The corpse flower may keep you up at night - Daniel Nickrent

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

Deep inside the Sumatran rainforest, a carrion fly descends,

ဆူမားတြား မိုးသစ်တော အတွင်းနက်နက်မှာ ဥတွေ ဥဖို့ အနှစ်သက်ဆုံး နေရာရဲ့ အနံ့က

guided by the scent of its favorite place to lay eggs:

လမ်းညွှန်တဲ့ အသေကောင်ပုပ်ကြိုက်တဲ့ ယင်တစ်ကောင် ဆင်းလာတယ်၊

dead and rotting animal carcasses.

ပုပ်နေတဲ့ တိရစ္ဆာန်အသေကောင်တွေပါ။

But when it lands, it isn’t on liquefying flesh,

ဒါပေမဲ့ ဆင်းသက်တဲ့အခါ၊ အရည်ပျော်နေတဲ့ အသားပေါ်မဟုတ်ဘဲ၊

but instead on the world’s biggest, and perhaps strangest, flower—

ဒီအစား ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး၊ အထူးဆန်းဆုံးဖြစ်လောက်တဲ့ ပန်းပွင့်

Rafflesia arnoldii.

Rafflesia Arnoldi ပေါ်ကိုပါ။

Rafflesia is a genus of over 30 species

ရက်ဖလီးဇီးယားက အရှေ့တောင်အာရှရဲ့

found across the tropical forests of Southeast Asia.

အပူပိုင်း သစ်တောတွေတစ်လျှောက် တွေ့ရတဲ့ မျိုးစိတ် ၃၀ ကျော်ထဲက မျိုးစုတစ်ခုပါ။

While its smallest representative has a flower only a few centimeters wide,

၎င်းရဲ့ အသေးဆုံး ကိုယ်စားပြုမှုက စင်တီမီတာ အနည်းငယ်သာရှိပေမဲ့၊

its biggest weighs seven kilograms and spans over a meter wide.

၎င်းရဲ့ အ ကြီးဆုံးက ၇ ကီလိုဂရမ် လေးပြီး တစ် မီတာကျော် ကျယ်ပါတယ်။

And its putrid aroma isn’t the only thing that sets these plants apart—

၎င်းရဲ့ ပုပ်စပ်တဲ့ ရနံ့ဟာ ဒီအပင်တွေကို သီးခြား ခွဲတဲ့ တစ်ခုတည်းသောအရာ မဟုတ်ဘူး။

all Rafflesia are parasites.

ရက်ဖလီးဇီးယား အားလုံးဟာ ကပ်ပါးပင်တွေပါ။

For most of its life, the Rafflesia plant exists as an endophyte,

၎င်းရဲ့သက်တမ်းအများစုမှာ ရက်ဖလီးဇီးယားပင် က ၎င်းရဲ့လက်ခံပင် အခေါက်အောက်က

a single thin strand of almost uniform cells beneath the bark of its host.

တူညီလုနီးပါး ဆဲလ်တွေရဲ့ တစ်ခုတည်းသော အမျှင်ပါး၊ endophyte အဖြစ် တည်ရှိတယ်။

It strictly infects Tetrastigma,

စပျစ်ပင်နဲ့ဆက်နွှယ်တဲ့ စပျစ်နွယ်ကြီးတွေရဲ့

a genus of large vines related to the grape.

မျိုးစုတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Tetrastigma ကို လုံးလုံး ကူးစက်စေတယ်။

Like typical leafy plants, the host Tetrastigma’s cells contain chloroplasts.

ပုံမှန် အရွက်များတဲ့အပင်တွေလိုပဲ၊လက်ခံပင် Tetrastigma ဆဲလ်တွေမှာ ကလိုရိုပလပ်စ်ပါတယ်။

These organelles convert sunlight into energy

ဒီကလာပ်စည်းတွေက နေရောင်ခြည်ကို စွမ်းအင်အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးပြီး

and are each equipped with their own DNA.

