3 thoughtful ways to conserve water | Lana Mazahreh

Translator: thuydung nguyenvu Reviewer: Châu Trần

In March 2017,

Vào tháng ba năm 2017.

the mayor of Cape Town officially declared Cape Town a local disaster,

thị trưởng thị trấn Cape chính thức tuyên bố thị trấn đang gặp tai hoạ

as it had less than four months left of usable water.

khi chỉ còn đủ nước trong chưa tới bốn tháng.

Residents were restricted to 100 liters of water per person, per day.

Người dân bị giới hạn sử dụng chỉ 100 lít nước mỗi người một ngày.

But what does that really mean?

Nhưng điều này có nghĩa là gì?

With 100 liters of water per day,

Với 100 lít nước một ngày,

you can take a five-minute shower,

bạn chỉ có thể tắm trong năm phút,

wash your face twice

rửa mặt hai lần,

and probably flush the toilet about five times.

và xả bồn cầu khoảng năm lần.

You still didn't brush your teeth,

Bạn không thể đánh răng,

you didn't do laundry,

giặt đồ,

and you definitely didn't water your plants.

và chắc chắn không thể tưới cây.

You, unfortunately, didn't wash your hands after those five toilet flushes.

Chưa kể không được rửa tay sau khi xả bồn cầu năm lần.

And you didn't even take a sip of water.

Bạn còn không được uống một ngụm nước nào.

The mayor described this as that it means

Thị trưởng cho rằng điều này nghĩa là

a new relationship with water.

bạn phải thay đổi cách sử dụng nước.

Hôm nay, sau bảy tháng,

Today, seven months later,

I can share two things about my second home with you.

tôi muốn chia sẻ hai điều về quê hương thứ hai của mình.

First: Cape Town hasn't run out of water just yet.

Thứ nhất: thị trấn Cape vẫn chưa hoàn toàn hết sạch nước.

But as of September 3rd,

Nhưng vào ngày ba tháng chín,

the hundred-liter limit dropped to 87 liters.

mức 100 lít đã giảm xuống còn 87 lít.

The mayor defined the city's new normal as one of permanent drought.

Thị trưởng tuyên bố thành phố đang trong thời kì hạn hán kéo dài.

Second:

Thứ hai:

what's happening in Cape Town is pretty much coming to many other cities

Những điều xảy ra tại đây có thể xảy ra với nhiều thành phố

and countries in the world.

và nhiều nước khác trên thế giới.

According to the Food and Agriculture Organization of the United Nations,

Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hiệp Quốc,

excluding countries that we don't have data for,

ngoại trừ những nước chưa được thống kê,

less than five percent of the world's population

chưa tới năm phần trăn dân số thế giới

is living in a country that has more water today than it did 20 years ago.

đang sống ở những nơi có nhiều nước hơn so với 20 năm trước.

Everyone else is living in a country that has less water today.

Những người còn lại đang sống ở những nơi ngày càng ít nước.

And nearly one out of three are living in a country

Khoảng một phần ba dân số đang sống ở những nơi

that is facing a water crisis.

đang gặp khủng hoảng nước.

I grew up in Jordan,

Tôi lớn lên tại Jordan,

a water-poor country that has experienced absolute water scarcity since 1973.

một quốc gia khan hiếm nước đã trải qua nạn thiếu nước kể từ 1973.

And still, in 2017,

Cho tới năm 2017,

only 10 countries in the world have less water than Jordan.

chỉ 10 nước trên thế giới có ít nước hơn Jordan.

So dealing with a lack of water is quite ingrained in my soul.

Vì vậy, đối mặt với sự thiếu nước đã trở thành thói quen bám rễ trong tôi.

As soon as I was old enough to learn how to write my name,

Khi vừa đủ lớn để nguệch ngoạc tên mình,

I also learned that I need to conserve water.

tôi đã biết rằng tôi phải tiết kiệm nước.

