Antony Gormley: Sculpted space, within and without

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Linndy V Reviewer: Ngoc Nguyen

I'm going to tell you about why I became a sculptor,

Tôi sẽ kể cho các bạn nghe lý do vì sao tôi trở thành một nhà điêu khắc,

and you may think that sculptors,

và bạn có thể nghĩ những nhà điêu khắc,

well, they deal with meta, they deal with objects,

ừm, họ xử lý sự biến đổi, họ tiếp xúc với những vật thể,

they deal with bodies,

họ làm việc với những cơ thể,

but I think, really, what I care about most

nhưng với tôi, thực sự mà nói, điều tôi quan tâm nhất chính là

is making space, and that's what I've called this talk:

tạo ra không gian tự do, chính là cái tên tôi đặt cho bài nói này:

Making Space.

Tạo ra Không Gian Tự Do.

Space that exists within us,

Không gian tồn tại bên trong chúng ta,

and without us.

và bên ngoài chúng ta.

So, when I was a child,

Khi tôi còn nhỏ,

I don't know how many of you grew up in the '50s,

tôi không rõ có ai ở đây sống trong những năm 50,

but I was sent upstairs for an enforced rest. (Laughter)

nhưng tôi thì bị buộc phải lên gác để bắt-buộc-phải-ngủ-trưa . (Tiếng cười)

It's a really bad idea. I mean, after lunch, you're, you know,

Nó thật sự rất nản. Ý tôi là, sau bữa trưa, nếu là bạn, bạn biết rồi đấy,

you're six, and you want to go and climb a tree.

bạn lên 6 tuổi, và đang rất muốn đi chơi và trèo cây.

But I had to go upstairs, this tiny little room

Nhưng tôi lại phải lên gác, chui vào căn phòng bé xíu này

that was actually made out of an old balcony,

mà thực ra từ một cái ban công cũ chuyển thành,

so it was incredibly hot, small and light,

nên nó nóng kinh khủng, chật chội và chói mắt nữa,

and I had to lie there. It was ridiculous.

và tôi phải nằm đó. Thật nực cười.

But anyway, for some reason, I promised myself

Nhưng dù sao thì, vì một lý do nào đó, tôi tự hứa

that I wasn't going to move,

rằng tôi sẽ không trốn đi chơi,

that I was going to do this thing that Mummy

rằng tôi sẽ làm chính xác cái điều mà Mẹ

wanted me to do.

muốn tôi làm.

And there I was, lying there in this tiny space,

Và tôi ở đó, nằm trong cái không gian nhỏ bé ấy,

hot, dark, claustrophobic, matchbox-sized, behind my eyes,

nóng nực, tối tăm, chịu đựng nỗi sợ không gian hẹp, cỡ như hộp diêm, ẩn dưới đôi mắt tôi,

but it was really weird, like, after this went on

nhưng nó thực sự rất kỳ lạ, sau khi chuyện đó tiếp diễn

for days, weeks, months, that space would get bigger

qua nhiều ngày, nhiều tuần, nhiều tháng, không gian đó như lớn hơn

and darker and cooler

tối hơn và mát hơn

until I really looked forward to that half an hour

cho đến khi tôi thực sự mong chờ đến khoảng thời gian nửa giờ

of enforced immobility and rest,

nằm bất động và nghỉ trưa bắt ép đó,

and I really looked forward to going to that place

và tôi thực sự chờ mong được đến

of darkness.

nơi tối tăm đó.

Do you mind if we do something completely different?

Bạn có phiền không nếu chúng ta làm gì đó hoàn toàn khác?

Can we all just close our eyes for a minute?

Tất cả hãy cùng nhắm mắt trong vòng một phút

Now, this isn't going to be freaky.

Giờ thì, việc này sẽ không quái đản đâu.

It isn't some cultic thing. (Laughter)

Đây không phải một việc cuồng tín đâu. (Tiếng cười)

It's just, it's just, I just would like us all to go there.

