The story behind the Boston Tea Party - Ben Labaree

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Małgorzata Ciborska Korekta: Justyna Kapelan

Pewnie słyszeliście o herbatce bostońskiej,

You've probably heard of the Boston Tea Party,

something about a bunch of angry colonists

czyli rozwścieczonych kolonistach,

dressed as Native Americans

przebranych za rdzennych Amerykanów,

throwing chests of tea into the water.

wrzucających do wody skrzynie z herbatą.

But the story is far more complicated,

Historia jest bardziej skomplikowana,

filled with imperial intrigue,

zawiera w sobie imperialną intrygę,

corporate crisis,

korporacyjny kryzys,

smuggling,

przemyt

and the grassroots origins of the American Revolution.

i genezę rewolucji amerykańskiej.

The first thing you need to know about tea in the 1700's

Warto wiedzieć, że herbata była bardzo popularna w XVIII wieku.

is that it was really, really popular.

In England, each man, woman, and child

W samej Anglii przeciętny obywatel

consumed almost 300 cups of this stuff every year.

spożywał prawie 300 filiżanek rocznie.

And, since the English colonized America,

Ponieważ Anglia skolonizowała Amerykę,

Americans were crazy about tea too.

Amerykanie również uwielbiali herbatę.

By the 1760's, they were drinking

Do roku 1760 wypijali

over a million pounds of tea every year.

już ponad milion funtów suszu rocznie.

So, when Britain wanted to increase taxes

Kiedy więc Brytania chciała podnieść podatki

on tea in America,

na herbatę w Ameryce,

people were not happy,

obywatele byli niezadowoleni.

mostly because they had no say in tax decisions

Nikt ich nie pytał o zdanie w kwestii podatków ustalonych w Londynie.

made in London.

Remember that famous phrase,

Pamiętacie słynne powiedzenie,

"No taxation without representation"?

że nie ma opodatkowania bez reprezentowania?

The American colonists had long believed

Amerykanie od zawsze uważali,

that they were not subject to taxes imposed by legislature

że nie podlegają opodatkowaniu nałożonemu przez władzę ustawodawczą,

in which they lacked representation.

w której nie ma ich przedstawicieli.

In fact, rather than paying the taxes,

Zamiast płacić podatki,

they simply dodged the tax collectors.

po prostu unikali poborców.

Since the east coast of America is hundreds of miles long

Wschodnie wybrzeże Ameryki rozciąga się na setki kilometrów

and British enforcement was lax,

a Brytyjczycy byli niekonsekwentni w egzekwowaniu prawa,

about 3/4 of the tea Americans were drinking

więc około 3/4 herbaty wypijanej w Ameryce

was smuggled in, usually from Holland.

pochodziło z przemytu, zazwyczaj z Holandii.

But the British insisted that Parliament

Brytyjczycy twierdzili, że parlament ma prawo

did have the authority to tax the colonists,

do nakładania podatków w koloniach,

especially after Britain went deeply into debt

zwłaszcza po tym, jak Brytania zadłużyła się

fighting the French in the Seven Years' War.

w czasie wojny siedmioletniej z Francją.

To close the budget gap,

Próbując załatać dziurę budżetową,

London looked to Americans,

Londyn liczył na Amerykanów.

and in 1767 imposed new taxes on a variety of imports,

W 1767 roku nałożono nowe podatki na towary importowane,

including the American's beloved tea.

w tym na ukochaną przez Amerykanów herbatę.

America's response: no thanks!

Spotkało się to ze sprzeciwem Amerykanów.

They boycotted the importation of tea from Britain,

Zbojkotowali importowaną od nich herbatę

and instead, brewed their own.

i parzyli własną.

After a new bunch of British customs commissioners

Grupa brytyjskich urzędników celnych

poprosiła Londyn o wysłanie wojska do pomocy przy pobieraniu podatków.

cried to London for troops to help with tax enforcement,

things got so heated

Sprawy przybrały gwałtowny obrót

that the Red Coats fired on a mob in Boston,

i żołnierze brytyjscy otworzyli ogień do tłumu w Bostonie,

killing several people,

in what was soon called the Boston Massacre.

zabijając kilka osób.

