The true story behind the legend of the 47 Rōnin - Adam Clulow

471,001 views ・ 2024-04-09

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Kanhaiya Verma
00:07
“Do you remember my grudge from these past days?”
0
7086
2878
“ဟိုနေ့တွေက ငါ မကျေမနပ် ဖြစ်တာကို မင်း မှတ်မိလား”
00:10
cried Asano Naganori, lord of Akō domain,
1
10089
2836
လို့ အာကို နယ်ရဲ့ အရှင်၊ အာဆာနို နာဂါနိုရီက အော်လိုက်တယ်၊
00:12
his gaze fixed on Kira Yoshinaka, a senior master of ceremony.
2
12925
4380
သူ့အကြည့်က အကြီးတန်း အခမ်းအနားမှူး ကီရာ ယိုရှီနာကာအပေါ် စူးစိုက်နေတာပါ။
00:17
Asano extended his short sword, charged through the castle corridor,
3
17430
4296
အာဆာနိုက သူ့ရဲ့ဓားတိုကို ထုတ်ကာ ရဲတိုက် စင်္ကြံလမ်းကနေ တစ်ဟုန်ထိုးပြေးပြီး
00:21
and struck Kira.
4
21726
1460
ကီရာကို ထိုးလိုက်တယ်။
00:23
While the wound wasn’t fatal, its consequences would be.
5
23311
3712
သေလောက်တဲ့ ဒဏ်ရာမဟုတ်ပေမဲ့၊ ဒါရဲ့ အကျိုးဆက်တွေက ဆိုးရွားမှာပါ။
00:27
The incident took place in April 1701 in Edo, Japan— modern-day Tokyo.
6
27190
5714
ဒီအဖြစ်အပျက်က ၁၇၀၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ၊ ဂျပန် - ခေတ်သစ် တိုကျို၊ အီဒို မှာ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။
00:32
The Tokugawa military government had gained power about a century before.
7
32987
4213
တိုကူဂါဝါ စစ်အစိုးရက လွန်ခဲ့တဲ့ ရာစုနှစ်တစ်ခုခန့်က အာဏာရရှိခဲ့တယ်။
00:37
This ushered in a period of peace and stability
8
37241
3045
ဒါက စစ်နယ်ရှင်တွေနဲ့ ဆာမူရိုင်းတွေကြောင့် ပေါ်ပေါက်ခဲ့တဲ့
00:40
following the Warring States or Sengoku era,
9
40286
3545
အဆက်မပြတ် သွေးထွက်သံယိုမှုနဲ့ ပဋိပက္ခတွေကနေ အမှတ်အသားပြုခဲ့တဲ့၊
00:43
which was marked by constant bloodshed and conflict
10
43831
3128
စစ်ပြိုင်နေတဲ့ ပြည်နယ်တွေ သို့မဟုတ် ဆန်ဂိုကု ခေတ် နောက်ပိုင်း
00:46
wrought by warlords and their samurai.
11
46959
2503
ငြိမ်းချမ်း၊ တည်ငြိမ်တဲ့ ကာလတစ်ခုကို ကဏ္ဍသစ်ဖွင့်တာပါ။
00:49
To secure their rule,
12
49629
1251
အုပ်ချုပ်မှု သေချာစေဖို့
00:50
the Tokugawa government aimed to tame the samurai class.
13
50880
3795
တိုကူဂါဝါ အစိုးရက ဆာမူရိုင်း လူတန်းစားကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့တယ်။
00:54
Individual samurai carried two swords and served a single lord till death,
14
54717
5255
ဆာမူရိုင်းတစ်ဦးစီဟာ ဓား ၂ချောင်းဆောင်ပြီး သေတဲ့အထိ အရှင်တစ်ပါးတည်းကို အမှုထမ်းပေမဲ့၊
01:00
but their duties became primarily bureaucratic and administrative.
