What if we could look inside human brains? - Moran Cerf

Co gdbyśmy mogli zajrzeć do wnętrza ludzkiego mózgu? - Moran Cerf

219,587 views

2013-01-31 ・ TED-Ed


New videos

What if we could look inside human brains? - Moran Cerf

Co gdbyśmy mogli zajrzeć do wnętrza ludzkiego mózgu? - Moran Cerf

219,587 views ・ 2013-01-31

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar
0
0
7000
Tłumaczenie: Capa Girl Korekta: Daniel Wróblewski
00:13
The brain is the center of all of our thoughts,
1
13854
2099
Mózg to centrum naszych myśli,
00:15
dreams,
2
15953
934
marzeń
00:16
emotions,
3
16887
873
emocji
00:17
and memories.
4
17760
1220
i wspomnień.
00:18
It's what makes us who we are.
5
18980
2161
To on sprawia, że jesteśmy tym, kim jesteśmy.
00:21
But, there is still a lot that we don't know about the brain.
6
21141
2632
Jednak nadal wiele o nim nie wiemy.
00:23
Scientists have worked for years
7
23773
1786
Przez lata naukowcy
00:25
on trying to understand the human brain
8
25559
2022
próbowali zrozumieć ludzki mózg
00:27
using techniques like EEG and FMRI,
9
27581
3113
za pomocą EEG czy fMRI,
00:30
where we scan the brain from the outside.
10
30694
2367
skanując mózg z zewnątrz.
00:33
But what if we could look inside the brains of humans
11
33061
2798
Co gdybyśmy mogli zajrzeć w głąb mózgu
00:35
and watch them as they work?
12
35859
1984
i obserwować, jak działa?
00:37
Well, now we can
13
37843
1655
Obecnie możemy już
00:39
by looking at the brains of people
14
39498
1585
zaglądać do mózgów ludzi,
00:41
who are already going through surgery for clinical reasons,
15
41083
2830
którzy z powodu choroby, muszą przejść operację,
00:43
like curing epilepsy.
16
43913
1925
tak jak w przypadku epilepsji.
00:45
Epilepsy is a disease
17
45838
1741
Epilepsja to choroba
00:47
in which a faulty part of the brain
18
47579
1622
w której wadliwa część mózgu,
00:49
starts working spontaneously for no apparent reason.
19
49201
3561
zaczyna niespodziewanie działać bez konkretnego powodu.
00:52
It's like an earthquake
20
52762
1198
To jak trzęsienie ziemi w głowie.
00:53
but inside your head.
21
53960
1835
To jak trzęsienie ziemi w głowie.
00:55
There's no way to know in advance
22
55795
1706
Nie da się przewidzieć,
00:57
when a seizure will occur,
23
57501
1791
kiedy nastąpi atak,
00:59
so the patients are always at risk
24
59292
1879
zatem pacjenci są ciągle narażeni
01:01
of unexpectedly losing control.
25
61171
2594
na niespodziewaną utratę kontroli.
01:03
There are drugs that treat epilepsy,
26
63765
2161
Są leki traktujące epilepsję,
01:05
but these don't always work.
27
65926
2002
ale nie zawsze skutkują.
01:07
Some patients who don't respond well to the drugs
28
67928
2972
Pacjenci, którzy nie reagują na leki,
01:10
can undergo a different treatment
29
70900
1615
mogą przejść inną procedurę,
01:12
where the faulty part in their brain,
30
72515
2161
w której wadliwa część mózgu,
01:14
the part that starts the seizures,
31
74676
1594
ta która powoduje ataki,
01:16
is surgically removed.
32
76270
1841
zostaje chirurgicznie usunięta.
01:18
The challenge is knowing which part to take out.
33
78111
2643
Pytanie tylko, którą część usunąć.
01:20
How do you figure out which bit of the brain is faulty?
34
80754
2814
Jak sprawdzić, która część mózgu jest wadliwa?
01:23
In order to find the exact location of the seizure onset,
35
83568
3337
W celu znalezienia dokładnej lokalizacji napadów,
01:26
doctors embed electrodes directly into the patient's brain
36
86905
3676
lekarze przymocowują do mózgu pacjenta elektrody
01:30
around the suspected seizure center.
37
90581
2546
w przypuszczalnym miejscu-centrum ataków.
01:33
The patient then stays in the hospital for a few days,
38
93127
2244
Następnie pacjent pozostaje kilka dni w szpitalu
01:35
waiting to have a seizure
39
95371
1679
czekając na atak,
01:37
with the electrodes constantly recording
40
97050
2518
podczas gdy elektrody cały czas rejestrują
01:39
the activity inside his or her brain.
41
99568
2858
aktywność jego mózgu.
01:42
Yes, now we want the patient to have a seizure
42
102426
3087
Tak, tym razem chcemy ataku,
01:45
so doctors can use the embedded electrodes
43
105513
2095
żeby lekarze, korzystając z przyczepionych elektrod,
01:47
to measure it and learn exactly where its origin was.
44
107608
3655
mogli zmierzyć i zlokalizować jego pochodzenie.
01:51