တစ်ခုစီကို ကိုယ်ပိုင် DNA ထောက်ပံ့ပေးတယ်။

Rafflesia’s plastids, on the other hand, appear to have lost their DNA,

တစ်ဖက်မှာတော့ ရက်ဖလီးဇီးယား ကလာပ်စည်းတွေ က ၎င်းတို့ရဲ့ DNA ပျောက်သွားပုံရပြီး

and with it the ability to photosynthesize.

ဒါနဲ့အတူ အလင်းစုပ်ယူနိုင်စွမ်းရောပါ။

This sort of loss is incredibly rare.

ဒီလိုဆုံးၡုံးမှုမျိုးက မယုံနိုင်အောင် ရှားပါတယ်။

With no roots and no ability to produce its own food,

အမြစ်တွေ မရှိဘဲ၊ ကိုယ်ပိုင် အစာ ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းမရှိတဲ့

Rafflesia is completely dependent on its host,

ရက်ဖလီးဇီးယားဟာ ၎င်းရဲ့ ကြီးထွားမှုကို မြှင့်တင်ဖို့ Tetrastigma ရဲ့

siphoning the Tetrastigma’s water and nutrients to fuel its own growth.

ရေနဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေကို စုပ်ယူရင်း၊ လက်ခံပင်အပေါ် လုံးဝ မှီခိုနေရတယ်။

And Rafflesia’s propensity for theft doesn’t end there.

ခိုးမှုအတွက် ရက်ဖလီးဇီးယားရဲ့ ဇက အဲဒီမှာ ဆုံးမသွားဘူး။

Using a process known as horizontal gene transfer, or HGT,

ရက်ဖလီးဇီးယားဟာ အလျားလိုက် ဗီဇ ပြောင်းတာ၊ HGT လို့ သိတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို သုံးရင်း

Rafflesia has stolen quite a bit of genetic material from its host

၎င်းရဲ့ လက်ခံပင်နဲ့ ၎င်းရဲ့ နေရာက အခြားအပင်တွေနဲ့ ဗီဇ ပစ္စည်း

and other plants in its habitat.

အတော် များများကို ခိုးယူထားတာပါ။

While HGT is well known in bacteria,

ဗက်တီးရီးယားတွေထဲက HGT ကို လူသိများပေမဲ့၊

it has only recently been documented in parasitic plants.

ဒါကို ကပ်ပါးပင်တွေမှာ မကြာခင်ကမှ မှတ်တမ်းတင်ထားတာပါ။

And scientists are still trying to understand

သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ ဒီ DNA လွှဲပြောင်းမှု ဖြစ်ပျက်ပုံကို

exactly how this DNA transfer happens.

အတိအကျ နားလည်ဖို့ ကြိုးစားနေတုန်းပါ။

Rafflesia appears to utilize several of these stolen sequences

ရက်ဖလီးဇီးယားဟာ ဒီခိုးယူထားတဲ့ အစဉ်များစွာကို ကိုယ်ပိုင်အဖြစ်

as if they were their own,

အသုံးပြုနေပုံရတယ်၊

transcribing the DNA into RNA and then translating it into proteins,

DNA ကို RNA အဖြစ် ကူးပြောင်းပြီး အဓိက ဆဲလ်ဖြစ်စဉ်တွေမှာ အသုံးပြုတဲ့

which are used in key cellular processes.

ပရိုတင်းတွေအဖြစ် ပြောင်းနေတာပါ။

After living some time embedded in the host vine,

လက်ခံပင် စပျစ်နွယ်မှာ အချိန်အတန်ကြာ မြုပ်ဝင်ပြီးနောက်မှာ၊

Rafflesia emerges as a single bud,

ရက်ဖလီးဇီးယားက အဖူးတစ်ဖူးအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာတယ်၊

which then takes several months, or even a year, to reach full size.

