The complicated history of surfing - Scott Laderman

Μετάφραση: Stavroula Karachaliou Επιμέλεια: Maria Pericleous

[«Έξω από το νερό είμαι ένα τίποτα» - Ντιούκ Καχαναμόκου]

For some, it's a serious sport.

Για κάποιους, είναι ένα σοβαρό άθλημα,

For others, just a way to let loose.

για άλλους απλώς ένας τρόπος να χαλαρώνουν.

But despite its casual association with fun and sun,

Παρά τον συνεχή συσχετισμό του με την διασκέδαση και τον ήλιο,

surfing has a richer and deeper history than many realize.

το σέρφινγκ έχει μια πλούσια και βαθιά ιστορία

που πολλοί δεν γνωρίζουν.

What we today call surfing originated in

Αυτό που σήμερα αποκαλούμε σέρφινγκ

προέρχεται από τα νησιά της Πολυνησίας στον Ειρηνικό ωκεανό.

the Polynesian islands of the Pacific Ocean.

We know from various accounts

Γνωρίζουμε από διάφορες αναφορές ότι το δάμασμα των κυμάτων

that wave riding was done throughout the Polynesian Pacific,

γινόταν σε όλη την Πολυνησία,

as well as in West Africa and Peru.

καθώς και στη Δυτική Αφρική και το Περού.

But it was in the Hawaiian archipelago in particular

Αλλά ειδικά στο αρχιπέλαγος της Χαβάης,

that surfing advanced the most,

το σέρφινγκ εξελίχθηκε περισσότερο,

καταγράφηκε καλύτερα,

was best documented,

and, unlike elsewhere in Polynesia, persisted.

και συνεχίστηκε, όπως πουθενά αλλού στη Πολυνησία.

Και για τους κάτοικους της Χαβάης,

And for the people of Hawaii,

wave sliding was not just a recreational activity,

το σέρφινγκ δεν ήταν απλά μια διασκεδαστική δραστηριότητα,

but one with spiritual and social significance.

αλλά είχε και μια πνευματική και κοινωνική σημασία.

Like much of Hawaiian society,

Όπως γενικά η κοινωνία στην Χαβάη,

nearly every aspect of surfing was governed by a code of rules and taboos

σχεδόν κάθε πτυχή του σέρφινγκ

βασίζεται σε ένα κώδικα κανόνων και ταμπού γνωστό ως «kapou».

known as kapu.

Hawaiians made offerings when selecting a tree to carve,

Οι Χαβανέζοι έκαναν προσφορές όταν επέλεγαν ένα δέντρο να σκαλίσουν,

prayed for waves with the help of a kahuna, or an expert priest,

προσεύχονταν για κύματα με τη βοήθεια ενός «καχούνα», ενός ειδικού ιερέα,

and gave thanks after surviving a perilous wipeout.

και έδιναν ευχαριστίες όταν επιζούσαν από κάποια επικίνδυνη πτώση.

Certain surf breaks were strickly reserved for the elite.

Κάποιες εκδηλώσεις για σέρφινγκ

ήταν αποκλειστικά για την ελίτ.

But it wasn't just a solemn affair.

Αλλά δεν ήταν μόνο επίσημη υπόθεση.

Οι σέρφερς ανταγωνίζονταν και στοιχημάτιζαν

Surfers competed and wagered on who could ride the farthest,

για το ποιος θα καβαλήσει πιο μακριά, πιο γρήγορα,

the fastest,

or catch the biggest wave with superior skill,

ή θα πιάσει το μεγαλύτερο κύμα

επιδεικνύοντας τη δεξιοτεχνία τους,

granting respect,

και κερδίζοντας σεβασμό, κοινωνική καταξίωση,

social status,

and romantic success.

και επιτυχία στον έρωτα.

Though it was later called the sport of kings,

Αν και αργότερα ονομάστηκε «σπορ των βασιλιάδων»,

Hawaiian men and women of all ages and social classes participated,

Χαβανέζοι και Χαβανέζες κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης συμμετείχαν,

riding surfboards shaped from koa,

και καβαλούσαν σανίδες σέρφιγκ

φτιαγμένες από κόα, αρτόκαρπο ή δέντρα γίλι.

breadfruit,

or wiliwili trees.

