The dark history of the overthrow of Hawaii - Sydney Iaukea

903,316 views ・ 2022-02-17

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Δέσποινα Τσιάρα Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas
00:07
It was January 16th, 1895.
0
7170
3503
Ήταν 16 Ιανουαρίου του 1895.
00:10
Two men arrived at Lili’uokalani’s door, arrested her,
1
10673
3921
Δύο άνδρες έφτασαν στην πόρτα της Λιλιουοκαλάνι,
τη συνέλαβαν και την οδήγησαν στο δωμάτιο όπου θα φυλακιζόταν.
00:14
and led her to the room where she would be imprisoned.
2
14594
3420
00:18
A group had recently seized power and now confiscated her diaries,
3
18014
4171
Μια ομάδα κατέλαβε πρόσφατα την εξουσία και τώρα κατάσχεσε τα ημερολόγιά της,
00:22
ransacked her house, claimed her lands, and hid her away.
4
22185
3920
λεηλάτησε το σπίτι της, διεκδίκησε τη γη της και την έκρυψε.
00:26
Lili’uokalani was Hawaii’s queen.
5
26773
2669
Η Λιλιουοκαλάνι ήταν η βασίλισσα της Χαβάης.
00:29
And she ruled through one of the most turbulent periods of its history.
6
29442
3795
Κυβέρνησε σε μια πολύ ταραχώδη περίοδο της ιστορίας της.
00:33
75 years earlier, American missionaries first arrived in Hawaii.
7
33571
4338
Πριν από 75 χρόνια, Αμερικανοί ιεραπόστολοι πρωτοέφτασαν στη Χαβάη.
00:38
They quickly amassed power, building businesses
8
38159
2377
Γρήγορα απέκτησαν δύναμη χτίζοντας επιχειρήσεις
00:40
and claiming arable land that they transformed into plantations.
9
40536
4171
και διεκδικώντας καλλιεργήσιμη γη την οποία μετέτρεψαν σε φυτείες.
00:44
They worked closely with the ali’i,
10
44707
2002
Συνεργάζονταν στενά με τους Αλί’ι,
00:46
or sacred Hawaiian nobility closely linked to the Gods.
11
46709
4213
την ιερή χαβανέζικη αριστοκρατία, στενά συνδεδεμένη με τους θεούς.
00:50
The ali’i appointed missionaries to government roles
12
50922
3295
Οι Αλί'ι διόρισαν ιεραπόστολους σε κυβερνητικούς ρόλους
00:54
where they helped establish Hawaii as a sovereign kingdom
13
54217
3086
όπου βοήθησαν στην ίδρυση της Χαβάης ως κυρίαρχο βασίλειο
00:57
with a constitutional monarchy.
14
57303
2252
με συνταγματική μοναρχία.
00:59
But once certain business opportunities emerged—
15
59889
2586
Αλλά όταν προέκυψαν επιχειρηματικές ευκαιρίες,
01:02
namely, the prospect of exporting sugar to the US tariff-free—
16
62475
4129
όπως η προοπτική εξαγωγής ζάχαρης στις ΗΠΑ χωρίς δασμούς,
01:06
some of their descendants shifted positions.
17
66604
2669
κάποιοι απόγονοι τους άλλαξαν στάση.
01:09
They formed a political group known as “the Missionary Party”
18
69649
3753
Σχημάτισαν μια πολιτική ομάδα γνωστή ως «το Κόμμα των Ιεραποστόλων»
01:13
and began plotting to annex Hawaii, bringing it under US control.
19
73402
5589
και σχεδίαζαν την προσάρτηση της Χαβάης, θέτοντάς την υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ.
01:19
Lili’uokalani and her siblings were born into an ali’i family.
20
79534
4671
Η Λιλιουοκαλάνι και τα αδέλφια της γεννήθηκαν σε μια οικογένεια Αλί’ι.
01:24
In 1874, her brother, Kalākaua, ascended the throne,
21
84205
5130
Το 1874 ο αδελφός της, ο Καλαακάουα, ανέβηκε στο θρόνο,
01:29
but thirteen years into his reign, the emerging threat crystallized.
22
89335
4755
αλλά 13 χρόνια μετά τη βασιλεία του, η αναδυόμενη απειλή αποκρυσταλλώθηκε.
01:34
The Missionary Party called a meeting where an all-white militia surrounded
23
94090
4546
Το Kόμμα των Iεραποστόλων έκανε σύσκεψη και μία πολιτοφυλακή λευκών περικύκλωσε
01:38
and forced the king to sign new legislation.
24
98636
3086
και ανάγκασε τον βασιλιά να υπογράψει νέα νομοθεσία.
01:42
Later called the Bayonet Constitution,
25
102056
2377
Αργότερα ονομάστηκε το Σύνταγμα της Ξιφολόγχης.
01:44
it stripped Native Hawaiians of their rights,
26
104433
2294
Αφαίρεσε τα δικαιώματα των ιθαγενών της Χαβάης,
01:46
diminished the monarchy’s power,
27
106727
1836
μείωσε τη δύναμη της μοναρχίας,
01:48
and ceded control to this group of white businessmen.
