How does money laundering work? - Delena D. Spann

Мөнгө угаах үйл ажиллагаа хэрхэн явагддаг вэ? - Делина Д. Спанн

6,287,824 views

2017-05-23 ・ TED-Ed


New videos

How does money laundering work? - Delena D. Spann

Мөнгө угаах үйл ажиллагаа хэрхэн явагддаг вэ? - Делина Д. Спанн

6,287,824 views ・ 2017-05-23

TED-Ed


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

Translator: Uyanga Gantulga Reviewer: Munkhbaatar Lkhagvaa
00:11
As one of the most notorious gangsters in history,
0
11093
2891
Түүхэн дэх хамгийн алдартай дээрэмчдийн нэг болох
00:13
Al Capone presided over a vast and profitable empire of organized crime.
1
13984
5944
Аль Капоне зохион байгуулалттай гэмт хэргийн их гүрнийг тэргүүлж байсан.
00:19
When he was finally put on trial,
2
19928
1810
Арай гэж түүний хэргийг шүүхэд өгсөн ч
00:21
the most he could be convicted of was tax evasion.
3
21738
4625
татвараас зайлсхийсэн хэргээр л буруутгах боломжтой байсан гэдэг.
00:26
The nearly $100 million a year,
4
26363
2241
Жилд ойролцоогоор 100 сая доллар буюу
00:28
that's 1.4 billion in today's currency,
5
28604
3704
өнөөдрийн ханшаар бол 1.4 тэрбум долларыг
00:32
that Capone had earned from illegal gambling,
6
32308
2429
Капоне хууль бус мөрийтэй тоглоом,
00:34
bootlegging,
7
34737
1161
хууль бус наймаа,
00:35
brothels,
8
35898
1147
эмсийн хүрээлэн,
00:37
and extortion,
9
37045
1367
мөн айлган сүрдүүлгээс
00:38
would have served as evidence of his crimes.
10
38412
2905
олдог байсан нь түүний гэмт хэргийн нотолгоо болох байлаа.
00:41
But the money was nowhere to be found.
11
41317
3668
Гэвч тэр мөнгийг илрүүлэх аргагүй байв.
00:44
Capone and his associates had hidden it through investments in various businesses
12
44985
4280
Капоне болон түүний хамсаатнууд мөнгөө өөртөө үйлчлэх автомат угаалгын газар г.м.
00:49
whose ultimate ownership couldn't be proven,
13
49265
3471
эцсийн өмчлөгчийг нь тодорхойлох боломжгүй бизнесийн салбаруудад
00:52
like cash-only laundromats.
14
52736
2738
хөрөнгө оруулдаг байжээ.
00:55
In fact, those laundromats are part of the reason for the name of this activity,
15
55474
5131
Ийм автомат угаалгын газрууд нь тус үйл ажиллагааг "мөнгө угаах" гэж
01:00
money laundering.
16
60605
2390
нэрлэх болсны гол шалтгаануудын нэг юм.
01:02
Money laundering came to be the term for any process
17
62995
3240
Мөнгө угаах гэдэг нь хууль бусаар олсон, гэмт хэргийн гаралтай
01:06
that cleans illegally obtained funds of their dirty criminal origins,
18
66235
5950
хөрөнгийг цэвэрлэх замаар хууль ёсны эдийн засагт хэрэглэх боломжтой болгох
01:12
allowing them to be used within the legal economy.
19
72185
4331
аливаа үйл ажиллагааг хэлнэ.
01:16
But Capone wasn't the first to launder money.
20
76516
3859
Гэхдээ Капоне мөнгө угаах үйл ажиллагааг анх нээсэн хүн биш юм.
01:20
In fact, this practice is about as old as money itself.
21
80375
4231
Энэ үйлдэл мөнгө үүссэн цагаас л эхтэй.
01:24
Merchants hid their riches from tax collecters,
22
84606
2930
Наймаачид эд баялгаа татвар хураагчдаас нууж,
01:27
and pirates sought to sell their bounty without drawing attention
23
87536
4210
далайн дээрэмчид олз омгоо ямар замаар олсноо аль болох илчлэхгүйгээр
