A riddle of ice and fire dragons - Henri Picciotto

Translator: swmaya salim Reviewer: Daban Q. Jaff

It’s your first day in your new job as Center Realm’s official cartographer,

ئەوە یەکەم ڕۆژتە لە کارە نوێیەکەت وەک نەخشەکێشی فەرمی سەنتەری شانشین،

and you've already got a big problem.

و تۆ کێشەیەکی گەورەت هەیە.

Center Realm is home to three elder dragons: two ice, one fire,

سەنتەری شانشین ماڵی سێ ئەژدیها گەورەکانە: دوو سەهۆڵ، یەک ئاگر،

and they’ve lived in harmony on the east coast for centuries.

و چەندین سەدە بە خۆشگوزەرانی ژیاون لە کەناری ڕۆژهەڵات.

But scouts have sighted three fire dragons and five ice dragons

بەڵام سکۆتلەندیەکان سێ ئەژدیهای ئاگر و پێنجی سەهۆڵیان بینیووە

flying across the Western Ocean.

بەدرێژایی زەریای ڕۆژئاوا دەفڕین.

You’ll only have a few hours to assign them their designated regions

تەنیا چەند کاتژمێرێکی کەمت هەیە بۆ دیاریکردنی ناوچە دیاریکراوەکانیان

before they’ll arrive.

پێش ئەوەی بگەن.

Elder dragons are extremely territorial.

ئەژدیها گەورەکان بەتەواوەتی خاکین.

Each must have its own, officially acknowledged stomping ground.

هەریەکەیان دەبێت خاوەنی ئی خۆیان بن، بەفەرمی دانیان نا بە زەویە جیاکراوەکان.

They’ll peacefully roost there unless their region borders another dragon

بە ئاشتی لەوێ دەمێننەوە مەگەر هەرێمەکەیان هاوسنوربێت لەگەڵ ئەژدیهایەکی تری

of the same type,

هەمان جۆر.

in which case the matching dragons will go on a rampage.

لەو حاڵەتەدا ئەژدیها هاوتاکان گێچەڵ بەیەکتر دەکەن.

However, fire and ice dragons can border each other,

هەرچەندە، ئەژدیهای سەهۆڵ و ئاگر دەتوانن هاوسنوری یەک بن،

and matching regions can touch at corners.

و ناوچەکانیان تاوەکو سوچەکان بەرن.

You’ll soon have 11 dragons and just 8 regions.

بەم زووانە یازدە ئەژدیها و هەشت هەرێمت دەبێت.

Fortunately, you have enough political capital to create 3 new regions,

خۆشبەختانە، سەرمایەی سیاسی پێویستت هەیە بۆ دروستکردنی سێ هەرێمی نوێ،

each of which must be completely enclosed spaces.

هەرکامیان دەبێت بۆشاییەکانیان بەتەواوی داخراو بێت.

Add more or otherwise mess this up, and you’ll lose your job and your head.

زیادی بکە یان تێکی بدە، و تۆش کارەکەت و سەرت لەدەست دەدەیت.

Where do you draw lines and place the new dragons?

لەکوێ هێڵەکان دەکێشیت و ئەژدیها نوێیەکان شوێن دەکەیتەوە؟

Pause here to figure it out for yourself. Answer in 3

لێرە بوەستە بۆ ئەوەی خۆت بیدۆزیتەوە. وەڵامبدەوە لە 3

Answer in 2

لە 2

Answer in 1

لە 1

It isn't difficult to create three new regions.

ئەوە سەخت نییە سێ هەرێم دروست بکەیت.

What is more challenging is to make sure the result

ئەوەی زۆر سەختە ئەوەیە دڵنیابین کە ئەنجامەکە

will keep each dragon away from its own kind.

ئەژدیهاکان دووردەخاتەوە لە هاوتاکەی خۆیان.

For instance, this can be neither ice nor fire,

بۆ نموونە، ئەمە دەتوانێت نە سەهۆڵ نە ئاگر بێت،

because it borders both.

