How to know if you're being selfish (and whether or not that's bad) - Mark Hopwood

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

In the kitchen at a friend's party,

မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ရဲ့ပါတီက မီးဖိုချောင်ထဲမှာ

you're in the midst of a profound moral conundrum.

သင်ဟာ လေးနက်တဲ့ ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ခုရဲ့ အလယ်မှာရှိနေတယ်။

Famous philosophers whisper advice in your ear.

နာမည်ကျော် အတွေးအခေါ်ပညာရှင်တွေက သင့်နားထဲကို တီးတိုး အကြံဉာဏ်ပေးကြတယ်။

Utilitarian John Stuart Mill tells you that one should always strive

လက်တွေ့အသုံးကျမှုဝါဒီ ဂျွန် စတူးဝပ် မေးလ်က အများဆုံးလူတွေအတွက်

to bring about the greatest happiness for the greatest number of people.

အကြီးမားဆုံးပျော်ရွှင်မှု ဖြစ်စေဖို့ အမြဲ ကြိုးစားသင့်တယ်လို့ ပြောတယ်။

Aristotle reminds you of the importance of the virtues of generosity and justice.

အရစ္စတိုတယ်က ရက်ရောမှုနဲ့ တရားမျှတမှုရဲ့ သုစရိုက်တွေရဲ့ အရေးပါမှုကို သတိပေးတယ်။

But Thomas Hobbes points out that

ဒါပေမဲ့ သောမတ်စ် ဟော့ဘ်စ်ကတော့ "ဆန္ဒအလျောက် လုပ်ရပ်အားလုံးမှာ

"of all voluntary acts, the object is to every man his own good."

ရည်မှန်းချက်က လူတိုင်းအတွက် ကိုယ်ပိုင် ကောင်းကျိုးဖြစ်တယ်" လို့ ထောက်ပြတယ်။

In other words, human beings are inherently selfish anyway.

တစ်နည်းအားဖြင့်၊ လူသားတွေဟာ ဘာဖြစ်ဖြစ် မွေးရာပါ တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ကြတာပါ။

So why shouldn't you take the last cupcake for yourself?

ဒီတော့ နောက်ဆုံး ကိတ်မုန့်ကို ကိုယ်တိုင်အတွက်ဘာလို့ ဘာလို့ မယူသင့်တာလဲ။

This is actually one of philosophy's oldest questions.

တကယ်တော့ ဒါက ဒဿနိကဗေဒရဲ့ ရှေးအကျဆုံး မေးခွန်းတွေထဲက တစ်ခုပါ။

Not your cupcake dilemma—

ကိတ်မုန့် အကျပ်အတည်းမဟုတ်ဘဲ၊

the question of whether or not human beings are inherently selfish.

လူသားတွေဟာ မွေးရာပါ တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်လားဆိုတဲ့ မေးခွန်းပါ။

The idea that humans only act out of self-interest

လူသားတွေဟာ ကိုယ်ကျိုးကြောင့် လုပ်ဆောင်ကြတယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆကို

is known as psychological egoism,

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အတ္တပဓာနဝါဒလို့ သိကြပြီး

and there aren't many philosophers who endorse this extreme stance.

ဒီအစွန်းရောက် ရပ်တည်ချက်ကို ထောက်ခံတဲ့ အတွေးအခေါ်ပညာရှင်တွေ အများကြီး မရှိဘူး။

There's simply too much evidence of humans sacrificing their self-interest,

လူသားတွေဟာ ကိုယ့်ကျိုးစွန့်လွှတ်တယ်ဆိုတဲ့ သက်သေအထောက်အထားတွေ တကယ့် အများကြီးရှိပြီး

and sometimes their very lives, for the sake of others.

