The plot to overthrow the Inca Empire - Gabriel Prieto

238,693 views ・ 2023-09-28

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Nikolaos Kyriakidis Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas
00:09
It’s daybreak in the city of Chan Chan,
0
9338
2753
Είναι ημέρα στην πόλη Τσαν Τσαν,
00:12
and Maxo, a former soldier, has been up all night fretting.
1
12091
4213
και ο Μάξο, ένας πρώην στρατιώτης, έμεινε ξύπνιος όλη τη νύχτα ανήσυχος.
00:17
Last night, a friend stopped by and instructed Maxo to go to the plaza
2
17472
4546
Χθες το βράδυ, ένας φίλος τον επισκέφτηκε και πληροφόρησε τον Μάξο να πάει
στην πλατεία της γειτονιάς των τεχνητών το μεσημέρι για ένα σημαντικό μήνυμα.
00:22
in the artisan neighborhood at noon for an important message.
3
22018
3628
00:25
But with the recent political turmoil,
4
25813
2169
Αλλά λόγω της πρόσφατης πολιτικής αναταραχής,
00:27
answering this mysterious summons will be dangerous.
5
27982
2961
η απάντηση σ′ αυτή τη μυστηριώδη κλήση θα είναι επικίνδυνη.
00:32
Situated on the north coast of modern-day Peru,
6
32779
2877
Ευρισκόμενη στη βόρεια ακτή του σύγχρονου Περού,
00:35
for hundreds of years,
7
35656
1377
για εκατοντάδες χρόνια,
00:37
this adobe brick metropolis was the seat of the Chimú Empire,
8
37033
4421
αυτή η τούβλινη μητρόπολη ήταν η έδρα της αυτοκρατορίας Τσιμού,
00:41
the most powerful empire ever seen on this continent—
9
41454
3712
της πιο ισχυρής αυτοκρατορίας που γνώρισε ποτέ αυτή η ήπειρος -
00:45
until now.
10
45166
1335
μέχρι τώρα.
00:47
This morning, the sleeping city looks, in many ways, the same as ever.
11
47460
4212
Σήμερα το πρωί, η κοιμισμένη πόλη μοιάζει, με πολλούς τρόπους, η ίδια όπως πάντα.
00:52
Its ten palaces have decorative walls that keep ordinary people like Maxo out,
12
52131
5339
Τα δέκα παλάτια της έχουν διακοσμητικά τείχη
που κρατούν έξω τους απλούς ανθρώπους όπως τον Μάξο,
00:57
but he doesn’t need to enter to know that the rulers inside
13
57595
3337
αλλά δεν χρειάζεται να εισέλθει για να μάθει ότι οι κυβερνήτες μέσα
01:00
no longer truly represent his people.
14
60932
2627
δεν αντιπροσωπεύουν πλέον πραγματικά τον λαό του.
01:03
Instead, the Incas rule here now,
15
63851
2461
Αντιθέτως, οι Ίνκας κυβερνούν εδώ τώρα,
01:06
after defeating the Chimú army.
16
66854
2378
αφού νίκησαν τον στρατό των Τσιμού.
01:09
They took the Chimú king, Minchancaman, to the Inca capital of Cusco
17
69649
5380
Πήραν τον βασιλιά Μιντσανκάμαν στην πρωτεύουσα Κούσκο
01:15
and married him to an Inca princess.
18
75029
2336
και τον πάντρεψαν με μια πριγκίπισσά τους.
01:17
Now, though one of Minchancaman’s sons still sits on the throne,
19
77740
4171
Τώρα, παρόλο που ένας από τους γιους του Μιντσανκάμαν κάθεται ακόμα στον θρόνο,
01:21
he must do as the Incas wish because his father is their hostage.
20
81994
4338
πρέπει να κάνει ό,τι επιθυμούν οι Ίνκας, επειδή ο πατέρας του είναι όμηρός τους.
01:28
Maxo hurries past the palaces, following a canal to his destination.
21
88459
4880
Ο Μάξο προσπερνά βιαστικά τα παλάτια,
ακολουθώντας ένα κανάλι προς τον προορισμό του.
01:33
An elaborate network of canals bring water from the Andean highlands
22
93548
3920
Ένα περίπλοκο δίκτυο καναλιών φέρνει νερό από τα υψίπεδα των Άνδεων
01:37
to this desert city.
23
97468
1293
σ′ αυτή την έρημη πόλη.
