How do oysters make pearls? - Rob Ulrich

Translator: Ko Ko Oo Reviewer: Sanntint Tint

While most people wouldn’t consider the crusty exterior of an oyster

လူအတော်များများက ခရုကမာကောင်ရဲ့ အခွံမာဟာ

to be particularly beautiful,

လှပနေလိမ့်မယ် လို့ မထင်ကြပါဘူး။

opening up this craggy case might reveal an exquisite jewel nestled within.

ဒီအခွံမာကို ဖွင့်လိုက်တဲ့အခါမှာတော့ ရှားပါးလှပတဲ့ ရတနာ ပေါ်ထွက်လာနိုင်ပါတယ်။

Yet, despite their iridescent colors and smooth shapes,

သူတို့ရဲ့အရောင်အသွေးနဲ့ အလုံးအထည်ကလွဲရင်

pearls are actually made of the exact same material

ပုလဲတွေဟာ ဖုံးအုပ်ထားတဲ့ အခွံမာတွေနဲ့

as the shell that surrounds them.

အမျိုးအစားအတူတူပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

Pearls, urchin spines, the shells of mussels, snails and clams, even coral—

ပုလဲ၊ သံပခြုပ်၊ ခရုကမာခွံတွေနဲ့ သန္တာကျောက်တန်းတွေဟာ

all these structures are made out of the same chemical compound:

ဓာတ်ပေါင်းတစ်မျိုးတည်းနဲ့ လုပ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

calcium carbonate.

ကယ်လ်စီယံ ကာဘွန်နိတ် ပါပဲ။

So, how does this single ingredient form such a vast array of materials?

ဘာလို့ ဒီဓာတ်ပေါင်းတစ်မျိုးတည်းက ဒီလို ပစ္စည်းမျိုးစုံ ဖြစ်နေရပါသလဲ။

Calcium carbonate, or CaCO3, is common on land,

CaCO3 ခေါ်တဲ့ ကယ်လ်စီယံ ကာဗွန်နိတ်ဟာ ကုန်းမြေပေါ်မှာ အတွေ့များပေမဲ့

and even more bountiful in the sea.

ပင်လယ်ထဲမှာ ပိုမိုများပြားပါတယ်။

The Earth’s crust is rich in calcium,

ကမ္ဘာမြေကြီးတွင်းက ကယ်လ်စီယံဓာတ်တွေဟာ

and over millennia these deposits have seeped into rivers and oceans.

မြစ်တွေ ပင်လယ်တွေထဲကို နှစ်ပေါင်းများစွာ အနည်ကျစီးဝင်ပါတယ်။

This is especially true near hydrothermal vents,

ပင်လယ်ရေပူတွေဟာ ကယ်လ်စီယံပေါများတဲ့ မီးတောင်ကျောက်တွေနဲ့

where hot seawater mingles with calcium rich basalts.

ပင်လယ်ရေအောက် မီးတောင်ပေါက်တွေမှာ ထိတွေ့ပါတယ်။

Meanwhile, when carbon dioxide in the air interacts with seawater

လေထဲမှာရှိတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ကလည်း ပင်လယ်ရေနဲ့ ထိတွေ့ပြီး

it eventually produces dissolved carbonate.

ပျော်ဝင်ကာဗွန်နိတ်တွေ ဖြစ်လာပါတယ်။

Every year, the ocean absorbs roughly one third of our carbon dioxide emissions,

နှစ်စဥ်ကျွန်တော်တို့ထုတ်လွှတ်နေတဲ့ CO2 ရဲ့ သုံးပုံတစ်ပုံကို သမုဒ္ဒရာကြီးက စုပ်ယူပြီး

adding huge quantities of carbonate into the water.

ရေထဲကို ကာဗွန်နိတ် မြောက်မြားစွာ ပျော်ဝင်စေပါတယ်။

It’s no surprise that sea creatures have made use of these abundant compounds,

ဒါကြောင့် ပင်လယ်သတ္တဝါတွေ ဒီဓာတ်ပေါင်းကို အသုံးပြုနေကြတာ မထူးဆန်းပါဘူး။

but the way calcium and carbonate are woven together into various shapes

ဒါပေမဲ့ ဒီဓာတ်ပေါင်းတွေ အရွယ်ပုံစံမျိုးစုံ ဖြစ်နေတာကမှ

is surprisingly artful.

ထူးဆန်းလှပနေတာပါ။

Let’s return to the humble oyster.

