The myth of Jason and the Argonauts - Iseult Gillespie

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: Ayan Organization

Hercules, the strongest man alive

ھێرکلیس، بەھێزترین پیاو دەبێت لە سەردەمی خۆی،

with a mighty heart to match.

بەھێزترین دڵێ دەبێت.

Orpheus, charmer of nature and master of music.

ئۆرفیدیەس، خواوەندی سروشت و مامۆستایی مۆسیقا دەبێت.

Castor and Pollux, the twin tricksters hatched from an egg.

کاستەر و پۆلۆکی تەڵەکەباز، کە دوانەیەکن و لە ھێلکە درووست دەبن.

The Boreads, sons of the North Wind

بۆرادەکان، کوڕەکانی خواوەندی بایی باکورن

who could hurtle through the air.

دەیانتوانی بە ھەوادا گەشت بکەن.

For untold times these heroes had roamed ancient Greece,

لە مێژووی کۆندا، ئەم پاڵەوانانە بە جیهانی گریک دێن و دەچن،

creating new legends wherever they went.

بۆ ھەر شوێنێک بڕۆیشتبان، ئەفسانەیەکیان دەخوڵقاند.

But none of their adventures was so great as when they joined forces

یەکێک لە سەر کێشیەکانییان سەرنج ڕاکێش دەبێت کات یەک دەگرن

for the sake of a young man named Jason.

بۆ خاتری کوڕێکی گەنج بە ناوی جەیسن.

Years before,

چەند ساڵێک پێشتر،

Jason’s uncle Pelias had ruthlessly usurped

مامی جەیسن، پیلایس، بێ بەزەییانە

the throne of Thessaly from Jason’s grandfather.

دەسەڵاتی تیسلی، باپیری جەیسۆن، تێک دەشکێنێت.

When Jason returned to his father’s stolen court,

کاتێک جۆنسۆن دەگەڕێتەوە تەختی پادشایەتی باوکی،

the cowardly king set him a seemingly impossible task:

پاشا ترسنۆکەکە ئەرکێکی ئەستەمی دەخاتە ئەستۆ:

cross the teeming seas to Colchis,

دەبێتە بچێتە ئاوەکانی کۆلیکس،

and steal the golden fleece of a flying ram

خوری رەنگ زێڕی ئاسکە فڕیوەکە بدزێت

under King Aeetes’ nose.

کە لە لایەن پاشا ئیتیس خاوەنداریەتی دەکرێت.

If Jason retrieved the Fleece,

ئەگەر جەیسن خوریەکە بھێنێتەوە،

Pelias promised to relinquish the throne.

پیلایەس پەیمانی ڕادەست کردنی دەسەڵاتی شانشینەکەی پێ دەدات.

Touched by his heroic mission,

بەھۆی ئەرکە پاڵەوان ئاساکەی،

the Gods spread Jason’s call for help,

خواوەندەکان وەڵامی نزاکانی جەیسن دەدەنەوە،

and soon he had assembled a not-so-motley crew.

بۆیە، زۆر زوو تیمێکی بەھێز بنات دەنێت.

These heroes,

ئەم پاڵەوانانە

alongside countless sailors, soothsayers, and rebel demigods,

لەگەڵ ژمارەیەکی زۆری جەنگاوەر، جادووکەر و ھەڵگەراوەکان،

named themselves the Argonauts after their sturdy ship.

بە کەشتی بەڕێ دەکەون و ناوی ئارگۆناتس بۆ خۆیان ھەڵدەبژێرن.

But the path ahead was marked with untold terrors–

بەڵام ڕێگەکەیان پڕ مەترسی دەبێت

enough to test even the fiercest heroes.

کە دەبێتە تاقیکردنەوەی ئازاترین پاڵەوان.

Their first stop was Lemnos,

یەکەم وێستگەیان لیمنۆس دەبێت،

an isle of women who had killed all the island’s men.

دورگەیەک کە تەنھا ژنەکان تێدا دەژین و گشت پیاوەکانی دورگەکەیان کوشتووە.

