How does your body know you're full? - Hilary Coller

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Rysia Wand

Głód ściska burczący brzuch.

Ciągnie za kiszki, które zwijają się z głodu.

Uczucie głodu wyzwala silne i często nieprzyjemne doznanie fizyczne,

którego prawie nie można zignorować.

Po porannym naleśnikowym obżarstwie

zaczynasz odczuwać odwrotną siłę, sytość.

Ale skąd organizm właściwie wie, że jesteśmy najedzeni?

Wrażenie sytości narasta, gdy jedzenie przechodzi przez usta

w dół przełyku.

Gdy dociera do żołądka, stopniowo go wypełnia.

To powoduje rozciągnięcie umięśnionych ścian żołądka,

które powoli powiększają się jak balon.

Szereg nerwów owiniętych wokół ścian żołądka

wyczuwa rozciąganie.

Powiadamiają nerw błędny, pień mózgu i podwzgórze,

główne części mózgu kontrolujące przyjmowanie pokarmu.

To tylko jeden z kanałów, pozwalających mózgowi wyczuć sytość.

Przecież jeśli wypełnimy żołądek wodą,

uczucie sytości nie potrwa długo.

Mózg bierze też pod uwagę komunikaty chemiczne

w postaci hormonów produkowanych przez gruczoły dokrewne

w całym układzie pokarmowym.

Reagują one na obecność składników odżywczych w jelicie i krwiobiegu,

których ilość stopniowo wzrasta w trakcie trawienia pokarmu.

Wydzielone hormony przemieszczają się we krwi

i ostatecznie docierają do podwzgórza w mózgu.

Ponad 20 hormonów układu trawiennego zarządza naszym apetytem.

Przykładem jest cholecystokinina,

którą produkują w komórki jelita czczego.

Gdy dociera do podwzgórza,

powoduje zmniejszenie poczucia nagrody po spożyciu pokarmu.

W rezultacie zaczynamy czuć nasycenie

i przestajemy jeść.

Cholecystokinina także spowalnia przesuwanie się jedzenia

z żołądka do jelit.

Dzięki temu żołądek rozciąga się na jakiś czas

i ciało czuje, że jest syte.

Właśnie dlatego czujemy się bardziej najedzeni, gdy jemy wolno,

niż gdy jemy z prędkością światła.

Gdy jemy szybko, ciało nie nadąża tego zarejestrować.

Gdy składniki odżywcze i hormony układu trawiennego są we krwi,

aktywują trzustkę, która wydziela insulinę.

Insulina stymuluje komórki tłuszczowe żeby zaczęły wydzielać inny hormon, leptynę.

Leptyna reaguje z receptorami neuronów w podwzgórzu.

W podwzgórzu są dwa zestawy neuronów ważne dla uczucia głodu.

Jeden z nich powoduje odczucie głodu, wydzielając pewne białka.

Drugi hamuje uczucie głodu, wydzielając własne związki.

Leptyna hamuje neurony podwzgórza napędzające przyjmowanie pokarmu

i stymuluje neurony, które je hamują.

W tym momencie czujemy sytość.

Dzięki ciągłej wymianie informacji pomiędzy hormonami,

nerwem błędnym,

pniem mózgu

i podwzgórzem,

mózg dostaje sygnał, że zjadło się wystarczająco.

Badacze odkryli,

że po niektórych produktach czujemy sytość dłużej niż po innych.

Przykładowo gotowane ziemniaki

uchodzą za najbardziej sycące.

Z kolei rogale wcale nie zaspokajają głodu.

Jedzenie z dużą ilością białek, błonnika i wody

zaspokajają głód na dłużej.

Ale sytość nie trwa wiecznie.

Za kilka godzin jelita i mózg ponownie zaczną rozmowę.

Pusty żołądek produkuje inne hormony, na przykład grelinę,

która zwiększa aktywność komórek nerwowych odpowiedzialnych za głód

w hipokampie.

To prowadzi do przebudzenia bestii głodu.

Na szczęście jest na to niezawodne antidotum.