Πολλοί Χαβανέζοι είχαν σανίδες Αλάια,

Many Hawaiians road alaia boards,

which were thin, midsized, and somewhat resemble today's shortboards.

οι οποίες ήταν λεπτές, μεσαίου μεγέθους,

και έμοιαζαν κάπως με τις σημερινές κοντές σανίδες.

Some mounted paipo boards,

Κάποιοι είχαν σανίδες Πάιπο, κοντές και στρογγυλεμένες,

short, round-nosed boards on which riders typically lay on their stomachs.

στις οποίες συνήθως οι σέρφερς ξάπλωναν μπρούμυτα.

But only chieftains could ride the massive olo boards,

Αλλά μόνο οι αρχηγοί μπορούσαν να καβαλήσουν

τις τεράστιες σανίδες Όλο, διπλάσιες σε μήκος από τις σημερινές.

twice as long as today's longboards.

Unlike most modern surfboards,

Σε αντίθεση με τις περισσότερες σύγχρονες,

all boards were finless,

όλες οι σανίδες ήταν χωρίς πτερύγιο,

requiring surfers to drag their hands or feet to turn.

απαιτώντας από τους σέρφερς να σύρουν

τα χέρια ή τα πόδια τους για να στρίψουν.

We don't know exactly when wave sliding was invented,

Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς ανακαλύφθηκε το σέρφινγκ,

but we know that it had already been practiced in Polynesia for centuries

αλλά ξέρουμε ότι γινόταν ήδη στην Πολυνησία για αιώνες

by the time it was described in 1777 by William Anderson,

προτού το περιγράψει το 1777 ο Ουίλιαμ Άντερσον,

a surgeon on Captain Cook's ship "Resolution."

ο γιατρός στο πλοίο «Ρεσολούσιον» του Κάπτεν Κουκ.

Although Anderson was in awe,

Αν και άφησε έκθαμβο τον Άντερσον,

most of the American Christian missionaries who arrived in Hawaii

οι περισσότεροι Αμερικανοί ιεραπόστολοι

που έφτασαν στη Χαβάη αρκετές δεκαετίες μετά,

several decades later

regarded surfing as sinful,

θεώρησαν το σέρφινγκ αμαρτωλό

και το αποθάρρυναν,

and they discouraged it, along with other aspects of native culture.

όπως και άλλες πτυχές της τοπικής κουλτούρας.

The biggest threat to surfing, however, was the threat to the natives themselves.

Αλλά η μεγαλύτερη απειλή για το σέρφινγκ

ήταν αυτή για τους ίδιους τους ντόπιους.

By 1890, new illnesses introduced by Europeans and Americans

Μέχρι το 1890,

νέες αρρώστιες που εισήχθησαν από Ευρωπαίους και Αμερικάνους

had decimated the Hawaiian people, leaving fewer than 40,000

είχαν αποδεκατίσει τους κάτοικους της Χαβάης,

αφήνοντας λιγότερους από 40.000

from a pre-contact population that may have exceeded 800,000.

από έναν αρχικό πληθυσμό που ίσως ξεπερνούσε τους 800.000.

At the same time, foreign influence grew

Ταυτόχρονα η ξένη επιρροή μεγάλωνε

with white settlers overthrowing the native monarchy in 1893,

με τους λευκούς αποίκους να ανατρέπουν την ιθαγενή μοναρχία το 1893

και τις Ηνωμένες Πολιτείες να προσαρτούν τα νησιά πέντε χρόνια αργότερα.

and the U.S. annexing the islands five years later.

The end of Hawaii's independence coincided with surfing's native-led revival,

Το τέλος της ανεξαρτησίας της Χαβάης

συνέπεσε με την τοπική αναγέννηση του σέρφινγκ,

a revival soon exploited by the American colonizers.