ဒါက အရွယ်အစား အပြည့်ရောက်ဖို့ လများစွာ ဒါမှမဟုတ် တစ်နှစ်တောင် ကြာတယ်၊

When it opens, its fleshy maroon petals

ပွင့်လာတဲ့အခါ၊ ၎င်းရဲ့ ဆူဖြိုးတဲ့ ကြက်သွေးရောင် ပွင့်ဖတ်တွေက

emit several foul-smelling sulfur-containing compounds.

ဆာလဖာ ပါဝင်တဲ့ အနံ့ဆိုးထွက်တဲ့ ဒြပ်ပေါင်းများစွာကို ထုတ်လွှတ်ပေးတယ်။

The evolutionary reason for this odor is relatively straightforward:

ဒီအနံ့အတွက် ဇီဖြစ်စဉ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းရင်းက အတော်လေး ရိုးရှင်းပါတယ်၊

to attract pollinators.

ဝတ်မှုန်ကူးသူတွေကို ဆွဲဆောင်ဖို့ပါ။

For most species of Rafflesia, single flowers are either male or female.

ရက်ဖလီးဇီးယားမျိုးစိတ်အများစုအတွက် တစ်ခု တည်းသော ပန်းတွေက အဖို ဒါမှဟုတ် အမတွေပါ။

So, to produce a seed,

ဒီတော့ မျိုးစေ့တစ်စေ့ ထုတ်လုပ်ဖို့

pollen must be transferred from one flower to the next.

ဝတ်မှုန်ကို ပန်းတစ်ပွင့်ကနေ နောက်တစ်ပွင့်ဆီ ရွှေ့ပြောင်းရမှာပါ။

The rotten stench is ideal for attracting corpse-loving carrion flies,

ပုပ်နေတဲ့ အနံ့ဆိုးက အလောင်း နှစ်သက်တဲ့ ယင်တွေကို ဆွဲဆောင်ဖို့ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပြီး

and the massive size of the flower may help broadcast it

ပန်းပွင့်ရဲ့ ဧရာမအရွယ်အစားက တန့်နေတဲ့ မိုးသစ်တော လေထုကနေ

through the stagnant rainforest air.

ဒါကို ထုတ်လွှင့်ဖို့ ကူညီပေးလောက်တယ်။

A deceived fly will explore the flower’s interior,

လှည့်ဖြားတဲ့ ယင်ကောင်တစ်ကောင်ဟာ၊ ထောင်ချီတဲ့ မကောင်းတဲ့ဥတွေ ဥရင်း၊

laying thousands of ill-fated eggs.

ပန်းပွင့်အတွင်းပိုင်းကို စူးစမ်းမှာပါ။

But during the fly’s visit,

ဒါပေမဲ့ ယင်ကောင် လာလည်စဉ်မှာ

the male Rafflesia’s liquid pollen may end up on the fly’s back where it dries.

ရက်ဖလီးဇီးယား အဖိုရဲ့ ဝတ်မှုန် အရည်ဟာ ယင်ကောင်ရဲ့ ကျောမှာ ခြောက်ကပ်သွားနိုင်တယ်။

If the fly encounters an open female Rafflesia flower,

ယင်ကောင်က ပွင့်နေတဲ့ ရက်ဖလီးဇီးယား အမ တစ်ပွင့်နဲ့ တွေ့ဆုံရင်၊

the pollen will rehydrate when rubbed against the flower’s damp stigma,

ဝတ်မှုန်က ပန်းရဲ့ စိုစွတ်တဲ့ အမှတ်အသားကို ပွတ်တိုက်တဲ့အခါ ဝတ်မှုန်က ပြန်စိုလာမှာပါ။

completing cross-pollination.

ပွင့်ခြားဝတ်မှုန်ကူးမှု ပြီးမြောက်တာပါ။

A pollinated Rafflesia flower gradually withers and turns black,

ဝတ်မှုန်ကူးထားတဲ့ ရက်ဖလီးဇီးယား ပန်းဟာ တဖြည်းဖြည်း နွမ်းကာ အနက်ရောင်ပြောင်းပေမဲ့၊

but this doesn't mean it's dead.