As punishment,

وەک سزا،

Aphrodite had cursed them with a sickening stench–

خواوەند ئەفڕۆدەیت نەخۆشییەکیان وەک نەفرەت بۆ دەنێرێت،

but that didn’t stop Jason fathering twins with the queen.

بەڵام ئەم نەفرەتە نابێتە ھۆی ئەوەی جەیسن لەگەڵ شاژنەکەیان دوانەیەک درووست نەکات.

The rest of the crew also found themselves embroiled in new romances;

سەرنشینەکانی تری سەر کەشتیەکەش ژنیان لە دەور دەبێت؛

until Hercules chastised them for not behaving like heroes.

تا ھێرکلیکس خۆی توڕە دەکات بەھۆی ئەوە وەک پاڵەوان ھەڵسوکەوت ناکەن.

Eventually, they sailed on to the Mount of Bears,

بەرەو شاخی ورچەکان بەڕێ دەکەون،

an island where a group of ancient, six-armed monsters

دورگەیەک کە دڕندەی خاوەن شەش دەستی دێرینی تێدا دەژیت

lived alongside the peaceful Doliones.

لە پاڵ دۆڵیۆنیسییە ئاشتی خوازەزەکان.

While the clan welcomed the Argonauts with open arms,

کاتێک خەڵکەکە بە دڵخۆشیەوە پێشوازیان لە ئارگۆناتسەکان دەکەن،

the monsters surged down from the mountains

دڕندەکان لە شاخەکان دێنە خوارەوە

and hurled rocks at the docked ship.

و بەرد لە کەشتیەکە دەگرن.

Hercules held them off single-handedly,

ھێركلیس بە یەک دەست ھەموویان دەوەستێنێت،

before his comrades joined the fray.

پێش ئەوەی ھاوڕێکانی یارمەتی بدەن.

Bolstered by their victory, the triumphant heroes sailed onward–

بەھۆی سەرکەوتن بە سەر دڕندەکان، پاڵەوانەکان لە گەشتەکەیان بەردەوام دەبن

only to be blown back to the island several stormy nights later.

و دوای چەند شەوێکی پڕ لە باھۆز، خۆیان لە شوێنێک دەدۆزنەوە لە ناوەڕاستی

In the tempest,

باھۆزێکی بەھێزدا،

the Doliones thought these new arrivals invaders.

دۆڵیۆنیسەکان وا ھەست دەکەن کە ئەمان دوژمنن.

The Argonauts were similarly unaware of their surroundings,

ئارگۆناتسەکانیش بە ھەمان شێوە شارەزایی دەوروبەری خۆیان نابن،

and fought blunderingly in the dark, slaying wave after wave of foe.

لە تاریکیدا دەکەونە ناو یەک و چەندان کەس لە یەکتر دەکوژن.

But the morning light revealed a horrible truth:

ڕووناکی بەرەبەیان دەری دەخات کە چ کارەساتێک قەوماوە:

their victims were none other than their previous hosts.

قوربانیەکان، خانەخوێیەکانی پێشووتریان دەبن.

Yet again,

لەگەڵ ئەوەشدا،

Jason had allowed the crew to be distracted,

جەیسن دیسان سەر لە ھاوەڵەکانی دەشێوێنێت،

this time at a terrible cost.

ئەم جارەیان لە کەناراوێکی ترسێنەردا.

Ashamed at his conduct,

بەھۆی شەرمەزار بوونی،

he resolved to focus only on the Fleece,

تەنھا تیشک دەخاتە سەر خوریەکە،

but even this haste proved ruinous.

تەنانەت ئەم جارەشیان پەلەپەل دەکات.

When Hercules’ squire was abducted by a water nymph,

کاتێک ھەرکلیس لە لایەن فریشتەیەکی دەریاوە دەفڕێنرێت،

Jason sailed on–

جەیسن لە گەشتەکە بەردەوام دەبێت

oblivious to the absence of his most powerful crewmate.

