A day in the rebellion against the Inca Empire - Gabriel Prieto

Μετάφραση: Nikolaos Kyriakidis Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas

It’s daybreak in the city of Chan Chan,

Είναι ημέρα στην πόλη Τσαν Τσαν,

and Maxo, a former soldier, has been up all night fretting.

και ο Μάξο, ένας πρώην στρατιώτης, έμεινε ξύπνιος όλη τη νύχτα ανήσυχος.

Last night, a friend stopped by and instructed Maxo to go to the plaza

Χθες το βράδυ, ένας φίλος τον επισκέφτηκε και πληροφόρησε τον Μάξο να πάει

στην πλατεία της γειτονιάς των τεχνητών το μεσημέρι για ένα σημαντικό μήνυμα.

in the artisan neighborhood at noon for an important message.

But with the recent political turmoil,

Αλλά λόγω της πρόσφατης πολιτικής αναταραχής,

answering this mysterious summons will be dangerous.

η απάντηση σ′ αυτή τη μυστηριώδη κλήση θα είναι επικίνδυνη.

Situated on the north coast of modern-day Peru,

Ευρισκόμενη στη βόρεια ακτή του σύγχρονου Περού,

for hundreds of years,

για εκατοντάδες χρόνια,

this adobe brick metropolis was the seat of the Chimú Empire,

αυτή η τούβλινη μητρόπολη ήταν η έδρα της αυτοκρατορίας Τσιμού,

the most powerful empire ever seen on this continent—

της πιο ισχυρής αυτοκρατορίας που γνώρισε ποτέ αυτή η ήπειρος -

until now.

μέχρι τώρα.

This morning, the sleeping city looks, in many ways, the same as ever.

Σήμερα το πρωί, η κοιμισμένη πόλη μοιάζει, με πολλούς τρόπους, η ίδια όπως πάντα.

Its ten palaces have decorative walls that keep ordinary people like Maxo out,

Τα δέκα παλάτια της έχουν διακοσμητικά τείχη

που κρατούν έξω τους απλούς ανθρώπους όπως τον Μάξο,

but he doesn’t need to enter to know that the rulers inside

αλλά δεν χρειάζεται να εισέλθει για να μάθει ότι οι κυβερνήτες μέσα

no longer truly represent his people.

δεν αντιπροσωπεύουν πλέον πραγματικά τον λαό του.

Instead, the Incas rule here now,

Αντιθέτως, οι Ίνκας κυβερνούν εδώ τώρα,

after defeating the Chimú army.

αφού νίκησαν τον στρατό των Τσιμού.

They took the Chimú king, Minchancaman, to the Inca capital of Cusco

Πήραν τον βασιλιά Μιντσανκάμαν στην πρωτεύουσα Κούσκο

and married him to an Inca princess.

και τον πάντρεψαν με μια πριγκίπισσά τους.

Now, though one of Minchancaman’s sons still sits on the throne,

Τώρα, παρόλο που ένας από τους γιους του Μιντσανκάμαν κάθεται ακόμα στον θρόνο,

he must do as the Incas wish because his father is their hostage.

πρέπει να κάνει ό,τι επιθυμούν οι Ίνκας, επειδή ο πατέρας του είναι όμηρός τους.

Maxo hurries past the palaces, following a canal to his destination.

Ο Μάξο προσπερνά βιαστικά τα παλάτια,

ακολουθώντας ένα κανάλι προς τον προορισμό του.

An elaborate network of canals bring water from the Andean highlands

Ένα περίπλοκο δίκτυο καναλιών φέρνει νερό από τα υψίπεδα των Άνδεων

to this desert city.

σ′ αυτή την έρημη πόλη.

The plaza is bustling, but to Maxo’s eyes, it’s a shadow of what it used to be.

Η πλατεία είναι κατάμεστη,

αλλά στα μάτια του Μάξο είναι μια σκιά αυτού που ήταν παλιά.

Before the conquest, Chan Chan was a trade hub,

Πριν από την κατάκτηση, η Τσαν Τσαν ήταν εμπορικός κόμβος,

with llamas bringing goods from the highlands,

λάμα έφερναν αγαθά από τα υψίπεδα

and thousands of artisans— including expert goldsmiths

και χιλιάδες τεχνίτες, όπως άριστοι χρυσοχόοι

and artists who turned the feathers of macaws and exotic birds

και καλλιτέχνες που μετέτρεπαν τα φτερά των μακάου

και των εξωτικών πουλιών σε όμορφα ρούχα.

into beautiful clothing.

All this is gone now:

Όλα αυτά εξαφανίστηκαν πλέον:

the Incas took the artisans away to Cusco.

οι Ίνκας πήραν τους τεχνίτες στο Κούσκο.

Οι κατάσκοποί τους θα μπορούσαν να ’ναι παντού,

Inca spies could be anywhere,

so to blend in, Maxo approaches a man peddling seafood.

οπότε, για να αναμειχθεί, ο Μάξο πλησιάζει έναν άντρα που πουλάει θαλασσινά.

As he barters for fresh fish, a priest taps his shoulder.

Καθώς παζαρεύει για φρέσκο ψάρι, ένας ιερέας χτυπά τον ώμο του.

He silently beckons Maxo to follow him.

Γνέφει σιωπηλά στον Μάξο για να τον ακολουθήσει.

As they wind through the empty artisan’s homes,

Καθώς περνούν μέσα από τα άδεια σπίτια των τεχνιτών,

Maxo fears a trap.