μια αναβίωση που σύντομα εκμεταλλεύτηκαν οι Αμερικανοί αποικιοκράτες.

But first, some Hawaiians took surfing overseas.

Αλλά πρώτα, κάποιοι Χαβανέζοι πέρασαν το σέρφινγκ στο εξωτερικό.

In 1907, George Freeth, the so-called Hawaiian Wonder,

Το 1907 ο Τζόρτζ Φρίθ, που αποκαλούσαν θαύμα της Χαβάης,

traveled to the west coast

ταξίδεψε στη Δυτική Ακτή

and gave surfing demonstrations in southern California.

και έκανε επιδείξεις σέρφινγκ στην νότια Καλιφόρνια.

Then in 1914, Olympic swimmer Duke Kahanamoku

Έπειτα το 1914, ο ολυμπιακός κολυμβητής Ντιούκ Καχαναμόκου

made his way to Australia and New Zealand,

έφτασε στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία,

gliding across the southern Pacific waves

γλιστρώντας στα κύματα του νότιου Ειρηνικού,

and attracting rapt audiences wherever he went.

και κατέπληξε τα πλήθη όπου πήγαινε.

Shortly before Freeth went to California,

Λίγο πριν ο Φρίθ πάει στην Καλιφόρνια,

a South Carolinian named Alexander Hume Ford moved to Hawaii.

κάποιος από την Νότια Καρολίνα,

ο Αλεξάντερ Χιούμ Φόρντ μετακόμισε στη Χαβάη.

After learning to surf, he became a champion of the pastime.

Αφού έμαθε να κάνει σέρφινγκ,

έγινε πρωταθλητής του αθλήματος.

Αλλά ο Φορντ μάλλον είχε αθέμιτους λόγους

But Ford may have had unsavory reasons

for his enthusiastic efforts to boost the sport.

για τις ενθουσιώδεις προσπάθειές του να ενισχύσει το άθλημα.

Όπως πολλοί άποικοι,

Like many settlers, he wanted Hawaii to become a U.S. state

ήθελε η Χαβάη να γίνει πολιτεία της Αμερικής,

but was worried about its non-white majority of natives and Asian workers.

αλλά ανησυχούσε για την πλειοψηφία των μη λευκών ιθαγενών

και των Ασιατών εργαζομένων.

Έτσι ο Φορντ προώθησε το σέρφινγκ

Ford thus promoted surfing to attract white Americans to Hawaii,

για να προσελκύσει λευκούς Αμερικάνους στην Χαβάη,

first as tourists, then as residents.

πρώτα ως τουρίστες και μετά ως κατοίκους.

He was helped by numerous writers and filmmakers.

Είχε την βοήθεια πολυάριθμων συγγραφέων και κινηματογραφιστών.

Ford's demographic plan would fail miserably.

Το δημογραφικό σχέδιο του Φορντ απέτυχε παταγωδώς.

Hawaii became a state in 1959

Η Χαβάη, που έγινε πολιτεία το 1959,

and remains the most racially diverse state in the country.

παραμένει η πιο φυλετικά ποικίλη στη χώρα.

But the promotion of surfing was a far greater success.

Αλλά η προώθηση του σέρφινγκ είχε πολύ μεγαλύτερη επιτυχία.

Today, surfing is a multi-billion dollar global industry,

Σήμερα το σέρφινγκ

είναι μια παγκόσμια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων

with tens of millions of enthusiasts worldwide.

με δεκάδες εκατομμύρια οπαδούς παγκοσμίως.

And though relatively few of these surfers are aware of the once-crucial wave chants

Αν και σχετικά λίγοι σέρφερς ξέρουν

για τις παλιές σημαντικές ψαλμωδίες για τα κύματα,

or board carving rituals,

ή τις τελετές σκαλίσματος της σανίδας,

Hawaiians continue to preserve these traditions

οι Χαβανέζοι συνεχίζουν να τηρούν αυτές τις παραδόσεις,

nearly washed away by history's waves.

που κόντεψαν να παρασυρθούν μακριά

από τα κύματα της ιστορίας.