چونکە هاوسنوری هەردووکیانە.

However, create a new region like this, and suddenly there are viable options.

هەرچۆنێک بێت، هەرێمێکی نوێی لەم شێوەیە دروستبکە، و لەناکاو بژاردەی گونجاو هەیە،

Why did that work? Look at the point where these four regions meet.

بۆچی ئەو کارە کرا؟ سەیری ئەو شوێنە بکە کە ئەو چوار هەرێمە لێی دەگەنە یەک.

If you go around it, it alternates between fire and ice.

ئەگەر بچیە دەوروو بەری، ئەوە جێگۆڕکێ دەکات لەنێوان ئاگر و سەهۆڵ.

Before the new line was added, that wouldn’t have worked.

پێش ئەوەی هێڵە نوێیەکە زیادبکرێت، ئەوە کاری نەدەکرد.

Nor would 5 or 7 regions.

نە پێنج یان حەوت هەرێم.

6 and 8, however, both do.

شەش و هەشت، هەرچۆنێک بێت، هەردووکیان دەیکەن.

The pattern is that points where lines meet must be surrounded

شێوازەکە ئەو خاڵانەیە کە بەیەک گەیشتن هێڵەکان دەبێت دەورەدرابێت

by an even number of regions.

تەنانەت لەلایەن ژمارەیەک هەرێم.

As long as that’s true, you can color the map in two colors,

هەتا ئەوە ڕاست بێت، دەتوانیت نەخشەکە بە دوو ڕەنگ ڕەنگ بکەیت،

by alternating them around those points.

بە جێگۆڕکێ کردنیان بەدەوری ئەو خاڵانەدا.

In our initial arrangement, there were six such meeting points.

لە ڕێکخستنە سەرەتاییەکانماندا. شەش خاڵی لەم جۆرە بەیەک گەیشتن هەبوو.

So what we want to do is connect those to each other.

بۆیە ئەوەی دەمانەوێت بیکەین بەیەک گەیاندنی ئەوانەیە بەیەکتر.

Each line adds a single new region that touches both meeting points.

هەر هێڵێک هەرێمێکی نوێ دروست دەکات کە دەگاتە هەردوو خاڵی بەیەک گەیشتنەکە.

There are several ways to do this to accommodate all 8 new dragons.

چەند ڕێگەیەک هەیە بۆ ئەنجامدانی بۆ جێکردنەوەی هەر هەشت ئەژدیها نوێیەکان.

You’ve done such a great job that your boss puts you in a ship

کارێکی وا گەورەت کردووە کە سەرۆکەکەت دەتخاتە ناو کەشتیەک

and sends you out across the Western Sea to investigate

و دەتنێرێت بۆ دەرەوەی دەریای ڕۆژئاوا بۆ لێکۆڵینەوەی

where these new dragons are coming from.

ئەو ئەژدیها نوێیانە لەکوێ دێن.

There you’re met with a civilization in disarray.

لەوێ تۆ چاوت کەوت بە شارستانیەتێک لە شڵەژاوی.

Their 17 elder dragons are ravaging the countryside, wiping out the peasants,

17 ئەژدیها گەورەکەیان گوندەکەیان کاول کرد، جوتیارەکانیان لەناو برد،

devastating all the people and their thatch-roofed cottages.

تێکشکاندنی هەموو خەڵکەکە و سەقفی ماڵەکانیان.

And here there aren't just ice and fire dragons, but lightning dragons too.

تەنیا ئەژدیهای سەهوڵ و ئاگری لێنەبوون، بەڵکو ئەژدیهای ڕووناکیش.

Their people will only allow the creation of two new regions.

خەڵکەکەیان تەنیا ڕێگە بە دروستکردنی دوو هەرێمی نوێ دەدەن.

Where do you create new regions and place all the dragons?