ကမာကောင်ဇာတ်လမ်းကို ပြန်သွားရအောင်။

Like many aquatic mollusks, oysters start life as exposed larvae,

ခရုမျိုးနွယ်တွေလိုပဲ ကမာကောင်ဟာ အခွံမပါတဲ့ သားလောင်းဘဝက စပြီးနောက်

and quickly get to work building a protective shell.

အခွံကို ချက်ခြင်း ဆောက်လုပ်ပါတယ်။

First, an organ called the mantle secretes an organic matrix

ပထမဆုံး Mantle တစ်ရှူးတွေက ပရိုတိန်းနဲ့ အခြားမော်လီကျူးတွေပါဝင်တဲ့

of proteins and other molecules to construct a scaffold.

ဓာတ်ပေါင်းတွေကို စစ်ထုတ်ပြီး အခွံအတွက် ငြမ်းဆင်ပါတယ်။

Then, the oyster filters the seawater,

ပြီးမှ ပင်လယ်ရေကို စစ်ထုတ်ပြီး

drawing out calcium and carbonate to combine them into its building material.

ကယ်လ်စီယံနဲ့ ကာဗွန်နိတ်ကို ပေါင်းစပ် ဆောက်လုပ်ပါတယ်။

It lays this material over the scaffold,

ငြမ်းပေါ်မှာ ပရိုတိန်းတွေကို ဆင်ပြီး

which is covered in charged proteins that attract and guide

ယင်းပရိုတိန်းတွေက ကယ်စီယံကာဗွန်နိတ် မော်လီကျူးတွေကို

the calcium carbonate molecules into layers.

အလွှာအလိုက် စနစ်တကျ ပေါင်းစပ်စေပါတယ်။

The specific arrangement of these protein scaffolds depends on the mollusk species

ခရုကမာ အမျိုးအစားနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အလိုက် ပရိုတိန်းငြမ်းဆင်မှုပုံစံ

and their environment,

ကွဲပြားခြားနားသွားပြီးနောက်

accounting for their vast diversity of shell shapes, sizes, and colors.

အခွံရဲ့ ပုံစံ၊ အရွယ်၊ အရောင်တွေကိုပါ ကွဲပြားစေပါတယ်။

Mollusks carefully control all components of their calcium carbonate creations—

ခရုကမာတွေဟာ ကယ်လ်စီယံကာဗွန်နိတ် ဖန်တီးမှုတွေကို

even manipulating CaCO3 at the molecular level.

အထူးပရိုတိန်းတွေသုံးပြီး မော်လီကျူးအဆင့်ထိ အသေးစိတ်

Using special proteins,

ထိန်းချုပ်ဖန်တီးပါတယ်

mollusks can produce two crystal structures out of CaCO3:

ခရုကမာတွေဟာ CaCO3 ဓာတ်ပေါင်းကနေ Calcite နဲ့ Aragonite ပုံဆောင်ခဲနှစ်မျိုး

calcite and aragonite.

ထုတ်လုပ်နိုင်ပါတယ်။

Both of these compounds have the same chemical composition,

ဒီနှစ်မျိုးလုံးဟာ ပါဝင်တဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေ တူညီပေမဲ့

but different qualities due to the way their crystal lattices are arranged.

ပုံဆောင်ခဲစီစဥ်မှုနဲ့ ပါဝင်နှုန်း ကွာခြားပါတယ်။

Calcite is the more stable of the two and less prone to dissolving over time,

Calcite တွေက ပိုပြီးတည်ငြိမ်သလို ပျော်သွားဖို့လည်း ခက်ပါတယ်။

so most mollusk shells have a sturdy outer layer of calcite.

ဒါ့ကြောင့် ခရုကမာအခွံအပြင်လွှာက Calcite တွေနဲ့ လုပ်ထားတာပါ။

As the slightly more soluble molecule,

ပိုပြီးပျော်ဝင်တတ်တဲ့ Aragonite မော်လီကျူးကတော့

aragonite can better adapt to more or less acidic environments.

အက်စစ်ဓာတ်ပြောင်းလဲမှုကို ခံနိုင်ပါတယ်။

So most mollusk shells have an interior layer of aragonite

ဒါ့ကြောင့် ခရုကမာခွံတွေရဲ့ အတွင်းလွှာက Aragonite တွေ အများစုပါဝင်လို့

to maintain their internal pH level.

အတွင်းပိုင်း pH ချိန်ခွင်လျှာကို ထိန်းပေးနိုင်ပါတယ်။

But one form of aragonite is stronger and more versatile than the rest:

Aragonite ဓာတ်ပေါင်းတွေထဲမှာမှ ပိုမာကျောပြီး အလိုက်သင့်နေတတ်တာက

nacre.