Đó chỉ là, tôi muốn tất cả chúng ta cùng tới đó.

So I'm going to do it too. We'll all be there together.

Nên tôi cũng sẽ làm việc này. Tất cả chúng ta sẽ đến đó cùng nhau.

So close your eyes for a minute.

Nên hãy nhắm mắt lại trong một phút.

Here we are, in a space,

Ta đang ở đây, trong một không gian,

the subjective, collective space of the darkness of the body.

không gian chủ quan, tập hợp từ nơi sâu thẳm trong chúng ta.

I think of this as the place of imagination,

Tôi coi nó như một nơi tưởng tượng

of potential,

của tiềm năng,

but what are its qualities?

nhưng những đặc tính của nó là gì?

It is objectless. There are no things in it.

Nó phi vật thể. Không có bất cứ vật chất trong đó.

It is dimensionless. It is limitless.

Đó là phi không gian. Đó là phi giới hạn.

It is endless.

Đó là vô tận.

Okay, open your eyes.

Được rồi, hãy mở mắt ra.

That's the space that I think sculpture --

Đó là không gian mà tôi nghĩ điêu khắc --

which is a bit of a paradox, sculpture that is about

nghịch lý một chút nhé, điêu khắc là về

making material propositions --

tiến hành những nhiệm vụ cụ thể

but I think that's the space

nhưng điều tôi thực sự nghĩ là về không gian

that sculpture can connect us with.

mà điêu khắc có thể kết nối chúng ta với nó.

So, imagine we're in the middle of America.

Vậy thì, hãy tưởng tượng chúng ta đang ở Hoa Kỳ

You're asleep. You wake up,

Bạn đang ngủ rồi bạn tỉnh dậy,

and without lifting your head from the earth

và không nâng đầu dậy

on your sleeping bag, you can see for 70 miles.

Trong túi ngủ của mình, bạn có thể quan sát tới 70 dặm

This is a dry lake bed.

Đây là một đáy hồ khô hạn.

I was young. I'd just finished art school.

Hồi tôi còn trẻ. Tôi vừa học xong tại trường nghệ thuật.

I wanted to do something that was working

Tôi muốn làm một việc gì đó mà được tiếp xúc

directly with the world, directly with place.

trực tiếp với thế giới, trực tiếp với những địa điểm

This was a wonderful place, because it was a place

Đó là một nơi tuyệt với, bởi vì đó là nơi

where you could imagine that you were the

bạn có thể tưởng tượng bạn chính là

first person to be there.

người đầu tiên đặt chân tới.

It was a place where nothing very much had happened.

Đó là nơi mà không nhiều thứ đã diễn ra.

Anyway, bear with me.

Dù gì thì, hãy kiên nhẫn với tôi,

I picked up a hand-sized stone,

Tôi nhặt một viên đá kích cỡ bằng bàn tay

threw it as far as I was able,

ném xa nhất có thể,

it was about 22 meters.

được khoảng 22 mét.

I then cleared all the stones within that radius

Sau đó tôi gạt đi tất cả số đá trong bán kính đó

and made a pile.

và xếp vào thành một chồng.

And that was the pile, by the way.

Và đó là đống đá, tiện thể.

And then, I stood on the pile,

Và rồi, tôi đứng trên đống đá,

and threw all of those rocks out again,

và ném tất cả số đá ra lại lần nữa,

and here is rearranged desert.

và đây là sa mạc được xếp đặt lại.

You could say, well, it doesn't look very different

Bạn có thể nói rằng, Ừm nó chả khác gì

from when he started.

lúc anh ta bắt đầu

(Laughter)

(Tiếng cười)

What's all the fuss about?

Vậy thì làm quá lên làm gì?

