Everything changed when the fire crystal got stolen - Alex Gendler

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: Ayan Organization

Someone has tripped the magical alarms in the Element Temple.

کەسێک زەنگی ئاگادار کردنەوە لە پەرستگەی توخمەکان دەخاتە کار.

By the time you and the other monks arrive on the scene,

تا ئەو کاتەی کە تۆ و ڕەبەنەکان دەگەنە شوێنەکە،

you know you have a disaster on your hands.

کارەساتێک دەقەومێت.

Overnight, four young apprentices broke into the temple’s inner chamber

چوار خوێندکار بە شەو بە نهێنی دەچنە ناو ژورێکی ناو پەرستگەیەک

to steal the sacred element crystals.

تاوەکو کریستالی توخمەکان بدزن.

But when the alarm went off they panicked,

بەڵام کاتێک ئاگادارکەرەوەکە دەکەوێت کار، دەشڵەژێن،

and each of them swallowed the crystal they held right before they were caught.

پێش ئەوەی دەستگیر بکرێن ھەر چواریان کریستاڵەکە قوت دەدەن.

With no idea how to control the crystals’ vast powers,

بەبێ ئەوەی بیر لە پاشھاتەکانی قوت دانی کریستاڵەکە بکەنەوە،

they’ll soon transform into uncontrollable elemental spirits.

ھەر چواریان دەبنە ھێزی توخمی روحیی.

Improbably enough,

بە شێوەیەکی چاوەڕوان نەکراو،

the old monk next to you has seen something similar happen before.

ڕەبەنێکی تەنیشتت، پێشتر گەواھیداری کارێکی ھاوشێوە دەبێت.

He explains: “You must determine who ate which crystal

روونی دەکاتەوە کە دەبێت یەکێک بزانێت کام دز کام کریستاڵی قوتداوە و

and get each into the proper containment field before they transform.

بخرێتە ناو قتوێکەوە پێش ئەوەی بە تەواوەتی بگۆڕێن.

The elements compel their masters:

توخمەکان دەست بەسەر خاوەنەکانیان دادەگرن:

those who ate the Earth and Water Crystals must speak the truth,

ئەو کەسانەی کە کریستاڵی زەوی و ئاویان قوتداوە ناچار دەبن کە ڕاستگۆ بن،

while those who consumed Fire and Air must lie."

بەڵام ئەوانەی کە کریستاڵی ئاگر و بایان قوت داوە ناچار دەبن درۆ بکەن.

The youths are too scared to confess their own transgressions.

گەنجەکان دەترسن دان بە تاوانەکەیان دابنێن.

Instead, they fall to accusing each other.

لە جێگەی ئەوە، یەکتر تاوانبار دەکەن.

“Rikku took the Water crystal!” Sumi blurts out.

سۆمی دەڵێت: ڕیکی کریستاڵی ئاوی قوتداوە.

ڕیکی بە توڕەبوونەوە قسەیان پێ دەبڕێت:

Rikku interrupts angrily.

“It was Bella, she stole the Fire crystal!”

بێڵا کریستاڵی ئاگری قوتداوە.

So Bella yells: “Jonah ate the Air crystal, I saw him!”

بۆیە، بێڵا هاوار دەکات: من جۆنام دێت کە کریستاڵی با قوت دەدات.

Jonah looks up timidly and shakes his head.

جۆنا پەشۆکاوە و سەر بادەدات.

“I… I don’t know what happened, but Sumi doesn’t have the Earth crystal.”

من نازانم چی ڕوویدا، بەڵام سومی کریستاڵی زەوی قوت داوە.

So who ate which crystal?

کەواتە کێ کام کریستاڵی قوت داوە؟

Pause now to figure it out for yourself.

ھەڵوەستەیەک بکە و بیر بکەوە.

There’s no getting around it— this will take some trial and error.

پێویستە بیر بکەیتەوە و بڕیاری سەرپێی نەدەیت.

But that’s not a bad thing.

ئەمە شتێکی خراپ نییە.

If we make a wrong guess,

ئەگەر لە دەستنیشان کردن ھەڵەیەک بکەین

we’ll eventually reach a point where our conclusions contradict each other.

دەگەینە خاڵێک کە گریمانەکان ناچون یەک بێنە بەر چاو.

That would allow us to confirm that our initial guess was wrong

ئەمەش ڕێگە خۆش دەکات کە تێبگەن کە ھەڵەمان کردووە

and work from there.

لێرەوە دەست پێ بکەین.

This is a technique known as proof by contradiction.