15
60139
4338
သူ တို့ရဲ့ တာဝန်တွေက အဓိကနေနဲ့ ဗျူရိုကရေစီနဲ့ စီမံခန့်ခွဲရေးဖြစ်လာခဲ့တယ်။
01:04
Meanwhile, Tokugawa legal practice stipulated that both sides
16
64644
3545
တစ်ချိန်တည်းမှာ တိုကူဂါဝါ တရားရေး ထုံးစံက ကြမ်းကြုတ်တဲ့ ရန်ပွဲတစ်ခုမှာ
01:08
would be disciplined in the event of a violent quarrel.
17
68189
2920
နှစ်ဖက်စလုံး အပြစ်ပေးခံ ရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်။
01:11
However, when officials convened following Asano's attack on Kira,
18
71400
4046
ဒါပေမဲ့၊ ကီရာအပေါ် အာဆီနိုရဲ့တိုက်ခိုက်မှု နောက်ပိုင်း အရာရှိတွေ စည်းဝေးတဲ့အခါ၊
01:15
they decided to punish only Asano, the incident’s perpetrator.
19
75446
4421
သူတို့က တိုက်ခိုက်မှု အပြစ်ကျူးလွန်သူ၊ အာဆာနိုကိုသာ အပြစ်ပေးဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
01:20
They ordered Asano to commit seppuku, or ritual suicide.
20
80159
4630
သူတို့က အာဆာနိုကို စက်ပုကု ဒါမဟုတ် ထုံးစံ အတိုင်း သတ်သေဖို့ အမိန့်ပေးခဲ့တယ်။
01:24
But they didn’t stop there.
21
84914
1585
ဒါပေမဲ့ သူတို့က အဲဒီမှာ မရပ်ဘူး။
01:26
They also commanded the seizure of Asano’s castle,
22
86707
3254
သူတို့က အာဆာနိုရဲ့ ရဲတိုက်ကို သိမ်းယူတာ၊
01:29
the disbandment of his house, and the arrest of his younger brother.
23
89961
3837
သူ့အိမ်ကို ဖျက်ဆီးတာ၊ သူ့အစ်ကိုကို ဖမ်းဆီးတာကိုလည်း အမိန့်ပေးခဲ့တယ်။
01:34
The news traveled quickly back to Asano’s domain.
24
94006
3045
ဒီသတင်းက အာာဆာနိုရဲ့ နယ်မြေဆီ အလျင်အမြန် ရောက်သွားခဲ့တယ်။
01:37
Overnight, the roughly 300 samurai in Asano’s retainer band
25
97135
4379
ညတွင်းချင်းပဲ၊အာဆာနိုရဲ့ အစေအပါး အဖွဲ့ထဲက အကြမ်းဖျင်း ဆာမူရိုင်း ၃၀၀ ခန့်က
01:41
found themselves dispossessed of their homes and stipends
26
101514
3503
သူတို့ရဲ့အိမ်တွေနဲ့ လစာတွေကို စွန့်လွတ်လိုက်ပြီး
01:45
and turned into rōnin, or masterless samurai.
27
105017
3546
ရိုနင် ဒါမဟုတ် အရှင်သခင်မဲ့ ဆာမူရိုင်းတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားခဲ့တယ်။
01:49
They didn’t know why Asano attacked Kira— no one did.
28
109105
3420
ဘာဖြစ်လို့ အာဆာနိုက ကီရာကို တိုက်ခိုက် တာလဲဆိုတာကို သူတို့မသိကြဘူး။
01:52
Some have speculated that Asano refused to pay a bribe to Kira,
29
112525
3629
အာဆာနိုဟာ သင့်တော်တဲ့ ကျင့်ဝတ်အရ သူ့ကို လမ်းညွှန်ပေးသင့်တယ်လို ယူဆရတဲ့
01:56
who was supposed to be guiding him in proper etiquette,
30
116154
2669
ကီရာကို လာဘ်ထိုးဖို့ ငြင်းဆိုခဲ့ တာကြောင့် ကီရာက သူ့ကို
01:58
so Kira humiliated him;
31
118823
1710
အရှက်ခွဲတာလို့ တချို့က ထင်ကြတယ်။
02:00
others, that Asano had simply “gone mad.”