In fact, Chris was worried and said,

Thực ra, Chris đã lo lắng và nói,

"Look, don't show them that slide,

"Này, đừng cho họ xem cái slide đó,

because they're just going to think you're another one of

vì họ sẽ chỉ nghĩ rằng ông chỉ là một trong

those crazy modern artists who doesn't do much.

những tên nghệ sĩ hiện đại điên rồ chẳng làm được gì nhiều

(Laughter)

(Tiếng cười)

But the fact is, this is evidence

Nhưng sự thực là, đây là bằng chứng

of a living body on other bodies,

của một thực thể sống trên những thực thể khác,

rocks that have been the subject of geological formation,

những viên đá là đối tượng của sự hình thành địa chất,

erosion, the action of time on objects.

sự xói mòn, sự tác động của thời gian lên vật chất.

This is a place, in a way, that I just

Đây là nơi, ở một mức độ nào đó, mà tôi

would like you to, in a way, look at differently

muốn các bạn, đến mức độ nào đó, nhìn theo một cách khác

because of this event that has happened in it,

bởi vì sự kiện đã diễn ra trong nó,

a human event,

một sự kiện có con người hiện diện,

and in general, it just asks us to look again

và nói chung, nó yêu cầu chúng ta nhìn lại

at this world, so different from, in a way,

thế giới tự sáng tạo ra, ở mức độ nào đó thật khác so với,

the world that we have been sharing with each other,

thế giới mà chúng ta đang chia sẻ với nhau,

the technological world,

- thế giới có tính kỹ thuật ,

to look again at the elemental world.

Quay lại thế giới nền tảng.

The elemental world that we all live in is that space

Thế giới nền tảng mà chúng ta cùng sống là không gian

that we all visited together, the darkness of the body.

mà chúng ta cùng nhau đến, nơi sâu thẳm của thực thể.

I wanted to start again with that environment,

Tôi muốn bắt đầu lại với môi trường đó,

the environment of the intimate, subjective space

môi trường của không gian gần gũi, chủ quan

that each of us lives in, but from the other side

mà mỗi chúng ta sống, nhưng từ góc nhìn khác nhau

of appearance.

về biểu hiện bên ngoài

So here is a daily activity of the studio.

Đây là một hoạt động thường ngày của xưởng điêu khắc.

You can see I don't do much. I'm just standing there,

Bạn có thể thấy tôi không làm gì nhiều. Tôi chỉ đứng đó,

again with my eyes closed, and other people

lại nhắm mắt, còn những người khác

are molding me, evidential.

đang nặn khuôn tôi, để làm bằng chứng.

This is an indexical register of a lived moment

Đây là sự ghi chép lại thứ tự một khoảnh khắc sống

of a body in time.

của một thực thể trong thời gian.

Can we map that space, using the language of neutrinos

Liệu ta có thể vẽ ra không gian đó, sử dụng ngôn ngữ của hạt sơ cấp

or cosmic rays, taking the bounding condition of the body

hay tia vũ trụ, giả thiết sức chịu đựng của cơ thể

as its limit, but in complete reversal of, in a way,

bị giới hạn, nhưng đi ngược hoàn toàn với

the most traditional Greek idea of pointing?

ý tưởng cũ cho công việc trát vữa

In the old days they used to take a lump of Pentelic marble

Trong quá khứ họ dùng cẩm thạch Pentelic

and drill from the surface in order to identify the skin,

và khoan từ bề mặt với mục đích nhận dạng lớp bề mặt,

the appearance,

bề ngoài,

what Aristotle defined as the distinction

những gì triết gia Aristotle định nghĩa về sự phân biệt

between substance and appearance,

giữa bản chất và hình thức,

the thing that makes things visible,

thứ làm cho mọi vật hữu hình,

but here we're working from the other side.

nhưng ở đây ta đang hoạt động từ một khía cạnh khác.

Or can we do it as an exclusive membrane?

Hay ta có thể làm điều đó như một màng chắn riêng biệt?

This is a lead case made around the space

Đây là một khối chì được làm nên quanh khoảng không gian mà

that my body occupied, but it's now void.

cơ thể tôi chiếm giữ, nhưng giờ đây nó là khoảng trống.

This is a work called "Learning To See."

Đây là một công trình với cái tên "Học Cách Quan Sát."

