The myth of Hercules: 12 labors in 8-bits - Alex Gendler

Tłumaczenie: Karolina Klimiuk Korekta: Marta Konieczna (Kliber)

Hercules, son of Zeus and champion of humankind,

Herakles, syn Zeusa i czempion ludzkości

gazed in horror as he realized

przeraził się, gdy zdał sobie sprawę,

he had just committed the most unspeakable crime imaginable.

że właśnie popełnił najgorszą z możliwych zbrodni.

The goddess Hera, who hated Hercules for being born of her husband’s adultery,

Hera, która nienawidziła Heraklesa za to, że narodził się ze zdrady męża,

had stricken him with a temporary curse of madness.

rzuciła na niego klątwę szaleństwa.

And his own family were the casualties.

Ofiarami była jego rodzina.

Consumed by grief, Hercules sought out the Oracle of Delphi,

Pogrążony w smutku, udał się do wyroczni delfickiej,

who told him the path to atonement lay with his cousin,

która powiedziała mu, że drogę do odkupienia wskaże mu kuzyn,

King Eurystheus of Tiryns, a favorite of Hera’s.

król Eurysteus z Tyryns, ulubieniec Hery.

Eurystheus hoped to humiliate Hercules with ten impossible tasks

Eurysteus chciał upokorzyć Heraklesa, zadając mu dziesięć niewykonalnych prac,

that pitted him against invincible monsters

w których musiał się zmierzyć z niezwyciężonymi potworami

and unfathomable forces.

i niezbadanymi siłami.

Instead, the king set the stage for an epic series of adventures

Zamiast tego, król dał początek epickiej serii przygód,

that would come to be known as the Labors of Hercules.

która przeszła do historii jako Prace Heraklesa.

The first labor was to slay the Nemean Lion,

Pierwszym zadaniem było zabicie lwa nemejskiego,

who kidnapped women and devoured warriors.

który porywał kobiety i pożerał wojowników.

Its golden fur was impervious to arrows,

Jego złota sierść była odporna na strzały,

but Hercules cornered the lion in its dark cave,

ale Herakles osaczył go w jego jaskini,

stunned it with a club,

ogłuszył maczugą i udusił gołymi rękami.

and strangled it with his bare hands.

He found no tool sharp enough to skin the beast,

Nie znalazł na tyle ostrego narzędzia, żeby oskórować bestię.

until the goddess Athena suggested using one of its own claws.

Bogini Atena poradziła, żeby użył jednego z lwich pazurów.

Hercules returned to Tiryns wearing the lion’s hide,

Herakles wrócił do Tyryns w skórze lwa,

frightening King Eurystheus so much that he hid in a wine jar.

a Eurysteus tak się przeraził, że schował się w dzbanie wina.

From then on, Hercules was ordered

Odtąd Herakles musiał

to present his trophies at a safe distance.

wręczać swoje trofea, zachowując dystans.

The second target was the Lernaean Hydra, a giant serpent with many heads.

Drugim celem była hydra lernejska, wielki gad z wieloma głowami.

Hercules fought fiercely,

Herakles walczył dzielnie,

but every time he cut one head off, two more grew in its place.

ale kiedy odcinał jedną głowę, pojawiały się dwie następne.

The battle was hopeless

Walka była rozpaczliwa,

until his nephew Iolaus thought to cauterize the necks with fire,

aż jego siostrzeniec Jolaos wymyślił, że przypalanie szyi

keeping the heads from regrowing.

powstrzyma odrastanie głów.

The dead serpent’s remains became the Hydra constellation.

Truchło gada stało się konstelacją Hydry.

Instead of slaying a beast, Hercules next had to catch one, alive.

Kolejnym razem Herakles miał nie zabić, a złapać potwora żywcem.

The Ceryneian Hind was a female deer so fast it could outrun an arrow.

Łania kerynejska była tak szybka, że mogła prześcignąć strzałę.

Hercules tracked it for a year,

Herakles tropił ją przez rok.

finally trapping it in the northern land of Hyperborea.