My parents would constantly remind my siblings and I to close the tap

Cha mẹ luôn nhắc tôi và các chị em

when we brushed our teeth.

phải khóa nước khi đánh răng.

We used to fill balloons with flour instead of water when we played.

Chúng tôi thường đổ đầy bong bóng với bột thay vì nước khi chơi.

It's just as much fun, though.

Nhưng mà vẫn rất vui.

(Laughter)

(cười)

And a few years ago,

Vài năm trước,

when my friends and I were dared to do the Ice Bucket Challenge,

khi tôi và các bạn thử trò dội nước đá lên đầu,

thay vào đó, chúng tôi dội cát.

we did that with sand.

(Laughter)

(cười)

And you might think that, you know, that's easy,

Hẳn các bạn sẽ nghĩ dội cát thì dễ hơn nhiều,

sand is not ice cold.

vì nó không lạnh như nước đá.

I promise you, sand goes everywhere,

Cát dính khắp nơi trên người,

and it took ages to get rid of it.

và phải rất lâu mới phủi được hết.

But what perhaps I didn't realize

Nhưng có lẽ tôi đã không nhận ra

as I played with flour balloons as a child,

khi chơi bong bóng bột lúc nhỏ,

and as I poured sand on my head as an adult,

và khi đổ cát lên đầu khi lớn,

is that some of the techniques that seem second nature to me

rằng có nhiều cách như bản năng thứ hai của tôi

and to others who live in dry countries

và của những người sống ở những nơi thiếu nước

might help us all address what is fast becoming a global crisis.

có thể giúp giải quyết vấn đề đang dần trở thành khủng hoảng toàn cầu.

I wish to share three lessons today,

Hôm nay, tôi muốn chia sẻ ba bài học.

Ba bài học từ những vùng thiếu nước,

three lessons from water-poor countries

and how they survived and even thrived despite their water crisis.

và cách họ tồn tại và phát triển dù bị khủng hoảng nước.

Lesson one:

Bài học số một:

tell people how much water they really have.

Đểngười dân biết họ có bao nhiêu nước.

Để giải quyết vấn đề,

In order to solve a problem,

we need to acknowledge that we have one.

cần phải biết chúng ta có gì.

And when it comes to water,

Và khi nhắc đến nước,

people can easily turn a blind eye,

người ta thường dễ làm ngơ,

pretending that since water is coming out of the tap now,

giả vờ rằng vì bây giờ vẫn còn nước chảy ra từ vòi,

everything will be fine forever.

mọi chuyện sẽ mãi mãi ổn thỏa.

But some smart, drought-affected countries

Nhưng vài nước thông minh, chịu ảnh hưởng từ hạn hán

have adopted simple, innovative measures

đã có nhiều giải pháp đơn giản, sáng tạo

to make sure their citizens, their communities and their companies

để đảm bảo cho người dân, các tổ chức và công ty của họ

know just how dry their countries are.

hiểu rõ tình trạng của đất nước mình.

When I was in Cape Town earlier this year,

Đầu năm nay, khi đến thị trấn Cape,

I saw this electronic billboard on the freeway,

tôi thấy bảng điện này trên đường cao tốc,

indicating how much water the city had left.

nó thể hiện lượng nước còn lại trong thành phố.

Có lẽ đây là ý tưởng họ mượn từ Úc

This is an idea they may well have borrowed from Australia

when it faced one of the worst droughts of the country's history

khi nước này phải chịu một trong những đợt hạn hán tệ nhất lịch sử

from 1997 to 2009.

từ năm 1997 đến 2009.

Water levels in Melbourne dropped to a very low capacity

Lượng nước ở Melborne rớt xuống mức rất thấp,

of almost 26 percent.

gần 26 phần trăm.

But the city didn't yell at people.

Nhưng thành phố không chỉ trích người dân,

It didn't plead with them not to use water.

không nài nỉ họ ngừng sử dụng nước.