دیار نەمانی بەھێزترین ھاوڕێی لە یاد نامێنێت.

The remaining Argonauts continued their quest,

ئارگۆناتسەکان لە گەشتەکەیان بەردەوام دەبن

until stopping at the sight

و تا شەو لە بەردەمی پیاوێکی پیر

of an old man surrounded by a swirl of harpies.

کە باڵندەی ھارپی لە دەورە دەوەستن.

This was Phineas, a seer cursed by Zeus

پیاوەکە فینایەس دەبێت کە زیوس نەفرەتی لێ کردووە

to endure old age, blindness, and endless torture

بەوەی بۆ ھەمیشە پیر و کوێر بێت و ئازار بدرێت

for giving away his prophecies.

بەھۆی ئاشکرا کردنی پێش بینیەکانی.

Moved by his plight, the wind brothers set upon the flock,

بەھۆی پاڕانەوەی جەیسن، برایەکانی با بەسەر خەڵكەكە ھەل دەکەن

providing Phineas with a brief respite from his punishment.

بە کاتی فینایەس لە ئازارەکانی دەپارێزن.

In return,

لە بەرامبەردا،

the seer told them how to overcome the terrifying trial that lay ahead:

فینایەس ڕێگەیان بۆ دادەنێت کە چۆن بتوانن بەسەر کێشەکانی بەردەمیان زاڵ بن:

the Symplegades,

سمپلیگەیتەکان،

a pair clashing rocks that reduced ships to splinters.

دوو بەردن کە خۆیان بە کەشتییەکان دادەکێشن و تێکیان دەشکێنن.

But first,

بەڵام سەرەتا،

the Argonauts would have to maneuver past the mouth of hell,

پێویستە ئارگۆناتسەکان بە دەوری دەمی دۆزخە بسوڕێنەوە،

around the island of the bloodthirsty Amazons,

بە دەوری دورگەی ئەمەزۆنییە خوێنمژەکان،

and under psychedelic skies.

لە بارودۆخێکی قورس و ئاستەمدا ئەم کارانە بکەن.

These adventures cost the crew both in men and morale–

ئەم سەرکێشیانە قورس لەسەر کەشیوانە خواوەند و مرۆڤەکانیش دەکەوێت

and some feared they might be losing their minds.

ھەندێکیان دەترسان مێشکیان لە دەست بدەن.

Upon reaching the clashing rocks, the exhausted crew quaked with fear.

دوای گەیشتنیان بۆ لای بەردەکان، ترس دەست دەگرێت بەسەر دڵیان.

But Phineas’ advice rang in their heads.

بەڵام ئامۆژگاریەکانی فینایەس لە گوێچکەیان دەزانگێتەوە.

The Argonauts released a single dove

ئارگۆناتەسەکان کۆترێک دەفڕێنن

and sped through in its wake to emerge unscathed.

بە خێرایی بە نێوان دوو بەردەکە تێ دەپەڕن.

With this narrow escape,

دوای ئەم زەحمەتییە،

the Argonauts finally had Colchis in their sights.

لە کۆتاییدا، ئارگۆناتسەکان کۆلکیسیان لێ دیار دەبێت.

Yet while Jason rested and celebrated with his crew,

بەڵام کاتێک جەیسن پشوو وەردەگرێت و لەگەڵ ھاوەڵەکانی ئاھەنگ دەگێڕێت،

he could feel his time among them was drawing to a close.

ھەست دەکات کە کاتی لەگەڵ ھاوەڵەکانی بەرەو کۆتایی دەڕوات.

As the fleece gleamed in his mind,

کاتێک خوریەکە لە دەستی دەگەشایەوە،

he knew he would have to retrieve it alone.

تێدەگات کە پێویستە بە تەنھا خوریەکە لەگەڵ خۆی بباتەوە.

But he could not guess that this final task

بەڵام نەیدەزانی کە کۆتا ئەرکی

would have the most horrible price of all.

قورسترین و ئەستەمترین دەبێت.