Wkrótce potem zdarzenie to nazwano masakrą bostońską.

Out of the terms of the 1773 Tea Act,

Według postanowień Ustawy o herbacie z 1773 roku,

Parliament cooked up a new strategy.

Parlament stworzył nową strategię.

Now the East India Company would sell the surplus tea

Kompania Wschodnioindyjska miała sprzedawać nadwyżki herbaty

directly through hand-picked consignees in America.

bezpośrednio wybranym odbiorcom w Ameryce.

This would lower the price to consumers,

Obniżało to cenę dla konsumentów,

making British tea competitive with the smuggled variety

czyniąc brytyjską herbatę konkurencją dla przemytu

while retaining some of the taxes.

przy zachowaniu niektórych podatków.

But the colonists saw through the British ploy

Ale koloniści przejrzeli brytyjski plan

and cried, "Monopoly!"

i stwierdzili, że jest to monopol.

Now it's a cold and rainy December 16, 1773.

W zimny deszczowy poranek 16 grudnia 1773 roku

About 5,000 Bostonians are crowded

około 5 tysięcy Bostończyków zebrało się

into the Old South Meeting House,

w budynku Old South Meeting House,

waiting to hear whether new shipments of tea

czekając na nowy transport herbaty,

that have arrived down the harbor

który przybył na wybrzeże

will be unloaded for sale.

i miał być rozładowany.

When the captain of one of those ships reported

Kiedy kapitan jednego ze statków ogłosił,

that he could not leave with his cargo on board,

że nie odpłynie z towarem na pokładzie,

Sam Adams rose to shout,

Sam Adams wstał i krzyknął:

"This meeting can do no more to save the country!"

"To zgromadzenie nie może zrobić nic więcej dla ratowania kraju".

Cries of "Boston Harbor a teapot tonight!"

Krzyki o parzeniu herbaty w zatoce

rang out from the crowd,

rozległy się wśród tłumu.

and about 50 men,

Około 50 mężczyzn,

some apparently dressed as Native Americans,

niektórzy najwyraźniej przebrani za rdzennych Amerykanów,

marched down to Griffin's Wharf,

przeszło nabrzeżem Griffina,

stormed aboard three ships,

wdarło się na pokład trzech statków

and threw 340 tea chests overboard.

i wrzuciło 340 skrzyń z herbatą do morza.

An infuriated British government responsded

W odpowiedzi rozwścieczony rząd brytyjski

with the so-called Coercive Acts of 1774,

uchwalił tak zwane Ustawy przymusowe roku 1774.

which, among other things,

Zamykały one między innymi

closed the port of Boston until the locals compensated

port bostoński do chwili, gdy miejscowi nie wyrównają strat

the East India Company for the tea.

Kompanii Wschodnioindyjskiej.

That never happened.

Tak się nigdy nie stało.

Representatives of the colonies

Przedstawiciele kolonii

gathered at Philadelphia to consider

zebrali się w Filadelfii,

how best to respond to continued British oppression.

by rozważyć najlepszą reakcję na ciągły ucisk brytyjski.

This first Continental Congress supported destruction of the tea,

Pierwszy Kongres Kontynentalny poparł czyn zniszczenia herbaty

pledged to support a continued boycott,

i zobowiązał się do wspierania bojkotu.

and went home in late October 1774

Członkowie Kongresu rozjechali się pod koniec października 1774 roku.

even more united in their determination

Byli jeszcze bardziej zjednoczeni

to protect their rights and liberties.

w postanowieniu ochrony praw i wolności.

The Boston Tea Party began a chain reaction

Herbatka bostońska zapoczątkowała reakcję łańcuchową,

that led with little pause

która z małą przerwą doprowadziła

to the Declaration of Independence

do powstania Deklaracji Niepodległości

and a bloody rebellion,

after which the new nation was free to drink its tea,

i krwawego buntu,

po którym w kraju można było pić własną herbatę

more or less, in peace.

we względnym spokoju.