تەکنیک ھەیە پێی دەوتڕێت سەلماندن بە ناچۆنیەکیی.

The trick is in being strategic about where we begin our guessing.

ئەم تەکنیکە ڕێگە خۆشکەر دەبێت بۆ ڕاستاندنی گومانەکان.

Some assumptions might not lead to contradictions

ھەندێک گریمانە ڕێگە بۆ ھەڵھێنانی وەڵامەکان خۆش ناکات

without making further assumptions.

بەبێ بوونی گومانی زیاتر.

We want to pick one that creates the most constraints on its own,

گریمانەیەک ھەڵدەبژێرین کە گریمانەی تر درووست بکات

and thus gives us the most information when it turns out to be right or wrong.

زۆرترین زانیاریامان پێ ببەخشێت کاتێک ھەڵەیە یان پشت ڕاست دەکرێتەوە.

Take, for example, Sumi’s statement.

بۆ نموونە، دانپێدانانی سومی بھێنە بەر چاو.

If we assume she’s telling the truth,

ئەگەر وا دابنێن کە ئەوڕاستگۆیە،

we’d know the identity of both truth tellers.

ئێمە قسەی ھەر دووکیان پشت ڕاست دەکەینەوە.

Rikku would have the Water crystal, and since she’s not lying about him,

ریکو کریستاڵی ئاوی قوت داوە و بەھۆی ئەوەی درۆ ناکات،

Sumi would have Earth.

سومی کریستاڵی زەوی قوت داوە.

So Bella would have the Fire crystal, as Rikku says.

بۆیە، بێلا کریستالی ئاگری قوت داوە وەک ریکۆ دانی پێداناوە.

But then Bella would have to be lying about Jonah having the Air crystal.

بەمەش دانپێدانانەکەی بێلا سەبارەت بەوەی جۆنا کریستالی بایی قوت داوە درۆ دەبێت.

And yet that’s the only remaining option.

بەڵام ئەمە تەنھا ھەڵبژاردە دەبێت.

This is a contradiction, and it tells us our initial assumption was wrong.

ئەمەش ناچونییەکە، پێمان دەڵێن گریمانەکەمان ھەڵەیە.

So now we can go back to the start,

بۆیە دەبێت بگەڕێنەوە خاڵی دەست پێک،

but with the added knowledge that Sumi is lying.

بەڵام گریمانەیەکمان ھەیە کە دەیسەلمێنێت سۆمی درۆ دەکات.

As a liar, Sumi must either have the Fire or Air crystal.

وەک درۆزنێک، سومی یان دەبێت کریستاڵی زەوی یان ئاگری قوت دابێت.

That means Jonah was telling the truth about her,

بۆیە دەبێت قسەکەی جۆنا سەبارەت بە سومی ڕاست دەردەچێت،

so he can’t have taken either of those.

بۆیە ئەو ھیچیانی قوت نەداوە.

And that means Bella was lying about him,

ئەمەش ئەوە دەگەێنێت کە قسەکەی بێلا سەبارەت بە سۆما درۆ دەردەچێت،

so she must also have either Fire or Air.

بۆیە لەوانەیە بێلا کریستالی زەوی یان ئاگری قوت دابێت.

Since Sumi was lying, Rikku can’t have taken the Water crystal—

بەھۆی ئەوەی کە ریکۆ درۆی نەکردووە، ریکۆ کریستاڵی ئاوی قوت نەداوە.

the only one left who could have it is Jonah.

بۆیە تاکە بژاردە دەبێت جۆنا ئەم کریستالەی قوت دابێت.

And because we’ve already identified the two liars,

بەھۆی ئەوەی دوو کەسە درۆزنەکەمان دەست نیشان کردووە،

Rikku must have the Earth crystal.

دەبێت ریکۆ کریستالی زەوی قوت دابێت.

That means Bella has the Fire crystal and Sumi has Air.

ئەمەش ئەوە دەگەێنێت کە بێلا کریستالی ئاگر و سومی کریستالی باییان قوت دابێت.

You manage to get them all in the proper containment fields

توانیت بینخەیتە ناو ھەڵگری شیاو

just as the crystals’ magic begins to manifest.

لەو کاتەی ھێزی کریستالەکان بەدەر دەکەوتن.

Compared with the difficult task of training these kids

بە بەراورد لەگەڵ ڕاھێنانە قورسەکانی ئەم منداڵانە،

to control their new powers,

بۆ زاڵ بوون بەسەر ھێزەکانیان،

figuring out who had which crystal was elementary.

زانینی کێ کام کریستاڵی قوت داوە زۆر گرنگە.