32
120950
3128
တခြားသူတွေကတော့ အာဆာနိုဟာ “ရူးသွားတာ” လို့ ထင်ကြတယ်။
02:04
This left the samurai of Akō domain in crisis,
33
124412
3044
ဒါက အာကို နယ်ရဲ့ ဆာမူရိုင်းတွေအတွက် အကြပ်အတည်း ဖြစ်ကျန်ခဲ့ပြီး
02:07
facing a tension that lay at the very heart of the Tokugawa period.
34
127456
4046
တိုကူဂါဝါ ခေတ်ရဲ့ ဗဟိုချက်မှာ တည်ရှိတဲ့ တင်းမာမှုတစ်ခုကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတာပါ။
02:11
They were a privileged class of warriors
35
131794
2544
သူတို့ဟာ ဆာမူရိုင်း သစ္စာစောင့်သိမှု၊
02:14
inundated with epic legends of samurai loyalty, heroism, and martial glory.
36
134338
5714
သူရဲကောင်းဝါဒနဲ့စစ်ရေး ဂုဏ်အသရေတွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့ အခွင့်ထူးခံ စစ်သည်လူတန်းစားပါ။
02:20
But they were forbidden from using violence—
37
140178
2502
ဒါပေမဲ့ သူတိုကို အကြမ်းဖက်မှု အသုံးပြုတာ တားမြစ်ထားတယ်။
02:22
their traditional role at once celebrated and restricted.
38
142680
3504
သူတို့ရဲ့ အစဉ်အလာ ကဏ္ဍကို တစ်ပြိုင်တည်း ဂုဏ်ပြုပြီး ကန့်သတ်ထားတယ်။
02:26
Some of Asano’s samurai said they should peacefully comply with government orders;
39
146684
4463
အာဆာနိုရဲ့ ဆာမူရိုင်းတချို့က အစိုးရ အမိန့် တွေကိုအေးချမ်းစွာလိုက်နာသင့်တယ်လို့ဆိုတယ်။
02:31
others, that they should immediately follow their lord into death.
40
151147
3545
တခြားသူတွေက သူတို့သခင် သေတာနောက်ကို ချက်ချင်း လိုက်သင့်တယ်လို့ ဆိုကြတယ်။
02:34
One faction, led by Horibe Yasubei,
41
154859
3086
ဟိုရီဘေ ယာဆူဘဲအိ ဦးဆောင်တဲ့ ဂိုဏ်းတစ်ဂိုဏ်းက၊
02:38
argued that they must see their lord’s apparent wishes through by killing Kira,
42
158112
4546
အာဆာနိုရဲ့ ရန်သူ အသက်ရှင်နေသရွေ့၊ သူတို့ကို အရှက်ရစေတယ်လို့ အခိုင်အမာဆိုရင်း
02:42
claiming that so long as Asano’s enemy was alive,
43
162783
3129
ကီရာကို သတ်ဖြတ်တာကနေ သူတို့ သခင်ရဲ့ သိသာတဲ့ ဆန္ဒတွေကို
02:45
they were dishonored.
44
165912
1584
သူတို့ မြင်ရမယ်လို့ စောဒကတက်ခဲ့တယ်။
02:47
However, the effective leader of Akō domain’s samurai, Ōishi Yoshio,
45
167622
4713
ဒါပေမဲ့ အာကို နယ် ဆာမူရိုင်းတွေရဲ့ ထက်မြက်တဲ့ခေါင်းဆောင်၊ အိုအိရှိ ယိုရှီအိုက
02:52
believed that if they complied with official orders,
46
172418
2836
တရားဝင်အမိန့်တွေကို လိုက်နာရင်၊ တိုကူဂါဝါ အာဏာပိုင်တွေက
02:55
Tokugawa authorities might show mercy and permit Asano’s brother to succeed him.
47
175254
5255
အာဆာနိုရဲ့ အစ်ကိုကို သက်ညှာပြီး သူ့ကို ဆက်ခံခွင့်ပြုလောက်တယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။
03:00
So, the samurai peacefully surrendered the castle.