01:31
to how they got it.
24
91746
2090
зарж борлуулахыг хичээдэг байв.
01:33
With the recent arrival of virtual currencies,
25
93836
2260
Сүүлийн үед шинээр нэвтэрч байгаа виртуал мөнгө
01:36
offshore banking,
26
96096
1670
оффшор банкны үйлчилгээ,
01:37
the darknet,
27
97766
1701
гүний веб,
01:39
and global markets,
28
99467
1669
дэлхийн зах зээлүүд зэрэг нь
01:41
schemes have become much more complex.
29
101136
3471
үйл ажиллагааны схемийг улам нарийн, түвэгтэй болгосон.
01:44
Although modern money laundering methods vary greatly,
30
104607
3269
Орчин үед мөнгө угаах маш олон төрлийн арга барил байгаа хэдий ч
01:47
most share three basic steps:
31
107876
2960
ерөнхийдөө дараах 3 үндсэн алхмаас бүрддэг:
01:50
placement,
32
110836
1112
Байршуулалт,
01:51
layering,
33
111948
1190
тархаалт,
01:53
and integration.
34
113138
2338
төвлөрүүлэлт.
01:55
Placement is where illegally obtained money is converted into assets
35
115476
4861
Байршуулалт нь хууль бусаар олдсон мөнгийг
хууль ёсны хөрөнгө рүү хувиргахыг хэлнэ.
02:00
that seem legitimate.
36
120337
2029
02:02
That's often done by depositing funds into a bank account
37
122366
3290
Ихэнхдээ мөнгийг компаний нууц нэр дээр, эсвэл
02:05
registered to an anonymous corporation or a professional middleman.
38
125656
6081
мэргэжлийн зуучлагчийн нэр дээр данс нээлгэн хадгалуулдаг.
02:11
This step is where criminals are often most vulnerable to detection
39
131737
3663
Энэ үе шатанд гэмт хэрэгтнүүд баригдах хамгийн их магадлалтай байдаг.
02:15
since they introduce massive wealth into the financial system
40
135400
3567
Учир нь тэд гарал үүсэл тодорхойгүй их хэмжээний хөрөнгийг
02:18
seemingly out of nowhere.
41
138967
2932
санхүүгийн системд оруулж ирж байгаа шүү дээ.
02:21
The second step, layering, involves using multiple transactions
42
141899
4379
2 дахь алхам болох тархаалтын үе шатанд олон данс дамжуулан
02:26
to further distance the funds from their origin.
43
146278
3789
гүйлгээ хийх замаар хөрөнгийг гарал үүслээс нь холдуулдаг.
02:30
This can take the form of transfers between multiple accounts,
44
150067
3060
Үүнийг дансны хооронд шилжүүлэг хийх,
02:33
or the purchase of tradable property,
45
153127
2631
эсвэл үнэтэй машин, урлагийн бүтээл,
02:35
like expensive cars,
46
155758
1670
үл хөдлөх хөрөнгө зэрэг
борлуулах боломжтой хөрөнгө
02:37
artwork,
47
157428
875
02:38
and real estate.
48
158303
1614
худалдан авах замаар хийдэг.
02:39
Casinos, where large sums of money change hands every second,
49
159917
3863
Мөн агшим тутам их хэмжээний мөнгө эргэлдэж байдаг казиногоор дамжуулан
02:43
are also popular venues for layering.
50
163780
3428
тархаах нь түгээмэл аргуудын нэг юм.
02:47
A money launderer may have their gambling balance made available
51
167208
3401
Мөнгө угаагч нь өөр улс оронд байршилтай казиногийн сүлжээ салбараа
02:50
at a casino chain's locations in other countries,
52
170609
3351
ашигтай ажилласан мэт харагдуулах,
02:53
or work with employees to rig games.
53
173960
3749
эсвэл ажилтнуудтай хуйвалдан хуурамч тоглолт зохион байгуулдаг байна.
02:57
The last step, integration, allows clean money to re-enter the mainstream economy
54
177709