ο Μάξο φοβάται για παγίδα.

When the priest leads him through a dark doorway,

Όταν ο ιερέας τον οδηγεί μέσα από μια σκοτεινή πόρτα,

he even draws his knife.

τραβάει ακόμη και το μαχαίρι του.

But when he sees what’s on the other side, he drops it.

Αλλά όταν βλέπει τι είναι στην άλλη πλευρά, το μαζεύει.

Gathered in front of him are influential people from all over the city and beyond:

Μπροστά του συγκεντρώνονται άνθρωποι με επιρροή από όλη την πόλη και παραπέρα:

nobility, local political and religious leaders,

ευγενείς, τοπικοί πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες,

even a few familiar faces from the army— what’s left of it.

ακόμη και μερικά οικεία πρόσωπα από τον στρατό, ό,τι απέμεινε από αυτόν.

They've been secretly working on a plan that could change everything.

Επεξεργάζονται κρυφά ένα σχέδιο που θα μπορούσε να αλλάξει τα πάντα.

Leaders from all over the former Chimú Empire

Ηγέτες από όλη την πρώην αυτοκρατορία Τσιμού

are waiting to see what happens here, in Chan Chan.

περιμένουν να δουν τι συμβαίνει εδώ, στην Τσαν Τσαν.

Tonight, they will rebel against the Incas,

Απόψε θα επαναστατήσουν εναντίον των Ίνκας,

θα επιτεθούν κατά των στρατιωτών που βρίσκονται

attacking the Inca soldiers posted at the old fortress down the road,

στο παλιό φρούριο στο δρόμο,

site of the final battle in the war.

τον τόπο της τελικής μάχης στον πόλεμο.

They want Maxo to join them.

Θέλουν να έρθει κι ο Μάξο μαζί τους.

Actually, they need Maxo to join them.

Βασικά, τον χρειάζονται για να τους ακολουθήσει.

As the only survivor of the last battle, he alone knows the layout of the site.

Ως ο μόνος επιζών της τελευταίας μάχης, μόνο αυτός γνωρίζει τη διάταξη του χώρου.

Maxo isn't sure he can face the place where so many of his friends died.

Δεν είναι σίγουρος ότι μπορεί να αντιμετωπίσει το μέρος

όπου πέθαναν τόσο πολλοί φίλοι του.

And what about their king, hostage in Cusco?

Και τι γίνεται με όμηρο τον βασιλιά τους στο Κούσκο;

If they rebel, won’t the Incas kill him?

Αν επαναστατήσουν, δεν θα τον σκοτώσουν οι Ίνκας;

In response, a young man steps out of the shadows:

Ως απάντηση, ένας νεαρός άνδρας βγαίνει από τις σκιές:

King Minchancaman’s son.

ο γιος του βασιλιά Μιντσανκάμαν.

He explained that a rumor has arrived from Cusco,

Εξήγησε ότι έχει φτάσει μια φήμη από το Κούσκο,

that the king is already dead.

ότι ο βασιλιάς είναι ήδη νεκρός.

So the time for rebellion is now, and the young prince will lead it.

Έτσι, η ώρα για εξέγερση είναι τώρα, και ο νεαρός πρίγκιπας θα είναι αρχηγός.

The prince’s speech is enough to convince Maxo.

Η ομιλία του πρίγκιπα αρκούσε για να πείσει τον Μάξο.

As he follows the canals home to prepare,

Καθώς ακολουθεί τα κανάλια για να προετοιμαστεί σπίτι,

he remembers how the Incas cut off the water supply,

θυμάται πώς οι Ίνκας διέκοψαν την παροχή νερού,

but Chan Chan survived on its deep, independent wells.

αλλά η Τσαν Τσαν επέζησε χάρη στα βαθιά, ανεξάρτητα πηγάδια της.

He hopes his city has one more reserve of strength to draw from.

Ελπίζει ότι η πόλη του έχει ακόμη ένα απόθεμα δύναμης για να αντλήσει.

In 2016, the mummified remains of a man from this period

Το 2016 τα μουμιοποιημένα λείψανα ενός άνδρα αυτής της περιόδου

were discovered just outside Chan Chan.

ανακαλύφθηκαν λίγο έξω από την Τσαν Τσαν.

Many details of the rebellion and who was behind it

Πολλές λεπτομέρειες της εξέγερσης και το ποιοι ήταν οι ιθύνοντες

remain mysteries and best guesses.

παραμένουν ένα μυστήριο ή και εικασίες.

What we do know is that afterward, the Incas burned Chan Chan,

Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι μετά οι Ίνκας έκαψαν την Τσαν Τσαν,

killing many of its residents

σκοτώνοντας πολλούς κατοίκους της

and scattering others throughout the Inca Empire.

και διασκορπίζοντας τους άλλους σε όλη την αυτοκρατορία τους.

Just decades later, the Inca Empire itself fell,

Μερικές δεκαετίες αργότερα, η ίδια η αυτοκρατορία των Ίνκας έπεσε,

conquered by Spanish forces.

κατακτήθηκε από τις δυνάμεις των Ισπανών.

As for our mummy, after surviving many battle wounds,

Όσο για τη μούμια μας, αφού επέζησε από πολλές πληγές στη μάχη,

he likely lived to an old age and died of natural causes.

πιθανότατα έζησε έως τα γεράματα και πέθανε από φυσικά αίτια.