After doctors are sure where the seizures
45
111263
2025
Kiedy są pewni, która część mózgu
01:53
come from in the brain,
46
113288
1660
odpowiada za ataki,
01:54
they can take the electrodes out.
47
114948
1862
mogą ściągnąć elektrody.
01:56
Now they know what part of the brain they can remove
48
116810
2461
Teraz już wiedzą, którą część mózgu należy usunąć,
01:59
in order to cure the patient.
49
119271
1918
żeby wyleczyć pacjenta.
02:01
These brain electrodes can tell us
50
121189
1966
Te elektrody mogą nam powiedzieć
02:03
more than just where the seizures happen.
51
123155
3294
dużo więcej, niż gdzie znajduje się centrum ataków.
02:06
Based on where the doctors place the electrodes in the brain,
52
126449
3387
W zależności gdzie lekarze umieszczą elektrody,
02:09
we can ask questions about what the brain does.
53
129836
2884
możemy zacząć badać, jak pracuje mózg.
02:12
Sometimes we find one cell that starts bursting in activity
54
132720
4576
Czasami znajdujemy jedną komórkę, która aktywuje się
02:17
every time the patient sees a particular picture,
55
137296
3205
za każdym razem, kiedy pacjent widzi konkretny obraz,
02:20
for example, a picture of Marilyn Monroe.
56
140501
3736
na przykład zdjęcie Marilyn Monroe.
02:24
See, every time the patient sees Marilyn Monroe,
57
144237
3187
Za każdym razem, kiedy pacjent widzi Marilyn Monroe,
02:27
some specific cells fire in the brain.
58
147424
3299
w mózgu aktywują się konkretne komórki.
02:30
You can now know when the patient is thinking of Marilyn Monroe
59
150723
3436
Teraz wiemy, kiedy pacjent myśli o Marilyn Monroe,
02:34
just by listening to these cells fire.
60
154159
3243
słuchając iskrzenia tych komórek.
02:37
When we find one or a few of these cells with each patient,
61
157402
3667
Gdy znajdziemy jedną lub kilka z tych komórek u każdego pacjenta,
02:41
we can then do all kinds of fancy things.
62
161069
3078
wtedy możemy robić naprawdę ciekawe rzeczy.
02:44
For example, we can connect the recording electrode
63
164147
2925
Na przykład podłączyć rejestrującą elektrodę
02:47
to a cursor on a screen
64
167072
1664
do kursora na ekranie
02:48
and have the patient move the cursor left or right
65
168736
2336
i sprawić, by pacjent poruszał nim w prawo lub lewo,
02:51
just by thinking of things.
66
171072
2342
jedynie za pomocą swoich myśli.
02:53
This can help people
67
173414
812
To może pomóc ludziom,
02:54
who lost the ability to move their hands,
68
174226
2093
którzy stracili możliwość poruszania rękami,
02:56
like people with spinal cord injuries or wounded soldiers,
69
176319
3162
jak ludzie z urazami rdzenia kręgowego czy ranni żołnierze,
02:59
by having them control a prosthetic arm
70
179481
1935
tak by mogli kontrolować protezę
03:01
directly with their brain.
71
181416
2085
za pomocą mózgu.
03:03
Our brain is a brilliant device
72
183501
2062
Nasz mózg jest genialnym urządzeniem,
03:05
which can make predictions about the future.
73
185563
2406
które może przewidywać przyszłość.
03:07
For example, we can all know
74
187969
1919
Na przykład wszyscy wiemy,
03:09
which word will appear at the end of this...
75
189888
2831
jaki wyraz zakończy to...
03:12
sentence.
76
192719
1464
Zdanie.
03:14
The brain can solve complicated problems,
77
194183
2186
Mózg możne rozwiązywać skomplikowane problemy,
03:16
imagine the entire universe,
78
196369
2454
wyobrażać sobie cały Wszechświat,
03:18
and grasp concepts such as infinity
79
198823
2234
tak nieuchwytne koncepcje, jak nieskończoność,
03:21
or unicorns.
80
201057
2090
czy jednorożce.
03:23
The brain produces complex emotions like love or jealousy,
81
203147
3500
Mózg wytwarza złożone emocje, jak miłość i zazdrość,
03:26
it's what makes us creative and curious,
82
206647
3339
to on sprawia, że jesteśmy kreatywni i ciekawi,
03:29
and it can even contemplate about itself.
83
209986
2501
i że potrafimy myśleć o nim samym.
03:32
And the brain is the organ we use to study the brain.
84
212487
3338
Mózg jest organem, którego używamy do badań nad mózgiem.
03:35
I think that the brain is the most beautiful organ in our body,
85
215825
3980
Myślę, że mózg jest najpiękniejszym organem naszego ciała,
03:39
but then I ask myself,
86
219805
1609
a następnie pytam sam siebie:
03:41
"Which organ is making me think that?"
87
221414
2353
"Który organ sprawia, że o tym myślę?".
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7