W końcu złapał ją na północy w Hiperborei.

The animal turned out to be sacred to Artemis, goddess of the hunt,

Okazało się, że było to święte zwierzę Artemidy, bogini łowów.

and Hercules swore to return it.

Herakles obiecał, że ją zwróci.

When Eurystheus saw the hind, he demanded to keep it instead,

Kiedy Eurysteus zobaczył łanię chciał ją zatrzymać,

but as soon as Hercules let go, the animal ran to its mistress.

ale gdy tylko Herakles ją puścił, zwierzę uciekło do swej pani.

Thus, Hercules completed his task without breaking his promise.

I tak Herakles wykonał zadanie, bez łamania obietnicy.

The fourth mission was to capture the Erymanthian boar,

Czwartym zadaniem było schwytanie dzika erymantejskiego,

which had ravaged many fields.

który spustoszył wiele pól.

Advised by the wise centaur Chiron,

Za radą mądrego centaura Chejrona,

Hercules trapped it by chasing it into thick snow.

Herakles złapał go, zapędzając w gruby śnieg.

For the fifth task, there were no animals, just their leftovers.

Piątym zadaniem były nie zwierzęta, a ich odchody.

The stables where King Augeas kept his hundreds of divine cattle

Stajnie, w któych Augiasz trzymał swoje święte bydło,

had not been maintained in ages.

nie były sprzątane od lat.

Hercules promised to clean them in one day

Herakles obiecał wyczyścić je w jeden dzień,

if he could keep one-tenth of the livestock.

jeśłi będzie mógł zatrzymać dziesiątą część trzody.

Augeas expected the hero to fail.

Augiasz był pewien, że to się nie uda,

Instead, Hercules dug massive trenches,

ale Herakles wykopał głębokie tunele,

rerouting two nearby rivers to flow through the stables

i skierował wody dwóch rzek na stajnie,

until they were spotless.

aż zaczęły lśnić.

Next came three more beastly foes,

Pokonanie trzech kolejnych wrogów

each requiring a clever strategy to defeat.

wymagało szczególnej przebiegłości.

The carnivorous Stymphalian birds nested in an impenetrable swamp,

Krwiożercze ptaki stymfalijskie żyły na nieprzebytych bagnach.

but Hercules used Athena’s special rattle to frighten them into the air,

Herakles użył grzechotki Ateny, by je przestraszyć,

at which point he shot them down.

a gdy wzbiły się w niebo, powystrzelał je.

No mortal could stand before the Cretan bull’s mad rampage,

Żaden śmiertelnik nie mógł mierzyć się z gniewem kreteńskiego byka,

but a chokehold from behind did the trick.

ale duszenie go od tyłu zadziałało.

And the mad King Diomedes,

Szalony król Diomedes,

who had trained his horses to devour his guests,

który tresował konie, aby pożerały gości,

got a taste of his own medicine

został pokonany swoją własną bronią,

when Hercules wrestled him into his own stables.

gdy Herakles zapędził go do stajni.

The ensuing feast calmed the beasts enough for Hercules to bind their mouths.

Uczta uspokoiła bestie na tyle, że Herakles zdołał zawiązać im pyski.

But the ninth labor involved someone more dangerous than any beast,

Jednak dziewiąta praca była związana z kimś groźniejszym od bestii,

Hippolyta, Queen of the Amazons.

Hipolitą, królową Amazonek.

Hercules was to retrieve the belt given to her by her father Ares, the god of war.

Herakles miał zdobyć pas, który dał jej ojciec - Ares, bóg wojny.

He sailed to the Amazon land of Themyscira prepared for battle,

Popłynął na wyspę Amazonek, Temiskirę, gotowy do walki,

but the queen was so impressed with the hero and his exploits

ale królowa była pod takim wrażeniem jego wyczynów,

that she gave the belt willingly.

że dobrowolnie oddała mu pas.

