One of the most epic engineering feats in history - Alex Gendler

1,396,959 views ・ 2020-02-11

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marcin Głodziak Korekta: Agnieszka Fijałkowska
00:06
In the mid-19th century,
0
6690
1820
W połowie XIX wieku
00:08
suspension bridges were collapsing all across Europe.
1
8510
4410
katastrofy mostów wiszących zdarzały się w całej Europie.
00:12
Their industrial cables frayed during turbulent weather
2
12920
3403
Przemysłowe liny mocujące strzępiły się podczas burzliwej pogody,
00:16
and snapped under the weight of their decks.
3
16323
2936
a później zrywały pod ciężarem przęseł.
00:19
So when a German-American engineer named John Roebling
4
19259
3461
Więc gdy John Roebling, niemiecko-amerykański inżynier,
00:22
proposed building the largest and most expensive suspension bridge
5
22720
3790
zaproponował stworzenie mostu wiszącego nad East River w Nowym Jorku,
00:26
ever conceived over New York’s East River,
6
26510
3010
największego i najdroższego, o jakim kiedykolwiek myślano,
00:29
city officials were understandably skeptical.
7
29520
3130
nic dziwnego, że władze miasta były sceptycznie nastawione.
00:32
But Manhattan was increasingly overcrowded,
8
32650
2710
Jednak na i tak już przeludniony Manhattan
00:35
and commuters from Brooklyn clogged the river.
9
35360
3290
przybywało coraz więcej osób z Brooklynu, co korkowało rzekę.
00:38
In February of 1867, the government approved Roebling’s proposal.
10
38650
6111
W lutym 1867 roku władze zgodziły się na projekt Roeblinga.
00:44
To avoid the failures of European bridges,
11
44761
2940
Żeby uniknąć katastrof z Europy,
00:47
Roebling designed a hybrid bridge model.
12
47701
2659
Roebling stworzył hybrydowy model mostu.
00:50
From suspension bridges,
13
50360
1330
Pomysł na wielkie liny wspomagane centralnymi filarami
00:51
he incorporated large cables supported by central pillars and anchored at each bank.
14
51690
6473
przymocowanymi do obu brzegów wziął z modelu mostu wiszącego.
00:58
This design was ideal for supporting long decks,
15
58163
3520
Ten sposób był idealny do podtrzymywania długich przęseł,
01:01
which hung from smaller vertical cables.
16
61683
2615
które wisiały na mniejszych, pionowych linach.
01:04
But Roebling’s model also drew from cable-stayed bridges.
17
64298
4380
Ale model Roeblinga wykorzystał też pomysł mostu podwieszanego.
01:08
These shorter structures held up their decks with diagonal cables
18
68678
3939
Te krótsze konstrukcje utrzymywały przęsła wykorzystując pochylone liny,
01:12
that ran directly to support towers.
19
72617
2771
które biegły bezpośrednio do pylonów.
01:15
By adding these additional cables, Roebling improved the bridge’s stability,
20
75388
4904
Dodając te liny Roebling poprawił stabilność mostu,
01:20
while also reducing the weight on its anchor cables.
21
80292
3910
jednocześnie zmniejszając nacisk na liny kotwiczące go.
01:24
Similar designs had been used for some other bridges
22
84202
3186
Podobnego projektu użyto już kilka razy,
01:27
but the scope of Roebling’s plan here dwarfed them all.
23
87388
3650
ale rozmiar mostu Roeblinga przebił je wszystkie.
01:31
His new bridge’s deck spanned over 480 meters—
24
91038
3927
Przęsła były rozpięte na 480 metrów,
01:34
1.5 times longer than any previously built suspension bridge.
25
94965
5084
czyli półtora razy więcej, niż miał wówczas najdłuższy most wiszący.
01:40
Since standard hemp rope would tear under the deck’s 14,680 tons,
26
100049
5779
Z racji, że konopne liny nie utrzymałyby ciężaru 14 680 ton,
01:45
his proposal called for over 5,600 kilometers of metal wire
27
105828
5368
Roebling potrzebował ponad 5600 kilometrów metalowego drutu
01:51
to create the bridge’s cables.
28
111196
2290
do stworzenia cięgien.
01:53
To support all this weight,
29
113486
1636
Aby to wszystko utrzymać w całości,
01:55
the towers would need to stand over 90 meters above sea level—
30
115122
4330
pylony musiały wznosić się na ponad 80 metrów nad poziom morza;
01:59
making them the tallest structures in the Western Hemisphere.
31
119452
4382
dzięki temu zostały najwyższą budowlą na całej zachodniej półkuli.
02:03
Roebling was confident his design would work,
32
123834
2480
Roebling był przekonany, że jego plan zadziała,
02:06
but while surveying the site in 1869,
33
126314
3128
jednak w 1859 roku podczas nadzorowania prac
02:09
an incoming boat crushed his foot against the dock.
34
129442
3940
przypływająca łódź zmiażdżyła mu stopę o nabrzeże.
02:13
Within a month, tetanus had claimed his life.
35
133382
4193
W ciągu miesiąca zmarł na tężec.
02:17
Fortunately, John Roebling's son, Washington, was also a trained engineer
36
137575
4982
Szczęśliwie jego syn Washington
też był wykwalifikowanym inżynierem i przejął zadania ojca.
02:22
and took over his father’s role.
37
142557
3020
02:25
The following year, construction on the tower foundations finally began.
38
145577
5163
Rok później rozpoczęły się prace nad fundamentami przyczółków.
