One of history's most dangerous myths - Anneliese Mehnert

Tłumaczenie: Joanna Młotek Korekta: Natalie Kam

From the 1650s through the late 1800s,

Od lat 50. XVII wieku aż do późnego XIX wieku

European colonists descended on South Africa.

europejscy kolonizatorzy napadali na Afrykę Południową.

First, Dutch and later British forces sought to claim the region for themselves,

Holendrzy, a później także Brytyjczycy próbowali przejąć kontrolę nad regionem –

with their struggle becoming even more aggressive

ich ataki stały się jeszcze bardziej agresywne,

after discovering the area’s abundant natural resources.

gdy odkryli lokalne bogactwo zasobów naturalnych.

In their ruthless scramble,

W bezwzględnym wyścigu

both colonial powers violently removed numerous Indigenous communities

obydwie siły kolonialne wysiedlały przemocą liczne rdzenne społeczności

from their ancestral lands.

z ziem przodków.

Yet despite these conflicts,

Mimo tych działań

the colonizers often claimed they were settling in empty land

kolonizatorzy twierdzili jednak, że na zasiedlanych przez nich ziemiach

devoid of local people.

nikt nie mieszkał.

These reports were corroborated in letters and travelogues

Potwierdzały to listy i dzienniki podróży

by various administrators, soldiers, and missionaries.

pisane przez urzędników, żołnierzy i misjonarzy.

Maps were drawn reflecting these claims,

Przekonanie to odzwierciedlały także mapy,

and prominent British historians supported this narrative.

a narrację powielali czołowi brytyjscy historycy.

Publications codifying the so-called Empty Land Theory

Publikacje, które skodyfikowały tak zwaną teorię ziemi niczyjej,

had three central arguments.

bazowały na trzech głównych argumentach.

First, most of the land being settled by Europeans

Po pierwsze, że większość ziem zasiedlanych przez Europejczyków

had no established communities or agricultural infrastructure.

nie miało stałych społeczności ani infrastruktury rolniczej.

Second, any African communities that were in those regions

Po drugie, że wszystkie społeczności afrykańskie w tym regionie

had actually entered the area at the same time as Europeans,

osiedliły się tam w tym samym czasie co Europejczycy,

so they didn’t have an ancestral claim to the land.

więc nie miały rodowego prawa do ziemi.

And third, since these African communities had probably stolen the land

Po trzecie, że skoro afrykańskie społeczności z pewnością ukradły te ziemie

from earlier, no-longer-present Indigenous people,

wcześniejszym, nieobecnym już plemionom,

the Europeans were within their rights to displace these African settlers.

to Europejczycy mieli prawo wyprzeć ich jako afrykańskich osadników.

The problem is that all three of these arguments were completely false.

Problem w tym, że wszystkie te argumenty były całkowicie bezpodstawne.

Almost none of this land was empty and Africans had lived here for millennia.

Ziemie te były prawie w całości zasiedlone przez Afrykanów od tysiącleci.

Indigenous South Africans simply had a different practice

Traktowali oni jednak własność inaczej

of land ownership from the Dutch and British.

niż Holendrzy czy Brytyjczycy.

Land belonged to families or groups, not individuals.

To rodziny lub grupy, a nie jednostki, posiadały ziemię.

And even that ownership was more focused

Dodatkowo “posiadanie” skupiało się głównie

on the land’s agricultural products than the land itself.

na produktach rolnych, a nie na ziemi samej w sobie.

Community leaders would distribute seasonal land rights,

Przywódcy społeczności rozdawali czasowe prawa do ziemi,

allowing various nomadic groups to graze cattle or forage for vegetation.

pozwalając koczowniczym grupom wypasać bydło i szukać pożywienia.

Even the groups that did live in large agricultural settlements

Nawet grupy żyjące w dużych osadach rolnych

didn’t believe they owned the land as private property.

nie wierzyły, że ziemia to ich prywatna własność.

But the colonizing Europeans had no respect for this system of ownership.

Ale europejscy kolonizatorzy nie honorowali takiego systemu własności.

They concluded the land belonged to no one

Uznali więc, że ziemie te nie należą do nikogo

and could therefore be divided amongst themselves.

i że mogą je podzielić między sobą.

In this context, claims that the land was “empty”

Twierdzenie, że ziemia była “niczyja”,

were an ignorant oversimplification of a much more complex reality.

było więc ignoranckim uproszczeniem bardziej skomplikowanej rzeczywistości.