01:39
The plaza is bustling, but to Maxo’s eyes, it’s a shadow of what it used to be.
24
99470
5214
Η πλατεία είναι κατάμεστη,
αλλά στα μάτια του Μάξο είναι μια σκιά αυτού που ήταν παλιά.
01:45
Before the conquest, Chan Chan was a trade hub,
25
105017
3546
Πριν από την κατάκτηση, η Τσαν Τσαν ήταν εμπορικός κόμβος,
01:48
with llamas bringing goods from the highlands,
26
108563
2168
λάμα έφερναν αγαθά από τα υψίπεδα
01:50
and thousands of artisans— including expert goldsmiths
27
110731
4088
και χιλιάδες τεχνίτες, όπως άριστοι χρυσοχόοι
01:54
and artists who turned the feathers of macaws and exotic birds
28
114819
4004
και καλλιτέχνες που μετέτρεπαν τα φτερά των μακάου
και των εξωτικών πουλιών σε όμορφα ρούχα.
01:58
into beautiful clothing.
29
118865
1543
02:00
All this is gone now:
30
120992
1585
Όλα αυτά εξαφανίστηκαν πλέον:
02:02
the Incas took the artisans away to Cusco.
31
122577
2877
οι Ίνκας πήραν τους τεχνίτες στο Κούσκο.
Οι κατάσκοποί τους θα μπορούσαν να ’ναι παντού,
02:06
Inca spies could be anywhere,
32
126038
1961
02:07
so to blend in, Maxo approaches a man peddling seafood.
33
127999
4171
οπότε, για να αναμειχθεί, ο Μάξο πλησιάζει έναν άντρα που πουλάει θαλασσινά.
02:12
As he barters for fresh fish, a priest taps his shoulder.
34
132170
3503
Καθώς παζαρεύει για φρέσκο ψάρι, ένας ιερέας χτυπά τον ώμο του.
02:15
He silently beckons Maxo to follow him.
35
135798
2795
Γνέφει σιωπηλά στον Μάξο για να τον ακολουθήσει.
02:19
As they wind through the empty artisan’s homes,
36
139760
3045
Καθώς περνούν μέσα από τα άδεια σπίτια των τεχνιτών,
02:22
Maxo fears a trap.
37
142805
1752
ο Μάξο φοβάται για παγίδα.
02:24
When the priest leads him through a dark doorway,
38
144891
2585
Όταν ο ιερέας τον οδηγεί μέσα από μια σκοτεινή πόρτα,
02:27
he even draws his knife.
39
147476
1794
τραβάει ακόμη και το μαχαίρι του.
02:29
But when he sees what’s on the other side, he drops it.
40
149478
3337
Αλλά όταν βλέπει τι είναι στην άλλη πλευρά, το μαζεύει.
02:33
Gathered in front of him are influential people from all over the city and beyond:
41
153399
4838
Μπροστά του συγκεντρώνονται άνθρωποι με επιρροή από όλη την πόλη και παραπέρα:
02:38
nobility, local political and religious leaders,
42
158362
3003
ευγενείς, τοπικοί πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες,
02:41
even a few familiar faces from the army— what’s left of it.
43
161365
3546
ακόμη και μερικά οικεία πρόσωπα από τον στρατό, ό,τι απέμεινε από αυτόν.
02:45
They've been secretly working on a plan that could change everything.
44
165203
3753
Επεξεργάζονται κρυφά ένα σχέδιο που θα μπορούσε να αλλάξει τα πάντα.
02:49
Leaders from all over the former Chimú Empire
45
169165
3211
Ηγέτες από όλη την πρώην αυτοκρατορία Τσιμού
02:52
are waiting to see what happens here, in Chan Chan.
46
172376
3045
περιμένουν να δουν τι συμβαίνει εδώ, στην Τσαν Τσαν.
02:55
Tonight, they will rebel against the Incas,
47
175588
2544
Απόψε θα επαναστατήσουν εναντίον των Ίνκας,
θα επιτεθούν κατά των στρατιωτών που βρίσκονται
02:58
attacking the Inca soldiers posted at the old fortress down the road,
48
178132
4129
στο παλιό φρούριο στο δρόμο,
03:02
site of the final battle in the war.
49
182261
2294
τον τόπο της τελικής μάχης στον πόλεμο.
03:05
They want Maxo to join them.
50
185640
1835
Θέλουν να έρθει κι ο Μάξο μαζί τους.