48
180760
2836
ဒါနဲ့ ဆာမူရိုင်းတွေက ရဲတိုက်ကို ငြိမ်းချမ်းစွာ စွန့်လွှတ်လိုက်တယ်။
03:03
But their hopes were dashed when Tokugawa officials placed Asano’s brother
49
183721
4463
ဒါပေမဲ့ တိုကူဂါဝါ အရာရှိတွေက အာဆာနိုရဲ့ အစ်ကိုကို တခြားမိသားစုရဲ့ ထိန်းသိမ်းမှုမှာ
03:08
in another family’s custody,
50
188184
1960
ထားတာက မျှော်လင့်ချက်တွေ ပျက်သွားပြီး၊
03:10
leaving them without a path to restore their status.
51
190186
3295
သူတို့ရဲ့ဂုဏ်ကို ပြန်ရယူဖို့ လမ်းကြောင်း မရှိဘဲ ဖြစ်ကျန်စေတာပါ။
03:13
Most accepted the government’s terms.
52
193773
2169
အများစုက အစိုးရရဲ့ စည်းကမ်းချက်တွေကို လက်ခံခဲ့တယ်။
03:15
But in the end, 47 of Asano’s samurai, including Horibe and Ōishi, didn’t.
53
195942
6506
ဒါပေမဲ့နောက်ဆုံး ဟိုရိဘေနဲ့အိုအိရှိအပါအဝင် အာဆာနိုရဲ့ ဆာမူရိုင်း ၄၇ ယောက်က လက်မခံဘူး။
03:22
And instead of formally asking permission to take revenge
54
202615
2878
အစိုးရရဲ့ နှိပ်စက်မှု စနစ်ကနေ လက်စားချေဖို့
03:25
via the government’s vendetta system,
55
205493
2043
တရားဝင် ခွင့်ပြုချက် တောင်းဆိုတာအစား၊
03:27
they began plotting to kill Kira covertly.
56
207536
3212
သူတို့ဟာ ကီရာကို သတ်ဖို့ လျှို့ဝှက် ကြံစည်ခဲ့တယ်။
03:31
Almost two years after Asano’s death,
57
211499
2544
အာဆာနို သေဆုံးပြီးနောက် နှစ်နှစ်နီးပါးအကြာမှာ
03:34
the rōnin, led by Ōishi, broke into Kira’s residence
58
214043
3545
အိုအိရှိ ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ ရိုနင် အဖွဲ့က ကီရာရဲ့ နေအိမ်ကို ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး
03:37
and killed 16 of his samurai and wounded 23 others
59
217588
4129
ကီရာကိုယ်တိုင်ကို ခေါင်းမဖြတ်မီ သူ့ရဲ့ ဆာမူရိုင်းမှ ၁၆ ယောက်ကို သတ်ပြီး
03:41
before beheading Kira himself.
60
221717
2336
အခြားသူ ၂၃ ယောက်ကို ဒဏ်ရာရစေခဲ့တယ်။
03:44
They presented Kira's head at Asano's grave,
61
224262
2836
သူတို့က ကီရာရဲ့ခေါင်းကို အာဆာနိုရဲ့ အုတ်ဂူမှာ တင်ပြခဲ့ပြီး၊
03:47
then surrendered to the Tokugawa officials,
62
227098
2586
ဒီနောက် သူတို့သခင်ရဲ့ ရန်သူရှိရာ ကောင်းကင်တစ်ခုတည်းမှာ
03:49
justifying their violence by saying they couldn't live under the same heaven
63
229767
4546
မရှင်သန်နိုင်ဘူးလို့ဆိုကာ သူတို့ရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုကို ဆင်ခြေပေးရင်း
03:54
as their lord’s enemy.
64
234313
1627
တိုကူဂါဝါ အရာရှိတွေဆီမှာ အညံ့ခံခဲ့တယ်။
03:56
The rōnin’s actions created considerable problems for the Tokugawa government.
65
236274
5088
ရိုနင်တွေရဲ့ လုပ်ရပ်တွေက တိုကူဂါဝါ အစိုးရ အတွက် ကြီးမားတဲ့ ပြဿနာတွေ ဖြစ်စေခဲ့တယ်။
04:01
The rōnin had broken the peace and a range of laws.