တစ်ခါတလေ တခြားသူတွေအတွက် သူတို့ရဲ့ ဘဝတွေကိုပါ။

And studies by psychologists have shown that even very young children

အလွန်ငယ်ရွယ်တဲ့ ကလေးငယ်တွေတောင်၊ ဒီမှာ သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် ဘာမှမရှိပေမဲ့

demonstrate helpful behavior despite there being nothing in it for themselves.

ကူညီတဲ့ အပြုအမူကို ဖော်ပြကြတယ်လို့ စိတ်ပညာရှင်တွေရဲ့ လေ့လာမှုတွေက ပြသထားတယ်။

However, the idea that all humans have a deep selfish streak

ဒါပေမဲ့ လူသားအားလုံးမှာ နက်ရှိုင်းတဲ့ တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်တဲ့ ဉာဉ်ရှိတယ်ဆိုတဲ့

is something many more philosophers would agree with.

အယူအဆက အတွေးအခေါ်ပညာရှင်များစွာ သဘောတူကြမယ့်အရာပါ။

German philosopher Immanuel Kant noted that while we often seem to act

ဂျာမန် အတွေးအခေါ်ပညာရှင် အီမန်နူရယ် ခန့်က လူတွေဟာ တခြားသူတွေအတွက်

for the sake of others,

မကြာခဏ လုပ်ဆောင်ပုံရပေမဲ့၊

it's impossible to be sure we're not truly motivated

"ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ချစ်တာရဲ့ လျှို့ဝှက်တဲ့ စေ့ဆော်မှု"ကနေ တကယ် မလှုံ့ဆော်တာ

by "a secret impulse of self-love."

သေချာဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ မှတ်ချက်ချခဲ့တယ်။

For example, maybe when people make large donations to charity,

ဥပမာ၊ လူတွေက ပရဟိတအဖွဲ့ကို အလှူကြီးတွေ လုပ်တဲ့အခါ၊

they're actually more interested in looking good

တခြားသူတွေကို ကူညီတာထက်၊ အမြင်ကောင်းတာ၊

or benefiting from tax breaks than helping others.

အခွန်ဝန် လျှော့တာကနေ အကျိုးခံစားရတာကို ပိုစိတ်ဝင်စားကြတာ ဖြစ်လောက်တယ်။

It's worth noting that not all philosophers think self-love

အတွေးအခေါ်ပညာရှင်အားလုံးက ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ချစ်တာက အမြဲတမ်း မကောင်းတာအဖြစ် မယူဆတာက

is always a bad thing.

မှတ်သားထိုက်ပါတယ်။

French philosopher Jean-Jacques Rousseau identified two kinds of self-love.

ပြင်သစ်ဒဿနပညာရှင် ယင်း-ယက် ရူးဆိုးက ကိုယ့် ကိုယ်ကိုယ်ချစ်တာ ၂မျိုးကို ဖော်ထုတ်ခဲ့တယ်။

He believed "Amour de soi," our basic need for self-preservation,

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စောင့်ရှောက်မှုအတွက် အခြေခံလိုအပ်ချက် "ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ချစ်တာ"က

is natural and essential.

သဘာဝကျပြီး မရှိမဖြစ်လို့ သူ ယုံကြည်တယ်။

But he identified "amour propre,"

ဒါပေမဲ့ မတရားတဲ့ ကွဲပြားမှုများစွာရဲ့ အကြောင်းရင်းအဖြစ်

our toxic desire for recognition and social status,

သူက အသိအမှတ်ပြုမှုနဲ့ လူမှုအဆင့်အတန်းအတွက် လူတွေရဲ့ အဆိပ်အဖြစ်စေတဲ့ ဆန္ဒကို

as the cause of many unjust disparities.

"ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် လေးစားမှု" လို့ ဖော်ပြခဲ့တယ်။

In a similar vein, Aristotle argued that humans are social beings

အလားတူသဘောတစ်ခုမှာ လူသားတွေဟာ ကိုယ်တိုင်အ ပြင် သူတစ်ပါးရဲ့ ကောင်းကျိုးကို ရှာမှသာ

who can only flourish when we seek the good of others as well as ourselves.