Nacre ပါ။

Mollusks make this special material by placing successive layers of aragonite

Nacre ကို ရရှိဖို့အတွက် Aragonite အလွှာတွေနဲ့

interspersed with proteins.

ပရိုတိန်းတွေကို စနစ်တကျ ရောယှက်ရပါတယ်။

These layers are stacked like hexagonal bricks,

ဒီခြောက်မြှောင့်ပုံစံအလွှာတွေကို အုတ်စီသလို ထပ်ထားပြီး

each surrounded by other organic material that directs their orientation.

တစ်ခုချင်းစီကို နေရာမှန်အောင် အခြားအော်ဂန်းနစ်ပစ္စည်းတွေနဲ့ ဝန်းရံပါတယ်။

The uniform layering and brick-like structure of nacre

ဒီလို ထပ်တူညီ အုတ်မြစ်ချပုံစံကြောင့်ပဲ

is key to its signature iridescence.

Nacre ဟာ ရောင်စဥ်ဖြာလှပတဲ့ပုံစံ ဖြစ်လာတာပါ။

The layers are similar in thickness to the wavelength of visible light,

ဒီအလွှာတွေရဲ့ အထူဟာ အလင်းလှိုင်းအလျားနဲ့ တူတာကြောင့်

so the light reflecting from its interior surface

အတွင်းမျက်နှာပြင်က ပြန်တဲ့အလင်းဟာ

interferes with the light reflecting from the outer surface.

အပြင်မျက်နှာပြင်ကို ပြန်တဲ့အလင်းနဲ့ သွေဖီနေတာဖြစ်ပါတယ်။

When particles of light strike the nacre,

အလင်းမှုန်လေးတွေ Nacre ကို ရိုက်ခတ်လိုက်တာနဲ့

they bounce around its multilayered crystalline structure

ပုံဆောင်ခဲအလွှာထပ်ထပ်ကို ရောင်ပြန်သွားပြီး

in a cascade of shifting rainbows.

သက်တန့်ရောင်စဥ်ဖြာ ထွက်လာပါတော့တယ်။

But nacre isn’t just pretty—

Nacre က လှရုံတင် မဟုတ်ပါဘူး။

it’s one of the strongest and lightest biomaterials we know of.

လူသိတဲ့ အမာဆုံး၊ အပေါ့ဆုံး သဘာဝပစ္စည်းတွေထဲက တစ်ခုပါ။

And it's not just oysters that produce it.

ကမာကောင်တွေကပဲ ထုတ်တာမဟုတ်ဘဲ

In fact, numerous mollusk species deploy nacre

ခရုမျိုးစိတ်အများအပြားကလည်း Nacre ကို

as one of their primary defense mechanisms.

ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းအနေနဲ့ ထုတ်လုပ်ပါတယ်။

If an intruding parasite or even a stray particle of sand irritates the mantle,

ကပ်ပါးကောင် သို့မဟုတ် သဲမှုန် တစ်ခုခုက Mantle တစ်ရှူးကို အနာတရလုပ်ပြီဆိုတာနဲ့

the mollusk will coat the offender in nacre-producing cells

ခရုကမာဆဲလ်တွေက Nacre ကို စစ်ထုတ်ပြီး

to form what’s known as a pearl sac.

အဲ့ဒီအရာကို ဖုံးအုပ်လိုက်ကာ ပုလဲအိတ်ကလေး ဖြစ်လာစေပါတယ်။

These cells wrap the threat in layers of proteins and aragonite

ဒီဆဲလ်တွေက ပရိုတိန်း နဲ့ Aragonite အလွှာတွေ အထပ်ထပ်ရစ်ပတ်ပြီး

until eventually the cocoon completely absorbs the invader—

အဲဒီအရာကို လုံးဝပျောက်သွားသည်အထိ အဆင့်ဆင့်ဖုံးအုပ်ကာ

dissolving the threat into an opalescent sphere of nacre.

လှပတဲ့ Nacre စက်လုံးလေးထဲမှာ အပြီးမြှုပ်နှံပစ်လိုက်ပါတယ်။

This defense mechanism is our leading theory for mollusks making pearls;

ပုလဲပြုလုပ်တဲ့ဖြစ်စဥ်အဖြစ် သိထားတဲ့ ဒီကာကွယ်ရေးစနစ်က နေ့စဥ်

transforming everyday intruders into timeless treasures.

ကျူးကျော်သူတွေကို ထာဝရ ရတနာတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။