لەکوێ هەرێمە نوێیەکان دروست دەکەیت و هەموو ئەژدیها نوێیەکان جێ دەکەیتەوە؟

Pause here to figure it out for yourself. Answer in 3

لێرە بوەستە بۆ ئەوەی خۆت بیدۆزیتەوە. وەڵامبدەوە لە 3

Answer in 2

لە 2

Answer in 1

لە 1

Unfortunately, our meeting-point trick won’t suffice

بەداخەوە، فێڵی خاڵی کۆبوونەوەمان بەس نیە

now that there are three dragon types,

ئێستا کە سێ جۆر ئەژدیها هەیە،

so we need to find another method to identify problem areas.

کەواتە پێویستە شێوازیکی تر بدۆزینەوە بۆ دیاریکردنی ناوچە کێشەکان.

A great way to do so is to experiment:

باشترین ڕێگا بۆ ئەنجامدانی تاقیکردنەوەیە:

focus on one area and start coloring until we run out of possibilities.

سەرنج بخە سەر یەک ناوچە و دەست بکە بە ڕەنگکردن تاوەکو ڕێتێچوونەکان تەواو دەبن.

Take this section.

ئەم بەشە وەربگرە.

These 3 regions all border each other, so they need to be different colors.

ئەو سێ هەرێمە هاوسنوورن لەگەڵ یەک، بۆیە دەبێت ڕەنگی جیاواز بن.

But they also all touch this giant territory, which we now can’t color.

بەڵام ئەوانیش هەموویان دەگەنە ئەو هەرێمە گەورەی، کە ئێستا ناتوانین ڕەنگی بکەین.

To generalize the issue, when there are 4 regions that all border each other,

بۆ گشتاندنی کێشەکە، کاتێک چوار هەرێم هەیە کە سنووردارن لەگەڵ یەکتر.

it's impossible to color them with three colors.

ئەوە محاڵە بە سێ ڕەنگ ڕەنگیان بکەیت.

The map has two other such areas.

نەخشەکە دوو ناوچەی تری لەم جۆرەی هەیە.

So what you need to do is break them up.

کەواتە ئەوەی پێویستتە بیکەی ئەوەیە جیایان بکەیەوە.

And once again, the key is drawing lines between points

و دووبارە، کلیلەکە کێشانی هێڵەکانە لەنێوان خاڵەکان

where multiple problematic regions touch.

لەو شوێنەی کە چەند ناوچە کێشەدارەکان دەگەنە یەک.

No matter how you do it,

گرنگ نییە چۆن ئەوە دەیکەیت،

you’ll effectively subdivide the giant territory into smaller ones.

بەشێوەیەکی کاریگەر ناوچە گەورەکە دابەش دەکەیت بۆ بەشی بچووک.

Now coloring the map becomes a logic puzzle.

ئێستا ڕەنگکردنی نەخشەکە دەبێتە مەتەڵێکی لۆژیکی.

So long as you approach it systematically by starting in one area and radiating out,

تا بەشێوەیەکی ڕێک و پێک لێی نزیک دەبیتەوە بە دەسپێکردن لە یەک ناوچە و بڵاوبوونەوە،

you’ll reach an arrangement that you can fit all your dragons into,

دەگەیتە ڕێکخستنێک کە دەتوانیت هەموو ئەژدیهاکانت لەگەڵ بگونجێنیت،

shifting the colors as needed.

گۆڕینی ڕەنگەکان بەپێی پێویست.

Just assign this region last, because it’ll have two options.

تەنیا ئەو ناوچەیە دواجار دیاری بکە، چونکە دوو هەڵبژاردەی هەیە.

You've saved not one, but two continents from certain ruin.

تۆ نەک یەک، بەڵکو دوو کیشوەرت ڕزگار کردووە لە وێرانییەکی دیاریکراو.

Now to see if you can find a giant eagle and hitch a ride back home.

ئێستا بابزانین ئەگەر بتوانیت هەڵۆیەکی گەورە بدۆزیتەوە و گەڕانەوە بۆ ماڵەوە.