They used electronic billboards to flash available levels of water

Thành phố dùng một tấm bảng điện tử để báo hiệu mức nước còn lại

to all citizens across the city.

cho người dân khắp thành phố.

They were honestly telling people how much water they really have,

Họ thẳng thắn nói cho mọi người biết họ còn bao nhiêu nước,

and letting them take responsibility for themselves.

và để người dân tự chịu trách nhiệm cho chính mình.

By the end of the drought, this created such a sense of urgency

Khi hạn hán kết thúc, việc này đã tạo ra ý thức khẩn cấp

as well as a sense of community.

cũng như ý thức tập thể.

Nearly one out of three citizens in Melbourne had invested

Gần một phần ba người dân ở Melbourne đã đầu tư

in installing rainwater holding tanks for their own households.

lắp đặt các bồn chứa nước mưa tại nhà riêng.

Actions that citizens took didn't stop at installing those tanks.

Hành động của người dân không chỉ ngừng lại ở việc lắp đặt các bể chứa.

With help from the city,

Với sự giúp đỡ từ thành phố

they were able to do something even more impactful.

họ có thể làm những điều thực sự có sức ảnh hưởng.

Taking me to lesson two:

Bài học thứ hai:

empower people to save water.

Tạo điều kiện cho người dân tiết kiệm nước.

Melbourne wanted people to spend less water in their homes.

Melbourne muốn người dân sử dụng ít nước hơn tại nhà.

And one way to do that is to spend less time in the shower.

Và một cách để thực hiện là tắm nhanh hơn.

However, interviews revealed that some people, women in particular,

Tuy nhiên, những cuộc khảo sát tiết lộ: nhiều người, nhất là phụ nữ,

weren't keen on saving water that way.

không muốn tiết kiệm nước theo cách đó.

Some of them honestly said,

Nhiều người trong số họ nói:

"The shower is not just to clean up.

"Tắm không chỉ là vệ sinh thân thể

It's my sanctuary.

mà còn là để thư giãn.

It's a space I go to relax, not just clean up."

Đó là lúc để cảm thấy thoải mái chứ không chỉ là tắm rửa.

So the city started offering water-efficient showerheads for free.

Thế là Melbourne bắt đầu cung cấp miễn phí các vòi sen tiết kiệm nước.

And then, now some people complained that the showerheads looked ugly

Nhưng mọi người lại phàn nàn vòi sen miễn phí quá xấu,

or didn't suit their bathrooms.

hoặc không hợp với phòng tắm nhà họ.

So what I like to call "The Showerhead Team"

Vì vậy, một "Đội Vòi Sen"

developed a small water-flow regulator

đã phát triển bộ điều chỉnh áp lực nước

that can be fitted into existing showerheads.

để gắn vào các vòi sen.

And although showerhead beauty doesn't matter much to me,

Dù không quan trọng vòi sen xấu hay đẹp,

I loved how the team didn't give up

nhưng tôi khâm phục vì họ đã không bỏ cuộc

and instead came up with a simple, unique solution

và cuối cùng, có được giải pháp đơn giản, độc nhất

to empower people to save water.

tạo điều kiện cho mọi người tiệt kiệm nước.

Within a span of four years,

Trong bốn năm,

more than 460,000 showerheads were replaced.

hơn 460.000 vòi sen đã được thay thế.

When the small regulator was introduced,

Khi bộ điều chỉnh nước được giới thiệu,

more than 100,000 orders of that were done.

đã có hơn 100.000 đơn đặt hàng.

Melbourne succeeded in reducing the water demands per capita

Melbourne đã thành công trong việc giảm lượng nước mỗi người dùng

by 50 percent.

xuống 50 phần trăm.

In the United Arab Emirates,

Tại Vương quốc Ả Rập Thống Nhất,

the second-most water-scarce country in the world,

đất nước khan hiếm nước thứ hai trên thế giới,

officials designed what they called the "Business Heroes Toolkit" in 2010.

các nhà chức trách thiết kế bộ công cụ "Business Heroes" vào năm 2010.