But the Empty Land Theory allowed British academics to rewrite history

Teoria ziemi niczyjej pozwoliła jednak brytyjskiej nauce napisać historię na nowo

and minimize native populations.

i zminimalizować znaczenie rdzennej ludności.

In 1894, the European parliament in Cape Town

W 1894 parlament europejski w Cape Town

took this exploitation even further by passing the Glen Grey Act.

dodatkowo wzmocnił tę politykę, przyjmując tzw. Glen Grey Act.

This decree made it functionally impossible

Ustawa ta sprawiła, że posiadanie ziemi stało się

for native Africans to own land,

właściwie niemożliwe dla Afrykanów,

shattering the system of collective tribal ownership

burząc tym samym plemienny system własności komunalnych

and creating a class of landless people.

i tworząc klasę ludzi pozbawionych ziemi.

To justify the theft, Europeans painted the locals as barbarians

Aby uzasadnić tę kradzież, Europejczycy ukazywali Afrykanów jako barbarzyńców,

who lacked the capacity for reason

którzy nie byli w stanie rozumować

and were better off being ruled by the colonizers.

i którym rządy kolonizatorów wychodziły na dobre.

This strategy of stripping locals of their right to ancestral lands

Taka strategia okradania rdzennych mieszkańców z prawa do ziem przodków

and casting native people as savages has been employed by many colonizers.

i ukazywania ich jako dzikusów była wykorzystywana przez wielu kolonizatorów.

Now known as the Empty Land Myth,

Znana teraz jako mit ziemi niczyjej,

this is a well-established technique in the colonial playbook,

teoria ta była ważną częścią propagandy kolonialnej,

and its impact can be found in the history of many countries,

a jej skutki widoczne są w historii wielu krajów

including Australia, Canada, and the United States.

w tym Australii, Kanady i Stanów Zjednoczonych.

And in South Africa, the influence of this narrative can be traced

W RPA narracja ta miała także bezpośredni wpływ

directly to a brutal campaign of institutionalized racism.

na brutalną próbę zinstytucjonalizowania rasizmu.

Barred from their lands,

Wysiedleni Afrykanie,

the once self-sufficient population struggled as migrant laborers and miners

niegdyś samowystarczalni, musieli zarabiać na życie w gospodarstwach i kopalniach

on European-owned property.

należących do Europejczyków.

The law forbade them from working certain skilled jobs,

Prawo zakazywało im też pracy w niektórych profesjach

and forced Africans to live in racially segregated areas.

i nakazywało mieszkać w rasowo segregowanych dzielnicach.

Over time, these racist policies intensified,

Z czasem ta rasistowska polityka przybrała na sile –

mandating separation in urban areas,

nakazano separację w ośrodkach miejskich,

restricting voting rights, and eventually building to apartheid.

i ograniczono prawa do głosowania, co w końcu przeistoczyło się w apartheid.

Under this system, African people had no voting rights,

W systemie tym Afrykanie nie mieli praw wyborczych,

and the education of native Africans was overhauled

a rasowo segregowany system edukacji został przebudowany tak,

to emphasize their legal and social subservience to white settlers.

aby podkreślał ich prawną i społeczną niższość wobec białych osadników.

This state of legally enforced racism persisted through the early 1990s,

Ten rasistowski system polityczny panował aż do lat 90. –

and throughout this period,

przez cały ten okres

colonists frequently invoked the Empty Land Theory

często powoływano się na teorię ziemi niczyjej,

to justify the unequal distribution of land.

która miała dawać podstawę nierównym podziałom.

South African resistance movements fought throughout the 20th century

Południowoafrykańskie ruchy oporu walczyły jednak przez cały dwudziesty wiek

to gain political and economic freedom.

o polityczną i ekonomiczną wolność.

And since the 1980s, South African scholars have been using

W latach 1980. naukowcy z RPA zaczęli powoływać się także

archaeological evidence to correct the historical record.

na dowody archeologiczne, by naprawić błędy w narracji historycznej.

Today, South African schools are finally teaching the region's true history.

Dziś południowoafrykańskie szkoły w końcu wykładają prawdziwą historię regionu.

But the legacy of the Empty Land Myth still persists

Ale teoria ziemi niczyjej cały czas ma swoje pokłosie

as one of the most harmful stories ever told.

jako jeden z najbardziej krzywdzących mitów.