How do nerves work? - Elliot Krane

Jak działają nerwy? - Elliot Krane

535,550 views ・ 2012-08-09

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Sylwia Gliniewicz Korekta: Capa Girl
00:14
How do nerves work?
0
14826
1150
Jak działają nerwy?
00:16
Are nerves simply the wires in the body
1
16000
1976
Czy nerwy to przewody w ciele
00:18
that conduct electricity, like the wires in the walls of your home
2
18000
3143
przewodzące elektryczność, jak kable w domu
00:21
or in your computer?
3
21167
2809
albo w komputerze?
00:24
This is an analogy often made,
4
24000
1976
To częste porównanie.
00:26
but the reality is that nerves have a much more complex job in the body.
5
26000
3976
Jednak nerwy wykonują trudniejsze zadanie.
00:30
They are not just the wires, but the cells that are the sensors,
6
30000
3048
To przewody, ale także komórki będące czujnikami,
00:33
detectors of the external and internal world,
7
33072
2904
wykrywaczami świata zewnętrznego i wewnętrznego,
00:36
the transducers that convert information to electrical impulses,
8
36000
3976
przetwornikami zamieniającymi informacje na impulsy elektryczne,
00:40
the wires that transmit these impulses,
9
40000
1976
przewodami przekazującymi impulsy,
00:42
the transistors that gate the information
10
42000
1976
i tranzystorami sterującymi ich przepływem,
00:44
and turn up or down the volume-
11
44000
2976
wzmacniającymi lub osłabiającymi impulsy,
00:47
and finally, the activators that take that information
12
47000
2976
aktywatorami odbierającymi informacje,
00:50
and cause it to have an effect on other organs.
13
50000
3976
które wywołują reakcje innych organów.
00:54
Consider this. Your mother gently strokes your forearm
14
54000
2976
Czuły dotyk matki po przedramieniu
00:57
and you react with pleasure.
15
57000
2976
budzi przyjemność.
01:00
Or a spider crawls on your forearm and you startle and slap it off.
16
60000
3976
Pająk na przedramieniu wywołuje strach.
01:04
Or you brush your forearm against a hot rack while removing a cake from the oven
17
64000
3976
Dotknięcie gorącej grzałki, przy wyjmowaniu ciasta,
01:08
and you immediately recoil.
18
68000
1976
sprawia, że odskakujemy.
01:10
Light touch produced pleasure, fear, or pain.
19
70000
2976
Dotyk wywołuje przyjemność, strach lub ból.
01:13
How can one kind of cell have so many functions?
20
73000
3976
Jak to możliwe, że jedna komórka, ma tyle funkcji?
01:17
Nerves are in fact bundles of cells called neurons
21
77000
2976
Nerwy, to wiązki komórek zywanych neuronami.
01:20
and each of these neurons is highly specialized to carry nerve impulses,
22
80000
3976
Każdy neuron specjalizuje się w przekazywaniu impulsów nerwowych,
01:24
their form of electricity,
23
84000
2976
sygnałów elektrycznych,
01:27
in response to only one kind of stimulus, and in only one direction.
24
87000
4976
w odpowiedzi na jeden bodziec, w tylko jednym kierunku.
01:32
The nerve impulse starts with a receptor,
25
92000
2976
Impuls nerwowy zaczyna się od receptora,
01:35
a specialized part of each nerve,
26
95000
1976
wyspecjalizowanej części nerwu,
01:37
where the electrical impulse begins.
27
97000
2976
skąd pochodzi impuls.
01:40
One nerve's receptor might be a thermal receptor,
28
100000
1976
Receptor może być termoreceptorem,
01:42
designed only to respond to a rapid increase in temperature.
29
102000
2976
wrażliwym na nagły wzrost temperatury.
01:45
Another receptor type is attached to the hairs of the forearm,
30
105000
2976
Inne receptory na owłosieniu przedramienia
01:48
detecting movement of those hairs, such as when a spider crawls on your skin.
31
108000
3976
wykrywają pająka pełzającego po skórze.
01:52
Yet another kind of neuron is low-threshold mechanoreceptor,
32
112000
2976
Są także mechanoreceptory o niskim progu pobudzenia
01:55
activated by light touch.
33
115000
2976
wrażliwe na delikatny dotyk.
01:58
Each of these neurons then carry their specific information:
34
118000
3976
Każdy z neuronów przekazuje konkretną informację,
02:02
pain, warning, pleasure.
35
122000
2976
ból, ostrzeżenie, przyjemność.
02:05
And that information is projected to specific areas of the brain
36
125000
3976
Informacje trafiają do odpowiednich obszarów mózgu
02:09
and that is the electrical impulse.
37
129000
4976
w postaci impulsów elektrycznych.
02:14
The inside of a nerve is a fluid that is very rich in the ion potassium.
38
134000
3976
Wewnątrz nerwu znajduje się płyn bogaty w jony potasu,
02:18
It is 20 times higher than in the fluid outside the nerve
39
138000
2976
Jego stężenie jest 20-krotnie większe wewnątrz komórki,
02:21
while that outside fluid has 10 times more sodium than the inside of a nerve.
40
141000
4976
stężenie jonów sodu jest 10-krotnie większe na zewnątrz komórki.
02:26
This imbalance between sodium outside and potassium inside the cell
41
146000
4976
Stan nierównowagi jonowej sprawia,
02:31