Mục đích là thúc đẩy và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp

The aim was to motivate and empower businesses

to reduce water and energy consumption.

giảm tiêu thụ nước và năng lượng.

Chương trình này giúp các doanh nghiệp

The toolkit practically taught companies

how to measure their existing water-consumption levels

biết cách đo lường mức nước tiêu thụ hiện tại

and consisted of tips to help them reduce those levels.

và đưa ra các giải pháp giúp giảm tiêu thụ nước.

And it worked.

Và nó đạt kết quả.

Hundreds of organizations downloaded the toolkit.

Hàng trăm tổ chức tải bộ công cụ này về.

And several of them joined

Nhiều tổ chức còn tham gia

what they called the "Corporate Heroes Network,"

vào mạng lưới "Corporate Heroes",

where companies can voluntarily take on a challenge

nơi các công ty có thể tự nguyện tham gia thử thách

to reduce their water-consumption levels to preset targets

giảm lượng nước tiêu thụ tới mục tiêu định sẵn

within a period of one year.

trong vòng một năm.

Companies which completed the challenge saved on average 35 percent of water.

Các công ty đạt được mục tiêu này đã tiết kiệm được trung bình 35% lượng nước.

And one company, for example,

Và lấy ví dụ, một công ty

implemented as many water-saving tips as they could in their office space.

đã triển khai áp dụng các phương pháp tiết kiệm nước trong văn phòng.

They replaced their toilet-flushing techniques, taps, showerheads --

Họ thay thế bộ xả toilet, vòi nước, vòi sen --

you name it.

cùng nhiều thứ khác.

If it saved water, they replaced it,

Nếu nó tiết kiệm được nước, họ sẽ thay thể nó,

eventually reducing their employees' water consumption by half.

thậm chí, giảm được mức tiêu thụ nước của nhân viên xuống còn một nửa.

Empowering individuals and companies to save water is so critical,

Tạo điều kiện cho các cá nhân và tổ chức tiết kiệm nước rất quan trọng,

yet not sufficient.

nhưng vẫn chưa đủ.

Countries need to look beyond the status quo

Các quốc gia cần nhìn xa hơn

and implement country-level actions

và triển khai hành động tiết kiệm nước

to save water.

ở cấp quốc gia.

Taking me to lesson three:

Bài học thứ ba:

look below the surface.

Tìm kiếm bên dưới bề mặt.

Water savings can come from unexpected places.

Tiết kiệm nước có thể đến từ những nơi không ngờ.

Singapore is the eighth most water-scarce country in the world.

Singapore là quốc gia khan hiếm nước thứ tám trên thế giới,

It depends on imported water for almost 60 percent of its water needs.

phụ thuộc vào lượng nước nhập khẩu để đáp ứng gần 60 phần trăm nhu cầu.

It's also a very small island.

Đây cũng là hòn đảo rất nhỏ.

As such, it needs to make use of as much space as possible

Như vậy, họ cần phải sử dụng không gian tốt nhất có thể

to catch rainfall.

để trữ nước mưa.

So in 2008,

Vì vậy, năm 2008,

they built the Marina Barrage.

họ xây dựng Marina Barrage.

It's the first-ever urban water reservoir built in the middle of the city-state.

Đó là hồ trữ nước đầu tiên ở đô thị được xây dựng ngay trung tâm quốc đảo.

It's the largest water catchment in the country,

Đồng thời là hồ dự trữ nước lớn nhất Singapore,

almost one-sixth the size of Singapore.

chiếm một phần sáu diện tích Singapore.

What's so amazing about the Marina Barrage

Điều tuyệt vời về Marina Barrage

is that it has been built to make the maximum use of its large size

là nó được xây dựng để tận dụng tối đa thể tích lớn

and its unexpected yet important location.

cũng như vị trí đắc địa của nó

It brings three valuable benefits to the country:

Nó đem lại ba lợi ích cho đất nước:

it has boosted Singapore's water supply by 10 percent;

Tăng lượng nước cung cấp cho Singapore thêm 10 phần trăm,

it protects low areas around it from floods

bảo vệ các khu vực thấp lân cận khỏi lũ lụt

because of its connection to the sea;

vì nó thông với biển.