5551
Сүүлийн алхам төвлөрүүлэлтийн үе шатанд угаасан мөнгөө эдийн засагт эргэлдүүлснээр
03:03
and to benefit the original criminal.
55
183260
2799
гэмт хэрэгтэн нь ашиг хүртэх боломжтой болдог.
03:06
They might invest it into a legal business
56
186059
2610
Тэд хууль ёсны бизнест хөрөнгө оруулан
03:08
claiming payment by producing fake invoices,
57
188669
2640
хуурамч нэхэмжлэх хуудсаар төлбөр авах,
03:11
or even start a bogus charity,
58
191309
2641
эсвэл хуурамчаар хандивын сан нээж,
03:13
placing themselves on the board of directors
59
193950
2540
өөрсдийгөө маш өндөр цалинтай
03:16
with an exorbitant salary.
60
196490
2880
төлөөлөн удирдах зөвлөлд томилдог байна.
03:19
Money laundering itself
61
199370
1319
Мөнгө угаах үйл ажиллагааг
03:20
wasn't officially recognized as a federal crime in the United States until 1986.
62
200689
6261
гэмт хэрэг гэдгийг 1986 онд л АНУ албан ёсоор хүлээн зөвшөөрсөн байдаг.
03:26
Before that point, the government needed to prosecute a related crime,
63
206950
3780
Харин түүнээс өмнө, татвараас зайлсхийх гэх мэт өөр холбогдолтой хэргээр
03:30
like tax evasion.
64
210730
2950
хэргээр буруутгадаг байжээ.
03:33
From 1986 on, they could confiscate wealth simply by demonstrating
65
213680
4160
1986 оноос хойш хөрөнгө нуун дарагдуулсныг нотолж чадвал
03:37
that concealment had occurred,
66
217840
2770
хөрөнгийг нь хурааж авах боломжтой болсон.
03:40
which had a positive effect on prosecuting major criminal operations,
67
220610
3960
Энэ нь хар тамхины наймаа гэх мэт том хэмжээний гэмт хэргүүдийг илрүүлэхэд
03:44
like drug traffickers.
68
224570
2310
эерэг нөлөө үзүүлсэн.
03:46
However, a legal shift has raised concerns
69
226880
3021
Гэвч хууль эрх зүйн өөрчлөлтүүд нь
03:49
involving privacy and government surveillance.
70
229901
4030
нууцлал болон төрийн хяналттай холбоотой асуудлыг хөндөх болсон.
03:53
Today, the United Nations,
71
233931
1921
Өнөөдөр Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага,
03:55
national governments,
72
235852
1559
улс орны засгийн газрууд,
03:57
and various nonprofits
73
237411
1581
ашгийн бус байгууллагууд
03:58
fight against money laundering,
74
238992
1940
мөнгө угаахтай тэмцэж байгаа ч
04:00
yet the practice continues to play a major role in global crime.
75
240932
5099
мөнгө угаах нь дэлхий дахины гэмт хэргийн том хэсэг хэвээр байна.
04:06
And the most high-profile instances of money laundering
76
246031
2785
Мөн олны анхаарлыг татсан, дуулиант хэргүүдэд
04:08
have involved not just private individuals,
77
248816
2987
зөвхөн хувь хүн гэлтгүй
04:11
but major financial institutions and government officials.
78
251803
5404
томоохон санхүүгийн байгууллага, төрийн албан тушаалтнууд нэр холбогдсон байдаг.
04:17
No one knows for sure the total amount of money
79
257207
2895
Жилд мөнгө угаах үйл ажиллагаанд хэдий хэмжээний мөнгө
04:20
that's laundered on a yearly basis,
80
260102
2731
эргэлддэгийг хэн ч хэлж мэдэхгүй.
04:22
but some organizations estimate it to be in the hundreds of billions of dollars.
81
262833
6903
Зарим байгууллагын тооцоолсноор жилд хэдэн зуун тэрбум долларт хүрдэг гэнэ.
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7