results in the inside of the nerve having a negative electrical charge
42
151000
3334
że wewnątrz nerwu, ma ujemny ładunek elektryczny
02:34
relative to the outside of the nerve,
43
154358
2618
względem powierzchni komórki,
02:37
about equal to -70 or -80 millivolts.
44
157000
2976
wynoszący -70 lub -80 miliwoltów.
02:40
This is called the nerve's resting potential.
45
160000
3976
To potencjał spoczynkowy.
02:44
But in response to that stimulus the nerve is designed to detect,
46
164000
3096
W odpowiedzi na bodziec wykrywany przez nerw,
02:47
pores in the cell wall near the receptor of the cell open.
47
167120
3856
pory w błonie komórkowej otwierają się.
02:51
These pores are specialized protein channels
48
171000
2096
To wyspecjalizowane kanały białkowe,
02:53
that are designed to let sodium rush into the nerve.
49
173120
3856
przepuszczające jony sodu do wnętrza nerwu
02:57
The sodium ions rush down their concentration gradient,
50
177000
1976
Jony sodu wciekają zgodnie z gradientem ich stężenia,
02:59
and when they do, the inside of the nerve becomes more positively charged-
51
179000
3976
dlatego wnętrze nerwu zostaje naładowane dodatnio,
03:03
about +40 millivolts.
52
183000
2976
około +40 miliwoltów.
03:06
While this happens, initially in the nerve right around the receptor,
53
186000
3286
Początkowo, w nerwie przy receptorze,
03:09
if the change in the nerve's electrical charge is great enough,
54
189310
1976
jeśli zmiana ładunku elektrycznego jest wystarczająca,
03:11
if it reaches what is called threshold,
55
191310
2666
czyli osiąga poziom progowy,
03:14
the nearby sodium ion channels open, and then the ones nearby those,
56
194000
3976
otwierają się kanały sodowe,
03:18
and so on, and so forth,
57
198000
1976
jeden za drugim,
03:20
so that the positivity spreads along the nerve's membrane
58
200000
2976
dlatego pozytywny ładunek rozchodzi się wzdłuż błony,
03:23
to the nerve's cell body
59
203000
1976
aż do ciała neuronu,
03:25
and then along the nerve's long, thread-like extension, the axon.
60
205000
4976
potem wzdłuż jego przedłużenia, czyli aksonu.
03:30
Meanwhile, potassium ion channels open,
61
210000
1976
W międzyczasie otwierają się kanały potasowe,
03:32
potassium rushes out of the nerve,
62
212000
1976
jony potasu wyciekają na zewnątrz nerwu,
03:34
and the membrane voltage returns to normal.
63
214000
3976
napięcie błony wraca do stanu poprzedniego.
03:38
Actually, overshooting it a bit.
64
218000
1976
W rzeczywistości napięcie błony staje się bardziej elektroujemne
03:40
And during this overshoot,
65
220000
1976
i podczas tego procesu
03:42
the nerve is resistant to further depolarization-it is refractory,
66
222000
3976
nerw jest odporny na dalszą depolaryzację. To okres refrakcji,
03:46
which prevents the nerve electrical impulse from traveling backwards.
67
226000
3976
uniemożliwiający cofnięcie impulsom elektrycznym .
03:50
Then, ion pumps pump the sodium back back out of the nerve,
68
230000
3976
Następnie pompy jonowe wypompowują sód z wnętrza nerwu,
03:54
and the potassium back into the nerve,
69
234000
1976
wpompowują potas do wnętrza nerwu,
03:56
restoring the nerve to its normal resting state.
70
236000
4976
przywracając potencjał spoczynkowy.
04:01
The end of the nerve, the end of the axon,
71
241000
2000
Zakończenie nerwu, zakończenie aksonu
04:03
communicates with the nerve's target.
72
243024
1952
umożliwia komunikację.
04:05
This target will be other nerves in a specialized area of the spinal cord,
73
245000
1976
Na przykład, komunikację z nerwami w rdzeniu kręgowym,
04:07
to be processed and then transmitted up to the brain.
74
247000
3976
które zostają przetworzone i przekazane do mózgu.
04:11
Or the nerve's target may be another organ, such as a muscle.
75
251000
3976
Komunikację z innym organem, na przykład – mięśniem.
04:15
When the electrical impulse reaches the end of the nerve,
76
255000
2976
Kiedy impuls elektryczny dociera do zakończenia nerwu,
04:18
small vesicles, or packets, containing chemical neurotransmitters,
77
258000
4976
pęcherzyki zawierające neurotransmitery
04:23
are released by the nerve and rapidly interact with the nerve's target.
78
263000
3976
są uwalniane przez nerw i wchodzą w interakcję z innymi komórkami.
04:27
This process is called synaptic transmission,
79
267000
2143
To przewodzenie synaptyczne,
04:29
because the connection between the nerve and the next object in the chain
80
269167
3809
w którym połączenie między nerwami i innymi komórkami
04:33
is called a synapse. And it is here, in this synapse,
81
273000
4976
nazywa się synapsą.
04:38
that the neuron's electrical information can be modulated,
82
278000
2976
W synapsie informacje mogą być modulowane,
04:41
amplified,
83
281000
976
wzmacniane,
04:42
blocked altogether
84
282000
1976
blokowane,
04:44
or translated to another informational process.
85
284000
4000
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7