ကြီးပွားနိုင်တဲ့ လူမှုရေးသမားတွေလို့ အရစ္စတိုတယ်က စောဒကတက်ခဲ့တယ်။

By this logic, true self-love requires us to work against our selfish tendencies.

ဒီယုတ္တိဗေဒအရ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ချစ်တာအစစ်က တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်လိုမှုကို ဆန့်ကျင်ဖို့

For many philosophers, this is where the real problem lies—

လိုတယ်။ အတွေးအခေါ်ပညာရှင်များစွာအတွက် ဒါက တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်မှုကို

how do we overcome our selfishness?

ဘယ်လို ကျော်လွှားမလဲဆိုတဲ့ တကယ့်ပြဿနာ တည်ရှိရာပါ။

Some, like Kant, have argued that our sense of moral duty

ခန့်လိုပဲ တချို့က ကိုယ်ကျင့်ဆိုင်ရာ တာဝန်က ကျဉ်းမြောင်းတဲ့

is what helps us rise above our narrow self-interest.

ကိုယ်ကျိုးကို ကျော်လွှားဖို့ ကူညီတယ်လို့ စောဒကတက်ကြတယ်။

Others, like Rousseau and Adam Smith,

ရူးဆိုးနဲ အက်ဒမ် စမစ်လို အခြားသူတွေကတော့

contend that emotions like pity and sympathy

သနားကရုဏာနဲ့ စာနာမှုလို စိတ်ခံစားမှုတွေက အခြားသူတွေရဲ့

are what allow us to consider the needs of others.

လိုအပ်ချက်တွေကို သုံးသပ် ဆင်ခြင်ခွင့်ပေးတယ်လို့ အခိုင်အမာဆိုကြတယ်။

But 20th century philosopher-novelist Iris Murdoch

ဒါပေမဲ့ ၂၀ ရာစု အတွေးအခေါ်ပညာရှင်- စာရေးဆရာ အိုင်ရစ် မားဒေါ့က

believed the only true solution to human selfishness was love.

လူ့တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်မှုအတွက် တစ်ခုတည်းသော ဖြေရှင်းနည်းအစစ်က မေတ္တာလို့ ယုံကြည်တယ်။

Or at least, a certain kind of love.

ဒါမှမဟုတ် အနည်းဆုံးတော့ ချစ်မေတ္တာတစ်မျိုးပေါ့။

For Murdoch, selfishness isn't about trivial things

မားဒေါ့အတွက်တော့ တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်မှုဟာ ကိတ်မုန့်ကို ယူတာလို

like taking the last cupcake.

အသေးအဖွဲကိစ္စတွေနဲ့ မပတ်သက်ဘူး။

It's about seeing the world in a way that casts yourself as a star,

ဒါက ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကြယ်တစ်ပွင့်အဖြစ် သဘောထားတဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ လောကကို မြင်ပြီး

and everyone else as secondary characters.

တခြားသူတွေကတော့ ဒုတိယ ဇာတ်ကောင်တွေပါ။

To explain this, Murdoch tells the story of a discontented mother-in-law.

ဒါကိုရှင်းပြဖို့ မားဒေါ့က မကျေမနပ်ဖြစ်တဲ့ ယောက္ခမတစ်ယောက်ရဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြတယ်။

While the mother is always polite,

မိခင်က အမြဲ ယဉ်ကျေးပေမဲ့၊

she secretly feels her son made a mistake marrying his "vulgar"

သားက "ရိုင်းပြ"၊"စိတ်ပျက်ဖွယ် ကလေးဆန်တဲ့" ဇနီးကို လက်ထပ်ရာမှာ အမှားလုပ်ခဲ့တယ်လို့

and "tiresomely juvenile" wife.

မိခင်က တိတ်တဆိတ် ခံစားနေတယ်။

To Murdoch, this mother is the picture of selfishness.