28
108563
3545
και παραχώρησε τον έλεγχο στους λευκούς επιχειρηματίες.
01:52
Four years later, King Kalākaua died,
29
112692
3712
Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο βασιλιάς Καλαακάουα πέθανε,
01:56
heartbroken, Lili’uokalani said,
30
116404
2294
συντετριμμένος, είπε η Λιλιουοκαλάνι,
01:58
“by the base ingratitude of the very persons whose fortunes he had made.”
31
118698
4963
«από την ευτελή αχαριστία των ίδιων ατόμων των οποίων τις περιουσίες είχε κάνει».
02:04
Prepared to fight, she assumed the throne.
32
124287
3086
Προετοιμασμένη να πολεμήσει, ανέλαβε τον θρόνο.
02:07
Despite death threats and rumors of insurgency,
33
127832
3211
Παρά τις απειλές θανάτου και τις φήμες για εξέγερση,
02:11
Queen Lili’uokalani was determined to restore power to her people—
34
131043
4588
η Λιλιουοκαλάνι ήταν αποφασισμένη να αποκαταστήσει την εξουσία του λαού της.
02:15
an estimated two thirds of whom had lost their voting rights.
35
135631
3796
Περίπου τα δύο τρίτα του λαού είχαν χάσει το δικαίωμα ψήφου τους.
02:19
Flooded with requests for change, she authored a new constitution.
36
139927
4213
Δέχοντας πληθώρα αιτημάτων για αλλαγές, συνέταξε ένα νέο σύνταγμα.
02:24
But before she introduced it, the so-called “Committee of Safety,”
37
144140
4379
Αλλά πριν το παρουσιάσει, η λεγόμενη «Επιτροπή Ασφαλείας»,
02:28
a new organization that consisted of many Missionary Party members,
38
148519
3754
μια νέα οργάνωση που αποτελούνταν από μέλη του Κόμματος των Ιεραποστόλων,
02:32
hatched another plot.
39
152273
1668
εκκόλαψε μια άλλη συνωμοσία.
02:34
Under the false pretense that this new constitution
40
154358
2461
Με την ψευδή πρόφαση ότι αυτό το νέο σύνταγμα
02:36
endangered American property and lives,
41
156819
2795
έθετε σε κίνδυνο τις αμερικανικές περιουσίες και ζωές,
02:39
they staged a coup on January 17th, 1893.
42
159614
4337
έκαναν πραξικόπημα στις 17 Ιανουαρίου 1893.
02:44
More than 160 US Marines marched to the palace,
43
164327
4337
Πάνω από 160 Αμερικανοί πεζοναύτες μπήκαν στο παλάτι,
02:48
where the “Committee of Safety” removed Queen Lili’uokalani from office.
44
168664
5839
όπου η «Επιτροπή Ασφαλείας» απομάκρυνε τη βασίλισσα Λιλιουοκαλάνι από το αξίωμα.
02:55
Thousands of Hawaiian people protested,
45
175254
2461
Χιλιάδες Χαβανέζοι διαμαρτυρήθηκαν,
02:57
some wearing hat bands reading, “Aloha ’Āina,” or “love of the nation.”
46
177715
5380
κάποιοι φορούσαν καπέλα που έγραφαν, «Aloha ’Āina», ή «αγάπη για το έθνος».
03:03
The alleged “Provisional Government” declared Hawaii a Republic
47
183930
3878
Η υποτιθέμενη «Μεταβατική Κυβέρνηση» ανακήρυξε τη Χαβάη σε Δημοκρατία
03:07
the following year.
48
187808
1252
το επόμενο έτος.
03:09
They proclaimed that Hawaiians couldn’t vote
49
189477
2294
Διακήρυξαν ότι οι Χαβανέζοι δεν μπορούσαν να ψηφίσουν
03:11
or be government employees without signing a new “oath of allegiance.”
50
191771
4796
ή να είναι δημόσιοι υπάλληλοι χωρίς να υπογράψουν έναν νέο «όρκο πίστης».
03:16
Many refused.
51
196567
1669
Πολλοί αρνήθηκαν.
03:18
The following year, some of Lili’uokalani’s supporters
52
198611
3337
Την επόμενη χρονιά, υποστηρικτές της Λιλιουοκαλάνι
03:21
attempted a counterrevolution.
53
201948
2002
επιχείρησαν μια αντεπανάσταση.
03:23
The Republic responded brutally,
54
203950
2836
Η Δημοκρατία απάντησε βίαια,
03:26
jailing hundreds and sentencing six people to death.
55
206786
3420
φυλακίζοντας εκατοντάδες και καταδίκασε σε θάνατο έξι ανθρώπους.
Ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωσή τους,
03:30
In exchange for their release,
56
210206
1793
03:31
the Republic made Lili’uokalani sign a document
57
211999
3254
η Δημοκρατία ανάγκασε τη Λιλιουοκαλάνι να υπογράψει ένα έγγραφο
03:35
that claimed to relinquish her throne, and they imprisoned her in the palace.