02:30
This first step in construction was also the most challenging.
39
150740
3810
Pierwszy krok był najtrudniejszy.
02:34
Building on the rocky river bed involved the use of a largely untested technology:
40
154550
5695
Budowanie na kamienistym łożysku rzeki wymagało użycia nietestowanej technologii,
02:40
pneumatic caissons.
41
160245
1780
kesonów pneumatycznych.
02:42
Workers lowered these airtight wooden boxes into the river,
42
162025
4290
Robotnicy zanurzali te hermetyczne drewniane skrzynie w rzece,
02:46
where a system of pipes pumped pressurized air in and water out.
43
166315
5186
w które system rur wpompowywał powietrze pod ciśnieniem, a wypompowywał wodę.
02:51
Once established, air locks allowed workers to enter the chamber
44
171501
3860
Po ustawieniu, śluza powietrzna pozwalała robotnikom
wejść do komory i kopać w dnie rzeki.
02:55
and excavate the river bottom.
45
175361
2185
02:57
They placed layers of stone on top of the caisson as they dug.
46
177546
4190
Na wierzch kesonu kładziono kolejne warstwy kamieni, im głębiej kopali.
03:01
When it finally hit the bedrock, they filled it with concrete,
47
181736
3493
Gdy wreszcie dotknięto kamiennego dna, zalewano je betonem.
03:05
becoming the tower’s permanent foundation.
48
185229
2727
Tak powstawał trwały fundament pylonu.
03:07
Working conditions in these caissons were dismal and dangerous.
49
187956
3940
Warunki pracy wewnątrz kesonu były ponure i niebezpieczne.
03:11
Lit only by candles and gas lamps, the chambers caught fire several times,
50
191896
5213
Oświetlane tylko świecami i lampami gazowymi, komory często zapalały się,
03:17
forcing them to be evacuated and flooded.
51
197109
3500
co wymuszało ewakuację robotników oraz zalanie kesonu.
03:20
Even more dangerous was a mysterious ailment called "the bends."
52
200609
4507
Jeszcze bardziej niebezpieczna była dolegliwość zwana "chorobą kesonową".
03:25
Today, we understand this as decompression sickness,
53
205116
3173
Dziś wiemy, że to choroba dekompresyjna,
03:28
but at the time, it appeared to be an unexplainable pain or dizziness
54
208289
4231
lecz wtedy jeszcze pojmowano ją jako niewytłumaczalny ból i zawroty głowy,
03:32
that killed several workmen.
55
212520
2091
które zabiły kilku robotników.
03:34
In 1872, it nearly claimed the life of the chief engineer.
56
214611
4729
W 1872 roku ta dolegliwość prawie uśmierciła głównego inżyniera.
03:39
Washington survived, but was left paralyzed and bedridden.
57
219340
4270
Washington przeżył, lecz został sparaliżowany i przykuty do łóżka.
03:43
Yet once again, the Roeblings proved indomitable.
58
223610
3573
Tu Roeblingowie ponownie pokazali swoją niezłomność.
03:47
Washington’s wife Emily not only carried communications
59
227183
3588
Żona Washingtona, Emily, nie tylko przekazywała wiadomości
03:50
between her husband and the engineers,
60
230771
2310
między jej mężem a inżynierami,
03:53
but soon took over day-to-day project management.
61
233081
3700
lecz wkrótce sama zajęła się codziennym zarządzaniem projektem.
03:56
Unfortunately, the bridge’s troubles were far from over.
62
236781
3720
Niestety, to nie był koniec problemów z budową.
04:00
By 1877, construction was over budget and behind schedule.
63
240501
4798
W 1877 roku przekroczono budżet i wkradło się opóźnienie.
04:05
Worse still, it turned out the bridge’s cable contractor
64
245299
3370
Jakby było mało, dostawca cięgien
04:08
had been selling them faulty wires.
65
248669
2586
sprzedawał wadliwe druty.
04:11
This would have been a fatal flaw if not for the abundant failsafes
66
251255
3770
Miałoby to katastrofalne skutki, gdyby nie odpowiednia ilość zabezpieczeń
04:15
in John Roebling’s design.
67
255025
2870
przewidzianych w planie Johna Roeblinga.
04:17
After reinforcing the cables with additional wires,
68
257895
3110
Po wzmocnieniu cięgien dodatkowymi zwojami drutu,
04:21
they suspended the deck piece by piece.
69
261005
3844
zaczęto podwieszać przęsło po przęśle.
04:24
It took 14 years, the modern equivalent of over 400 million dollars,
70
264849
5133
Budowa Mostu Brooklińskiego zajęła 14 lat, pochłonęła równowartość
400 milionów współczesnych dolarów oraz pracę całego życia trojga Roeblingów.
04:29
and the life’s work of three different Roeblings,
71
269982
3450
04:33
but when the Brooklyn Bridge finally opened on May 24, 1883,
72
273432
4876
Ale gdy go w końcu otwarto, 24 maja 1883 roku,
04:38
its splendor was undeniable.
73
278308
2520
nikt nie mógł zaprzeczyć jego potędze.
04:40
Today, the Brooklyn Bridge still stands atop its antique caissons,
74
280828
4497
Dziś Most Brookliński wciąż stoi na starych fundamentach
04:45
supporting the gothic towers and intersecting cables
75
285325
3042
wspierających jego gotyckie pylony i zachodzące na siebie liny mocujące,
04:48
that frame a gateway to New York City.
76
288367
2850
otwierając drogę do Nowego Jorku.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7