The man who lost his sense of touch - Antonio Cataldo

Tłumaczenie: Izabella Krupa Korekta: Ola Królikowska

In 1971, Ian Waterman suddenly collapsed from a severe case

W 1971 roku Ian Waterman nagle zachorował na coś, co wyglądało

jak ciężki przypadek grypy żołądkowej.

of what seemed to be gastric flu.

Jego choroba ustąpiła po kilku dniach,

His illness passed after a few days,

but a stranger set of symptoms lingered.

ale bardzo dziwne symptomy pozostały.

Although his muscles and joints remained healthy,

Mimo że jego mięśnie i stawy były zdrowe,

Waterman was unable to move.

Waterman nie był w stanie się poruszać.

In fact, he was unable to feel anything from the neck down.

Tak naprawdę nie czuł niczego od szyi w dół.

Eventually, he was diagnosed with a rare and extreme form of deafferentation,

Ostatecznie zdiagnozowano u niego rzadką i nadzwyczajną formę deaferentacji,

a neurological condition in which certain signals

schorzenia neurologicznego, w którym pewne sygnały z układu nerwowego

from the nervous system are interrupted or impaired.

są zakłócone lub zaburzone.

Without his body's constant feedback on how his limbs were moving,

Bez ciągłych sygnałów zwrotnych o tym, jak poruszają się jego kończyny,

Waterman was unable to sit up, stand, or walk.

Waterman nie mógł usiąść, stać ani chodzić.

But over time, he taught himself to use sight to judge the distance

Ale z biegiem czasu nauczył się używać wzroku, aby określić,

of his limbs from other objects.

jak daleko znajdują się jego kończyny od innych rzeczy.

And eventually he regained complete control of his body—

W końcu odzyskał całkowitą kontrolę nad ciałem...

so long as he could see it.

ale tylko wtedy, kiedy je widział.

We often don’t think of touch as being a vital part of movement.

Często nie myślimy o dotyku jako istotnej części ruchu.

But touch is just one part of the somatosensory system,

Ale dotyk to tylko jedna z wielu części układu somatosensorycznego,

a network that oversees all the sensations

sieci nadzorującej wszystkie doznania

arising from the surface and interior of our bodies.

z powierzchni i wnętrza naszego ciała.

Touch, pain, temperature, and our awareness of our bodies in space—

Dotyk, ból, temperatura i świadomość naszego ciała w przestrzeni,

also known as proprioception— are regulated by this system.

znana również jako propriocepcja, są regulowane przez ten system.

And when something goes wrong, the effects can be dramatic.

A kiedy coś pójdzie nie tak, skutki mogą być katastrofalne.

All these sensations are processed by millions of tiny receptor cells

Wszystkie te wrażenia są przetwarzane przez miliony maleńkich receptorów

embedded in our skin, muscles, tendons, and organs.

w skórze, mięśniach, ścięgnach i narządach.

Every square centimeter of our skin is packed with hundreds of these cells,

Każdy centymetr kwadratowy naszej skóry jest wypełniony setkami tych komórek,

and their shape, size, and depth determine what kind of stimuli they respond to.

a ich kształt, rozmiar i głębokość określają, na jakie bodźce reagują.

Mechanoreceptors sense mechanical deformation of the skin.

Mechanoreceptory wyczuwają mechaniczne odkształcenia skóry.

This could be triggered by low or high frequency vibrations,

Może to być spowodowane przez wibracje o niskiej lub wysokiej częstotliwości,

a stretch, or simply light, static pressure.

rozciąganie lub po prostu lekki, ciągły nacisk.

Thermoreceptors respond to temperature changes,

Termoreceptory reagują na zmiany w temperaturze,

while nociceptors sense pain.

a nocycetpry na ból.

And propriocepters sit deep in your muscles and tendons,

A propriocepty znajdują się głęboko w mięśniach i ścięgnach,

continually detecting and relaying information

nieustannie wykrywając i przekazując informacje

about the position of your body.

o pozycji twojego ciała.

Your brain then combines this information with other sensory data

Twój mózg łączy te informacje z innymi danymi sensorycznymi,

to move through space without needing to see your limbs.

aby poruszać się w przestrzeni bez potrzeby widzenia swoich kończyn.