It's a bit of, well, we could call it night,

Nó có một chút như là, ừm, ta có thể gọi nó là sự tối tăm,

we could call it the 96 percent of gravity

ta có thể gọi nó là 96% của trọng lực

that we don't know about, dark matter,

mà ta không hề biết tới, vùng tối,

placed in space, anyway, another version of a human space

đặt trong không gian, dù sao đi nữa, một phiên bản khác của khoảng không con người

in space at large, but I don't know if you can see,

trong vũ trụ rộng lớn, nhưng tôi không biết bạn có thể thấy không

the eyes are indicated, they're closed.

đôi mắt được chỉ ra rằng là đang khép.

It's called "Learning To See" because it's about an object

Nó được gọi là "Học Cách Quan Sát" bởi nó nói về một vật thể

that hopefully works reflexively and talks about that

mà hi vọng sẽ hoạt động phản thân và nói về

vision or connection with the darkness of the body

tầm nhìn hay sự kết nối với góc tối của cơ thể

that I see as a space of potential.

mà tôi coi như không gian tiềm năng.

Can we do it another way, using the language

Liệu chúng ta có thể làm theo cách khác, sử dụng ngôn ngữ

of particles around a nucleus, and talk about the body

của phân tử xung quanh một hạt nhân, và nói về cơ thể

as an energy center?

như một trung tâm năng lượng?

No longer about statues, no longer having to take that

Không còn về những bức tượng, không còn phải thực hiện

duty of standing, the standing of a human body,

nghĩa vụ đứng trụ, sự đứng trụ của cơ thể người,

or the standing of a statue, release it,

hay sự đứng trụ của một bức tượng, giải phóng cho nó,

allow it to be an energy field, a space in space

công nhận nó là một trường năng lượng, một không gian trong vũ trụ

that talks about human life, between becoming an entropy

nói về cuộc sống con người, giữa việc trở thành một đơn vị đo nhiệt năng phát tán

as a sort of concentration of attention,

như một loại tập trung của sự chú ý,

a human place of possibility in space at large.

một nơi của sự khả thi của con người trong vũ trụ nói chung.

Is there another way?

Còn cách nào khác không?

Dark matter now placed against a horizon.

Vật chất tối giờ đây được đặt dựa vào đường chân trời

If minds live in bodies, if bodies live in clothes,

Nếu như trí óc tồn tại trong cơ thể, nếu cơ thể tồn tại trong quần áo,

and then in rooms, and then in buildings,

và trong những căn phòng, trong những toà nhà,

and then in cities, do they also have a final skin,

và sau đó trong những thành phố, liệu chúng cũng có lớp da cuối cùng

and is that skin perceptual?

và lớp da đó có giác cảm?

The horizon.

Đường chân trời.

And is art about

Và nghệ thuật có là

trying to imagine what lies beyond the horizon?

cố gắng tưởng tượng có điều gì phía bên kia chân trời?

Can we use, in a way, a body as an empty catalyst

Liệu ta có thể dùng, tới mức độ nhất định, một cơ thể như chất xúc tác rỗng

for a kind of empathy with the experience

cho một loại cảm thông với trải nghiệm

of space-time as it is lived, as I am standing here

của không gian-thời gian như nó đang sống, như tôi đang đứng đây

in front of you trying to feel and make a connection

trước các bạn cố để cảm thấy và tạo ra một sự kết nối

in this space-time that we are sharing,

trong không gian-thời gian mà chúng ta đang sẻ chia,

can we use, at it were, the memory of a body,

liệu ta có thể dùng trí nhớ của một cơ thể

of a human space in space to catalyze

của khoảng không con người trong vũ trụ để xúc tác

an experience, again, firsthand experience,

một trải nghiệm, một lần nữa, trải nghiệm trực tiếp

of elemental time.

của thời gian cơ bản.