03:07
Actually, they need Maxo to join them.
51
187475
2335
Βασικά, τον χρειάζονται για να τους ακολουθήσει.
03:09
As the only survivor of the last battle, he alone knows the layout of the site.
52
189852
4755
Ως ο μόνος επιζών της τελευταίας μάχης, μόνο αυτός γνωρίζει τη διάταξη του χώρου.
03:15
Maxo isn't sure he can face the place where so many of his friends died.
53
195650
4462
Δεν είναι σίγουρος ότι μπορεί να αντιμετωπίσει το μέρος
όπου πέθαναν τόσο πολλοί φίλοι του.
03:20
And what about their king, hostage in Cusco?
54
200196
2711
Και τι γίνεται με όμηρο τον βασιλιά τους στο Κούσκο;
03:22
If they rebel, won’t the Incas kill him?
55
202907
2336
Αν επαναστατήσουν, δεν θα τον σκοτώσουν οι Ίνκας;
03:25
In response, a young man steps out of the shadows:
56
205826
2837
Ως απάντηση, ένας νεαρός άνδρας βγαίνει από τις σκιές:
03:28
King Minchancaman’s son.
57
208829
1836
ο γιος του βασιλιά Μιντσανκάμαν.
03:30
He explained that a rumor has arrived from Cusco,
58
210915
2919
Εξήγησε ότι έχει φτάσει μια φήμη από το Κούσκο,
03:33
that the king is already dead.
59
213834
2169
ότι ο βασιλιάς είναι ήδη νεκρός.
03:36
So the time for rebellion is now, and the young prince will lead it.
60
216003
4380
Έτσι, η ώρα για εξέγερση είναι τώρα, και ο νεαρός πρίγκιπας θα είναι αρχηγός.
03:41
The prince’s speech is enough to convince Maxo.
61
221384
2878
Η ομιλία του πρίγκιπα αρκούσε για να πείσει τον Μάξο.
03:45
As he follows the canals home to prepare,
62
225221
2419
Καθώς ακολουθεί τα κανάλια για να προετοιμαστεί σπίτι,
03:47
he remembers how the Incas cut off the water supply,
63
227640
3086
θυμάται πώς οι Ίνκας διέκοψαν την παροχή νερού,
03:50
but Chan Chan survived on its deep, independent wells.
64
230726
3921
αλλά η Τσαν Τσαν επέζησε χάρη στα βαθιά, ανεξάρτητα πηγάδια της.
03:55
He hopes his city has one more reserve of strength to draw from.
65
235356
4129
Ελπίζει ότι η πόλη του έχει ακόμη ένα απόθεμα δύναμης για να αντλήσει.
04:00
In 2016, the mummified remains of a man from this period
66
240361
4338
Το 2016 τα μουμιοποιημένα λείψανα ενός άνδρα αυτής της περιόδου
04:04
were discovered just outside Chan Chan.
67
244699
2460
ανακαλύφθηκαν λίγο έξω από την Τσαν Τσαν.
04:07
Many details of the rebellion and who was behind it
68
247285
2752
Πολλές λεπτομέρειες της εξέγερσης και το ποιοι ήταν οι ιθύνοντες
04:10
remain mysteries and best guesses.
69
250037
2086
παραμένουν ένα μυστήριο ή και εικασίες.
04:12
What we do know is that afterward, the Incas burned Chan Chan,
70
252290
3878
Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι μετά οι Ίνκας έκαψαν την Τσαν Τσαν,
04:16
killing many of its residents
71
256252
1501
σκοτώνοντας πολλούς κατοίκους της
04:17
and scattering others throughout the Inca Empire.
72
257753
2920
και διασκορπίζοντας τους άλλους σε όλη την αυτοκρατορία τους.
04:20
Just decades later, the Inca Empire itself fell,
73
260881
3129
Μερικές δεκαετίες αργότερα, η ίδια η αυτοκρατορία των Ίνκας έπεσε,
04:24
conquered by Spanish forces.
74
264010
1960
κατακτήθηκε από τις δυνάμεις των Ισπανών.
04:27
As for our mummy, after surviving many battle wounds,
75
267221
3462
Όσο για τη μούμια μας, αφού επέζησε από πολλές πληγές στη μάχη,
04:30
he likely lived to an old age and died of natural causes.
76
270808
3837
πιθανότατα έζησε έως τα γεράματα και πέθανε από φυσικά αίτια.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7