All of these receptors work by sending electrical signals to the brain

Wszystkie te receptory działają poprzez wysyłanie sygnałów elektrycznych

do mózgu przez włókna, do których są podłączone.

through fibers they’re attached to.

And the speed of those signals varies with the fiber’s thickness.

A szybkość tych sygnałów jest zależna od grubości włókien.

For example, some nociceptors are attached to fibers

Na przykład niektóre nocyceptory są przyczepione do włókien

with slightly more conductive, fatty myelin than others.

z nieco bardziej przewodzącej, tłuszczowej otoczki rdzennej niż inne.

So when you get hurt, the electrical impulses from thicker nociceptors

Jeśli się zranisz, impulsy elektryczne z grubszych nocyceptorów

trigger sharp, intense pain,

wywołują ostry, intensywny ból,

while thin, unmyelinated nociceptors are responsible

podczas gdy cienkie, niezmielinizowane nocyceptory są odpowiedzialne za tępy,

for the dull, aching pain that follows.

piekący ból, który po tym następuje.

And since the fibers carrying tactile information are much thicker

A ponieważ włókna przenoszące informacje dotykowe są znacznie grubsze

than those carrying nociceptive signals,

niż te przenoszące sygnały nocyceptywne,

rubbing an injury can produce temporary relief from the pain

pocieranie urazu może przynieść chwilową ulgę w bólu.

These receptors generate a constant flood of signals

Receptory te tworzą stały strumień sygnałów

that travel through the nervous system to the brain.

wędrujących przez układ nerwowy do mózgu.

But if this process is disrupted—

Jeśli jednak ten proces zostanie zakłócony

either by damage to the skin, the nerves, or the brain—

przez uszkodzenie skóry, nerwów czy mózgu,

the network breaks down.

sieć przestaje działać.

And since it underpins so many bodily functions,

Ponieważ jest podstawą tak wielu funkcji organizmu,

damage to the somatosensory system can manifest in a wide variety of ways.

uszkodzenia układu somatosensorycznego mogą objawiać się na wiele sposobów.

In Waterman’s case, an autoimmune reaction

W przypadku Watermana reakcja autoimmunologiczna

attacked a large swath of his nervous system,

zaatakowała dużą część jego układu nerwowego,

leaving him with no tactile or proprioceptive sensations

przez co nie odczuwał on ani dotyku, ani propriocepcji

from the neck down.

od szyi w dół.

But deafferentation is just one of many somatosensory disorders.

Ale deaferentacja jest tylko jednym z wielu zaburzeń somatosensorycznych.

Individuals can receive damage to a specific brain area or a section of skin,

Osoby mogą doznać uszkodzenia określonego obszaru mózgu

lub fragmentu skóry,

resulting in the loss of certain sensations in particular locations.

co powoduje utratę pewnych odczuć w poszczególnych miejscach.

And the impact of this loss can be significant.

Wpływ tej utraty może być znaczący.

Losing tactile sensations makes it difficult to gauge how much strength

Utrata wrażeń dotykowych sprawia, że trudno ocenić, ile siły należy użyć

to use in a situation.

w danej sytuacji.

Without the warning signals provided by thermal and pain stimuli,

Bez sygnałów ostrzegawczych dostarczanych przez bodźce termiczne i bólowe

we don’t react when our bodies are damaged.

nie reagujemy, gdy ciało doznaje urazów.

And, being deprived of social touch can cause a condition

Pozbawienie dotyku społecznego może spowodować stan

known as touch starvation,

znany jako “głód dotyku”

characterized by anxiety, depression,

charakteryzujący się niepokojem, depresją, wysokim ciśnieniem krwi,

high blood pressure, and even a weakened immune system.

a nawet osłabieniem systemu odpornościowego.

Many individuals who face these realities have found innovative ways to adapt.

Ci, którzy stanęli w obliczu tych realiów, znaleźli innowacyjne sposoby na adaptację.

But it’s undeniable that all these invisible sensations

Nie ulega jednak wątpliwości, że wszystkie te niewidzialne odczucia

play a vital role in how we navigate the world—

odgrywają istotną rolę w tym, jak poruszamy się po świecie,

even if they can be difficult to put your finger on.

nawet jeśli trudno je wyczuć.