Graffiti, or the act of writing or scribbling on public property,

Grafiti veya yazma eylemi veya kamu malını karalama

has been around for thousands of years.

binlerce yıldır ortalıkta.

And across that span of time,

Ve bu zaman zarfında,

it's raised the same questions we debate now:

şimdilerde tartıştığımız aynı soruları gündeme getiriyor:

Is it art?

Bu bir sanat mı?

Is it vandalism?

Vandalizm mi?

In the 1st century BCE, Romans regularly inscribed messages on public walls,

M.Ö. 1. yüzyılda, Romalılar düzenli olarak

mesajları kamu duvarlarına kazıyorlardı,

while oceans away,

okyanuslar ötesindeki

Mayans were prolifically scratching drawings onto their surfaces.

Mayalar, bol bol çizimleri yüzeylere çizerken.

And it wasn't always a subversive act.

Ama daima yıkıcı bir faaliyet değildi.

In Pompeii, ordinary citizens regularly marked public walls with magic spells,

Pompei'de, sıradan vatandaşlar kamu duvarlarını, düzenli olarak büyülerle,

prose about unrequited love,

karşılıksız aşklar hakkında yazılarla,

political campaign slogans,

siyasi kampanya sloganlarıyla

and even messages to champion their favorite gladiators.

ve hatta favori gladyatörlerini destekleyen mesajlarla işaretliyorlardı.

Some, including the Greek philosopher Plutarch, pushed back,

Bazıları, Yunan filozof Plutarch gibi,

deeming graffiti ridiculous and pointless.

grafitiyi komik ve anlamsız diyerek itelediler.

But it wasn't until the 5th century

Ancak 5. yüzyılda

that the roots of the modern concept of vandalism were planted.

vandalizmin modern bir kavram olarak kökenleri ortaya kondu.

At that time, a barbaric tribe known as the Vandals swept through Rome,

O sırada barbar bir kabile olarak bilinen Vandallar Romayı kırdı geçirdi,

pillaging and destroying the city.

şehri talan ettiler ve yıktılar.

But it wasn't until centuries later that the term vandalism was actually coined

Ancak yüzyıllar sonrasında vandalizm terimi aslında Fransız Devrimi sırasında

in an outcry against the defacing of art during the French Revolution.

sanatın tahrif edilmesine karşı bir protestoda ifade edildi.

And as graffiti became increasingly associated

Grafiti gittikçe kasti isyan ve provakasyon ile

with deliberate rebellion and provocativeness,

bağdaştırılmaya başlandı,

it took on its vandalist label.

vandal etiketini edindi.

That's part of the reason why, today, many graffiti artists stay underground.

Bugün birçok grafiti sanatçısının gözden uzakta

kalmasının nedenlerinden biri budur.

Some assume alternate identities to avoid retribution,

Bazıları cezadan kaçınmak için alternatif kimlik kullanır,

while others do so to establish comradery and make claim to territory.

bazıları da arkadaşlık kurmak ve alana sahip çıkmak için böyle yapar.

Beginning with the tags of the 1960s,

1960'ların etiketleriyle başlayarak

a novel overlap of celebrity and anonymity

ünlülük ve anonimliğin kendine has üst üste binmesi

hit the streets of New York City and Philadelphia.

New York şehri ve Philadelphia sokaklarında tutuldu.

Taggers used coded labels to trace their movements around cities

Etiketçiler şehir içinde hareketlerini izlemek için

kodlanmış etiketler kullandılar,

while often alluding to their origins.

bu esnada sıkça orijinlerine dikkat çektiler.

And the very illegality of graffiti-making that forced it into the shadows

Onu gölgelere iten grafiti yapmanın yasa dışılığı,

also added to its intrigue and growing base of followers.

aynı zamanda meraka ve artan takipçi tabanına katkıda bulundu.

The question of space and ownership is central to graffiti's history.

Alan ve aidiyet sorusu grafiti tarihinde merkezdedir.

Its contemporary evolution has gone hand in hand with counterculture scenes.

Modern evrimi, kültür karşıtı sahnelerle iç içe gitmiştir.

While these movements raised their anti-establishment voices,

Bu hareketler kuruluş karşıtı seslerini yükseltirken,

graffiti artists likewise challenged established boundaries of public property.

grafiti sanatçıları aynı şekilde resmî kamu malı sınırlarını sorguladılar.

They reclaimed subway cars,

Metro vagonlarını,

billboards,

reklam panolarını talep ettiler

and even once went so far as to paint an elephant in the city zoo.

ve bir keresinde şehrin hayvanat bahçesindeki

bir fili boyayacak kadar ileri gittiler.

Political movements, too,

Politik hareketler de

have used wall writing to visually spread their messages.

mesajlarını görsel olarak yaymak için duvar yazılarını kullandılar.

During World War II, both the Nazi Party and resistance groups

2. Dünya Savaşı'nda hem Nazi Partisi, hem de direnç grupları

covered walls with propaganda.

duvarları propaganda ile doldurdu.

And the Berlin Wall's one-sided graffiti

Berlin Duvarı'nın tek taraflı grafitileri

can be seen as a striking symbol of repression

baskıya karşın nispeten kısıtlanmamış halk erişiminin

versus relatively unrestricted public access.

dikkat çekici bir sembolü olarak görülebilir.

As the counterculture movements

Grafiti ile özdeşleşen

associated with graffiti become mainstream,

kültür karşıtı hareketler ana akım hâline gelirken,

does graffiti, too, become accepted?

grafiti de kabul edildi mi?

Since the creation of so-called graffiti unions in the 1970s

1970'lerde grafiti sendikaları adı verilen yerlerin oluşması

and the admission of select graffiti artists into art galleries a decade later,

ve on yıl sonra da seçilen grafiti sanatçılarının

sanat galerilerine alınmasından beri,

graffiti has straddled the line between being outside and inside the mainstream.

grafiti ana akımın dışında ve içinde olma arasındaki çizgide kaldı.

And the appropriation of graffiti styles by marketers and typographers

Pazarlamacılar ve basımcıların grafiti tipleri ayrımları

has made this definition even more unclear.

tanımı daha da belirsiz yaptı.

The once unlikely partnerships of graffiti artists

Grafiti sanatçıları ile geleneksel müzeler ve markaların

with traditional museums and brands,

bir zamanlar pek mümkün olmayan ortaklığı

have brought these artists out of the underground

bu sanatçıları yer altından

and into the spotlight.

spot ışıklarına getirdi.

Although graffiti is linked to destruction,

Grafiti yıkım ile ilintili olsa da,

it's also a medium of unrestricted artistic expression.

aynı zamanda sınırsız sanatsal ifade için bir araçtır.

Today, the debate about the boundary

Bugün tahrif etme ve güzelleştirme

between defacing and beautifying continues.

arasındaki sınırların tartışması sürüyor.

Meanwhile, graffiti artists challenge common consensus about the value of art

Bu arada, grafiti sanatçıları sanatın değeri ve bir alana hangi derece

and the degree to which any space can be owned.

sahip olunabileceği hakkındaki ortak görüş birliğini sorguluyorlar.

Whether spraying, scrawling, or scratching,

Sprey olsun, karalama olsun veya kazıma olsun,

graffiti brings these questions of ownership, art, and acceptability

grafiti mülkiyet, sanat ve kabul edilme

to the surface.

sorularını yüzeye getiriyor.