ဒါက သေပြီလို့ မဆိုလိုဘူး။

Over several months, a fruit forms which contains thousands of tiny seeds.

လအတန်ကြာတဲ့အခါ၊ ထောင်ချီတဲ့ အစေ့တွေပါဝင်တဲ့ သစ်သီးတစ်လုံးဖြစ်လာတယ်။

But what disperses these seeds is still debated,

ဒါပေမဲ့ ဒီမျိုးစေ့တွေကို ပျံ့နှံ့စေတာက၊ ဆင်တွေကနေ ကိုက်ဖြတ် သတ္တဝါတွေ

with hypotheses ranging from elephants to rodents to ants.

ပုရွက်ဆိတ်တွေအထိ၊ ယူဆချက်တွေနဲ့၊ အချေအတင်ဖြစ်နေဆဲပါ။

We do know that the seeds have an oily appendage called an elaiosome,

အစေ့တွေမှာ ပုရွက်ဆိတ်တွေက ပိုးလောင်းတွေ ကို ကျွေးမွေးလေ့ရှိတဲ့ ဖွဲ့စည်းမှုတစ်ခု

a structure ants often feed to their larvae.

elaiosom လို့ခေါ်တဲ့ ဆီရွှဲတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုရှိတာကို သိထားပါတယ်။

And scientists have even observed ants carrying Rafflesia seeds.

သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ ရက်ဖလီးဇီးယားစေ့တွေကို သယ်တဲ့ ပုရွက်ဆိတ်တွေကိုတောင် လေ့လာခဲ့တယ်။

But what happens to the Rafflesia seeds once inside the ant nest remains unclear.

ဒါပေမဲ့ ပုရွက်ဆိတ်သိုက်က တစ်ခါက ရက်ဖလီးဇီး ယားစေ့တွေ ဘာဖြစ်သွားသလဲဆိုတာ မရှင်းသေးဘူး။

In any case, nobody has seen Rafflesia seeds germinate,

ဘာဖြစ်ဖြစ်ပါ၊ ရက်ဖလီးဇီးယားစေ့တွေ အပင်ပေါက်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် လက်ခံပင် အမြစ်မှာ

or attach to and infect a host root.

တွယ်ကပ်၊ ကူးစက်တာကို ဘယ်သူမှ မမြင်ဖူးဘူး။

Because this crucial step of their development is still not fully understood,

ဒီအပင်တွေ ဖွံ့ဖြိုးမှုရဲ့ ဒီအရေးပါတဲ့ အဆင့်ကို အပြည့်အဝ နားမလည်သေးတာကြောင့်

cultivation of Rafflesia is difficult.

ရက်ဖလီးဇီးယား စိုက်ပျိုးမှုက ခက်ခဲပါတယ်။

Despite many attempts, botanists from around the globe

ကြိုးပမ်းမှုများစွာရှိပေမဲ့၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက ရုက္ခဗေဒပညာရှင်တွေဟာ

have been largely unsuccessful at growing Rafflesia

၎င်းရဲ့ သဘာဝ တည်ရှိရာပြင်ပက မျိုးစေ့တွေကနေ ရီဖလက်ဆီယာကို

from seeds outside its natural habitat.

စိုက်ပျိုးရာမှာ အများအားဖြင့် မအောင်မြင်ခဲ့ကြဘူး။

As these tropical forests are under threat,

ဒီအပူပိုင်း သစ်တောတွေဟာ ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတာကြောင့်၊

we’re at risk of losing Rafflesia,

ရက်ဖလီးဇီးယားကို ဆုံးရှုံးဖို့ အန္တရာယ်မှာရှိနေပြီး

and our ability to unravel some of its many remaining secrets.

၎င်းရဲ့ကျန်နေသေးတဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်တချို့ ကို ဖြေရှင်းနိုင်စွမ်းမရှိသေးပါဘူး။