Human time, industrial time, tested against

Thời gian con người, thời gian công nghiệp, thử nghiệm dựa trên

the time of the tides, in which these memories

thời gian thủy triều, trong đó những ký ức này

of a particular body, that could be any body,

của một thực thể riêng biệt, có thể là bất cứ cơ thể nào

multiplied as in the time of mechanical reproduction,

nhân bội lên như trong thời gian sản sinh cơ khí,

many times, placed over three square miles,

rất nhiều lần, đặt trên 3 dặm vuông,

a mile out to sea,

một dặm ra ngoài đại dương,

disappearing, in different conditions of day and night.

biến mất, trong các điều kiện khác nhau của ngày và đêm.

You can see this work. It's on the mouth of the Mersey,

Bạn có thể thấy tác phẩm này. Nó nằm trên cửa sông Mersey,

just outside Liverpool.

ngay ngoài Liverpool.

And there you can see what a Liverpool sea looks like

Và bạn có thể thấy một vùng biển Liverpool trông như thế nào

on a typical afternoon.

vào một buổi chiều đặc trưng.

The pieces appear and disappear,

Những mảnh xuất hiện và biến mất

but maybe more importantly --

nhưng có lẽ quan trọng hơn --

this is just looking north from the center of the installation --

đó đơn giản là nhìn theo hướng bắc từ trung tâm xếp đặt --

they create a field, a field that involves

họ tạo ra một lĩnh vực, một lĩnh vực liên quan tới

living and the surrogate bodies in a kind of relation,

sự sống và những cơ thể thay thế trong một mối liên hệ,

a relation with each other and a relation with that limit,

một mối liên hệ với người khác và một mối liên hệ với giới hạn,

the edge, the horizon.

bờ rìa, chân trời.

Hãy tiếp tục nào, có khả thi không nếu,

Just moving on, is it possible,

taking that idea of mind, body, body-building,

dùng cái ý tưởng của trí óc, cơ thể, rèn luyện cơ thể đó

to supplant the first body,

để loại bỏ thực thể đầu tiên,

the biological body, with the second,

thực thể sinh học, cùng với số giây,

the body of architecture and the built environment.

thực thể của kiến trúc và môi trường được xây dựng.

This is a work called "Room for the Great Australian Desert."

Đây là tác phẩm mang tên "Khoảng trống cho Sa mạc Úc Rộng lớn."

It's in an undefined location

Đó là một địa danh không xác định

and I've never published where it is.

và tôi sẽ không bao giờ công bố nó ở đâu.

It's an object for the mind.

Nó là một vật thể trong tâm trí.

I think of it as a 21st-century Buddha.

Tôi coi nó như là một vị Đức Phật của thế kỉ 21.

Again, the darkness of the body,

Một lần nữa, bóng tối của cơ thể,

now held within this bunker shape

giờ đây được chứa đựng trong hình dáng boongke này

of the minimum position that a body needs to occupy,

của vị trí nhỏ nhất mà cơ thể cần chiếm giữ,

a crouching body.

một cơ thể cúi thấp.

There's a hole at the anus, penis level.

Có một cái lỗ ở hậu môn,

There are holes at ears. There are no holes at the eyes.

Có những cái lỗ ở đôi tai. Không có lỗ nào trong mắt.

There's a slot for the mouth. It's two and a half inches thick,

Có một khe trong miệng. Nó dày 2.5 inch,

concrete with a void interior.

với một khoảng trống bên trong.

Again, a site found with a completely flat

Một lần nữa, một địa điểm được tìm thấy cùng với

360-degree horizon.

đường chân trời 360 độ phẳng hoàn toàn.

This is just simply asking, again,

Đây đơn giản chỉ là hỏi thôi, một lần nữa,

as if we had arrived for the first time,

nếu như chúng ta không đến lần đầu tiên,

what is the relationship of the human project

thì cái gì là mối quan hệ của dự án con người

to time and space?

tới thời gian và không gian?