မားဒေါ့အတွက် ဒီမိခင်က တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်တဲ့ ပုံပါ။

By centering her own jealousy and insecurity,

သူ့ ကိုယ်ပိုင် မနာလိုမှုနဲ့ မလုံခြုံမှုတွေကို ဗဟိုပြုရင်း

she's reducing the nuanced reality of her daughter-in-law to a caricature.

သူ့ ချွေးမရဲ့ မနှစ်မြို့ဖွယ် အရှိတရားကို ရုပ်ပြောင်တစ်ခုအဖြစ် လျှော့ချနေတာပါ။

But with some conscious effort,

ဒါပေမဲ့ သတိရှိတဲ့ အားထုတ်မှုနဲ့ဆို၊

Murdoch believes the mother can learn to see her daughter in law as she truly is—

မိခင်ဟာ ချွေးမကို မရိုင်းပြ၊ ကလေးဆန်ဘဲ၊ နှစ်သက်စရာ ဖြောင့်မတ်ပြီး

not vulgar or juvenile,

နှစ်လို့ဖွယ် ငယ်ရွယ်သူအဖြစ် မြင်ဖို့

but refreshingly straightforward and delightfully youthful.

သင်ယူနိုင်တယ်လို့ မားဒေါ့က ယုံကြည်တယ်။

To be clear, this doesn't mean

ရှင်းအောင်ပြောရရင် မိခင်ဟာ

the mother should simply don rose-colored glasses.

ကောင်းကွက်တွေပဲ မြင်သင့်တယ်လို့ ဒါက မဆိုလိုဘူး။

Love, as Murdoch defines it, is "the extremely difficult realization

မားဒေါ့ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်တဲ့အတိုင်း "ချစ်မေတ္တာက ကိုယ်တိုင်ထက် အခြားတစ်ခုခုက

that something other than oneself is real."

တကယ်ဆိုတဲ့ အလွန်အမင်း ခက်ခဲတဲ့ သဘောပေါက်နားလည်မှုပါ၊"

As challenging as this might be,

ဒါက စိန်ခေါ်မှု ဖြစ်လောက်သလို၊

Murdoch believes we can all reach this realization

သူ ခေါ်တဲ့ အာရုံစိုက်မှုကို ပျိုးထောင် ရင်း အားလုံးဟာ ဒီသဘောပေါက်နားလည်မှုဆီ

by cultivating what she calls attention.

ရောက်ရှိနိုင်တယ်လို့ မားဒေါ့က ယုံကြည်တယ်။

Partially inspired by Buddhist meditation,

ဗုဒ္ဓဘာသာ တွေးတောဆင်ခြင်မှုက တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း လှုံ့ဆော်တဲ့

this practice could include engaging with art, learning foreign languages,

ဒီအလေ့အထမှာ အနုပညာနဲ့ ပတ်သက်တာ၊ နိုင်ငံခြားဘာသာစကား သင်ယူတာ

or simply taking the time to observe the natural environment.

ဒါမှမဟုတ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို လေ့လာဖို့ အချိန်ယူတာ ပါဝင်နိုင်တယ်။

What's important for Murdoch is that the behavior

မားဒေါ့အတွက် အရေးကြီးတာက ကိုယ့်အတ္တကို ကျော်လွန်တဲ့

helps direct your attention beyond the self.

အာရုံစိုက်မှုကို ညွှန်ပြဖို့ ဒီအပြုအမူက ကူညီပေးတာပါ။

Because only by practicing our ability to attend to the world around us

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဝန်းကျင်လောကကို အာရုံစိုက် နိုင်စွမ်းကို လက်တွေ့ကျင့်သုံးရင်းနဲ့သာ

can we learn to see it as it truly is.

ဒါကို တကယ် တွေ့မြင်ဖို့ သင်ယူနိုင်တာကြောင့်ပါ။