For his tenth labor,

W ramach dziesiątej pracy,

Hercules had to steal a herd of magical red cattle from Geryon,

Herakles musiał wykraść magiczną, czerwoną trzodę Geriona,

a giant with three heads and three bodies.

olbrzyma o trzech głowach i ciałach.

On his way, Hercules was so annoyed by the Libyan desert heat

Po drodze gorąc libijskiej pustyni tak wściekł Heraklesa,

that he shot an arrow at the Sun.

że ten wystrzelił strzałę w słońce.

The sun god Helios admired the hero’s strength

Bóg słońca Helios podziwiał jego siłę

and lent his chariot for the journey to the island of Erytheia.

i pożyczył mu swój rydwan na czas wędrówki na Eryteię.

There, Hercules fought off Geryon’s herdsman

Herakles pokonał pastucha Geriona

and his two-headed dog, before killing the giant himself.

i jego dwugłowego psa, po czym zabił samego giganta.

That should have been the end.

To miał być koniec,

But Eurystheus announced that two labors hadn’t counted:

ale Eurysteus stwierdził, że dwie prace się nie liczyły.

the Hydra, because Iolaus had helped Hercules kill it,

Hydra, bo pomógł mu Jolaos,

and the stables, because he’d accepted payment.

i stajnie, bo wziął zapłatę.

And so, the hero set about his eleventh task,

I tak heros wyruszył na jedenaste zadanie,

obtaining golden apples from the garden of the Hesperides nymphs.

zdobycie złotych jabłek z ogrodu Hesperyd.

Hercules began by catching the Old Man of the Sea

Herakles zaczął od złapania starca morskiego

and holding the shape-shifting water-god until he revealed the garden’s location.

Trzymał zmiennokształtnego boga dopóki nie wyjawił mu położenia ogrodu.

Once there, the hero found the titan Atlas holding up the heavens.

Heros znalazł tam tytana Atlasa, trzymającego sklepienie niebios.

Hercules offered to take his place if Atlas would retrieve the apples.

Zaproponował mu, że zajmie jego miejsce, jeśli ten zdobędzie jabłka.

Atlas eagerly complied, but Hercules then tricked him into trading places again,

Atlas chętnie się zgodził, ale Herakles wrobił go w ponowną wymianę

escaping with apples in hand.

i uciekł z jabłkami.

The twelfth and final task was to bring back Cerberus,

Ostatnim, dwunastym zadaniem, było złapanie Cerbera,

the three-headed hound guarding the underworld.

trzygłowego ogara, strzegącego Podziemia.

Helped by Hermes and Athena, Hercules descended and met Hades himself.

Z pomocą Hermesa i Ateny, Herakles dotarł tam i spotkał z Hadesem.

The lord of the dead allowed Hercules to take the beast

Pan umarłych pozwolił Heraklesowi wziąć bestię,

if he could do it without weapons,

jeśli uda mu się to bez broni,

which he achieved by grabbing all three of its heads at once.

czego dokonał, obłapiając na raz jego trzy głowy.

When he presented the hound to a horrified Eurystheus,

Kiedy zaprezentował go przerażonemu Eurysteusowi,

the king finally declared the hero’s service complete.

król w końcu przyznał, że jego służba się zakończyła.

After 12 years of toil,

Po dwunastu ciężkich latach

Hercules had redeemed the tragic deaths of his family

Herakles odpokutował za śmierć swojej rodziny

and earned a place in the divine pantheon.

i zasłużył sobie na miejsce w panteonie.

But his victory held an even deeper importance.

Jednak jego zwycięstwo miało większe znaczenie.

In overcoming the chaotic and monstrous forces of the world,

Pokonując chaos i potworności świata,

the hero swept away what remained of the Titans’ primordial order,

heros sprzątnął pozostałości po rządach Tytanów,

reshaping it into one where humanity could thrive.

dzięki czemu ludzkość mogła prosperować.

Through his labors,

Poprzez swoje prace

Hercules tamed the world’s madness by atoning for his own.

Herakles okiełznał szaleństwo świata, pokutując za swoje własne.