Taking that idiom of, as it were,

Sử dụng thành ngữ đó của, theo bản chất của nó,

the darkness of the body transferred to architecture,

bóng tối của cơ thể chuyển giao đến kiến trúc,

can you use architectural space not for living

liệu bạn có thể dùng không gian kiến trúc không phải cho sự sống

but as a metaphor,

mà như một phép ẩn dụ,

and use its systolic, diastolic

và sử dụng không gian tâm thu, tâm trương,

smaller and larger spaces to provide a kind of

nhỏ hơn và rộng hơn để đưa đến một kiểu

firsthand somatic narrative for a journey through space,

tự truyện trực tiếp cho một chuyến du hành xuyên không,

light and darkness?

ánh sáng và bóng tối?

This is a work of some proportion and some weight

Đây là một công trình của một phần nhỏ và một sức nặng nào đó

that makes the body into a city, an aggregation of cells

làm thực thể trở thành một thành phố, một mối quan hệ kết tập của tế bào

that are all interconnected

mà tất cả liên kết với nhau

and that allow certain visual access

và cho phép thâm nhập bằng thị giác

at certain places.

ở những địa điểm nhất định.

The last work that I just wanted to share with you

Công trình cuối cùng mà tôi muốn chia sẻ với các bạn

is "Blind Light," which is perhaps

là "Ánh Sáng Mù," có lẽ là

the most open work,

công trình công khai nhất,

and in a conference of radical openness,

và trong hội thảo của sự công khai căn bản.

I think maybe this is as radical as I get,

Tôi nghĩ có lẽ đây là thứ căn bản nhất tôi tới được

using light and water vapor as my materials.

sử dụng ánh sáng và hơi nước làm công cụ.

Here is a box

Đây là một chiếc hộp

filled at one and a half atmospheres of atmospheric pressure,

bên trong có áp suất là 1,5 atm

with a cloud and with very bright light.

với đám mây và với ánh sáng mạnh.

As you walk towards the ever-open threshold,

Khi bạn bước tới ngưỡng cửa luôn mở,

you disappear, both to yourselves and to others.

bạn biến mất, cả với chính bạn và với người khác.

If you hold your hand out in front of you,

Nếu bạn đưa tay ra phía trước,

you can't see it.

bạn không thể thấy được nó.

If you look down, you can't see your feet.

Nếu bạn nhìn xuống, bạn không thể thấy chân mình.

You are now consciousness without an object,

Bạn giờ đây là vẫn có ý thức mà phi vật thể,

freed from the dimensionful

giải thoát khỏi

and measured way in which life links us

cách cuộc sống đa chiều và giới hạn kết nối chúng ta

to the obligatory.

tới sự ràng buộc.

But this is a space that is actually filled with people,

Nhưng đây là không gian thực sự lấp đầy bởi con người,

disembodied voices,

những giọng nói không hồn,

and out of that ambient environment,

và ra khỏi môi trường xung quanh,

when people come close to your own body zone,

khi con người đến gần hơn khu vực cơ thể của chính họ,

very close, they appear to you as representations.

rất gần, họ xuất hiện với bạn như những sự biểu trưng.

When they appear close to the edge,

Khi họ xuất hiện gần rìa hơn,

they are representations, representations in which

họ là những biểu trưng, những biểu trưng mà

the viewers have become the viewed.

những người quan sát trở thành người bị quan sát.

For me, art is not about objects of high monetary exchange.

Đối với tôi, nghệ thuật không phải là về những vật thể quy đổi tiền tệ.

It's about reasserting our firsthand experience

Nó là về tái xác nhận trải nghiệm trực tiếp của chúng ta

in present time.

ở thời điểm hiện tại.

As John Cage said,

Như John Cage đã từng nói,

"We are not moving towards some kind of goal.

"Chúng ta không di chuyển tới một mục tiêu nào đó.

We are at the goal, and it is changing with us.

Chúng ta đang ở mục tiêu, và nó đang thay đổi cùng chúng ta.

If art has any purpose, it is to open our eyes to that fact."

Nếu nghệ thuật có bất cứ mục đích nào, đó là cho chúng ta nhận thấy sự thật đó."

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)