66
241612
3087
ရိုနင်တွေက ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ဥပဒေမျိုးစုံကို ချိုးဖောက်ခဲ့တယ်။
04:04
But authorities also knew the importance of honor and loyalty among samurai.
67
244699
4963
ဒါပေမဲ့ အာဏာပိုင်တွေက ဆာမူရိုင်းတွေကြားက ဂုဏ်နဲ့သစ္စာရဲ့ အရေးပါမှုကိုလည်းသိတယ်။
04:09
After weeks of deliberations, officials decided the rōnin could be praised—
68
249787
4546
သီတင်းပတ်များစွာ စဉ်းစားပြီးနောက်မှာ အရာ အရာရှိတွေက ရိုနင်တွေကိုချီးမွမ်းလို့ရပေမဲ့
04:14
but must be punished.
69
254333
1710
အပြစ်ပေး ရမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
04:16
They were permitted to commit seppuku,
70
256043
2127
သူတို့ကို ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ သေဆုံးမှုတွေကို
04:18
which offered them honorable deaths, and they were laid to rest next to Asano.
71
258170
4630
ကမ်းလှမ်းတဲ့ စက်ပုကု ကျူးလွန်ခွင့်ပေးပြီး၊ အာဆာနို ဘေးမှာ အနားယူဖို့ နေရာချခဲ့တယ်။
ဒါပေမဲ့ မကြာမီ သူတို့ ဇာတ်လမ်းက မကြာခင် ဒဏ္ဍာရီအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားတယ်။
04:23
But their story soon morphed into legend.
72
263384
2920
04:26
Within weeks, it was dramatized for the stage.
73
266345
2795
ရက်သတ္တပတ်အတွင်း စင်မြင့်အတွက် ဇာတ်လမ်းဆန်ဆန် ဖန်တီးလိုက်တယ်။
04:29
And soon after, scholars began debating the rōnin’s actions,
74
269140
3879
မကြာမီမှာ၊ ပညာရှင်တွေက ရိုနင်တွေရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို စတင်ငြင်းခုံကြပြီး
04:33
some praising them as perfectly loyal and dutiful samurai;
75
273019
3586
တချို့က သူတို့ကို လုံးဝ သစ္စာရှိပြီး တာဝန်သိတဲ့ ဆာမူရိုင်းတွေလို့ ချီးကျူးတယ်။
04:36
others condemning them as delusional criminals.
76
276605
2795
တခြားသူတွေက လှည့်စားခံရတဲ့ ရာဇဝတ်သားတွေအဖြစ် ရှုတ်ချကြတယ်။
04:39
Over the next three centuries,
77
279525
1919
နောက် သုံးရာစုကျော်အတွင်း
04:41
Japan continued examining and adapting the story—
78
281444
3545
ဂျပန်နိုင်ငံဟာ ဇာတ်ရုံ၊ ရုပ်ရှင်၊ ဝါဒဖြန့်မှုတွေမှာ ဇာတ်လမ်းကို ဆက်လက်
04:45
in theater, film, propaganda, and beyond—
79
285197
2837
ဆန်းစစ်ပြီး အလိုက်သင့်ပြောင်းလဲခဲ့တယ်၊
04:48
grappling with the tensions between law and culture, past and present,
80
288034
4838
ဥပဒေနဲ့ယဉ်ကျေးမှု၊ အတိတ်နဲ့ပစ္စုပ္ပန်ကြား တင်းမာမှုတွေနဲ့ နပန်းလုံးတာကိုလွန်ပြီး
04:52
and repeatedly relitigating the incident
81
292872
2335
တရားဝင် ဆုံးဖြတ်ချက်ချပြီးနောက် အတော်ကြာတဲ့အထိ
04:55
long after an official verdict was rendered.
82
295207
3254
ဒီဖြစ်ရပ်ကို ထပ်တလဲလဲ ပြန်တရားစွဲနေခဲ့တာပါ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7