58
215253
4754
που ισχυρίζονταν ότι εκθρονίζεται και τη φυλάκισαν στο παλάτι.
03:40
Under constant guard, she composed songs expressing her love for her people
59
220466
5422
Υπό συνεχή φύλαξη, συνέθετε τραγούδια εκφράζοντας την αγάπη της για τον λαό της.
03:45
and began making a patchwork quilt that told the story of her life.
60
225888
3879
Άρχισε να φτιάχνει ένα πάπλωμα που αφηγούταν την ιστορία της ζωής της.
03:50
While she was only allowed news that had been reviewed by her jailers,
61
230434
3671
Ενώ της επιτρεπόταν ειδήσεις που είχαν ελεγχθεί από τους φύλακές της,
03:54
her supporters often brought her bouquets from the garden she’d dedicated to them,
62
234105
4129
οι υποστηρικτές της τής έφερναν ανθοδέσμες από τον κήπο που τους είχε αφιερώσει,
03:58
wrapped in newspaper.
63
238234
2127
τυλιγμένες σε εφημερίδες.
04:00
After 8 months, Lili’uokalani was placed under house arrest.
64
240987
4546
Οκτώ μήνες μετά, η Λιλιουοκαλάνι τέθηκε σε κατ′ οίκον περιορισμό.
04:05
As soon as it was lifted, she traveled to Washington, D.C.
65
245825
3378
Μόλις άρθηκε ο περιορισμός, ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον
04:09
with Hawaiian nationalists and over 20,000 signatures.
66
249203
3670
με τους εθνικιστές της Χαβάης και πάνω από 20.000 υπογραφές.
04:13
There they successfully convinced Congress to halt the Republic’s annexation treaty.
67
253416
4796
Εκεί έπεισαν με επιτυχία το Κογκρέσο
να σταματήσει τη συνθήκη προσάρτησης της Δημοκρατίας.
04:18
But the following year, the Spanish-American War began.
68
258713
3420
Αλλά το επόμενο έτος ξεκίνησε ο Ισπανοαμερικανικός Πόλεμος.
04:22
Seeing Hawaii as a strategic military base,
69
262133
2752
Βλέποντας τη Χαβάη ως μια στρατηγική στρατιωτική βάση,
04:24
President William McKinley declared it a US territory on July 7th, 1898—
70
264885
6173
ο Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ τη διακήρυξε ως έδαφος των ΗΠΑ στις 7 Ιουλίου 1898,
04:31
breaking international law and devastating Queen Lili’uokalani and her people.
71
271517
5672
παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο
και συντρίβοντας τη βασίλισσα Λιλιουοκαλάνι και τον λαό της.
04:37
She spent the rest of her life petitioning for the restoration of her lands,
72
277940
3879
Πέρασε το υπόλοιπο της ζωής της υποβάλλοντας αιτήματα
για την αποκατάσταση των εδαφών της,
04:41
Native Hawaiian rights, and national liberation.
73
281819
3879
τα δικαιώματα των ιθαγενών της Χαβάης, και την εθνική απελευθέρωση.
04:45
When she died in 1917, these dreams were unrealized.
74
285698
4671
Όταν πέθανε το 1917, αυτά τα όνειρα έμειναν απραγματοποίητα.
04:51
A member of the group that forced Queen Lili’uokalani out of office
75
291454
4004
Ένα μέλος της ομάδας που στέρησε το αξίωμά της βασίλισσας Λιλιουοκαλάνι
04:55
once declared, “If we are ever to have peace and annexation
76
295458
4045
δήλωσε κάποτε, «Αν πρόκειται ποτέ να έχουμε ειρήνη και προσάρτηση
04:59
the first thing to do is obliterate the past.”
77
299503
3128
το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να εξαλείψουμε το παρελθόν».
05:03
They failed at this goal.
78
303174
1668
Απέτυχαν σ′ αυτόν τον στόχο.
05:05
Queen Lili’uokalani left a resilient legacy:
79
305134
3420
Η βασίλισσα Λιλιουοκαλάνι άφησε μια ανθεκτική κληρονομιά:
05:08
Her commitment to her land and people never wavered
80
308846
3670
Η αφοσίωσή της στη γη και τον λαό της δεν κλονίστηκε ποτέ
05:12
and many Hawaiians continue to fight in her memory.
81
312516
3462
και πολλοί Χαβανέζοι συνεχίζουν να αγωνίζονται στη μνήμη της.
05:15
Speaking of Hawaii’s children, Queen Lili’uokalani said,
82
315978
4797
Μιλώντας για τα παιδιά της Χαβάης, Η βασίλισσα Λιλιουοκαλάνι είπε,
05:20
“It is for them that I would give the last drop of my blood.”
83
320775
4546
«Για εκείνα είναι που θα έδινα την τελευταία σταγόνα του αίματός μου».
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7