Và như các bạn thấy,

and, as you can see,

it acts as a beautiful lifestyle attraction,

nó cũng là địa điểm xinh đẹp thu hút khách du lịch,

hosting several events,

cũng như tổ chức các sự kiện

from art exhibitions to music festivals,

từ triển lãm nghệ thuật cho đến lễ hội âm nhạc.

attracting joggers, bikers, tourists all around that area.

Nó thu hút những người chạy bộ, đạp xe cũng như du khách.

Now, not all initiatives need to be stunning

Không phải công trình nào cũng đều phải ngoạn mục,

or even visible.

hay nhìn thấy được.

My first home, Jordan, realized that agriculture is consuming

Quê hương tôi, Jordan, hiểu rằng nông nghiệp tiêu thụ

the majority of its fresh water.

lượng lớn nước ngọt.

They really wanted to encourage farmers

Chính phủ muốn khuyến khích nông dân

to focus on growing low water-intensive crops.

tập trung vào việc trồng trọt theo mô hình tiêu thụ ít nước.

Để làm được điều này,

To achieve that,

the local agriculture is increasing its focus on date palms and grapevines.

nông nghiệp địa phương tập trung vào cây cọ và cây nho.

Those two are much more tolerant to drought conditions

Những loại cây này chịu được thời tiết khô hạn

than many other fruits and vegetables,

hơn các cây ăn trái và rau củ khác,

and at the same time,

đồng thời,

they are considered high-value crops, both locally and internationally.

có giá trị cao lẫn trong nước và ngoài nước.

Locals in Namibia,

Người dân tại Namibia,

one of the most arid countries in Southern Africa,

một trong những đất nước khô hạn nhất ở Nam Phi,

have been drinking recycled water since 1968.

đã uống nước tái chế từ năm 1968.

Now, you may tell me many countries recycle water.

Có lẽ bạn biết nhiều quốc gia có thể tái chế nước.

I would say yes.

Đúng như vậy.

But very few use it for drinking purposes,

Nhưng rất ít quốc gia dùng nó để uống,

mostly because people don't like the thought

phần lớn lý do là vì người dân không thích ý nghĩ

of water that was in their toilets going to their taps.

nước đã từng trong bồn cầu sẽ đem lên vòi uống.

But Namibia could not afford to think that way.

Nhưng hoàn cảnh không cho phép người dân Namibia nghĩ theo hướng đó.

They looked below the surface to save water.

Họ tiết kiệm cả nước dưới mặt đất.

They are now a great example

Họ là ví dụ tuyệt vời

of how, when countries purify waste water to drinking standards,

về cách mà một quốc gia lọc nước thải theo tiêu chuẩn nước uống,

they can ease their water shortages,

họ có thể giảm tình trạng thiếu nước,

and in Namibia's case,

và trong trường hợp của Namibia,

provide drinking water for more than 300,000 citizens in its capital city.

là cung cấp nước uống cho hơn 300.000 người dân tại thủ đô.

As more countries which used to be more water rich

Nhiều quốc gia từng là nơi có nhiều nước

are becoming water scarce,

giờ đây, đang trở nên khan hiếm nước.

I say we don't need to reinvent the wheel.

Không phải lãng phí thời gian tìm những giải pháp mới.

If we just look at what water-poor countries have done,

Nếu nhìn vào điều mà những quốc gia thiếu nước đang làm,

the solutions are out there.

giải pháp nằm ngay trước mắt ta.

Now it's really just up to all of us

Giờ thì, tất cả tùy thuộc vào

to take action.

việc chúng ta có quyết định hành động.

Thank you.

Xin cám ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)